پره اکلامپسی در دوران بارداری، عوارض و درمان

پره اکلامپسی اختلالی پیشرونده در خانم‌های باردار است که معمولاً چند ارگان مختلف بدن را درگیر می‌کند. این مشکل یکی از مهم‌ترین عوارض بارداری بوده و می‌تواند به سقط جنین یا زایمان زودرس ختم شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این عارضه خواهیم پرداخت.

پره اکلامپسی چیست؟
پره اکلامپسی با دو ویژگی زیر شناخته می‌شود:
۱. افزایش ناگهانی فشار خون مادر
فشار خون بیشتر از ۱۴ روی ۹ در دو نوبت اندازه‌گیری که حداقل ۴ ساعت فاصله داشته باشند.
۲. آسیب به ارگان‌های مختلف بدن
یکی از مهم‌ترین ارگان‌هایی که ممکن است آسیب ببیند، کلیه بوده که به صورت دفع پروتئین از ادرار تظاهر پیدا می‌کند. در موارد حاد، امکان آسیب شدید به کبد، نارسایی کلیه، اختلالات بینایی، تجمع مایع در ریه‌ها و کاهش پلاکت‌های خونی وجود دارد.
پلاکت‌ها گروهی از سلول‌های خونی هستند که وظیفه‌ی انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی را بر عهده دارند.

نکاتی در مورد پره اکلامپسی
علایم عارضه پس از هفته‌ی بیستم بارداری ایجاد می‌شود.
حداکثر تا ۶ هفته پس از زایمان، این اختلال برطرف می‌شود.
پره اکلامپسی به دلیل عملکرد غیرطبیعی عروق خونی جفت و عروق خونی بدن مادر اتفاق می‌افتد.
در بیش از ۸۰ درصد موارد، پره اکلامپسی باعث ایجاد مشکل مهمی نمی‌شود، در بقیه‌ی موارد خطرات مهمی سلامت مادر و جنین را تهدید می‌کند.

علایم پره اکلامپسی
این عارضه می‌تواند به تدریج ایجاد شود. بدون این که علامتی داشته باشد یا حداقل بدون این که مادر متوجه علامت‌ها بشود. معمولاً افزایش فشار خون یکی از نشانه‌های ثابت عارضه است. بنابراین اندازه‌گیری مرتب فشار خون در حین بارداری به مادران توصیه می‌شود.
البته پره اکلامپسی می‌تواند علایمی هم داشته باشد. شایع‌ترین علایم عارضه در ادامه فهرست شده‌اند:
سر درد
اختلالات بینایی: در موارد شدید کوری نیز گزارش شده است.
تغییر وضعیت هوشیاری (مثلا مادر احساس گیج بودن دارد)
سختی در تنفس
پف کردن صورت و پاها
در برخی موارد تشنج

تشخیص پره اکلامپسی
برای تشخیص بیماری، علاوه بر معاینه و شرح حال دقیق، انجام برخی آزمایش‌ها ضروری است. هدف از آزمایش‌ها بررسی عملکرد ارگان‌های مختلف بدن است. علاوه بر گرفتن نمونه‌ی خون، نمونه‌ی ادرار نیز از مادر گرفته می‌شود تا وجود پروتئین در ادرار بررسی شود. سونوگرافی برای بررسی وضعیت جنین نیز انجام خواهد شد.

درمان پره اکلامپسی
انجام زایمان و ختم بارداری، تنها درمان این عارضه است.
در موارد خفیف، مادر در بیمارستان بستری شده تا از نظر علایم مختلف و میزان پیشرفت آسیب ارگان‌ها نظارت شود. اگر در زمان بستری، خطر جدی برای سلامت مادر و جنین وجود نداشته باشد، این ارزیابی‌ها ادامه خواهد داشت تا این که در هفته‌ی ۳۷ بارداری، زایمان انجام شود.
موارد زیر می‌توانند زایمان را جلوتر بیندازند:
ارزیابی‌های جنین نشان دهنده‌ی وضعیت نامناسب او باشد.
پارگی کیسه‌ی آب مادر
فشار خون غیرقابل کنترل مادر
کاهش مقدار مایع موجود در کیسه‌ی آب
کاهش میزان ادرار مادر (که نشان دهنده‌ی نارسایی کلیه است)
تجمع مایع در ریه‌ها
تنگی نفس و افت میزان اکسیژن خون
کاهش شدید تعداد پلاکت‌های خون
جداشدگی جفت
خونریزی‌های شدید

عوارض پره اکلامپسی
محدودیت رشد جنین: علت ایجاد این عارضه اختلال در خونرسانی جفت است. خونرسانی به جنین نیز از طریق جفت انجام می‌شود. بنابراین در صورتی که مواد غذایی و اکسیژن کافی به جنین نرسد، رشد جنین محدود خواهد شد.
زایمان زودرس: همان طور که بالاتر گفته شد، تنها درمان عارضه، زایمان است. بنابراین ممکن است زایمان زودتر از زمانی که پیش‌بینی می‌شده، انجام شود.
اکلامپسی: در صورتی که پره‌اکلامپسی پیشرفت کند و شدیدتر شود، در مادر تشنج ایجاد می‌شود. در این موارد گفته می‌شود که پره‌اکلامپسی به اکلامپسی تبدیل شده است. این پیشرفت می‌تواند کشنده یا عوارض جدی به همراه داشته باشد. در این شرایط زایمان به طور فوری انجام خواهد شد.