کاهش وزن در بارداری، نشانه چیست؟

کاهش وزن در دوران بارداری ممکن است برای تازه مادرانی که میدانند هر نیم کیلوگرم اضافه برای تامین سلامت و رشد جنین مهم است، نگران کننده باشد. اما کاهش وزن در اوایل بارداری در واقع بسیار طبیعی است. به خصوص اگر دچار تهوع صبحگاهی باشید. در اینجا باید بدانید که در صورت بروز چنین اتفاقی در مورد کاهش وزن در طول بارداری چه باید بکنید.

چرا وزنتان کاهش پیدا می‌کند؟
به نظر می‌رسد از دست دادن وزن در سه ماهه اول بارداری شوک باشد اما باید بدانید که این مسئله در میان زنان بسیار شایع است زیرا زنان در این مدت دچار ویار صبحگاهی می‌شوند. با این وجود تهوع صبحگاهی می‌تواند به وضعیت جدی‌تری تبدیل شود که به عنوان HG شناخته می‌شود. اگر دچار استفراغ مداوم همراه با کاهش وزن بیش از ۵ درصد از وزن بدن قبل از بارداری باشد، احتمالا مبتلا به HG هستید.

HG چیست؟
HG معمولا در هفته‌های ۴ تا ۶ بارداری ظاهر می‌شود و می‌تواند در حدود هفته ۹ تا ۱۳ بارداری به اوج برسد. بیشتر خانم‌ها در حدود هفته‌های ۱۴ تا ۲۰ بارداری از این وضعیت خارج می‌شوند. با این حال برخی زنان در تمام دوران بارداری خود به مراقبت نیاز دارند. هیچ راهی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد اما روش‌های بسیاری برای درمان وجود دارد. مداخلات پزشکی ممکن است شامل داروهایی باشد که پزشک تجویز می‌کند و همچنین تزریق مایعات داخل وریدی برای جایگزینی مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته صورت می‌گیرد.

سایر موارد پزشکی کاهش وزن شدید در بارداری
کاهش وزن غیرعمد به خصوص کاهش وزن ناگهانی نگران کننده است و باید در اسرع وقت توسط پزشک ارزیابی انجام شود. برخی از علل کاهش وزن در دوران بارداری عبارت است از: تیروئید کنترل نشده، دیابت تشخیص داده نشده، بیماری دستگاه گوارش، سرطان، اختلالات روانپزشکی، عدم تعادل غدد درون ریز، ناهنجاری‌های عصبی، عفونت، اختلالات خودایمنی و سایر بیماریهای مزمن.

چه مقدار کاهش وزن خطرناک است؟
توصیه های فعلی آکادمی ملی پزشکی درباره تنظیم افزایش وزن براساس شاخص توده بدنی قبل از بارداری عبارت است از:
شاخص توده بدنی کمتر از 18.5 باید 14 تا 20 کیلوگرم اضافه کنند.
شاخص توده بدنی بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ باید ۱۲.۵ تا ۱۷.۵ کیلوگرم اضافه کنند.
شاخص توده بدنی بین 25 تا 29.9 بین 7.5 تا 12.5 کیلوگرم اضافه کنند.
شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۰ باید ۵.۵ تا ۱۰ کیلوگرم اضافه کنند.

کاهش وزن در سه ماهه اول بارداری
حدود ۸۰ درصد مادران به نوعی حالت تهوع دوران بارداری را تجربه می‌کنند که حتی ممکن است خوردن برخی غذاهای اصلی را به چالش بکشد. اما مطمئن باشید از دست دادن چند کیلو در این مرحله تاثیری در رشد جنین شما نخواهد داشت و قرار نیست شما اضافه وزن قابل توجهی در این سه ماهه داشته باشید. زنان با وزن معمولی در کل سه ماهه اول بیش از یک تا ۳ کیلوگرم اضافه وزن ندارند. در هفته ۱۴ بارداری کم کم تهوع یا ویار صبحگاهی فروکش می‌کند و اشتهای شما بازگشته و می‌توانید کم کم غذا بخورید. در این مرحله اکثر زنانی که زودهنگام وزن خود را از دست داده‌اند سریعا آن را بازیابی می‌کنند.
کاهش وزن در این دوره تنها زمانی مهم است که بیش از 10 درصد وزن کلی بدن شما کاهش پیدا کند. مثلا یک خانمی که 74 کیلوگرم است اگر به وزن 67 کیلوگرم برسد، باید به پزشک مراجعه کند. اگر این اتفاق بیفتد پزشک احتمال برای سهولت در تهوع صبحگاهی دارو تجویز می‌کند تا بتوانید غذا بخورید و افزایش وزن داشته باشید.

کاهش وزن در هفته چهلم بارداری
نیازی به لباس جدید برای زایمان نیست. نگران نباشید زنانی که اضافه وزن دارند شاید به اندازه زنان با وزن طبیعی نتوانند اضافه وزن داشته باشند اما همانطور که گفته شد بهتر است نگران نباشید و بدانید که این موضوع بر رشد جنین تاثیر نخواهد گذاشت. دیده شده که زنان با اضافه وزن فقط ۳ کیلوگرم اضافه وزن در ماه آخر بارداری دارند. دلیل آن این است:
در دوران بارداری مقدار بسیار کمی از وزن شما به رشد کودک مربوط است و بیشتر آن برای ساخت چربی به منظور داشتن انرژی کافی اختصاص پیدا می‌کند. اگر در حال حاضر به اندازه کافی ذخیره چربی داشته باشید، به اندازه کسانی که نیاز به چربی دارند، وزن اضافه نمی‌کنید.

چطور میتوان از کاهش وزن جلوگیری کرد؟
خوردن مواد مغذی، وعده‌های غذایی مکرر کوچک، می‌تواند به رفع نیازهای کالری، کاهش تهوع و جلوگیری از کاهش وزن کمک کند. وقتی احساس خوبی ندارد، غذای آماده بخورید. در صورت ادامه پیدا کردن کاهش وزن بهتر است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا برنامه غذایی فردی براساس علایق غذایی‌تان به شما بدهد. درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند تیروئید و افسردگی نیز می‌تواند در افزایش وزن موثر باشد.