تاخیر حرکتی کودکان، چرا دیر راه می افتند؟

چه عواملی می‌تواند علت دیر راه افتادن کودک باشد؟ معمولاً والدین نسبت به سرعت رشد فرزندشان حساس هستند. بسیاری از آن‌ها وقتی می‌بینند فرزندشان نسبت به هم سن‌ و سالان خود با تأخیر پیش می‌رود، در مورد سلامت او نگران می‌شوند و به دنبال کسب اطمینان در این باره هستند. یکی از موضوعات رشدی که تأخیر در آن همواره مورد توجه والدین است راه افتادن کودک است. ما در این مقاله به توضیحاتی در مورد علل تأخیر در راه رفتن و روند طبیعی آن پرداخته‌ایم. برای آگاهی از این موارد تا انتهای مطلب با ما همراه باشید. همچنین مشاوره کودک در این زمینه می‌تواند به شما کمک کننده باشد.

زمان راه افتادن کودک
کودکان در سنین اولیه زندگی خود از یک الگوی رشدی خاص پیروی می‌کنند. از همین رو مقایسه وضعیت کودک با سایر کودکان هم سن‌وسالش اطلاعات خوبی در مورد وضعیت سلامت کودک به دست می‌دهد. یافته‌های رشدی نشان می‌دهند که یک کودک سالم معمولاً در سنین ۱۰ تا ۱۴ ماهگی شروع به راه رفتن می‌کند. اما کودکان با مشکلاتی نظیر مشکلات مفصلی-عضلانی یا کودکان مبتلا به سندروم داون نمی‌توانند در زمان مذکور راه رفتن را شروع کرده و در آن پیشرفت کنند.

علت دیر راه افتادن کودک
اگر کودک در بررسی‌های رشدی سالم باشد و در عین حال نسبت به هم سن‌وسالان خود با تأخیر عمل کرده و راه نمی‌رود، یکی از علت‌ها می‌تواند عدم تشویق کافی محیط و نبود بستر لازم برای رشد کودک باشد. در واقع عوامل محیطی و خانوادگی در این زمینه نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. شما نمی‌توانید انتظار داشته باشید که فرزندتان مانند یک روبات در یک موعد مقرری شروع به راه رفتن کند بلکه کودک برای دست‌یابی به هرگونه توانایی در برهه‌های مختلف رشدی به تمرین، تشویق و حمایت‌های خانواده نیاز دارد.
برای مثال هنگامی که کودک را در بیشتر اوقات روز در وسایلی نظیر صندلی کودک نگاه می‌دارید در حقیقت فرصت کافی برای راه رفتن را از او می‌گیرید. این امر باعث می‌شود که فرزندتان نسبت به سایر کودکانی که آزادانه‌تر در محیط فعالیت می‌کنند دیرتر راه بیفتد و دچار تأخیر حرکتی شود.

علت تأخیرهای حرکتی زیاد کودک
تأخیرهای طولانی مدت در راه رفتن همچنین می‌تواند ناشی از ضعف‌های عضلانی یا استخوانی باشد. در واقع اگر عضلات کودک به اندازه کافی تقویت نشده باشند او به هنگام راه رفتن نمی‌تواند توازن و تعادل خود را حفظ کند و در نتیجه راه رفتن برای او دشوارتر از سایرین خواهد بود. همچنین تأخیرهای حرکتی طولانی گاهی می‌توانند از ناتوانی‌های ذهنی حکایت داشته باشند. برای مثال ناتوانی در راه رفتن می‌تواند به شما در مورد وجود اختلالات رشدی نظیر اوتیسم نیز هشدار بدهد. از همین رو برای آنکه در این مورد اطلاعات بیشتری به دست بیاورید لازم است که با یک متخصص اطفال مشورت کنید.

راهکارهایی برای دیر راه رفتن کودک
بسیاری از کودکانی که تا ۱۴ ماهگی راه رفتن را تجربه نمی‌کنند تنها به یکسری تمرین‌های ساده نیاز دارند. مثلاً می‌توانید کودک را در حالت ایستاده نگه دارید و با گرفتن دست‌هایش به او کمک کنید تا به آرامی گام بردارد. این تمرین به کودک کمک می‌کند تا یاد بگیرد چگونه پاهایش را حرکت دهد و به مرور تعادل خود را به دست بیاورد. همچنین این تمرین می‌تواند در تقویت عضلات فرزندتان نیز مؤثر باشد.
ممکن است به دلیل مشغله‌های کاری یا هر دلیل دیگر فرزندتان را دائماً در بغل بگیرید و یا در اغلب ساعات روز از وسایلی نظیر صندلی کودک استفاده کنید. همان طور که گفته شد این کار فرصت تلاش را از فرزندتان می‌گیرد و این عوامل می‌تواند علت دیر راه افتادن کودک باشد. به همین خاطر تلاش کنید تا ساعات بیشتری را به آزاد گذاشتن کودک اختصاص دهید و بگذارید که او با حرکاتش محیط را کشف کند و به توانایی‌های حرکتی بیشتری دست یابد.
در این راستا باید گفت که برخلاف تصورها استفاده از وسایلی نظیر روروئک نیز چندان توصیه نمی‌شود. چرا که مشاهده شده استفاده از آن به جای کمک کردن به راه رفتن کودک بیشتر موجب تأخیر حرکتی می‌شود.

سؤالات متداول
پزشک چگونه می‌تواند به دیر راه رفتن کودک کمک کند؟
بزرگ‌ترین کمکی که پزشک می‌تواند به شما بکند تشخیص به موقع هرگونه مشکل است. از آنجایی که کودکان در سنین پایین به سرعت در حال رشد هستند، هرگونه توقف غیرعادی در این زمان می‌تواند منجر به عقب ماندگی‌های طولانی برای آن‌ها شود. در نتیجه مراجعه به پزشک به شما کمک می‌کند تا علت دقیق مشکل را دریابید و هرچه زودتر برای رفع آن اقدام کنید. گاهی اوقات شروع به موقع و زود هنگام درمان‌های پزشکی از بروز بسیاری از مشکلات دراز مدت جلوگیری خواهد کرد.
پزشک برای کشف علت دیر راه افتادن کودک چه ارزیابی‌هایی انجام می‌دهد؟
هنگامی که کودک را به دلیل تأخیر در راه رفتن نزد پزشک می‌برید، احتمالاً خواهید دید که او وضعیت کلی بدن و عضلات کودک را معاینه خواهد کرد. بررسی وضعیت رفلکس یا همان بازتاب‌ها نیز بسیار اهمیت دارد. همچنین پزشک در ابعاد دیگر غیر از راه رفتن و حرکت نیز کودک شما را معاینه می‌کند تا بفهمد مشکلات رشدی دیگری نیز وجود دارد یا خیر.