عفونت ادراری در بارداری، آنچه باید بدانید

عفونت ادراری در بارداری چرا اتفاق می افتد و چگونه می توان از این بیماری پیشگیری کرد؟ آیا عفونت ادراری برای جنین خطرناک است؟ با اینکه به گفته پزشکان متخصص بیش از ده درصد از بانوان باردار عفونت مجرای ادرار را تجربه می‌کنند. اما اگر عفونت ادراری خیلی زود تشخیص داده شود، به راحتی می توان آن را درمان کرد.

عفونت ادراری چیست؟
باکتری ها مسئول اصلی این بیماری هستند. البته زنان باردار به دلیل تغییرهایی که در بدنشان اتفاق می افتد، بیشتر مستعد عفونت ادرار هستند. هورمون پروژسترون عضله‌های لوله‌هایی (حالب) را که کلیه‌ها را به مثانه متصل می‌کند، شل می کند. به همین دلیل حرکت ادرار از کلیه به مثانه آهسته می‌شود. بزرگ‌تر شدن رحم هم جریان ادرار را آهسته می‌کند. در نتیجه باکتری‌ها قبل از دفع از بدن زمان بیشتری برای رشد کردن دارند. به عفونت مجرای ادراری که مثانه را درگیر می کند، التهاب مثانه (سیستیت) یا عفونت مجرای ادرار تحتانی گفته می شود. عفونتی که به کلیه‌ها برسد نیز عفونت مجرای ادرار فوقانی یا پیلونفریت نامیده می‌شود. عفونت ادراری خیلی زود باید تشخیص و درمان شود چون اگر بارداری درمان نشود، حدود ۲۵ درصد از موارد بدون علامت عفونت ادراری به عفونت کلیه تبدیل می شود و می تواند با عوارض خطرناکی برای مادر و جنین به همراه باشد.

انواع عفونت ادراری
چند نوع شایع عفونت ادراری وجود دارد:
عفونت مثانه
اگر باکتری‌ها در مثانه متوقف و در همان محل تکثیر شوند، باعث التهاب و عفونت مثانه می شوند.
عفونت کلیه
اگر باکتری‌ها از مثانه به سمت یک یا هر دو کلیه بروند عفونت کلیه یا پیلونفریت؛ رخ می دهد. این عفونت می‌تواند به جریان خون برسد و سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد. عفونت کلیه زایمان زودرس و تولد نوزاد کم‌وزن را افزایش می‌دهد و همچنین ممکن است باعث مرگ جنین یا تولد نوزاد مرده شود.
عفونت بدون علامت
ممکن است باکتری‌ها در مجاری ادرار باشند، اما هیچ نشانی از آنها نباشد.این وضعیت به نام باکتریوری بدون علامت شناخته می‌شود. تا زمانی که فرد باردار نباشد، این شرایط مشکلی را ایجاد نمی‌کند و معمولاً خودبه‌خود از بین می‌رود. با این حال باکتریوری بدون علامتی که معالجه نشود، در دوران بارداری خطر ابتلا به عفونت کلیه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد و ممکن است با زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد همراه باشد.

دلایل عفونت ادراری در بارداری چیست؟
-شکل بدن زنان.زنان بیشتر از مردان به عفونت اداراری دچار می شوند چون مجرای پیشاب کوتاه‌تری نسبت به مردان دارند و ورودی این مجرا بسیار نزدیک‌تر به مقعد است. به همین دلیل باکتری ها راحت‌تر می توانند به دستگاه ادراری زنان وارد شوند.
-رابطه زناشویی بدون کاندوم باعث می شود باکتری ها هرچه بیشتر به مجرای پیشاب حرکت کنند.
- دشواری در تخلیه مثانه می تواند یکی از دلایل عفونت ادراری باشد. ناتوانی در تخلیه کامل مثانه می تواند فضا را برای رشد باکتری ها بهتر کند.
-یبوست هم می تواند یکی از دلایل عفونت ادراری باشد. یبوست تخلیه مثانه به روش درست را سخت می کند که یعنی باکتری های باقیمانده زمان زیادی برای رشد و تکثیر و در نتیجه ایجاد عفونت دارند. اسهال یا بی اختیاری دفع مدفوع نیز می توانند خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را افزایش دهند، زیرا باکتری ها از مدفوع شل می توانند به راحتی مسیر خود به سمت واژن و مجرای پیشاب را طی کنند.
-نگه داشتن ادرار. نگه داشتن ادرار برای شش ساعت یا بیشتر می تواند احتمال ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را افزایش دهد، زیرا باکتری های حاضر در مثانه زمان زیادی برای رشد و تکثیر دارند.

عفونت ادراری چه علائمی دارد؟
عفونت مجرای ادرار ممکن است هیچ گونه علامت خاصی نداشته باشد. به همین حتما باید در دوران ابتدایی بارداری آزمایش ادرار را انجام دهید. اما بعضی از علائم التهاب مثانه عبارت است از:
-درد یا سوزش زمان ادرار
-درد پایین شکم
-تکرر ادرار
-وجودخون در ادرار
-احساس خستگی مداوم
اگر در دوران بارداری با این علائم مواجه شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید چون در صورت درمان نشدن عفونت، ممکن است عفونت به کلیه ها برسد. عفونت کلیه ها را هم می توان با این علائم شناخت:
-تب و لرز
-تهوع و استفراغ
-تب بالای 38 درجه
-درد مداوم در لگن، پهلو یا پشت بدن
-اسهال

درمان عفونت ادراری در بارداری چگونه است؟
یک آزمایش ساده وجود باکتری در ادرار را نشان می دهد. پزشک متخصص با توجه به زمان بارداری برای درمان عفونت آنتی بیوتیک تجویز می کند. پزشک آنتی بیوتیک مناسب را با توجه به حساسیت‌های مادر و هفته بارداری تجویز می‌کند. انواع مختلفی از آنتی‌بیوتیک وجود دارد که مصرف آنها هیچ خطری را در دوران بارداری ایجاد نمی‌کند. بانوان باردار باید تا هفت روز آنتی بیوتیک مصرف کنند. بعد از قطع دارو دوباره پزشک یک ازمایش دیگر می خواهد تا از رفع عفونت مطمئن شود. البته گاهی اوقات دزشک متخصص لازم می بیند که آزمایش عفونت مثانه تا زمان زایمان به طور مرتب انجام شود. البته اگر عفونت به کلیه رسیده باشد، درمان کمی متفاوت می شود. مادر باید برای دریافت آنتی بیوتیک وریدی و تزریق سرم در بیمارستان بستری شود. عفونت کلیه باید خیلی سریع درمان شود چون ممکن است سلامت مادر و جنین را به خطر بیندازد.بیشتر بخوانید عفونت اداراری و بهترین روش پیشگیری آن.

چگونه می توان از عفونت بارداری پیشگیری کرد؟
بااینکه هیچ راه صد در صدی برای پیشگیری از عفونت ادراری در بارداری وجود ندارد اما با رعایت این نکات می توان به پیشگیری از عفونت ادراری امیدوار بود:
-آب زیاد بنوشید.
- ناحیه تناسلی را پس از ادرار با دستمال از جلو به عقب پاک کنید تا احتمال پخش شدن باکتری‌ها کم شود.
-مثانه را به محض نیاز به دفع ادرار حتما تخلیه کنید.
-بعد از رابطه زناشویی برای کمک به تخلیه باکتری هایی که ممکن است وارد مجرای پیشاب شده باشند دفع ادرار را انجام دهید.
-لباس زیر نخی بپوشید و هر روز آن را عوض کنید.
-در دوران بارداری قید حمام در وان یا استخرهای همگانی را بزنید.