چه عواملی باعث بسته شدن صفحه رشد میشود؟

صفحات رشد بافت های در حال رشدی هستند که در دو طرف استخوان های بلند کودکان و نوجوانان قرار دارند. این صفحات رشد که اپی فیز نامیده می شوند شامل قسمتهای غضروفی هستند. در هر استخوان بلند (مثل استخوان ران یا استخوان ساق پا) حداقل دو صفحات رشد در طرفین آن قرار دارد که طول و شکل استخوان بالغ را در آینده تعیین خواهد کرد. صفحات رشد استخوان کمک به رشد استخوان های بدن می کند.
صفحات رشد استخوان ها، نرم هستند و لذا در طول مراحل رشد یک کودک یا نوجوان ، مستعد به آسیب هستند. صفحه رشد استخوان ها در گاهی اوقات ضعیف تر از تاندون ها و لیگامان ها هستند ( تاندون ها و لیگامان ها عامل اتصال استخوان ها به دیگر استخوان ها و عضلات هستند) . گفته شده است که تنها در30 درصد از شکستگی های استخوانی در بچه ها ، صفحات رشد آسیب می بینند.

به صورت طبیعی چه زمانی صفحه رشد بسته می شود؟
در واقع دشوار است دقیقا زمان بسته شدن صفحات رشد را تعیین کرد زیرا صفحه های رشد استخوان های مختلف ، در زمان های متفاوت رشدشان متوقف میشود. اما در کتب پزشکی زمان میانگینی مشخص شده است که معمولا در آن زمان صفحه های رشد استخوان های بلند بسته می شود و رشد قدی متوقف می شود.
بسیاری از کودکان پس از اتمام مرحله بلوغ ( Puberty ) ، به طور متوسط دو سال دیگر به رشد خود ادامه می دهند. سنی که در آن بلوغ اتفاق می افتد کاملا نامنظم است و به عوامل مختلفی از جمله نژاد، جنسیت، آب و هوای محل زندگی و ویژگی های ژنتیکی بدن بستگی دارد.

رشد قد در پسران تا چه سنی ادامه دارد؟ در دختران چطور؟
به طور کلی، دختران دو سال پس از بلوغ و در حدود سن ۱۳ تا ۱۵ سالگی رشدشان متوقف می شود ، در حالی که پسران در حدود سن ۱۵ تا ۱۷ سال ، صفحه استخوانی شان بسته می شود. با این حال، تعداد کمی از کودکان رشد قدی را تا اواخر نوجوانی (۱۸ سالگی) ادامه می دهند ولی بیشتر کودکان رشدشان در سنینی که ذکر شد متوقف می شود.

زود بسته شدن صفحه رشد، چه مشکلاتی پیش می آورد؟
گاهی اوقات، در طول نوجوانی، رشد بدن کودکان ما مشابه دیگر همسن و سالان شان نیست. این مشکل زمانی رخ می دهد که به دلیلی صفحات رشد بسته شوند و توسط استخوان جامد جایگزین شده باشند.
یک صفحه رشد آسیب دیده نمی تواند به رشد خود به درستی ادامه دهد، و می تواند سبب کوتاهی قد شود ، سبب کوتاه شدن اندام شود ، و یا سبب کج شدن استخوان و یا بدشکل شدن بدن کودک می شود، و یا حتی می تواند باعث تورم مفاصل کودک شود. خوشبختانه، میزان بروز آسیب های صفحه استخوانی در کودکان، اتفاق بسیار نادری است و آن هم با تشخیص به موقع و درمان مناسب، بدون هیچ گونه عارضه ای قابل درمان است.

چگونه بفهمیم صفحات رشد بسته شده؟
با عکس رادیوگرافی از مچ دست انجام می شود و برای درمان می بایست تحت نظر پزشکان فوق تخصص غدد و اندوکرین قرار گرفت.

علل آسیب های صفحه رشد و بسته شدن زود هنگام صفحه رشد چیست؟
شایع ترین زمان آسیب به صفحه های رشد استخوانی و زود بسته شدن صفحه استخوانی، در سنین رشد کودکان است. علت اصلی کوتاهی قد در بسیاری از کودکان ، عامل ژنتیک است که قابل تغییر نیست ولی ثابت شده با ورزش های پرشی و تغذیه مناسب تا حدی قابل درمان است. کوتاهی قد پدر و مادر و یا اجداد آنها می تواند سبب کوتاهی قد کودک شود البته صد درصد نیست و از بعضی پدر و مادران کوتاه قد ، فرزندان بلند قدی به دنیا می آیند.

فرمول محاسبه حداکثر قد فرزند یک زوج:
پیش بینی قد نهایی فرد قابل محاسبه است؟ قد مادر و قد پدر به سانتی متر را به یکدیگر اضافه کنید. با اضافه کردن ۱۳ سانتی متر به عدد حاصل، برای فرزند پسر و با کم کردن ۱۳ سانتی متر ،برای فرزند دختر، عدد حاصل را تقسیم به دو کنید و حدودا قد نهایی فرزند شما پس از رشد کامل به دست می آید. البته همان طور که در بالا ذکر شد در بعضی موارد ژنتیک اجداد شما به ارث می رسد و بنابراین فرمول بالا درست در نمی آید و از طرفی در صورتی که به صفحه رشد آسیبی وارد نشود ، این قد صحیح است اما عللی غیر از ژنتیک که سبب آسیب صفحه رشد و زود بسته شدن آن می شوند و می توان آنها را درمان کرد ، چیست؟
شایعترین علت قابل درمانی که سبب زود بسته شدن صفحه رشد می شود ، شکستگی های استخوان های بلند بدن در اتفاق های روزمره یا در تصادفات می باشد که اگر به موقع درمان شود سبب کوتاهی قد دایمی یا بدشکلی اندامهای کودک شما نمی شود. دیگر علل عبارتند از ، بیماری های کلیوی ، بیماری های غدد (مانند کم کاری تیروئید )، بیماری های روماتولوژی ( مانند روماتیسم مفصلی جوانان و بیماری لوپوس ) ، سابقه شیمی درمانی ، سابقه برق درمانی ( رادیوتراپی ) ، بیماری های نورولوژیک ( که با گز گز و بی حسی اندام ها و مشکل در حرکت طبیعی کودک خود را نشان می دهد )

آیا پس از بسته شدن صفحه رشد، باز هم رشد می کنم؟
این سوال به صورت متداول توسط افرادی که در مورد رشد قد و هیکل خود نگران هستند، پرسیده می شود. بسیاری از پزشکان بر این عقیده اند که بسیار دشوار است که یک فرد پس از بسته شدن صفحه رشد استخوانی، باز هم رشد کند. بنابراین، بر اساس نظر کتاب های پزشکی اینطور نتیجه گیری می شود که بعد از بسته شدن صفحه رشد ، یک خانوم یا آقا دیگر نمی تواند بیشتر رشد کند.
قبول و پذیرش یک فرد در جامعه و خانواده بیش از همه به میزان بخشندگی و محبت شما و به میزان نفوذ شما در قلوب اطرافیان وابسته است ، و زیبایی ظاهری تنها جزء کوچکی در پذیرش شما در جامعه است.
نکته دیگر که وجود دارد برخی تبلیغات غیر علمی و سودجویانه است که اغلب در شبکه های ماهواره ای مشاهده می شود. در برخی تبلیغات مشاهده می شود که عنوان می شود افزایش قد بعد از ۲۰ سالگی و یا افزایش قد تا ۷ سانتی متر با داروهای افزایش قد ، که این داروها چیزی جزء آرژنین نیست و انتظار ۷ سانتی متر رشد حتی در زمان باز بودن صفحه رشد هم غیر علمی و نشدنی است.