کنترل دیابت در کودکان، اهمیت ورزش و غذا

بر کسی پوشیده نیست که داشتن رژیم غذایی متعادل به همراه برنامه ورزشی منظم، خطر بروز بیماری ها را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد. با توجه به رابطه تنگاتنگی که بین وزن و دیابت وجود دارد، مبتلایان دیابت از این قاعده کلی مستثنی نیستند. اهمیت این موضوع برای کودکان مبتلا به دیابت بیشتر بوده و کنترل وزن با رژیم غذایی و برنامه ورزشی، می تواند موجب کنترل دیابت در کودکان شود. تحقیقات نشان داده که وزن می تواند بر دیابت اثر گذارد و همچنین برعکس، دیابت نیز می تواند بر وزن تاثیر داشته باشد. در نتیجه ثبات وزن سالم کمک می کند تا علائم دیابت قابل کنترل شوند. چند و چون در این مقاله از دیابت و چاقی کودکان ، همچنین دیابت و کاهش وزن ، اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار می دهد. با ما همراه شوید.

انواع دیابت و تاثیر آن بر روی وزن
دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ ، هر کدام به نحوی به روی وزن افراد مبتلا به دیابت تاثیر می گذارند. در این مقاله به طور ویژه به دیابت کودکان و نوجوانان و نقش دیابت در وزن آنها می پردازیم.

دیابت نوع 1 در کودکان و کاهش وزن
گلوکز یا قند حاصل از مواد غذایی، منبع اصلی انرژی بدن است و توسط هورمون انسولین به سلول های بدن منتقل و ذخیره می شود. اما در بدن فردی که مبتلا به دیابت نوع ۱ است، گلوکز به درستی هدایت و کنترل نمی شود. زیرا میزان هورمون انسولین برای انتقال قند به سلول ها و ذخیره سازی انرژی، کافی نیست.
همان طور که در مقاله دیابت نوع 1 در کودکان گفتیم، دیابت نوع 1 تشخیص داده نشده و یا درمان نشده، می تواند موجب کاهش وزن در کودکان شود.
دیابت نوع ۱ چگونه باعث کاهش وزن در کودکان می شود؟
وقتی هورمون انسولین به میزان کافی در دسترس نباشد، سطح گلوکز (قند) هدایت و کنترل نشده و در خون جریان می یابد. هنگامی که سطح قند خون بالا می رود، کلیه ها برای پایین آوردن میزان قند خون، شروع به فعالیت از طریق دفع ادرار می کنند. تکرر ادرار موجب کمبود آب بدن و در نتیجه کاهش وزن کودک می شود. در حقیقت انرژی ای که باید در بدن ذخیره می شد، همراه با ادرار از بدن دفع شده و از دست می رود.
کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ ، با وجود اشتهای مضاعف و زیادی که دارند، اغلب دچار کمبود وزن شده و به طور قابل توجهی وزن خود را از دست می دهند. اما با تشخیص و درمان دیابت نوع ۱ ، پس از مدتی وزن کودک به حالت طبیعی باز گشته و کودک مجددا وزن می گیرد.
اضافه وزن چه تاثیری در دیابت نوع 1 می گذارد؟
به طور کلی دیابت نوع ۱ ارتباطی با اضافه وزن ندارد اما، داشتن وزن مناسب می تواند در روند درمان دیابت نوع ۱ موثر باشد. زیرا بافت بیش از حد چربی، عملکرد هورمون انسولین را با مشکل مواجه می کند. در نتیجه موجب نیاز بیشتر به انسولین شده و کنترل قند خون را دشوار می سازد.

دیابت نوع 2 در کودکان و افزایش وزن
در دیابت نوع ۲ ، هورمون انسولین به اندازه کافی تولید می شود اما، عملکرد هورمون انسولین با مشکل مواجه است و در نتیجه سطح قند خون بالا می رود. اغلب زمانی که دیابت نوع ۲ در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می شود، آن ها دچار اضافه وزن هستند. داشتن اضافه وزن و چاقی ، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش می دهد. همچنین افزایش وزن در کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ ، موجب افزایش سطح قند خون شده و کنترل قند خون را با مشکل رو به رو می سازد.
در دیابت نوع 2 چه اتفاقی در بدن رخ می دهد؟
افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ ، دچار وضعیتی می شوند که به آن بیماری "مقاوم به انسولین" می گویند. بدن این افراد هورمون انسولین تولید می کند، اما به دلیل عملکرد نادرست انسولین، بدن قادر به انتقال گلوکز به سلول ها نمی باشد. در نتیجه سطح گلوکز در خون افزایش می یابد. در مقابل، پانکراس در کبد که وظیفه تولید هورمون انسولین را به عهده دارد، انسولین بیشتری را برای غلبه به این مشکل تولید می کند. در نتیجه فعالیت سرسختانه پانکراس برای تولید انسولین، رفته رفته کارکرد خود را از دست می دهد و دیگر قادر به تولید انسولین برای کنترل سطح قند خون بدن نمی باشد.
کاهش وزن و تناسب اندام چه تاثیری در روند دیابت نوع 2 دارد؟
در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، داشتن یک برنامه ورزشی منظم و در نتیجه کاهش وزن، به طور چشمگیری موثر واقع می شود و کمک می کند تا سطح قند خون به میزان کنترل شده نزدیک شود. حتی در مواردی ممکن است، توانایی بدن برای کنترل قند خون، به حالت طبیعی باز گردد.
کاهش وزن و کاهش ابتلا به دیابت نوع 2
مقاومت بر انسولین که در بدن افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ رخ می دهد، ممکن است در فرد سالم نیز پیش بیاید و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در آنها افزایش دهد. اضافه وزن و چاقی نیز به این وضعیت دامن می زند. در نتیجه کاهش وزن و کنترل وزن مناسب می تواند ریسک ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا حدی کاهش دهد.

وزن مناسب و اهمیت آن برای کودکان مبتلا به دیابت
هنگامی که کودکان مبتلا به دیابت به وزن مناسب دست می یابند، شاهد تغییرات مثبتی در آنها خواهیم بود:
سطح انرژی کودکان افزایش می یابد
علائم دیابت در کودکان کمرنگ شده و کاهش می یابد
سطح قند خون کنترل شده و به حد طبیعی نزدیک می شود
عوارض دیابت در کودکان کمتر شده و تا حدی از بین می رود
شاخص توده بدنی (BMI) برای تشخیص وزن مناسب
پزشکان برای تشخیص وزن مناسب از شاخص توده بدنی یا BMI استفاده می کنند. با انجام یک فرمول ساده می توان تشخیص داد که وزن کودک در چه رده بندی قرار می گیرد. آیا کودک اضافه وزن دارد؟ یا خیر.
در صورت تشخیص اضافه وزن، اگر توصیه پزشک برای کنترل دیابت کاهش وزن باشد، ترکیبی از یک رژیم غذایی مناسب به همراه برنامه ورزشی، می تواند کودک را به هدف نزدیک کند. حتی اگر BMI کودک شما در محدوده سالم قرار داشت، همچنان برنامه غذایی و ورزشی را فراموش نکنید. زیرا تغییر سبک زندگی می تواند در بهبود و درمان دیابت نقش مهمی را ایفا کند.

چگونه می توان در روند کاهش وزن به کودک یاری رساند؟
نقش والدین در این روند بسیار حائز اهمیت می باشد. حمایت عاطفی شما می تواند منجر به پیشرفت روند کاهش وزن شود. چاقی در کودکان باعث از بین رفتن عزت نفس آنها شده و یا حتی در مواردی کودک احساس گناه می کند و خودش را دوست ندارد. در نتیجه حواستان باشد که کودک را هنگام خوردن غذا سرزنش نکنید. بلکه با خرید مواد غذایی سالم به جای تنقلات و طبخ غذاهای مفید، او را به خوردن این دسته از مواد غذایی تشویق کنید.

اهمیت ورزش برای کودکان مبتلا به دیابت
سلامت هر فرد با ورزش کردن و داشتن برنامه ورزشی منظم، تضمین خواهد شد. اهمیت ورزش برای کودکان مبتلا به دیابت از سایر افراد به مراتب بیشتر است. در نتیجه لازم است کودک را به ورزش کردن عادت دهید. بسیاری از والدین نگرانند که کودکان آنها در حین انجام فهعالیت های ورزشی دچار کمبود قند خون شوند، اما لازم به ذکر است که اگر رژیم غذایی و ورزشی کودک مبتلا به دیابت زیر نظر پزشک باشد، جای هیچ گونه نگرانی و پرهیز از ورزش نیست.
اگر فرزند شما مبتلا به دیابت نوع 1 یا 2 می باشد، لازم است در این زمینه آگاهی زیادی را کسب کنید. نقش شما در روند درمانی کودک بسیاری موثر است. شما باید از فرزندتان مراقبت کنید و با داشتن برنامه غذایی سالم و ورزشی منظم، سبک زندگی کودک را تغییر دهید. در این زمینه والدین می توانند بهترین الگو برای کودکان خود باشند. پس داشتن سبک زندگی سالم را هرگز فراموش نکنید.