روش انجماد تخمک، پنج نکته اساسی

برای خانم هایی که قصد بارداری دارند ولی زمان مناسب آن هنوز فرا نرسیده است، منجمد کردن تخمک ها یا انجماد اُاوسیت ها یک راه کار وسوسه انگیز برای فریب دادن ساعت زیستی بدن است. اما تاکنون فکر کرده اید که چه عواملی در این فرآیند دخیل هستند؟
داستان های بارداری های بالای 40 سال که در اخبار و مجلات به آن ها برمی خوریم شگفت انگیز هستند ولی باعث می شوند که به راحتی فراموش کنیم که قدرت باروری خانم ها با افزایش سن کاهش می یابد و همه خانم های بالای 40 سال قادر به باردارشدن نیستند. یک راه حل که برخی از خانم ها از آن استفاده می کنند تا بر ساعت زیستی بدن غلبه کنند، منجمد کردن تخمک هایشان است.
منجمدکردن تخمک ها که به انجماد اُاوسیت ها نیز معروف است یک درمان ناباروری است که در آن تخمک های بالغ از تخمدان جمع آوری می شوند و به صورت لقاح نیافته منجمد می شوند و برای استفاده های بعدی یعنی زمانی که فرد آماده بارداری است ذخیره می شوند. شروع فرآیند شبیه لقاح آزمایشگاهی (IVF) است که در آن بیمار قبل از جمع آوری تخمک هایش، ۴ تا ۶ هفته تحت تزریق هورمون قرار می گیرد. معمولا این مرحله شامل ۲ تا ۴ هفته تزریق هورمون و مصرف قرص های پیشگیری از بارداری به صورت خودکار توسط فرد است تا هورمون های طبیعی بدن که باعث آزاد شدن یک تخمک طی هر چرخه قاعدگی (پریود، عادت ماهانه) می شوند از کار بیفتند. سپس ۱۰ تا ۱۴ روز فرد تحت تزریق هورمونی قرار می گیرد تا تخمدان ها تحریک شوند و چندین تخمک بالغ شوند. وقتی تخمک ها بالغ شوند، از بدن خارج می شوند. پزشک یک سوزن باریک سونوگرافی را از طریق دهانه واژن به سمت تخمدان ها هدایت می کند. این مرحله با تزریق وریدی آرام بخش انجام می شود و دردناک نیست. بلافاصله بعد از جمع آوری، تخمک ها از نظر آسیب های بافتی و شرایط مقاومت در سرما بررسی می شوند و تخمک های سالم در محفظه های نیتروژن مایع منجمد می شوند و سپس در مراکز باروری، انبارهای مختص ذخایر درازمدت یا در بانک های تخمک های منجد نگه داری می شوند. به علت جدید بودن این فناوری، زمان دقیق نگه داری تخمک های منجد مشخص نیست ولی برخی منابع این زمان را ۵ تا ۱۰ سال اعلام کرده اند.
زمانی که فرد آمادگی داشتن فرزند را پیدا می کند، تخمک هایش به سرعت در محلول های گرم ذوب شده و همانند تکنیک لقاح آزمایشگاهی (IVF) طی فرآیندی به نام تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) با اسپرم لقاح می یابد. در این روش تک اسپرم ها مستقیم به درون هر تخمک تزریق می شوند. تخمک ها به مدت 3 تا 5 روز تحت کنترل هستند و درصورت انتخاب برای بارور شدن و رشد، به عنوان جنین به رحم زن منتقل می شوند.
این روش خیلی ساده به نظر می آید ولی درواقع این طور نیست! اگر شما تصمیم به حفظ تخمک های خود به صورت منجمد گرفته اید، بهتر است ۵ نکته زیر را به خاطر بسپارید.

1- تحقیق و پرس و جو فراموش نشود
مشخص کردن کلینیک های نزدیک محل زندگیتان کار راحتی است ولی فهمیدن این که کدام مرکز مناسب شماست کمی دقت و هوش می خواهد. به علت این که عملکردهای کلینیک ها باهم متفاوت است، خانم ها باید به دقت در این رابطه مطالعه کرده و سوالاتی صحیح و مرتبط آماده کنند. دقت کنید که تنها پیدا کردن یک مرکز مهم نیست، بلکه پیدا کردن مرکزی که مراحل انجماد و ذوب تخمک ها را صحیح انجام می دهد و آمار دقیقی از نرخ موفقیت هایش ارائه می دهد حائز اهمیت است. عملا هر شخصی می تواند مدعی شود که توانایی انجماد تخمک ها را دارد ولی سوال اصلی این است که آیا این کار را درست انجام می دهد؟
در کنار پیدا کردن مرکزی که مجهز به تکنیک انجماد تخمک است بهتر است سوالاتی درباره تعداد تخمک هایی که مرکز موردنظر از حالت انجماد خارج کرده است، نرخ موفقیت و بقای این تخمک ها، نرخ لقاح و نرخ بارداری با این تخمک ها پرسیده شود. بدترین حالتی که ممکن است اتفاق بیفتد این است که فرد آرامش خاطر دارد که تخمک هایش تا مدت ها در امان خواهند بود ولی در همین حین ممکن است عملیات انجماد تخمک ها به خوبی انجام نشود و در نتیجه بعدها این تخمک ها طی مرحله ذوب شدن زنده نمانند.

۲- هزینه های گزاف این کار را در نظر داشته باشید
در اکثر کشورها هزینه های منجمد کردن تخمک به عهده فرد است و بیمه ها این هزینه ها را پوشش نمی دهند. در کشورهای غربی هزینه های تقریبی این کار بدین شرح است: ۱۲۵۰۰-۷۵۰۰ دلار برای هر چرخه انجماد تخمک، ۵۰۰۰-۲۸۰۰ دلار برای داروها و بیش از ۸۰۰ دلار در سال برای ذخیره تخمک های یخ زده. گاهی بسته به سن زن و کیفیت تخمک هایش چندین چرخه برای جمع آوری ۱۰ تا ۳۰ عدد تخمک توصیه شده لازم است. با توجه به هزینه های بالا توصیه می شود که در ابتدا از خدمات مشاوره ای و ارزیابی شرایط باروری که در مراکز مربوطه ارائه می شوند و اغلب تحت پوشش بیمه هستند استفاده کنید. این ارزیابی ها اغلب شامل تست های سونوگرافی برای بررسی عملکرد تخمدان، بررسی سطوح هورمون ها، صحبت با پزشک و تست های تشخیصی دیگر می باشد. این معاینه ها ارزشمند خواهند بود چراکه اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار می دهد و به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید که آیا منجمدکردن تخمک هایتان برای شما مناسب است یا خیر.

3- توقع ضمانت یک بارداری موفق را نداشته باشید
مانند خیلی از فناوری های جدید دیگر، اطلاعات کمی در رابطه با نرخ موفقیت روش انجماد تخمک وجود دارد. بیشتر افرادی که تخمک های خود را منجمد کرده اند، هنوز اقدام به استفاده از آن ها نکرده اند. به علت نبود شواهد کافی ، خیلی از متخصصین، منجمدکردن تخمک را تنها به دلیل جلوگیری از ناباروری در سنین بالا پیشنهاد نمی کنند. این متخصصین اعتقاد دارند که این روش باید برای خانم هایی استفاده شود که بنا به دلایلی همچون سرطان یا سابقه خانوادگی یائسگی زودرس بچه دار شدن خود را به تعویق انداخته اند. از طرفی علی رغم نادر بودن خطرات پزشکی انجماد تخمک، خطرات مرتبط با بارداری نه تنها در خانم هایی که در سنین بالا باردار می شوند ( بعد از ۳۵ سالگی) زیاد است بلکه خطراتی نیز کودک را تهدید می کند. این خطرات عبارتند از دیابت بارداری، فشار خون بالا و احتمال زیاد سقط در خانم باردار و تولد زودرس و ناهنجاری های کروموزومی در کودک.

4- اگر شما درباره این روش فکر می کنید، معطل نکنید!
بیشتر متخصصین معتقدند که زمانی که تخمک هایتان را منجمد می کنید هرچه سن شما کمتر باشد، شانس باردار شدنتان بیشتر خواهد بود. باتوجه به منابع، انجماد تخمک ها در دهه ۲۰ و ۳۰ زندگی بیشترین عملکرد را خواهد داشت و این کار برای خانم های بالای ۳۸ سال توصیه نمی شود زیرا کیفیت تخمک ها در اواخر دهه ۳۰ و اوایل دهه ۴۰ به خوبی سنین پایین تر نخواهد بود. بنابراین اگر تصمیم شما در رابطه با انجام این کار جدی است بهتر است تا زمانی که قدرت باروریتان بالاست این کار را انجام دهید.

5- انجماد تخمک ها آرامش خاطر را برای شما به همراه دارد
اکثر متخصصین اعتقاد دارند که منجمد کردن تخمک ها از نظر روانی به نفع زن است و به آن ها کمک می کند تا قدرت را در دست بگیرند و از فشارهای اجتماعی رها شوند و آرامش خاطر پیدا کنند.