تغذیه با شیر مادر، کلید دستیابی به سلامت پایدار

تغذیه با شیر مادر که یکی از آموزه‌های معنوی دین مبین اسلام نیز می باشد کلید دستیابی به سلامت پایدار نوزادان است که هر روز ابعاد مختلفی از مواهب آن روشن‌ می شود ، هر چند جامعه ما در این وادی جایگاهی نه چندان مطلوب دارد و سایر جوامع از ما پیشی گرفته اند اما تلاش‌های انجام شده به سمت ترویج و تشویق مادران به سمت شیر دهی و تغذیه نوزادان با شیر مادر معطوف شده است.
معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز چهارشنبه در جمع شرکت کنندگان در همایش ترویج تغذیه با شیر مادر در شیراز اهمیت تداوم اقدام ارزشمند راه اندازی بانک شیر مادر در کشور و ترویج شیر دهی نوزادان را ستود و بر توسعه ایجاد بانک‌های شیر مادر در تمامی استان ها تاکید کرد.
دکتر علیرضا رئیسی در این همایش با اشاره به بهره برداری از هزار و ۷۰۰ پروژه عمرانی حوزه بهداشت طی دو سال گذشته، راه اندازی بانک شیر مادر را اقدامی باارزش در این میان دانست.
وی با بیان اینکه می توانیم پاسخ پرسش های حوزه سلامت را در اصول دینی خود بازیابیم، یکی از پیامدهای ورود نوآوری در حوزه سلامت را ترویج مسایلی از قبیل تغذیه با شیر خشک و یا سزارین دانست که امروزه در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته، آمار پایینی دارد.
دکتر رئیسی ادامه داد: در جامعه ما، وضعیت تغذیه با شیر مادر در گذشته بهتر از امروز بود و باید به کمک آگاهی بخشی به مردم، مواردی مانند تغذیه انحصاری با شیر مادر و یا زایمان طبیعی را در جامعه ترویج کرد.
این مقام مسوول در وزارت بهداشت، ترویج تغذیه با شیر مادر را یکی از مبانی توسعه یافتگی خواند و افزود: تغذیه انحصاری نوزادان با شیر مادر، به مثابه نوعی واکسن عمل کرده و موجب پیشگیری از بیماری ها و ارتقای ایمنی بدن آنان می شود.
دکتر رییسی در ادامه به یافته های موجود در این زمینه پرداخت و گفت: آمارها حاکی از خطر ۴۰ درصدی ابتلا به دیابت نوع یک برای نوزادانیست که از موهبت تغذیه با شیر مادر بهره مند نبوده اند و دیگر یافته ها نیز نشان می دهد این نوزادان، ۲۵ تا ۴۳ درصد بیشتر از دیگر نوزادان، در معرض چاقی و اضافه وزن هستند.
معاون بهداشت وزیر بهداشت اضافه کرد: همچنین تغذیه با شیر مادر، شانس ابتلا به اوتیسم در کودکان را تا دو و نیم برابر کاهش می دهد.
دکتر رئیسی ترویج فرهنگ تغذیه با شیر مادر و اقداماتی نظیر راه اندازی بانک شیر مادر را موجب ارتقای کیفیت درمان نوزادان، ارتقای ایمنی نوزادان و صرفه جویی برای دولت و خانواده ها در کاهش هزینه های درمانی عنوان کرد.

تغذیه با شیر مادر تضمین سلامت نوزادان
مدیرکل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این همایش، تماس پوستی مادر و نوزاد، احساس عطوفت مادری و تغذیه با شیر مادر را سه مولفه مهم در ارتقای سلامت نوزادان دانست که آمارها نشان می دهد موجب افزایش بهره هوشی فرزندان نیز می شود.
دکتر سید حامد برکاتی با اشاره به تعریف شاخص های این حوزه در مجموعه وزارت بهداشت برای سیاستگذاری صحیح و توسعه اقدامات زیرساختی، گفت: علاوه بر آموزش در دوران بارداری در خصوص اهمیت تغذیه نوزادان با شیر مادر، لازم است آموزش ها را از دوران دبیرستان آغاز کنیم.
وی برگزاری کارگاه های آموزشی برای سطوح و گرو های مختلف دست اندرکار این حوزه در مجموعه سلامت کشور را از جمله اقداماتی برشمرد که با هدف گذاری مشخص، در حال انجام است و انتظار می رود افزایش آمار تغذیه نوزادان کشور با شیر مادر را به همراه داشته باشد.
مدیر کل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت همچنین بر توسعه تعامل مشاوران شیردهی با اساتید حوزه کودکان و زنان، به عنوان گروه های دست اندرکار در این امر، تاکید کرد.
این مسوول سرمایه گذاری در این زمینه با هدف ارتقای سلامت فردای فرزندان را نیازمند حمایت نمایندگان مجلس و مسوولان خواند.
دکتر برکاتی همچنین از تلاش های مجموعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز به پاس توسعه اقدامات و برنامه های حمایت از ترویج تغذیه با شیر مادر، قدردانی کرد.

افزایش خطرات سلامت با محرومیت از شیراز مادر
دکتر علی بهادر رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم در همایش ترویج تغذیه با شیر مادر که با حضور معاون بهداشت وزیر بهداشت و نمایندگان دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کلان منطقه پنج کشور برگزار شد، بر نقش رسانه ها در ترویج فرهنگ تغذیه با شیر مادر تاکید کرد و با اشاره به بهره برداری از بانک شیر مادر در شیراز به عنوان دومین بانک شیر مادر در کشور، این خدمت را تکمیل کننده اقدامات آموزشی مانند همایش ترویج تغذیه با شیر مادر دانست.
وی با تاکید بر توجه به تغذیه نوزادان با شیر مادر در کشور و در برنامه ریزی ها، افزود: منافع اقتصادی که تبلیغات شیر خشک به همراه داشته موجب شده تا اکنون شاهد کاهش تغذیه با شیر مادر باشیم و باید اهمیت این امر، به مادران آموزش داده شود؛ چرا که مادران، جامعه را می سازند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز یادآور شد: محرومیت از تغذیه با شیر مادر، خطر بسیاری از بیماری ها را برای نوزاد به همراه دارد.
دکتر بهادر در ادامه به نقش رسانه ها در امر فرهنگ سازی برای ترویج فرهنگ تغذیه با شیر مادر اشاره کرد و افزود: کارکنان بیمارستان ها، ماماها، پرستاران و پزشکان، دیگر افرادی هستند که می توانند در این زمینه ایفای نقش کنند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر توجه علمی به این مبحث با برگزاری سمینارها و همایش های علمی و انعکاس نتایج آن در جامعه، تاکید کرد.
دکتر عبدالرسول همتی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز هم با بیان مجموعه تلاش های این دانشگاه در ترویج تغذیه با شیر مادر، در ابعاد آموزشی، پژوهشی، اجرایی و بین بخشی، گفت: افتتاح اتاق شیر مادر در فرودگاه بین المللی شهید آیت الله دستغیب، طراحی دوره آموزشی ۱۰۸ ساعته تئوری و عملی برای تربیت مشاوران ارشد در دانشگاه به عنوان هسته آموزشی شیر مادر، تربیت ۲۲ مشاور ارشد شیر مادر دانشگاهی، کسب موفقیت دو نفر از مشاوران شیردهی دانشگاه به عنوان مدرس ارشد کشوری و راه اندازی اتاق مشاوره شیر مادر در بانک اهدای شیر بیمارستان حضرت زینب(س)، از جمله دستاورد های ویژه در برنامه ترویج تغذیه با شیر مادر، در مجموعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز است.
وی همچنین با اشاره به راه اندازی نخستین بانک شیر مادر در فارس که صبح امروز، به عنوان دومین بانک شیر مادر در کشور، در بیمارستان حضرت زینب(س) آغاز به کار کرد، از جمله اقدامات معاونت بهداشت دانشگاه در راه اندازی این بانک شیر مادر به برگزاری ۱۱ نشست هماهنگی مشترک با معاونت درمان برای راه اندازی این خدمت جدید، تامین نیروی انسانی در اتاق مشاوره مستقر در مجاورت بانک شیر بیمارستان حضرت زینب (س)، تجهیز اتاق شیردهی بیمارستان حضرت زینب(س)، بسترسازی در جامعه با تبلیغات گسترده در سطح شهر، برگزاری نشست های هماهنگی با ادارات و برنامه ریزی های آموزشی اشاره کرد.
معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، هماهنگی با معاونت های دانشگاه و اساتید بخش کودکان برای برگزاری سالانه همایش ترویج تغذیه با شیر مادر و تقدیر از پیشکسوتان عرصه ترویج شیر مادر، هماهنگی با سازمان بهزیستی برای آموزش مربیان و مادران دارای کودک زیر دو سال در مهدکودک ها، تلاش برای جلب حمایت نیکوکاران عرصه سلامت و جلب مشارکت بین دستگاهی و ارتقای آگاهی بانوان شاغل در برنامه ترویج تغذیه با شیر مادر را از جمله اقدامات بین بخشی در این زمینه برشمرد.
دکتر همتی با بیان اینکه این امر در دانشگاه علوم پزشکی شیراز در حیطه پژوهشی نیز مورد توجه قرار گرفته است، از اجرای ۱۲ طرح تحقیقاتی در حوزه سلامت نوزادان و کودکان با موضوعاتی نظیر بررسی الگوی تغذیه با شیر مادر در ۲۴ ساعت اول تولد و عوامل موثر بر آن، بررسی الگوی تغذیه با شیر مادر در کودکان ۶ ماهه، بررسی الگوی تغذیه با شیر مادر در کودکان ۶ تا ۲۴ ماهه، بررسی شاخص های آنتروپومتریک بدو تولد و عوامل زمینه ای مرتبط با آن، بررسی وضعیت شیوه زندگی کودکان ۳ تا ۶ سال و بررسی وضعیت بهداشت دهان و دندان در کودکان زیر ۶ سال به عنوان نمونه ای از این پژوهش ها نام برد.
همایش یک روزه ترویج تغذیه با شیر مادر، ویژه دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کلان منطقه پنج کشور، روز چهارشنبه با حضور دکتر علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دکتر سید حامد برکاتی مدیرکل دفتر سلامت خانواده، جمعیت و مدارس وزارت بهداشت، بهار عظمتی نماینده یونیسف، نمایندگان مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی، اعضای تیم کشوری تغذیه با شیر مادر، معاونان بهداشت دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کلان منطقه پنج کشور و جمعی از مسوولان استانی و دانشگاهی، در مجتمع ولایت شیراز، برگزار شد.