مشکلات بارداری دوقلویی، خطر برای مادر و جنین

هنگامی‌ که خبردار می‌شوید،‌ دوقلو باردار هستید، لذت و هیجانی دو برابر را تجربه خواهید کرد. همچنین ممکن است سوالات بیشتری در مورد سلامتی خود و دوقلوهای داخل رحم‌تان داشته باشید مثلا بپرسید که مشکلات بارداری دوقلویی چیست؟ درست است که جنین‌های بیشتر،‌ خطرات بیشتری در پی خواهد داشت؛ ولی نه به آن مقدار که فکرش را می‌کنید. تمام بارداری‌های دوقلو دارای «ریسک بالا» نیستند. اغلب مادران چندقلوزا، بارداری نسبتا بدون مشکلی (حداقل از لحاظ مشکلات بارداری) دارند. بنابراین از آن‌جا‌ که برخی از خطرات و مشکلات بارداری اجتناب ناپذیر است، ممکن است بتوانید از برخی از آنها جلوگیری کنید. در زیر، مواردی آمده که لازم است در سفر بارداری از آن‌ها مطلع باشید.
بارداری بیش از یک جنین، خطرات و ریسک‌های زیادی به همراه دارد ولی نه به آن شدت که فکرش را می‌کنید.

مشکلات بارداری دوقلویی برای جنین‌ها در طول بارداری
با توجه به این که به جای یک مسافر، دو و یا چند مسافر کوچک در راه دارید، موارد ذکر شده در ادامه درمورد مشکلات بارداری دوقلویی ممکن است برای آنها پیش اید:
- زایمان زودرس و کم‌وزنی جنین‌ها. به طور میانگین، دوقلوها، زودتر و کم‌وزن‌تر از جنین‌های تکی به دنیا می‌آیند. ممکن است رحم شما محلی راحت و گرم برای جنین‌ها باشد، ولی با رشد سریع‌شان رحم تنگ شده و به همین دلیل است که دوره بارداری دوقلوها به جای ۴۰ هفته، ۳۸ هفته است. زایمان قبل از هفته ۳۷ بارداری، شایع‌ترین مشکل بارداری چندقلویی است. در حدود ۵۹ درصد دوقلوها، زود به دنیا می‌آیند. زایمان دوقلوها معمولا بین هفته ۳۵ تا ۳۶ بارداری است. سه و چهارقلوها ممکن است زودتر هم به دنیا آیند. زایمان‌های تکی معمولا در هفته ۳۹ اتفاق می‌افتد. از آن‌جا‌که بیشتر دوقلوها زود به دنیا می‌آیند و هنگام تولد در حدود ۲.۵ کیلوگرم وزن خواهند داشت. در این شرایط نوزاد کم‌وزن نامیده می‌شود، ولی خوشبختانه با روش‌های جدید آزمایشگاهی، مراقبت از نوزادان کم‌وزن بسیار موفقیت‌آمیز بوده است. نوزادانی که وزنی در حدود ۱۴۰۰ گرم یا کمتر داشته‌اند،‌ معمولا در کودکی به مشکلاتی چون فلج مغزی و ناتوانی در یادگیری و دیگر مشکلات سلامتی دچار می‌شوند.
- برای کاهش خطر جنین‌ها: در مورد نشانه‌های زایمان زودرس بیشتر بدانید. اگر هرگونه از علائم زیر را داشتید، با پزشک خود مشورت کنید.
نشانه‌های زایمان زودرس شامل موارد زیر است:
- گرفتگی شدید (مانند گرفتگی‌های قاعدگی است ولی همیشه شامل اسهال، حالت تهوع و سوءهاضمه نیست)
- انقباضات دردناک که ۱۰ دقیقه یک‌بار یا کمتر اتفاق می‌افتد و با تغییر حالت شما متوقف نمی‌شود.
- فشار یا درد در قسمت پایین کمر
- ترشحات واژن که آبکی، صورتی رنگ و قهوه‌ای همراه با خون است.
- فشار در کف لگن، ران یا کشاله ران
بیشتر مادرانی که این علائم را تجربه می‌کنند، به زایمان زودرس دچار نمی‌شوند. ولی بهتر است تا با متخصص خود مشورت کنند.
برای اطمینان از سلامتی خود به یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری نیاز دارید، که شامل کالری‌ بیشتر (درحدود ۶۰۰ کالری برای دوقلوها) برای رشد جنین‌ها است.
سندروم انتقال خون دوقلوها. این عارضه‌ای درون رحمی است که در آن دوقلوها مقادیر نابرابری از خون دریافت می‌کنند. به یکی از جنین‌ها مقدار زیادی خون می‌رسد در حالی‌که جنین دیگر خون خیلی کمی دریافت می‌کند. این عارضه نادری است که در حدود ۵ تا ۱۵ درصد بارداری‌های دوقلو با جفت مشترک به آن دچار می‌شوند. هرچند این شرایط برای مادر خطرناک نیست و تنها سلامت جنین‌ها را تهدید می‌کند.
به منظور کاهش خطر برای جنین‌ها چه کاری می‌تواند انجام داد: مشاور شما را به یک متخصص پریناتولوژیست معرفی خواهد کرد. پریناتولوژیست، پزشکی است که مشکلات بارداری را مورد بررسی قرار می‌دهد. ممکن است روی جفت، لیزرتراپی انجام دهد تا از جریان خون از یک جنین به جنین دیگر جلوگیری کند. همچنین پزشک ممکن است برای کاهش خطر زایمان زودرس، هر هفته یا دو هفته یک‌‌بار مایع آمنیوتیک را از طریق آمینوسنتز تخلیه کند.

مشکلات بارداری دوقلویی، موارد احتمالی برای مادر
پره اکلامپسی
یک مشکل بارداری است که در آن مادر به فشار خون بالا دچار می‌شود. هر بانوی بارداری ممکن است به فشار خون بالا دچار شود، ولی این اتفاق در بین مادرانی که دوقلو باردار هستند، بیشتر دیده می‌شود. جفت‌های بیشتر- و هورمون‌های بیشتری که در نتیجه دو جنین تولید می‌شود- باعث افزایش فشارخون مادر و پره اکلامپسی خواهد شد. ۱۵ تا ۲۰ درصد مادرانی که دوقلو باردار هستند، به پره اکلامپسی دچار می‌شوند. اگر این عارضه درمان نشود، ممکن است برای مادر خطرناک باشد و موجب زایمان زودرس شود. این عارضه با معاینات دقیق، معمولا به‌زودی تشخیص داده خواهد شد.
کاهش خطر برای مادر
راهی برای متوقف کردن پره اکلامپسی به عنوان یکی از جدی ترین مشکلات بارداری دوقلویی وجود ندارد؛ ولی لازم است مراقبت‌های قبل از بارداری را زودتر شروع کنید و آن‌ را در طول بارداری ادامه دهید. متخصص فشار خون شما را با دقت اندازه‌گیری خواهد کرد. بنابراین اگر به پره اکلامپسی مبتلا شدید، می‌توانید آن را درمان کنید.
اگر هر یک از علائم زیر را داشتید سریع به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است علائمی از پره اکلامپسی باشد:
- ورم دست و صورت و اطراف چشم‌ها
- افزایش وزن ناگهانی در یک یا دو روز
- مشکلات بینایی یا سردرد
- تپش قلب
دیابت بارداری
احتمال بیشتری وجود دارد دارد که قند خون مادران با بارداری چندقلو بالا رود. پزشکان دلیل اصلی دیابت بارداری را نمی‌دانند. آنها معتقدند که هورمون‌های بارداری باعث می‌شود بدن مادر توانایی استفاده از انسولین را از دست بدهد. انسولین هورمونی است که کمک می‌کند تا سلول‌های شما بتواند با جذب قند از جریان خون، غذا را به انرژی تبدیل کند. دیابت بارداری در صورت عدم درمان، باعث افزایش وزن جنین و مشکلات زایمان می‌شود. خوشبختانه، معمولا رژیم غذایی مناسب، دیابت بارداری را کنترل و حتی از به وجود آمدن آن جلوگیری می‌کند. هرچند برخی از بانوان ممکن است نیاز به انسولین اضافی داشته باشند.
کاهش خطر برای مادر
تست قند خون بدهید. در دوران بارداری ورزش کنید و رژیم غذایی مناسبی برای دوران بارداری پیش بگیرید.
مشکلات جفت
بانوانی که دوقلو باردار هستند، بیشتر در معرض مشکلات جفت از جمله، جفت سرراهی (قرارگرفتن جفت در پایین) و دکلمان جفت (جدا شدن زودهنگام جفت از دیواره رحم) قرار دارند. معاینات دقیق می‌تواند از به وجود آمدن دکلمان جفت و هرگونه خطر جدی جلوگیری کند. از آن‌جا‌ که جدا شدن جفت از دیواره رحم، قبل از وقوع قابل پیشگیری نیست، روش‌هایی وجود دارد که پزشک برای جلوگیری از احتمال وقوع آن به شما توصیه خواهد کرد.
کاهش خطر برای مادر
معاینات منظم دوران بارداری‌ می‌تواند هرگونه مشکلات بارداری دوقلویی را بررسی و از ایجاد خطرات جدی جلوگیری کند.