رشد رفتاری نوزاد، مواردی که از مادر به ارث می‌برد

آیا تا به حال به عادات کودک و ارتباطش با خودتان فکر کرده اید؟ آن ها همه چیزهایی را که انجام می دهند، می بینند و تقلید می کنند و به همین دلیل ما باید در مقابل دیدگان آن ها مراقب رفتارمان باشیم. در دوران نوزادی مغز نوزادان مانند اسفنج است و عادت هایی که از والدین به خصوص مادران می بینند می تواند به راحتی در ذهن های کوچکشان جای بگیرد و به ارث می برند.
دو دسته عادت وجود دارد که یکی رفتارهای یادگیرنده و دیگری ویژگی های شخصیتی ذاتی است، به طور خلاصه‌تر اکتسابی و ذاتی. برخی از عادت های ما نهادینه هستند و برخی را دیگران پرورش می دهند، بنابراین شما نمی توانید پدر و مادر را برای هر گونه عادت بد خود سرزنش کنید.
عوامل تعیین کننده در شدت اصطکاک تان با عادت های والدین، بستگی به تجربه و خلق و خوی شما دارد. تجربه چیزی است که از برقراری تعامل با جهان، عایدتان شده است و به شما کمک می کند که احساسات، فکر، رفتار و واکنشتان نسبت به جهان را توسعه دهید.
با این حال، خلق و خوی شما چیزی است که شما با آن متولد می شوید. خلق و خوی شما بر تلقی شما از جهان، شدت حساسیت و روحیات کلی شما تاثیر می گذارد.
ما عادات را بر اساس هر دو مکانیسم جذب می کنیم. بعضی اوقات خلق و خوی ما بر چیزی که از والدین یاد گرفته ایم غالب می شود و گاهی نیز برعکس است. در زیر فهرستی از کلی ترین عادت هایی که نوزادان از والدین و به خصوص به سبب زمان بیشتری که با مادر سپری می کنند، از مادرشان به ارث می برند را برایتان ذکر کرده ایم:

۱) نگرانی و دغدغه های افراطی یا تفریطی
آیا موارد خاصی شما را تحریک کرده و یا آزار می دهد؟ آیا شما از پرواز می ترسید؟ آیا شما در مورد همه چیز نگران هستید و به خودتان فشار می آورید؟ آیا شما بی خیال هستید؟ آیا شما قادر به فراغت از مسائل رخ داده در گذشته نیستید؟ آیا همیشه فکر می کنید باید کارهای بزرگ انجام دهید و از کارهای کوچک شروع نمی کنید؟ اگر چنین است، شما احتمالاً این عادت ها را از والدین خود آموخته اید.
در واقع این ها عادت هایی هستند که نوزادان از والدین به خصوص مادران به ارث می برند. بله، برخی از انواع اضطراب می توانند از نظر ژنتیکی منتقل شوند، اما برای کودک دیدن اینکه چگونه والدینش تحت فشار، واکنش نشان می دهند باعث می شود کودک نیز در شرایط مشابه به همان نحو رفتار کند. لذا رفتارهای خونسرد شما می تواند به کودک بر غلبه بر روحیات عصبی ذاتی اش کمک شایانی کند.
با رصد اینکه چگونه والدین به تهدیدات بالقوه پاسخ می دهند، کودک می آموزد که چه چیزی خطرناک است و چگونه باید با این خطر مواجه شود.

۲) عادات صرفه جویی و پس انداز
اکثر کودکان از والدینشان طرز مصرف، صرفه جویی و سرمایه گذاری را یاد می گیرند. ما استراتژی های مالی والدینمان را می آموزیم، زیرا از کودکی با آن ها سر و کار داریم.
اگر پدر و مادر شما در تصمیم گیری های مالی ناکارآمد باشند، احتمال دارد شما نیز اینگونه شوید. در واقع بی موالاتی می تواند یک ویژگی ژنتیکی باشد که نوزادان از پدران و مادران به ارث می برند . اما برعکس اگر شما پدر و مادری بافکر داشته و تصمیم گیری های مالی عاقلانه ای را مشاهده کرده باشید، شانس این وجود دارد که شما نیز این مهارت را بیاموزید. اگر پدر و مادر شما می توانند پول پس انداز کنند، شما هم به احتمال زیاد این گونه خواهید شد.

۳) ذائقه
اشتها و سلایق غذایی در واقع با یک عامل ژنتیکی ارتباط دارد که بر میل شما به خوردن غذاهای جدید تاثیر می گذارد. ترس از امتحان کردن چیزهای جدید در برخی ریشه در دوران کودکی دارد. بسته به عوامل ژنتیکی بعضی غذاها ممکن است به کام شما نبوده و با ذائقه تان جور در نیاید، در حالی که برخی دیگر عاشق آن غذا هستند.
با این حال با تماشای والدین در کودکی خواهید دید که آن ها چه می خورند. شما می بینید که آیا آن ها تمایل دارند چیز جدیدی را امتحان کنند یا خیر و همه بچه ها این رفتار را تقلید می کنند. بعضی از والدین همه چیز را امتحان می کنند و احتمال دارد فرزندانشان نیز همین کار را انجام دهند. ضمن اینکه دیدن والدین دیگر نیز برای کودک تاثیرگذار است.

۴) مدیریت استرس
به لحاظ چگونگی مدیریت استرس و واکنش به موقعیت های استرس زا و حتی مواردی که به شما آرامش می دهد، کودکان اغلب رفتارهای والدین خود را یاد می گیرند. بنابراین اگر مادر در واکنش به موقعیت های استرس زا نفس عمیق بکشد، خشمگین شود، مستاصل شود و یا از موقعیت فرار کند، شاید کودک هم همین کار را انجام دهد.
نکته این است که هر چه مادر انجام بدهد و شما دیده باشید، احتمالاً در موقعیت مشابه همین کار را می کنید. این یکی از عادت هایی است که نوزادان از مادران به ارث می برند .

۵) دیدگاه های عجیب و غریب درباره پول
نگرش کلی نسبت به پول چیزی فراتر از صرفاً عادت های مربوط به چگونه خرج کردن آن است و بیشتر شامل مواردی است که ما در مورد پول به آن اعتقاد داریم. به عنوان مثال، احساس گناه در مورد صرف پول برای چیزهایی که کاملاً ضروری نیستند و یا خرج کردن پول به طور کلی، حتی زمانی که پولدار هستید.
برخی معتقدند خرج کردن پول بد است حتی اگر لازم باشد در روز بارانی تاکسی سوار شوند! نکته مهم این است که هر چقدر فکرهای عجیب و غریب در مورد پول داشته باشیم، روی بچه تاثیر بدتری گذاشته و ما اصلاً نباید اینگونه باشیم. ما فقط باید تصمیم بگیریم که این مفاهیم را تغییر دهیم و دریابیم که منشا این ایده ها چیست.

۶) احتیاط یا جسارت
ما خط مشی کلی مان برای زندگی در این جهان را از کودکی می آموزیم. کودکی زمانی است که چیزی که ما در آینده به آن تبدیل خواهیم شد، در حال شکل گیری و توسعه است. هنگامی که شما کوچک بودید شاید پدر و مادرتان به شما گفته بودند که اولویت، خواهران و برادران بزرگتر شما هستند که اگر از یک خانواده بزرگ و پرجمعیت هستید، منظور را بهتر درک می کنید.
شاید پدر و مادرتان شما را تشویق کرده اند که تفکر و ذهنیت خود را به منظور حفظ آرامش همه جا بیان نکنید که اگر اینگونه باشد شما محافظه کار شده اید.
شاید هم والدین تان به شما می گفتند که شما می توانید هر چیزی که در زندگی می خواهید انجام دهید و این روالی بود که خود آن ها نیز داشتند و این گونه شما جسورتر بار آمده اید.

۷) توانایی ابراز احساسات
اگر شما در یک خانه رشد کنید که در آن احساسات بی اهمیت انگاشته شده و کنار گذاشته می شوند، یاد می گیرید احساسات خود را سرکوب کنید. اینگونه به طور متقابل هر کس هر احساسی را که دارد به شما نمی گوید. لذا اگر در ابراز احساسات تان به دیگران ناتوان هستید، شاید مادرتان این گونه بوده است.
به طور مشابه، اگر مادر شما در تعامل و ابراز احساسات به اطرافیانش فردی ماهر بوده باشد، به تبع او شما هم ساده تر می توانید احساسات خود را بیان کنید و با مردم محبت آمیز برخورد کنید. هر چند با داشتن اراده ای قوی، اگر بخواهیم می توانیم هر گونه عادتی را که از پدر و مادرمان یاد می گیریم، تغییر دهیم.

۸) حس شوخ طبعی
شکی نیست که بچه ها یاد می گیرند که یک حس شوخ طبعی مشابه با والدین خود داشته باشند. اگر مادر یک شخصیت آرام و روحی بزرگ داشته باشد، شانس این که کودک او، رفتار آرام مادر را الگو قرار داده و چیزها را جدی نگیرد، بیشتر است. اگر مادر جدی تر بوده و بخواهد همه مسائل را به طور شخصی رصد کند، کودک نیز ممکن است با برخورد مسامحه آمیز با مسائل مشکل داشته باشد.
اگر مادرتان واقعاً طنز و شور و حال کودکانه مانند فیلم های شاد کودکی را دوست داشته باشد، احتمالاً شما نیز به همراه این نوع شور و حال بزرگ شده اید. خودتان باشید و حتی الامکان شاد!

۹) مهارت های ارتباطی
اگر والدین شما در برقراری ارتباط با شما یا خودشان ناموفق بوده اند، ممکن است شما هم با برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل شوید. کودکان با یک میکروسکوپ می بینند که چگونه والدینشان با جهان ارتباط برقرار می کنند.

با این حال فقط به این دلیل که مادر و پدر برخوردی با صدای بلند، پرخاشگر و نفرت انگیز دارند، به این معنی نیست که کودک نیز همین گونه خواهد شد. درست مثل زمانی که هر دوی والدین آرام و خجالتی هستند که به هیچ وجه مستلزم آن نیست که کودک نیز آرام و خجالتی خواهد بود.
البته کودکان در نهایت یاد می گیرند که چگونه در جهان ارتباط برقرار کنند و قضیه صرفاً از طریق والدینشان مختومه نمی شود، بلکه آن ها با تعامل با جهان نیز نحوه دستیابی به نیازهایشان را درک خواهند کرد. اگر یک کودک بتواند با صحبت کردن برای دریافت آنچه که نیاز دارد نتیجه بگیرد، این کار را یاد خواهد گرفت.

۱۰) چگونه در یک رابطه موفق باشند
اگر شما تمام وقت پدر و مادرتان را در حال مجادله دیده باشید، ممکن است نشانه ای از یک رابطه سالم در ذهن نداشته باشید. نحوه ارتباط پدر و مادر، الگوی تعامل فرزند به شمار می رود و او چگونگی برخورد در زمان های خوب و بد یک رابطه را از والدینش یاد می گیرد.
به عنوان مثال، هنگامی که همه چیز دشوار بود آیا پدر و مادر شما در روابطشان دچار تنش می شدند یا برعکس با هم متحد بودند تا دوران سخت سپری شود؟ آیا رابطه آن ها به صورت شرطی بوده و شما احساس می کنید که همیشه انعطاف ناپذیر است؟ این می تواند ذهنیت یک کودک را ناپایدار و ناامن کند.
به همین ترتیب، اگر پدر و مادر شما در یک رابطه دوست داشتنی و متعهدانه بودند که در آن حسن ارتباط و احترام سنگ بنای اصلی زندگی بود، شما نیز این عادت را یاد گرفته اید.

۱۱) طرز برخورد با اقدام اشتباه
آیا وقتی والدین شما اشتباه می کردند، از یکدیگر عذرخواهی می کردند؟ آیا در رابطه با شما نیز این گونه بود؟ البته اعتراف کردن به اینکه اشتباه کرده اید سخت است، به خصوص کسی که شما مرجع او هستید. شما همواره می خواهید بی عیب و نقص باشید.
پذیرش مسئولیت رفتارهایی که به دیگران صدمه زده یا اشتباهاتی که مرتکب شده اید، نمونه و الگوی خوبی برای فرزندان شماست، زیرا آن ها یاد می گیرند که تصدیق و پذیرش اشتباه، به هیچ وجه به منزله یک فاجعه بزرگ نیست، برعکس پذیرش اشتباهات شما را به انسان بهتری تبدیل می کند.

۱۲) چگونگی حل اختلافات
بروز اختلاف نظر بین والدین یا بین پدر و مادر با فرزندان بسیار متداول است و صرف وجود آن مهم نیست، بلکه نحوه برخورد با آن مهم است. برخوردهای خشن، عصبی، انتحاری، ملاطفت آمیز، مهربانانه، صبورانه و … همه انواعی از برخورد در حین بروز این تناقضات است.
شما به عنوان والدین باید بدانید که یکی از مواقعی که کودکان حساس شده و چشم و گوششان به شدت بر روی عملکرد لحظه ای شما متمرکز می شود، همین موقع است. به عنوان مثال، اگر پدر فوتبال می بیند و با سر و صدا هم می بیند، هر چقدر هم که برای مادر اعصاب خردکن باشد کودک سیاق و نحوه برخورد مادر را برای آینده خود سرلوحه کارش قرار خواهد داد.

۱۳) عادات خواب
کودکان عادات خواب را از مادرشان فرا می گیرند. شاید این عادت از رحم آغاز شود و یا شاید هم پس از تولد و در دوران نوزادی. اما در هر صورت، نوزادانی که مادرانی مبتلا به بی خوابی دارند، بیشتر احتمال دارد که مشکلات مربوط به خواب داشته باشند. شاید اگر مادر تا اواخر شب بیدار باشد، کودکان کم کم فکر کنند که ۲ نیمه شب روال معمولی برای خواب است.

۱۴) سر و کله زدن با چالش برای رسیدن به هدف
اکثر مردم راه آسان را در زندگی انتخاب می کنند، در حالی که برخی حاضرند برای رسیدن به رویاهای خود با هر چالشی مواجه شوند. این ها افرادی هستند که متوجه شده اند چیزی که می خواهند، در آن سوی ترسشان باید جستجو کنند.
آیا این پدیده ای ژنتیک است یا عادت مواجهه با ترس هایمان را از مادرانمان می آموزیم؟ ما از روزی که متولد شده ایم مادرانمان را می بینیم. ما آن ها را می بینیم که همواره در کنار ما بوده و از آن ها یاد می گیریم که چگونه راهمان را در جهان بسازیم.
اگر ببینیم که مادران ما برای رسیدن به اهدافشان در زندگی چیزهای زیادی را قربانی کرده و چیزهای دیگری را انتخاب می کنند، حتی اگر سخت و ترسناک باشد، ما نیز ارزش مقابله با چالش های زندگی را درک خواهیم کرد.

۱۵) انتخاب هوشمندانه
به تازگی، تحقیقات تایید کرده است که هوش کودک توسط ژن های مادر تعیین می شود. هوش از طریق کروموزوم X منتقل می شود. مادران حامل دو کروموزوم X هستند در حالی که پدر حامل یکی است و این باعث می شود که به لحاظ ژنتیک مادران دو برابر بیشتر از پدران، هوش خود را به نوزادانشان منتقل کنند.
با این حال هوشمند بودن و تصمیم گیری هوشمندانه صرفاً ژنتیک نیست. ما از محیط زیستی که در آن هستیم یاد می گیریم. ما با دقت انتخاب گزینه های والدین، نتایج حاصل از آن و راهکارهای مواجهه عقلایی آنان با زندگی را می بینیم. ما آن ها را در حال استفاده از عقلشان و نه فقط احساساتشان می بینیم و یاد می گیریم که همین کار را انجام دهیم.

۱۶) مهربان یا قصی القلب بودن
آیا مادر شما مهربان ترین کسی است که تا کنون دیده اید؟ همیشه متوجه شده اید که برخی افراد مهربان تر از دیگران هستند. مهربانی مشترک ترین زبان همه مردم جهان است که دل ها را به هم متصل می کند. مهربان ها افرادی هستند که به غریبه ها زودتر راه می دهند، درها را برای سالمندان باز نگه می دارند و همواره لبخند می زنند.
مهربانی یک انتخاب است و ما عادت به انتخاب مهربانی را با دیدن افرادی که از بدو تولد نزد ما بوده و این خصلت را داشته اند، یاد می گیریم. ما می بینیم که آن ها مهربان هستند و تاثیرش بر دیگران را حس می کنیم و بعد ما هم همین را می خواهیم و انتخاب می کنیم.
به هر حال همواره در نظر داشته باشید که تنها راه اطمینان از این که فرزندانمان از عادت های ما -فارغ از اینکه آن ها را بپذیرند یا از آن ها اجتناب کنند- آسیب نمی بینند، این است که مراقب رفتارمان در مقابل آن ها باشیم. موفق باشید!