وزن گیری جنین در بارداری، چطور حاصل میشود؟

در طول مدت بارداری، کودک شما رشد خواهد کرد و وزن اضافه خواهد کرد، اما تنها در طی سه‌ماهه‌ی آخر بارداری، کودک بیشترین میزان رشد را خواهد داشت. حتی در طی این ماه‌ها و هفته‌های آخر بارداری، کودکتان اضافه‌وزن سریع‌تری خواهد داشت. متخصص زنان و زایمان شما می‌تواند مشخص کند که اضافه‌وزن و رشد جنین در شکمتان مناسب و کافی است یا خیر. بدن شما همچنین برای حفظ جنین در حال رشد، تغییراتی زیادی را متحمل خواهد شد. ممکن است برخی از تغییرات و علائمی را داشته باشد که در طی سه‌ماهه‌ی اول و دوم داشتید، اما اغلب اوقات این علائم و تغییرات در طی سه‌ماهه‌ی سوم بارداری و با نزدیک‌تر شدن به زمان زایمان، شدیدتر خواهند شد. یک رژیم غذایی تعادل و حاوی مواد مغذی کافی در طی دوران بارداری برای حفظ سلامتی و تغذیه کردن جنین بسیار حائز اهمیت می‌باشد. باید بعد از باردارشدن، مقدار کالری دریافتی روزانه‌تان را تا حدود ۳۰۰ کالری بیشتر کنید. به‌طور متوسط هر زنی در شرایط عادی، روزانه به ۲۲۰۰ کالری و در دوران بارداری به ۲۵۰۰ کالری نیاز دارد. اگر دوقلو باردار است، مقدار کالری مورد نیاز برای او تا ۳۵۰۰ کالری افزایش می‌یابد و برای بارداری ۳ قلو یا بیشتر، به ۴۵۰۰ کالری نیاز خواهد داشت. درباره‌ی مقدار کالری موردنیاز روزانه‌تان با پزشک خود یا کارشناس تغذیه صحبت کنید، زیرا مقدار کالری موردنیاز شما به قد، وزن و میزان فعالیتتان بستگی دارد.

رژیم غذایی در دوران بارداری و وزن گیری جنین
یک تخمک بارورشده‌ انسان، اندازه‌ای کمتر از ۰٫۱ میلی‌متر دارد. اندازه‌ی طول یک کودک کامل به‌طور متوسط بیش از ۴۸ سانتی‌متر است. این رشد قابل‌توجه در طی یک دوره‌ی نه‌ماهه رخ می‌دهد. در ۴ هفته‌ی پایانی بارداری، رشد بدن آهسته‌تر بیشتر درحالی‌که رشد جنین همچنان در حال پیشرفت است. پزشک شما ممکن است یک برنامه غذایی را به شما بدهد تا در طول دوران بارداری و نیز شیردهی آن را دنبال کنید. همچنین ویتامین‌ها و مکمل‌های مینرال (معدنی) برای شما تجویز می‌شوند و یا ممکن است فهرستی از مکمل‌های غیر تجویزی به شما توصیه شود. در مرحله‌ آمادگی قبل از بارداری، وزنتان را (اغلب به‌صورت چربی بدنی) متعادل و ثابت کنید.

وزن گیری جنین در دوران بارداری
وزن گیری جنین: نوزادان که با وزنی کمتر از ۲۲۰۰ گرم متولد می‌شوند، به‌عنوان نوزاد نارس برشمرده می‌شوند. در اکثر موارد، این اصطلاح به این معنا می‌باشد که نوزاد قبل از هفته‌ی ۳۶ آم بارداری به دنیا آمده است. در هفته‌های ۳۶ تا ۴۰، کودک به‌سرعت وزن می‌گیرد و وزن و چربی بدنی او در هر هفته حداقل ۵۰۰ گرم افزایش خواهد داشت. درزمانی که کودک کامل می‌شود و به زمان تولد می‌رسد، معمولاً وزنی بین ۳ و ۴ کیلوگرم دارد.

چگونگی وزن گیری جنین
قبل از رسیدن به آخرین ماه بارداری، چربی بسیار کمی در زیرپوست کودک وجود دارد. در عوض، پوست او با یک‌لایه‌ی محافظی بنام ورنیکس (ماده‌ای مومی شکل) و مو پوشیده می‌شود. وقتی کودک شما با افزایش چربی بدنی، وزن اضافه می‌کند، این لایه‌ی ورنیکس و موها از هم باز می‌شوند. برخی کودکانی که قبل از هفته‌ی ۴۰ ام متولد می‌شوند، کمی از این لایه‌ی محافظتی و موها را روی بدن خود دارند. در این موارد، موها خیلی سریع می‌ریزند و ورنیکس جذب بدن خواهد شد.

نکاتی برای وزن گیری جنین
کودک ممکن است در رحم مادر وزن گیری بسیار اندکی داشته باشد. این وضعیت را اولیگوهیدرآمنیوس (oligohydramnios) می‌نامند و علت بروز آن کمبود مایع آمنیون جفت در حاملگی می‌باشد. در این دسته از مادران، سطح مایع آمنیون به‌دقت کنترل و بررسی می‌شود. در برخی موارد، اگر مقدار این مایع به‌طور خطرناکی شدیداً افت کند، کودک را زودتر به دنیا می‌آورند.

نکاتی دیگر
برای اطمینان از اینکه کودکتان به‌خوبی رشد می‌کند، همه‌ی ویزیت‌های بارداری را طبق برنامه‌ی مشخص‌شده انجام دهید. اگر پزشکتان احساس کند که کودک رشدی مناسب و کافی ندارد، یک سری آزمایش‌هایی را ازجمله سونوگرافی به شما توصیه خواهد کرد. همچنین وزن شما و همچنین وزن کودک داخل شکمتان را اندازه‌گیری خواهد کرد. اگرچه وزن گیری سریع در طی ماه‌های پایانی بارداری امری معمول است، اما اضافه‌وزن بیش‌ازحد می‌تواند حاکی از مشکلات بالقوه‌ای ازجمله دیابت بارداری باشد.

رشد و وزن گیری کودک در سه‌ماهه‌ی سوم بارداری
سه‌ماهه‌ی سوم بارداری با رشد و وزن گیری سریع کودک داخل شکمتان همراه است. از آغاز ماه هفتم، دوره‌ی سه‌ماهه‌ی سوم آغاز می‌شود. ماه هفتم بارداری معمولاً در هفته‌ی ۲۷ ام شروع می‌شود. اکثر بارداری‌ها در هفته‌ی ۴۰ ام به پایان می‌رسند، اما اگر در حدود هفته‌ی ۳۸ ام زایمان اتفاق بیافتد می‌توان کودک را بدون هیچ خطری به دنیا آورد. درحالی‌که برخی کودکان ممکن است دو هفته زوتر به دنیا بیایند، ممکن است دو هفته دیرتر نیز متولد شوند. زمان واقعی زایمان تنها یک زمان تخمینی است که بر اساس آخرین قاعدگی یا LMP شما مشخص می‌شود.

اندازه‌ی کودک در سه‌ماهه‌ سوم
در ابتدای سه‌ماهه‌ی سوم بارداری، کودک وزنی تقریباً ۹۰۰ تا ۱۱۳۰ گرم می‌باشد. این وزن ممکن است در ماه هشتم بارداری دو برابر شود، یعنی به وزنی تقریباً ۲۲۰۰ گرم برسد. در ماه پایانی، کودک شما حدوداً هفته‌ای ۲۲۰ گرم اضافه خواهد کرد. تا زمانی که در آغوش شما و خانواده‌ی جدیدش قرار بگیرد، وزن او می‌تواند بین ۲ کیلو و ۷۰۰ گرم تا ۴ کیلوگرم باشد.

وزن گیری کودک چه معنایی می‌تواند برای شما داشته باشد؟
ازآنجایی‌که کودک شما به‌سرعت در حال وزن گیری است، بدن شما به کالری بیشتری نیاز دارد تا بتوانید خود و کودکتان را تغذیه کنید. توصیه می‌شود که در طی ماه‌های پایانی بارداری، مقدار کالری دریافتی روزانه‌تان تقریباً ۲۴۰۰ کالری باشد. بسته به وزن پیش از بارداری‌تان و اینکه در دوران بارداری‌تان چه مقدار وزن اضافه کرده‌اید، پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که کالری بیشتری (کالری کمتری) دریافت کنید. قبل از هرگونه تغییری در برنامه‌ی غذایی‌تان، حتماً با پزشک خو صحبت کنید.

باورهای غلط درباره‌ی وزن گیری کودک در شکم مادر
معمولاً این باور غلط وجود دارد که یک کودک در طی چهار هفته‌ پایانی بارداری می‌تواند وزن گیری بسیار زیادی داشته باشد و در هنگام تولد خیلی درشت شود و زایمان را دشوار کند. اگرچه این واقعیت وجود دارد که کودک می‌توانند بسیار درشت باشد، اما اکثر زنان بااین‌وجود می‌توانند به‌طور طبیعی زایمان کنند، البته به کمک بیشتری نیاز دارند (مانند برش در پرینه). در مواردی نادر، هنگامی‌که کودک خیلی درشت باشد ممکن است زایمان به روش سزارین انجام شود. کودکانی که وزنی بیشتر از ۴ و نیم کیلو دارند، به‌عنوان ماکروزومی» (درشت‌تنی) یا بیشتر از حد متوسط برشمرده می‌شوند.

وزن گیری سریع جنین
در طی ماه‌های پایانی بارداری، کودک شما بیشترین مقدار وزن گیری را خواهد داشت. درواقع، وزن یک جنین در هفته‌ی ۲۷ ام حدود ۹۰۰ گرم و تا هفته‌ی ۳۲ ام، ۱ کیلو ۸۰۰ گرم تا ۲ کیلو خواهد بود اگر دوره بارداری کاملی داشته باشید،. وزن او در پایان این دوره به ۳ کیلو ۱۰۰ گرم تا ۴ کیلو و نیم خواهد رسید. همچنین رشد قدی او در سه ماهه‌ی آخر بارداری بیش از ۱۵ سانتی‌متر خواهد بود. علاوه بر وزن کودک، بدن شما نیز به خاطر عوامل زیر اضافه‌وزن خواهد داشت:
مایعات
خون بیشتر
مایع آمنیوتیک
بزرگ شدن رحم
جفت
ذخیره‌ی چربی
همه‌ این عوامل منجر به افزایش چند کیلو به وزنتان می‌شوند، بنابراین، متخصصین تأکید دارند که مادران سعی کنند در سه‌ماهه‌ی اول و دوم بارداری‌شان، اضافه‌وزن زیای نداشته باشند. اگرچه قطعاً نمی‌خواهید در سه‌ماهه‌ی سوم بارداری‌تان کاهش وزن داشته باشید، البته نباید هوس غذاهای ناسالم بکنید و تا جایی که می‌توانید تحرک داشته باشید. انجام این دو کار به شما کمک خواهد کرد تا از اضافه‌وزن بیش‌ازحد و غیرضروری جلوگیری کنید. مقدار کلی وزن گیری که باید داشته باشید به مقدار وزن پیش از بارداری‌تان بستگی دارد. مشکلات ناشی از اضافه‌وزن بیش‌ازحد می‌تواند خود را در سه‌ماهه‌ی سوم بارداری نشان دهند و می‌توانند شامل این موارد باشند:
دیابت بارداری
فشارخون بالا
زایمان زودرس (کودک در هفته‌ی ۳۷ ام یا زودتر متولد می‌شود)
وزن زیاد کودک در زمان تولد

تغذیه‌ سالم
خوردن غذاهای سالم در دوران بارداریمصرف غذاهای متنوع می‌تواند به شما کمک کند تا مواد مغذی موردنیازتان را تأمین کنید. بدن شما برای به دست آوردن انرژی لازم، به پروتئین، کربوهیدرات و چربی نیاز دارد. منابع عالی برای تأمین این مواد مغذی عبارت‌اند از:
چربی‌های اشباع‌نشده مانند روغن‌زیتون و روغن کانولا، آجیل و ماهی
کربوهیدرات‌هایی از غلات کامل (سبوس‌دار)، میوه‌ها، سبزی‌ها، حبوبات (نخود، لوبیا و عدس) و محصولات لبنی کم‌چرب
پروتئین بدون چربی مانند ماهی که حاوی جیوه‌ی کمتری باشد، مرغ بدون پوست، محصولات لبنی کم‌چرب و حبوبات
خوردن غذاهای سالم در دوران بارداری برای سلامتی شما و نیز کودکتان مفید است. شاید برنامه‌ی غذایی سالمی دارید و یا شاید نیاز دارید که تغییراتی را در برنامه‌ی خود برای داشته تغذیه‌ای سالم‌تر ایجاد کنید. خوردن میوه‌ها و سبزی‌های فراوان بسیار مهم است. این خوراکی‌ها نه‌تنها مواد مغذی موردنیازتان را تأمین می‌کنند بلکه همچنین به شما کمک می‌کنند تا فیبر بیشتری دریافت کنید. برنامه‌ریزی برای وعده‌های غذایی می‌تواند به شما کمک کند غذاهای سالمی را به رژیم غذایی‌تان بی افزایید.
اسیدفولیک
اسیدفولیک، یک نوع ویتامین B است. مصرف اسیدفولیک قبل از بارداری و در اوایل بارداری، میزان شانس تولد کودک با نقص لوله عصبی یا نقایص مادرزادی دیگر کاهش خواهد داد.
زنانی که در سنین مناسب بارداری هستند، باید ۰٫۴ میلی‌گرم (۴۰۰ میکروگرم) تا ۰٫۸ میلی‌گرم (۸۰۰ میکروگرم) اسیدفولیک از مواد غذایی غنی‌شده، مکمل‌ها یا ترکیبی از غذا و مکمل‌ها را دریافت کنند. این مقدار در اکثر مولتی‌ویتامین‌هایی که روزی یک‌بار باید مصرف شوند، موجود می‌باشد.
زنانی که بارداری دوقلو یا چند قلو دارند، باید روزانه ۱ میلی‌گرم (۱۰۰۰ میکروگرم) اسیدفولیک دریافت کنند.
زنانی که در خانواده سابقه‌ی نقایص مادر زادی لوله‌ی عصبی هستند، کسانی که کودکانی مبتلابه نقص لوله‌ی عصبی دارند، یا کسانی که برای بیماری صرع داروهایی مصرف می‌کنند، باید اسیدفولیک بیشتری دریافت کنند: روزانه ۴ میلی‌گرم (۴۰۰۰ میکروگرم) اسیدفولیک توصیه می‌شود. سعی نکنید که این مقدار را فقط از طریق مکمل‌ها و مولتی‌ویتامین‌ها تأمین کنید، زیرا ممکن است مقدار بسیار زیادی از مواد دیگری را که در مولتی‌ویتامین‌ها وجود دارند، دریافت کنید.
آهن
کلسیم

آیا مصرف ویتامین‌های پریناتال باعث اضافه‌وزن زیاد مادر بارداری خواهد شد؟
آیا مصرف ویتامین‌های پریناتال باعث اضافه‌وزن زیاد مادر بارداری خواهد شد؟معمولاً این سؤال پیش می‌آید که آیا اتفاقاتی که معمولاً در طول بارداری رخ می‌دهند (مانند اضافه‌وزن، رنگ و رو گرفتن چهره و رشد مو) به خاطر خود بارداری است یا مصرف ویتامین‌هایی ست که مادر در طول بارداری مصرف می‌کند. به‌طورکلی ویتامین‌های که در طول بارداری مصرف می‌شود کاملاً مشابه با مولتی‌ویتامین‌های معمولی و روزانه می‌باشند و نمی‌توانند باعث ایجاد این اثرات مثبت یا منفی شوند.

عناصر تشکیل‌دهنده‌ ویتامین‌های پریناتال
ویتامین‌های پریناتال، چه طبق تجویز پزشک باشند چه بدون نسخه از داروخانه تهیه شوند، شباهت بسیار زیادی با مولتی‌ویتامین‌های معمولی دارند که بسیاری از زنان غیر باردار مصرف می‌کنند. اگرچه تفاوت میان آن‌ها در یک موضوع مهم است که شما باردار هستید، ویتامین‌های پریناتال، ویتامین‌های بسیار مهم و اساسی و مواد معدنی را تأمین می‌کنند که سلامت مادر و کودک را تضمین می‌کنند. خصوصاً سطح آهن و فولیک اسید در این ویتامین‌های پریناتال بسیار بالاتر از مولتی‌ویتامین‌های معمولی است.