اقدامات قبل از بارداری، بالای سی سال

آمارهای جدید نشان می‌دهد که در مقایسه با مادرانی که بین ۲۰ تا ۲۹ سالگی باردار می‌شوند، آمار بارداری بالای ۳۰ سال روز به روز بیشتر می‌شود.
در واقع این روزها خیلی از خانم‌ها احساس می‌کنند که دهه ۳۰ سالگی می‌تواند دوره خوبی برای مادر شدن باشد چراکه در این سن و سال، معمولا وضعیت شغل و دوام زندگی مشترک‌شان مشخص شده و با ثبات فکری بیشتری اقدام به بزرگ‌تر کردن خانواده دو نفره‌شان می‌کنند.
اما نقطه تاریک ماجرا این است که توانایی شما برای بارداری بالای ۳۰ سال تفاوتی عظیمی با توانایی بارداری‌تان قبل از ۳۰ سالگی خواهد کرد.
با گذشت این دهه (بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی) قدرت باروری در بسیاری از خانم‌ها تا حد بسیار زیادی کاهش می‌یابد و به همین خاطر است که بسیاری از متخصصان زنان و زایمان هشدار می‌دهند که بارداری بالای ۳۰ سال خیلی دیر است، به خصوص اگر شما بخواهید بیش از یک فرزند داشته باشید.
بارداری در هر سن و سالی محاسن و معایب خاص خود را دارد. در ادامه با انواع مزایا و معایب بارداری بالای ۳۰ سال آشنا خواهید شد.

مزایای بارداری بالای ۳۰ سال
به گفته روانشناسان، خوشبختانه مادران در دهه ۳۰ سالگی هنوز استقامت و انعطا‌ف‌پذیری خوبی دارند؛ کیفیت‌هایی که برای بزرگ کردن یک بچه کوچک مفید است. البته هر فردی متفاوت است اما مادران در این سن و سال معمولا خودشناسی بهتری نسبت به مادران ۲۰ ساله دارند و به اندازه مادران ۴۰ ساله هم بر رفتارها و روش‌های خاص خودشان پافشاری ندارند.
از بسیاری جهات بارداری بالای ۳۰ سال و بچه‌دار شدن در این سن از لحاظ مالی و عملی مناسب است. احتمالا در این سن و سال درآمد شما و وسواس‌تان برای خرج کردن پول بیشتر از ۲۰ سالگی‌تان است که تازه وارد بازار کار شده بودید. همچنین که نسبت به یک خانم ۴۰ سال به بالا- که از لحاظ شخصیتی و حرفه‌ای برایش سخت است شغل عالی رتبه‌اش را به خاطر بچه خدشه‌دار کند- هم انعطاف‌پذیری بیشتری دارید.

معایب بارداری بالای ۳۰ سال
وقتی بحث به بارداری بالای ۳۰ سال به خصوص بعد از ۳۵ سالگی می‌رسد، همه مطالعات محققان نشان می‌دهند که بارداری در این سن می‌تواند سخت باشد.
قدرت باروری شما در اوایل ۳۰ سالگی فقط مقدار کمی نسبت به دهه ۲۰ سالگی‌تان فرق کرده و احتمال سقط جنین یا تولد نوزادی با سندرم داون فقط اندکی بالاتر از ۲۰ سالگی شماست اما قدرت باروری بعد از ۳۵ سالگی، با شتاب بیشتری کاهش می‌یابد.
ضمن اینکه افزایش احتمال بروز بقیه مشکلات و اختلالات ژنتیکی هم در بارداری‌های بالای ۳۰ سال و ۳۵ سال، یکی دیگر از نگرانی‌های متخصصان است و به همین خاطر در بارداری‌های بالای ۳۰ سال با سابقه اختلالات ژنتیکی و در تمام بارداری‌های بالای ۳۵ سال (با سابقه یا بدون سابقه اختلالات ژنتیکی) متخصصان انجام آزمایش‌های خون برای بررسی DNA آزاد جنینی در پلاسمای خون مادر، آزمایش آمنیوسنتز، نمونه‌گیری از پرزهای جفتی (نمونه‌گیری از پرزهای کوریونی) یا سایر غربالگری‌های دقیق بارداری را تجویز می‌کنند.

خطرات بارداری بالای ۳۰ سال
بارداری بالای ۳۰ سال می‌تواند احتمال بروز اختلالات و پیچیدگی‌های بارداری را افزایش دهد:
تولد نوزاد نارس
زایمان زودرس
پره اکلامپسی
دیابت بارداری
تولد نوزاد کم‌وزن
سزارین اورژانسی
همزمان با افزایش سن خانم‌ها، احتمال سقط جنین به تدریج اما به صورت ثابت افزایش می‌یابد. همچنین که احتمال بارداری خارج رحمی در زنان ۳۵ سال به بالا بیش از زنان جوانتر است.
نرخ سزارین در زنان بالای ۳۵ سال هم بیشتر است: زنان بالای ۳۵ سال با احتمال ۴۳ درصد سزارین روبرو هستند و این مقدار در زنان ۲۰ ساله (۲۰ تا ۲۹ ساله) به سختی به ۳۰ درصد می‌رسد.
به گفته محققان، این افزایش احتمال سزارین به خاطر افزایش مشکلات بارداری مثل دیسترس جنین یا طولانی شدن مرحله دوم زایمان است که در مادران مسن‌تر بیشتر رخ می‌دهد.

قدرت باروری بعد از ۳۰ سالگی
البته قدرت باروری هم در هر خانمی متفاوت است اما محققان می‌گویند در ۳۵ سالگی، اگر خانمی بخواهد بچه‌دار شود، باید این مسئله را به شکل جدی‌تری دنبال کند؛ به خصوص اگر بخواهد بیش از یک فرزند داشته باشد.
متخصصان معمولا به خانم‌های بالای ۳۵ سال توصیه می‌کنند که حواس‌شان به بارداری دوم هم باشد؛ چراکه اگر برای بارداری در سن ۳۵-۳۶ سالگی نیاز به دارو داشته باشند، بسیار از زنان با مقدار کمی دارو بچه‌دار خواهند شد اما همین خانم‌ها زمانی که آماده بارداری دوم هستند- حدود ۳۹ سالگی- داروهای قبلی تاثیر کمی برایشان خواهد داشت.
به گفته متخصصانی که در مراکز ناباروری فعالیت دارند، میزان باروری بین ۲۹ تا ۳۵ سالگی خانم‌ها تا حد زیادی کاهش می‌یابد، با این حال بیشترِ خانم‌های ۳۵ ساله هم همچنان مشکلی برای بارداری نخواهند داست. اما در سنین ۳۸ و ۳۹ سال، سن و سال به یک معضل جدی تبدیل می‌شود.
به طور کلی، شما در دهه ۳۰ سالگی در هر دوره تخمک گذاری تنها ۱۵ درصد احتمال بارداری دارید. به عبارت دیگر احتمال بارداری شما در یک سال ۷۵ درصد است. اما قدرت باروری همزمان با افزایش سن، کاهی می‌یابد. بنابراین شما در اواخر ۳۰ سالگی، کمتر از ۶۵ درصد احتمال باروری در یک سال خواهید داشت.
همچنین ریسک سقط جنین از اوایل ۳۰ سالگی به آرامی افزایش پیدا می‌کند اما از اواسط تا اواخر ۳۰ سالگی، سرعت افزایش بیشتری خواهد داشت: احتمال سقط جنین در ۳۵ سالگی ۱۸ درصد است اما اواخر ۳۰ سالگی و نزدیک به دهه ۴۰ سالگی این مقدار به ۳۴ درصد می‌رسد.

تغییرات بدن در بارداری بالای ۳۰ سال
شکی نیست که بارداری در هر سنی باعث تغییرات زیادی در بدن شما می‌شود. هر قدر سنِ بارداری شما بالاتر باشد، تغییرات فیزیکی‌تان هم چالش بیشتری برای شما خواهد داشت.
بسیاری از خانم‌ها در سنین ۳۰ تا ۳۹ سالگی همچنان از لحاظ فیزیکی فعالند و برنامه ورزشی و تناسب اندام مشخصی را دنبال می‌کنند. داشتن تناسب اندام و حفظ آن برای فعال ماندن در دوره بارداری، به شما کمک می‌کند احساس قدرت کنید و علائم جسمی مربوط به بارداری‌تان به حداقل می‌رسد.
اگر در حال حاضر ورزش می‌کنید، معمولا دلیلی برای قطع ورزش به خاطر بارداری وجود ندارد؛ مگر اینکه پزشک برای شما استراحت مطلق یا کاهش فعالیت ورزشی تجویز کند. در غیر این صورت، یک برنامه ورزشی متناسب می‌تواند بسیاری از مشکلات بارداری که باعث درد و فشارهای بدنی می‌شود، از شما دور کند.
ورزش‌هایی مثل شنا، یوگا، پیاده‌روی و ... با اجازه پزشک بسیار مناسب هستند و به کاهش استرس و فشار بارداری کمک می‌کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند زنانی که در دوره بارداری همچنان از نظر فیزیکی فعال هستند، درد زایمان سبک‌تری داشته و مدت زمان زایمان‌شان کوتاه‌تر است.

احتمال چندقلوزایی در بارداری بالای ۳۰ سال
البته سن ۳۵ تا ۳۹ سالگی زمانی است که معمولا خانم‌ها دوقلودار می‌شوند؛ حتی بدون استفاده از داروهای درمان ناباروری که احتمال چندقلوزایی را افزایش می‌دهند.
به طور خاص، شما در هر دوره تخمک گذاری یک تخمک آزاد می‌کنید. اما وقتی سن‌تان بالاتر می‌رود، سطح هورمون تحریک‌کننده فولیکولِ شما (FSH) هم افزایش می‌یابد. با این افزایش هورمونی، شانس آزاد شدن بیش از یک تخمک در یک دوره تخمک‌گذاری افزایش می‌یابد و به این ترتیب احتمال چند قلوزایی هم بیشتر می‌شود.
بنابراین خانم‌های مسن‌تر بر اساس آمارها، شانس کمتری برای بارداری دارند اما اگر باردار شوند، احتمال دوقلوزایی یا چندقلوزایی‌شان بیشتر است.

اقدامات لازم برای بارداری بالای ۳۰ سال
برای این که احتمال بارداری نرمال و طبیعی و داشتن یک فرزند سالم را برای خودتان افزایش دهید، باید به چند نکته مهم قبل از اقدام به بارداری دقت کنید.
۱. پیش از اقدام به بارداری به مطب پزشکتان بروید.
۲. غربالگری‌های ژنتیکی را انجام دهید
۳. فولیک اسید میل کنید و کمبود ویتامین A را هم بررسی کنید.
۴. نوشیدن الکل، کشیدن سیگار و مصرف دارو را کنار بگذارید و در صورت نیاز، از متخصصان ترک کمک بگیرید.
۵. یخچال‌تان را پر از غذاهای سالم کنید.
۶. مصرف کافئین خود را کنترل کنید.
۷. به وزن سالم برسید.
۸. مراقب نوع ماهی مصرفی‌تان باشید.
۹. یک برنامه ورزشی مناسب را شروع و دنبال کنید.
۱۰. به دندانپزشکی بروید.
۱۱. بودجه مالی‌تان را بررسی کنید.
۱۲. سلامت روان‌تان را کنترل کنید.
۱۳. مراقب انواع عفونت‌ها باشید.
۱۴. خطرات محیطی را کاهش دهید.
۱۵. به تصمیم‌تان فکر کنید.
۱۶. زمان تخمک گذاری‌تان را محاسبه کنید.
۱۷. روش‌های پیشگیری از بارداری را کنار بگذارید.
ضمنا اگر سن‌تان کمتر از ۳۵ سال است و در یک سال اخیر به طور مرتب (هفته‌ای ۲-۳ بار) رابطه محافظت‌نشده برای بارداری داشته‌اید اما نتیجه‌ای نداشته، حالا وقتش است که با یک متخصص بیماری‌های زنان و نازایی مراجعه کنید.
اگر ۳۵ سال یا بیشتر سن دارید، در صورتی‌که ظرف ۶ ماه اخیر به صورت مرتب رابطه زناشویی محافظت نشده به قصد بارداری داشته‌اید و هنوز باردار نشده‌اید، به متخصصان باروری مراجعه کنید. البته اگر مشکلاتی دارید که باردار شدن را سخت می‌کنند- مثلا سابقه پریودهای نامنظم یا پریود نشدن، بیماری‌های منتقله جنسی یا لگن درد دارید- باید قبل از اقدام به بارداری به متخصصان مراجعه کنید.