میگرن قاعدگی چیست؟

اگر حملات میگرنی شما درست قبل یا در آغاز دورۀ قاعدگی بیشتر، طولانی­تر و یا شدیدتر شده و پاسخ کمتری به دارو می­دهند، شما تنها نیستید. این عارضه میگرن قاعدگی یا میگرن مرتبط با قاعدگی نام دارد.

انواع میگرن مرتبط با قاعدگی:
میگرن قاعدگی خالص بدون مقدمه
میگرن مرتبط با قاعدگی بدون مقدمه
منظور از مقدمه ظهور یک سری علایم مانند دیدن هاله‌ یا جرقه‌های نور است که در واقع اختلالاتی در حواس هستند.
اگر مبتلا به میگرن قاعدگی خالص بدون مقدمه باشید، حملات میگرنی تنها در دورۀ پیش‌قاعدگی رخ می‌دهد. یعنی در فاصلۀ دو روز قبل تا سه روز بعد از آغاز قاعدگی. اگر حملات میگرنی فردی در دو سوم از دوره‌های پیش‌قاعدگی رخ بدهند و در زمان دیگری ظاهر نشوند، می‌توان گفت آن فرد به میگرن قاعدگی خالص مبتلا است.
میگرن مرتبط با قاعدگی بدون مقدمه نیز طی دروۀ پیش‌قاعدگی و حداقل در دو سوم از چرخه‌های قاعدگی روی می­دهد. ولی زنان مبتلا به این نوع میگرن، در زمان­های دیگری، مانند زمان تخمک­ گذاری، نیز دچار سردرد‌های میگرنی می‌شوند.

آیا میگرن‌های قاعدگی شایع هستند؟
شیوع میگرن در زنان سه برابر مردان است و حدود ۶۰% موارد میگرن در بانوان، میگرن‌های قاعدگی هستند. بر اساس آمار اعلام شده از سوی انجمن سردرد آمریکا، شیوع میگرن قاعدگی خالص در زنان مبتلا به میگرن، ۷ تا ۱۹ درصد است. درحالی که میگرن مرتبط با قاعدگی در ۳۵ تا ۵۱ درصد زنان مبتلا به میگرن دیده می‌شود. پس بله؛ میگرن‌های قاعدگی رایج هستند.

علت میگرن قاعدگی چیست؟
سه دلیل برای میگرن قاعدگی بیان شده است:
کاهش سطح استروژن خون
کاهش سطح منیزیم خون
کاهش سطح حامل‌های عصبی مهاری در مغز مانند سروتونین
محتمل­ ترین دلیل این میگرن‌‌ها، کاهش استرژون درست قبل از آغاز چرخه قاعدگی است. وجود استروژن در خون موجب حفظ و افزایش سطح سروتونین در مغز می‌شود. سروتونین یک مولکول پیام‌رسان یا حامل عصبی در مغز است که موجب مهار یکی از مسیرهای درد در سیستم عصبی می‌گردد. به نظر می‌رسد، مسیری که توسط سروتونین مهار می‌گردد، نقشی حیاتی در ایجاد سردردهای میگرنی ایفا می‌کند.
فرضیۀ دیگر در مورد میگرن‌های قاعدگی بر تفاوت نحوۀ ادراک درد در طول چرخۀ قاعدگی زنان تأکید دارد. برای نمونه، آستانۀ تحمل درد در دورۀ پیش‌قاعدگی و قاعدگی در مقایسه با میانۀ چرخه یا در طی تخمک­گذاری، کم‌تر است.

میگرن‌های مرتبط با قاعدگی چگونه درمان می­شوند؟
راهکارهای درمانی برای میگرن‌های قاعدگی به سه نوع کلی تقسیم می­شوند:
درمان‌های آنی و رفع علایم
درمان­‌های پیشگیرانۀ کوتاه‌مدت
درمان‌های پیشگیرانۀ مداوم

درمان‌های آنی
درمان‌های آنی یعنی استفاده از داروهای مسکن. که عبارتند از:
داروهای تریپتان مانند سوماتریپتان و ریزاتریپتان
داروهای ضدالتهابیِ غیراستروئیدی مانند ناپروکسن، ایبوپروفن و مفنامیک اسید
باید یادآور شد که داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی چندین عارضۀ جانبی بالقوه دارند. در نتیجه باید برخی افراد به­ویژه بیماران با سابقۀ خونریزی معده، بیماری های کلیوی و یا بیماری­های قلبی از مصرف آن‌ها پرهیز کنند.
قبل از مصرف هر دارو با پزشک خود مشورت کنید.

پیشگیری کوتاه ­مدت
پیشگیری کوتاه ­مدت، به زنانی توصیه می‌شود که چرخۀ قاعدگی منظمی دارند. این فرآیند با استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، تریپتان­ها یا هورمون استروژن انجام می­شود.
داروهای ضد التهابی غیراستروئید مانند ناپروکسن (روزانه دو بار) برای ۵ تا ۶ روز در دورۀ پیش‌قاعدگی برای پیشگیری یا کاهش شدت میگرن قاعدگی مفید هستند.
شروع مصرف منیزیوم در روز ۱۵ام چرخه و ادامه آن تا شروع قاعدگی ممکن است مؤثر باشد. در آخر، مکمل ­یاری استروژن ممکن است برای جلوگیری از میگرن‌های قاعدگی استفاده شود.
مواردی برای منع مصرف تریپتان­ها و استروژن وجود دارد؛ بنابراین از پزشک خود بخواهید از ایمن بودن آن ها برای شما، اطمینان حاصل کنند.

پیشگیری مداوم
پیشگیری مداوم برای زنانی که دوره­ های قاعدگی نامنظم دارند و یا افرادی که از پیشگیری موقتی نتیجه نگرفته ­اند، پیشنهاد می­شود. در این روش مصرف مداوم قرص­های ضدبارداری موجب کاهش میگرن‌های قاعدگی می‌گردد.
روی دادن میگرن در زمان­های معینی در چرخه قاعدگی نامعمول نیست، پس نگران نباشید. میگرن شما می­تواند به طور مؤثری درمان شود، فقط نیازمند اندکی بردباری و آزمون و خطاست. اگر متوجه این الگوها شدید با پزشک خود صحبت کنید چراکه ممکن است در تدوین برنامۀ درمانی میگرن شما مؤثر باشد. گزینه­ های درمانی بسته به شرایط سلامت عمومی بانوان و پاسخ آن‌ها به درمان متفاوت است.