گلودرد چرکی در کودکان، علائم تا درمان

گلودردهای کودکان دلایل متفاوتی دارد. گلودرد چرکی یکی از مواردی است که احتمالاً والدین در دوران کودکی فرزندشان زیاد با آن مواجه خواهند شد. در این مطلب می‌توانید با نکاتی مهم دربارهٔ گلودرد چرکی استرپتوکوکی در کودک، علائم، چگونگی ابتلا و درمان آن آشنا شوید.

گلودرد چرکی کودک
گلودرد استرپتوکوکی توسط باکتری استرپتوکوک گروه A که بسیار مسری است ایجاد می‌شود و از طریق ذرات آب موجود در هوا منتقل می‌شود. این گلودرد چرکی در اواخر پاییز، زمستان و اوایل بهار و همچنین در بچه‌های دبستانی و خواهران و برادرانشان شایع‌تر است اما می‌تواند در هر زمانی از سال و در هر سنی هم ظاهر شود.
هنگامی که یک خواهر یا برادر یا دوستی که آلوده به آن است، عطسه یا سرفه می‌کند یا با یک اسباب‌بازی مشترک با کودکتان بازی می‌کند و فرزندتان در مسیر عطسه یا سرفه باشد یا به آن اسباب‌بازی دست بزند و سپس دهان یا بینی خود را لمس کند، می‌تواند باکتری را به فرزند شما منتقل کند و علائم بیماری معمولاً دو تا پنج روز پس از قرار گرفتن در معرض باکتری ظاهر می‌شوند.
وقتی می‌دانید که فرزندتان گلودرد استرپتوکوکی دارد، او را تا زمانی که علائمش فروکش می‌کند و حداقل تا ۲۴ ساعت بعد از شروع مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها در خانه نگه دارید و به مهدکودک یا مدرسه نفرستید.
بیشتر بزرگسالان ریسک بالایی برای ابتلا به گلودرد استرپتوکوکی ندارند، زیرا اکثر آنها قبلاً آن را گرفته‌اند و تا حدی نسبت به آن ایمنی پیدا کرده‌اند. اما این اتفاق غیرممکن نیست. همچنین، بزرگسالان می‌توانند باکتری‌ این بیماری را به کودکان منتقل کنند، حتی بدون اینکه باکتری خود آنها را بیمار کرده باشد. هنگام مراقبت از یک کودک مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی، دست‌های خود را به طور منظم بشویید و حوله‌ها و روبالشی‌ها استفاده‌شده را به طور منظم در ماشین لباس‌شویی بیندازید.
همچنین، اگر شما شیردهی می‌کنید و مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی شدید، خیالتان راحت باشد که نمی‌توانید باکتری‌ها را از طریق شیرتان به کودک خود منتقل کنید.

علائم گلودرد چرکی کودک
لازم است به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید، اما سرنخ‌هایی برای تشخیص وجود دارد. لوزه‌های متورم، به رنگ قرمز روشن با لکه‌های سفید، واضح‌ترین و رایج‌ترین علامت عفونت توسط باکتری استرپتوکوک گروه A است. تب بالای ۳۸/۳ درجه سانتی‌گراد، لرز و ورم قابل توجه و دردناکی غدد واقع در زیر فک نیز از دیگر علائم هشداردهنده هستند.
کودک همچنین ممکن است در بلعیدن مشکل داشته باشد و از گلودرد و سردرد شکایت کند. همچنین ممکن است دل‌درد یا معده‌درد و استفراغ داشته باشد. در بعضی موارد، کودک راش قرمز و سنباده‌مانندی در سراسر بدنش خواهد زد که این مورد مخملک است و وقتی عفونت استرپتوکوکی با آنتی‌بیوتیک درمان شود، از بین می‌رود.
کودکان زیر یک سال و کودکان نوپای مبتلا به گلودرد استرپتوکوکی ممکن است فقط تب و مخاط غلیظ یا خونی بینی داشته باشند. آنها همچنین ممکن است تحریک‌پذیر باشند، اشتها نداشته باشند و غدد گردنشان متورم باشد. کودکان نوپا ممکن است به جای گلودرد، دردمعده داشته باشند. کودکان زیر یک سال و کودکان نوپا ممکن است راش مخملک را نیز بزنند.
علائم ممکن است خفیف یا شدید باشد. با این حال، اگر کودکتان علائم سرماخوردگی، مانند آبریزش بینی را داشته باشد، احتمال اینکه گلودردش ناشی از عفونت استرپتوکوکی باشد کمتر است.

تشخیص گلودرد چرکی در کودک
اگر فکر می‌کنید کودکتان ممکن است گلودرد چرکی داشته باشد، یک وقت از مطب پزشک بگیرید، چون این باکتری‌ها هستند که گلودرد استرپتوکوکی را ایجاد می‌کنند، بنابراین این بیماری با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است.
گلودرد استرپتوکوکی وقتی بدون درمان باقی بماند، نه تنها دردناک است، بلکه می‌تواند مشکلات دیگری مانند آبسهٔ گلو را ایجاد کند که توده‌ای از گلبول‌های سفید یا چرک است که برداشتنش می‌تواند نیاز به جراحی داشته باشد. یکی دیگر از عوارض هم هرچند به ندرت رخ می‌دهد اما می‌تواند تب روماتیسمی باشد.
تب روماتیسمی زمانی بروز می‌کند که سیستم ایمنی بدن کودک آنتی‌بادی‌هایی برای مقابله با گلودرد استرپتوکوکی می‌سازد و این آنتی‌بادی‌ها به سلول‌های سالم کلیه‌ها و قلب نیز حمله می‌کنند. این بیماری کشنده نیست، اما می‌تواند باعث درد مفاصل و آسیب به دریچه‌های قلب شود. در واقع، بچه‌هایی که تب روماتیسمی داشته‌اند می‌توانند در طول زندگی خود دچار مشکلات قلبی شوند.
اگر پزشک فرزندتان مشکوک به گلودرد استرپتوکوکی باشد، برای اطمینان یک کشت گلو انجام می‌دهد. این تست سریع، آسان و بدون درد است. کودکتان دهانش را کاملاً باز می‌کند، پزشک یک گوش پاک‌کن را به انتهای گلویش می‌زند، شاید کودک کمی عق بزند ولی کار انجام شده است.
پزشک می‌تواند برای تشخیص باکتری در عرض چند دقیقه، انجام «تست سریع تشخیص آنتی‌ژن» را سفارش دهد. اما چون نتیجهٔ منفی در این آزمایش قطعی نیست، بنابراین ممکن است بخواهد نمونه را برای کشت به آزمایشگاه ارسال کند. آماده شدن نتیجه‌ٔ کشت نیز می‌تواند چند روز طول بکشد.

درمان گلودرد چرکی کودک
پزشک کودک شما احتمالاً یک آنتی‌بیوتیک تجویز خواهد کرد. این مهم است که فرزندتان دوره‌ٔ کامل آنتی‌بیوتیک تجویزشده را مصرف کند. قطع آنتی‌بیوتیک پس از چند روز، یعنی وقتی علائم بیماری از بین رفت می‌تواند به باکتری‌های باقی‌مانده فرصتی برای ایجاد مقاومت در برابر دارو و تجدید قوا بدهد که در نهایت می‌تواند منجر به عفونت بدتری شود. اما شما چگونه می‌توانید از کودک مبتلا به گلودرد چرکی مراقبت کنید؟
یک لیوان آب‌کیوهٔ خانگی سرد یا یک بستنی یخی علاوه بر تسکین دادن کودک، به بدن او آب می‌رساند. اگر کودک شما به اندازه‌ای بزرگ شده است که بتواند غرغره کند، آب گرم ممکن است گلویش را تسکین دهد. مایعات گرم مانند آب گوشت پخته و چای با عسل طبیعی هم البته اگر سن کودک بیشتر از یک سال باشد و خوردن عسل خطری برایش نداشته باشد، می‌تواند خوب باشد. با این حال، تا قبل از اولین سالگرد تولد یک کودک، به او عسل ندهید، زیرا می‌تواند یک نوع نادر از مسمومیت غذایی در کودکان به نام بوتولیسم اطفال را ایجاد کند.
داروهای ضددرد مانند استامینوفن کودکان و اگر فرزند شما شش ماهه یا بزرگ‌تر باشد و پزشکش لازم بداند ایبوپروفن می‌توانند از شدت درد نیز بکاهند. اما هرگز به فرزندتان آسپیرین ندهید، زیرا می‌تواند ریسک سندرم ری را که یک بیماری نادر اما بالقوه کشنده است افزایش دهد.
قراردادن یک دستگاه بخور یا رطوبت‌ساز سرد در اتاق کودکتان نیز می‌تواند به تسکین ناراحتی گلویش کمک کند. همیشه دستگاه بخورتان را تمیز کنید و بشویید، چون دستگاه بخور در صورت کثیف بودن می‌تواند میکروب‌ها را از طریق هوا پخش کند.

پیشگیری از گلودرد چرکی در کودک
بسیاری از افراد باکتری استرپتوکوک را در گلویشان دارند بدون اینکه علائم آن را نشان دهند، بنابراین هیچ راهی برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض آن وجود ندارد. ولی بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که دست‌های خود را مرتب و به ویژه قبل از غذا خوردن و آماده کردن غذا بشویید و مطمئن شوید که فرزندتان هم دست‌های خود را می‌شوید یا اگر او خیلی کوچک‌تر از آن است که این کار را خودش انجام دهد، شما آنها را بشویید. همچنین بهتر است پس از برگشتن از مهدکودک یا گردش در بیرون از خانه هم همگی دست‌هایتان را بشویید.
همچنین، اگر کسی در خانواده گلودرد استرپتوکوکی داشته باشد، اجازه ندهید از ظروف، بطری‌های آب، لیوان‌ها، مسواک‌ها یا اسباب‌بازی‌های مشترک با دیگران استفاده کند. پس از رفع گلودرد استرپتوکوکی هم فکر بدی نیست که برای جلوگیری از عفونت مجدد مسواک کودکتان را عوض کنید. درست است که او حالا او تا حدی نسبت به باکتری ایمنی پیدا کرده است، اما ایمنی ۱۰۰ درصد نخواهد بود.