هورمون بتا در بارداری، نشانه چیست؟

مثبت شدن تست خون بارداری به معنای مشاهده شدن هورمون βhCG در خون مادر است. اما آیا می دانید که مقدار هورمون بتا در بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد و یا کمک آن می توان به سن بارداری و وضعیت سلامت بارداری پی برد؟ برای توضیحات بیشتر با ما همراه باشید.

هورمون βhCG چیست؟
در لحظه لقاح جنین، زمانی‌که تخمک اسپرم را ملاقات می‌کند، بدن شما زنجیره‌ای از واکنش‌ها را آغاز می‌کند که یکی از آنها رها شدن مخلوطی از هورمون‌ها است که بدن‌تان را برای بارداری آماده می‌کند. زمانی‌که تخمک بارور شده خود را به رحم شما می‌چسباند، معمولاً حدود شش تا دوازده روز پس از لقاح جنین، سلول های جفت شروع به تولید هورمونی به نام βhCG (human chorionic gonadotropin) ‌کرده که عادت ماهیانه شما را متوقف می‌کند. این هورمون در ادرار شما نیز وجود دارد و همان ماده‌ای است که تست ادراری بارداری آنرا تشخیص می‌دهد.

آزمایش بارداری بتا چیست؟
هر دو روش آزمایش ادرار و خون از طریق تشخیص حضور βhCG عمل می‌کند. اما دو خط آبی تست ادراری صرفاً حضور βhCG را تائید می‌کند، این مسئله بارداری شما را تائید خواهد کرد، اما تست خون با اندازه‌گیری میزان βhCG موجود در خون شما نتیجه کلی‌تری را به شما خواهد داد و به زبان دیگر مقدار هورمون بتا در بارداری اهمیت فراوانی دارد که فقط با کمک تست کمی اندازه بتا در بارداری می توانید از مقادیر آن مطلع گردید. اندازه بتا در بارداری با واحد IU/L (اندازه بین المللی روی لیتر) و یا mIU/ml اندازه‌گیری می‌شود و هر میزانی بیش از mIU/ml ۵ جواب مثبتی برای بارداری خواهد بود.
به این علت که میزان βhCG به طور میانگین هر 48 ساعت دو برابر می‌شود، تا زمانی‌که به اندازه 6500 IU/L برسد، اندازه‌گیری میزان βhCG خون می‌تواند تاریخ دقیق‌تر بارداری شما را مشخص کند. نکته قابل توجه این است که مقدار بتا در حاملگی دوقلویی با بارداری های تک قلویی متفاوت است و با بررسی میزان βhCG می‌توان بارداری چند قلویی را نیز تشخیص داد (اگر میزان آن بیشتر از حد انتظار برای هفته بارداری باشد). مقدار هورمون بتا در بارداری دوقلو با توجه به وجود دو جفت و ترشح هورمون بیشتر خواهد بود البته اگر دوقلوها از نوع همسان تک آمنیونی و تک کوریونی نباشند. مقدار بتا در حاملگی مولار نیز قابل تشخیص است. اگر میزان βhCG خون مادر بسیار بیشتر از انتظار باشد، می‌تواند نشانه مشکلی خطرناک، مثل بارداری مولار molar pregnancy باشد هرچند که باید در بررسی های بعدی تایید گردد. در بارداری مولار، بافتی مثل جنین به صورت غیرطبیعی در رحم رشد می‌کند. اگر چه این بافت، جنین نیست، اما رشد آن علائم بارداری را نشان می‌دهد. این بارداری در اثر وجود اشکال در اطلاعات ژنتیکی تخمک و اسپرم بوجود می‌آید. نکته دیگر آن است که از آزمایش بتا بارداری خارج از رحم را نیز می تواند تا حدی تشخیص دهد. به همین دلیل برای افرادی که مشکوک به بارداری خارج رحمی هستند، اندازه گیری تیتر بتا در بارداری توسط پزشک درخواست می شود. اگر نتیجه آزمایش مشکوک به تیتر بتا در بارداری خارج از رحم باشد، بررسی های بیشتر و دقیق تر توسط سونوگرافی دقیق واژینال و بررسی دقیق لوله های رحمی ضرورت دارد.

میزان هورمون بتا در زمان بارداری
متوسط مقدار هورمون بتا در بارداری در هفته های مختلف به شرح زیر است:
- ۳ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۵۰-۵ mIU/ml
- ۴ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود : ۴۲۶-۵ mIU/ml
- ۵ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۷۳۴۰-۱۸ mIU/ml
- ۶ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۵۶۵۰۰-۱۰۸۰ mIU/ml
- ۸-۷ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۲۲۹۰۰۰-۷۶۵۰ mIU/ml
- ۱۲-۹ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۲۸۸۰۰۰-۲۵۷۰۰ mIU/ml
- ۱۶-۱۳ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۲۵۴۰۰۰-۱۳۳۰۰ mIU/ml
- ۲۴-۱۷ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۱۶۵۴۰۰-۴۰۶۰ mIU/ml
- ۴۰-۲۵ هفته بعد از اولین روز آخرین پریود: ۱۱۷۰۰۰-۳۶۴۰ mIU/ml
اکنون که اهمیت مقدار هورمون بتا در بارداری را می دانید، خواهید فهمید که چرا و در چه مواردی ممکن است که پزشک اندازه گیری تیتر هورمون بتا را در هفته های ابتدایی بارداری درخواست کند.