تکنولوژی برای کودکان، چه عواقبی دارد؟

کودکان دهه شصت با عروسک و توپ مشغول بازی بودند. اوج آرزو های آن ها توپ و عروسکی پلاستیکی بود. یک دهه بعد کودکان دهه هفتاد بودند که وارد قلمرو آتاری و دستگاه های بازی دیگر شدند. اما از دهه هشتاد به بعد تکنولوژی پا را فراتر از این ها گذاشت. لپ تاپ های گیمینگ و پلی استیشن ها جای توپ و عروسک را گرفتند. دهه نود اما قضیه اش جدا است. کودکانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند اما تبلت و گوشی، سیمکارت و اینترنت پر سرعت در اختیار دارند. شاید به خود بگویید اکنون همه بچه ها همین طور هستند. اما آیا این امکاناتی که والدین به راحتی در اختیار کودکانشان قرار می دهند مناسب سن آن ها است؟ آیا این امکانات سودمندی نیز دارند؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم گفت. همان طور که می دانیم هر چیزی که در آن زیاده روی شود مضر است.
امروزه ورود تکنولوژی و گجت های رنگارنگ باعث شده است هر کودکی را که می بینیم ساعت ها وقت خود را با این ابزار ها می گذراند و برخی از والدین بدون این که احساس مسئولیت کنند این امکانات را بدون نظارت درست در اختیار فرزندشان قرار می دهند و از مشکلاتی که ممکن است گریبان گیر فرزندشان باشد آگاهی ندارند. در این جا به چند مورد از مشکلات استفاده ی بی رویه ی کودکان از تکنولوژی می پردازیم.

ضعف در مهارت های اجتماعی
در گذشته بیان می کردند بازی های دوران کودکی تمرینی برای مهارت های اجتماعی در آینده خواهد بود. دختران و پسران تعاملات اجتماعی را در بازی های جمعی می آموختند. همکاری و مهارت های جمعی را در خود تقویت می کردند و در جمع همسالان خود بود که به نقاط ضعف و قوت خود پی می بردند. اما بازی های انفرادی و محدود به تکنولوژی های کنونی کودکان را از تجربه ی لذت کنار هم سالان خود بودن دور می کند و در آینده کودک دچار ضعف در روابط اجتماعی خود می شود زیرا در زمانی که لازم بوده است بیاموزد در کنار هم سالان خود نبوده است. توصیه می شود کودک خود را به پارک، مهد کودک و کلاس هایی همچون آموزش نقاشی و ورزش ببرید تا هم بیشتر با دنیای بیرون از خانه تعامل داشته باشد و هم از دیگر همسالان خود و بازی با آن ها نحوه ی رفتار های اجتماعی را بیاموزد. والدین به عنوان راهنما می توانند رفتار های خوب را تشدید و رفتار های بد را اصلاح کنند.

کم اشتهایی یا پر اشتهایی
شاید دیده باشید برخی از کودکان چنان وابسته ی تبلت یا کامپیوتر خود شده اند که تقریبا در هیچ وعده ی غذایی حاظر نمی شوند. یا تند تند غذا را خورده و دوباره به بازی مشغول می شوند. اما این نوع غذا خوردن باعث می شود کودک فکر کند هر زمانی برای بازی با این وسائل مناسب است و هر گاه هر چند ساعت که بخواهد می تواند بازی کند. کودکانی که به خاطر از دست ندادن زمان به اندازه ی کافی غذا نمی خوردند و کودکانی که در هنگام بازی مدام مشغول غذا خوردن هستند دچار کم اشتهایی و پر اشتهایی می شوند. والدین باید به کودکان خود بیاموزند که در روز تنها ساعات مشخصی می توانند از این ابزار ها استفاده کنند و در ضمن وعده های غذایی زمانی است که تمام اعضای خانواده به دور هم جمع شده و در کمال آرامش به غذا خوردن می پردازند. این گونه کودک می آموزد هر چیزی زمانی مشخص دارد و می تواند وقت خود را با کار های مفید پر کند.

جمع گریزی
کودکانی که منزوی هستند. مدام می خواهند در گوشه ای نشسته و تنهایی به بازی با گوشی یا تبلت خود بپردازند میلی به برقراری ارتباط با دیگران ندارند، دچار جمع گریزی شده اند. زیرا معتاد به استفاده از دنیای مجازی شده اند. اعتیادی که باعث می شود نتوانند از وسیله ی بازی خود دور شوند و وارد جمع شوند. در این جا والدین باید از همان ابتدای تهیه ی این گونه وسائل زمان مشخصی را تعیین کرده و از کودک خود بخواهند که تنها در این زمان ها از آن استفاده کنند. بهترین راه برای جلو گیری از به وجود آمدن این دست مشکلات آموزش صحیح استفاده از تکنولوژی است که در اختیار کودکتان قرار می دهید.

افسردگی و کمبود اعتماد به نفس
بیماری افسردگی آن چنان رایج شده است که امروزه به آن سرماخوردگی روحی می گویند. اما این بیماری تنها مخصوص بزرگسالان نیست بلکه حتی کودکان و نوجوانان نیز به راحتی به آن مبتلا می شوند. تکنولوژی تنها محدود به بازی نمی شود بلکه رسانه های جمعی در بستره ی اینترنت وجود دارند که هزاران بار بیشتر از بازی بر روی روحیه ی حساس کودکان تاثیر می گذارند.
برنامه هایی مانند اینستاگرام و فیسبوک و تویتر جایی برای به اشتراک گذاری تصاویر، فیلم ها و افکار است.
نرم افزاری مانند اینستاگرام را در نظر بگیرید. همه افراد در آن شاد و خوش حال اند، همه افرادی با سطح اجتماعی بالا هستند و مدام در حال تفریح اند. دختران موبور و خوش قیافه بدون اضافه وزن و پسران ثروتمند و قد بلند هستند. جامعه ای آرمانی که کودک و نوجوان ما با آن رو به رو می شود. اما آیا این جامعه ی به تصویر کشیده تماما واقعی است؟ معلوم است که خیر. همه سعی می کنند بهترین حالت خود را برای دیگران به اشتراک بگذارند ولی کودک یا نوجوان ما کمی برای تجزیه و تحلیل این موارد بی تجربه است در نتیجه دخترانمان می آموزند باید لاغر و زیبا باشند و پسرانمان می آموزند قد بلند و ثروت است که مناسب آن ها است. اما فقدان این موارد در آن ها باعث می شود که اعتماد به نفس خود را از دست داده و احساس کبود کنند. در نتیجه این احساس ضعف ها فرد دچار افسردگی می شود. به کودکان خود بیاموزید که هیچ کس در دنیا کامل نیست و هر کس ضعفی دارد. به آن ها اعتماد به نفس داده و به آن ها بیاموزید همان طور که هستند خود را دوست داشته باشند و تنها برای بهتر شدن شخصیت خود تلاش کنند.

بلوغ زودرس
یکی دیگر از مضرات خطرناک استفاده از تکنولوژی بدون نظارت بلوغ زود رس کودکانمان است. زیرا در محیط اینترنت بدون محدودیت اطلاعات و تصاویر و فیلم ها در اختیار آن ها قرار داده می شود و بدون نظارت کودکان کنجکاو به دنبال کشف دنیایی هستند که ورود آن ها به آن زود است. در نتیجه ی این سهل انگاری والدین کودکانی را خواهیم داشت که دچار بلوغ زود رس شده و از دنیای جنسی خود تنها اطلاعاتی دارند که ممکن است درست نبوده و اصلا با واقعیت منطبق نباشند. هیچ گاه کودک خود را در مقابل استفاده از نرم افزار هایی اینستاگرام و فیسبوک تنها نگذارید و به یاد داشته باشید این فضا ها بستری برای افراد سود جو هستند. از کودکان خود محافظت کرده و همواره بر آن ها نظارت داشته باشید.
برخی از آسیب هایی که ممکن است افراد سود جو به روح و روان کوک یا نوجوانتان وارد می کنند جبران نا پذیر است.
این موارد که ذکر شد از جمله بزرگترین مشکلاتی بود که بیان شد. مشکلات دیگری نیز وجود دارند که برخی زودتر و برخی دیر تر آشکار می شوند. پدران و مادران تا جایی که می توانید کودکان خود را به بازی های جمعی و بودن در محیط خانواده ترغیب کنید و محیطی صمیمی و شاد برای فرزندانتان مهیا کنید. مهمترین کار نیز این است که بر آن ها نظارت داشته و نحوه ی استفاده ی درست از تکنولوژی را به آن ها بیاموزید.