تاثیر هورمون های زنانه، روی پوست چیست؟

اغلب خانم‌ها از تغییرات پوست خود در طول ماه آگاه هستند. همانطور که می‌دانید، در طول چرخه‌ی قاعدگی، میزان ترشح هورمون های جنسی متفاوت است. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم که تاثیر هورمون جنسی بر پوست چگونه است؟

تراوت و شادابی
در خانم‌ها و آقایان، به طور کلی ۳ نوع هورمون‌ جنسی ترشح می‌شود:
هورمون تستسترون: که میزان آن در آقایان بیشتر است و به هورمون جنسی مردانه شهرت دارد.
هورمون استروژن
هورمون پروژسترون
دو هورمون آخر در خانم‌ها بیشتر است و چرخه‌ی قاعدگی را تنظیم می‌کنند.
هورمون استروژن اثر مهمی در ساخت پروتئین کلاژن پوست، ضخامت پوست، مرطوب بودن پوست و ترمیم زخم‌ها دارد. گفته می‌شود از هر پنج خانم، دو خانم حساس بودن پوست خود در روزهای خونریزی ماهیانه تجربه می‌کنند. در این دوره مقدار هورمون استروژن در پایین‌ترین سطح خود در طول چرخه‌ی قاعدگی است.
در مطالعه‌ای که بر خانم‌های در دوران قاعدگی و خانم‌های در دوران یائسگی انجام شد، نتایج نشان می‌داد که گروه دوم از حساسیت بیشتر پوست‌های خود شکایت دارند. همان طور که می‌دانید، در دوران یائسگی میزان هورمون استروژن موجود در بدن زنان به طور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند و تاثیر هورمون جنسی بر پوست بسیار واضح‌تر است.
خانم‌های یائسه از نازک بودن، خشک بودن و چین و چروک‌های پوست خود شکایت دارند. همان طور که گفته شد، هورمون استروژن در تولید پروتئین کلاژن پوست موثر است. بنابراین در دوران یائسگی و با کاهش مقدار این هورمون، ساخت کلاژن (که جزئی بسیار مهم برای حفظ تراوت و شادابی پوست است) کاهش یافته و علائم ذکر شده ایجاد می‌شود.

آکنه
آکنه‌های صورت به عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، رژیم غذایی، بهداشت فردی، استرس‌ها و مقدار تماس با نور آفتاب ارتباط دارد. یکی از عوامل دیگری که در ایجاد آکنه‌های صورت موثر بوده، میزان ترشح هورمون‌های جنسی است.
مقادیر زیاد هورمون‌های آندروژنی (تستسترون) موجب افزایش تولید چربی در پوست می‌شود که به آن سبوم می‌گویند. ممکن است سبوم با سلول‌های مرده‌ی پوست ترکیب شود و مسیر خروجی غدد سباسه (غدد چربی) را مسدود نماید. این انسداد در مسیر خروج چربی از پوست موجب ایجاد آکنه می‌شود. در ادامه، باکتری‌هایی به نام «پروپیونی آکنه» که از چربی‌ها تغذیه می‌کنند، بر روی این آکنه‌های سرشار از چربی قرار می‌گیرند و باعث ایجاد التهاب در آکنه می‌شوند.
پس تاثیر هورمون جنسی بر پوست در مورد آکنه بسیار مهم است. میزان آکنه‌ها یکی از موارد مرتبط با چرخه‌های ماهیانه است. هر چند چگونگی ارتباط آن‌ها هنوز به طور دقیق مشخص نشده، اما تصور می‌شود که هورمون استروژن اثرات ضدچربی داشته و از تشکیل آکنه‌ها جلوگیری می‌کند.
در روزهای قبل از خونریزی و به دلیل مقدار کم هورمون استروژن، اثرات ضدچربی این هورمون نیز کاهش می‌یابد. به همین دلیل میزان تولید چربی افزایش و آکنه‌های صورت بیشتر می‌شوند. گروهی دیگر از پزشکان معتقدند که علت ایجاد آکنه، بر هم خوردن نسبت میزان هورمون پروژسترون به استروژن می‌باشد.
به دلیل تاثیر هورمون جنسی بر پوست و ایجاد آکنه‌ها، گاهی از داروهای حاوی هورمون‌ استروژن (مثل داروهای جلوگیری از بارداری یا OCP) در درمان آکنه استفاده می‌شود. همانطور که گفته شد، استروژن موجود در این داروها اثر ضدچربی دارد. همچنین این داروها با جلوگیری از تخمک‌گذاری باعث کاهش تولید هورمون‌های آندروژنی می‌شوند. بنابراین هم اثر تحریکی آندروژن‌ها مهار می‌شود و هم اثر ضد چربی استروژن القا می‌گردد و در نهایت تولید چربی در پوست کاهش می‌یابد.

تعریق و خشکی
از روز ۱۴ تا ۲۸ عادت ماهیانه (فاز لوتئال) به دلیل تغییر در مقادیر هورمون‌های جنسی، دمای سطحی بدن افزایش پیدا می‌کند. بنابراین مقدار تعریق در این روزها افزایش خواهد یافت.
همانطور که گفته شد، هورمون استروژن در مرطوب نگه‌ داشتن پوست موثر است. بنابراین در اواخر چرخه‌ی قاعدگی و با کاهش مقدار این هورمون، انتظار میرود که پوست خانم‌ها نسبت به روزهای دیگر، خشک‌تر احساس شود.