واژینیسموس چه بیماری است؟

در بعضی زنان، عضلات رحم حین دخول واژنی به‌ طور غیرارادی یا مداوم منقبض می ‌شود. این مشکل، واژینیسموس یا دخول غیرممکن نامیده می‌شود. انقباض‌ها ممکن است مانع رابطه جنسی شود یا آن را بسیار دردناک کند.

واژینیسموس ممکن است در موقعیت‌ های زیر اتفاق افتد

هنگامی که مرد اقدام به دخول ‌می‌کند؛
زمانی که زن از تامپون استفاده می‌کند؛
زمانی که اطراف ناحیۀ واژن زن لمس می‌شود.
واژینیسموس تداخلی با برانگیختگی جنسی ندارد؛ اما می‌تواند مانع دخول شود. معاینۀ آرام لگن معمولا علت انقباض‌ها را نشان نمی‌دهد؛ چون هیچ‌گونه ناهنجاری فیزیکی در این مشکل دخیل نیست.
اختلالات جنسی احتمال دارد هم در مرد و هم در زن اتفاق افتد و معمولا درمان‌شدنی است. شما مقصر نیستید و نباید به‌خاطر آن شرمنده باشید. بااین‌حال، این اختلالات ممکن است رابطه و سبک زندگی را خراب کند.
متخصصان دقیقا نمی‌دانند چه تعدادی از زنان واژینیسموس دارند؛ اما این بیماری معمولا جزو بیمار‌ی‌های غیرشایع در نظر گرفته می‌شود.

انواع واژینیسموس

واژینیسموس در دو گروه دسته‌بندی می‌شود:

• واژینیسموس اولیه: زمانی که دخول واژنی هرگز اتفاق نمی‌افتد؛
• واژینیسموس ثانویه: زمانی که دخول واژنی یک بار انجام شده؛ اما دیگر ممکن نیست. این مشکل به‌طور بالقوه از عواملی مانند جراحی زنان و زایمان، آسیب یا پرتو درمانی ناشی می‌شود.

بعضی از زنان بعد از یائسگی دچار واژینیسموس می‌شوند. زمانی‌ که سطح استروژن کاهش می‌یابد، انعطاف‌‌ناپذیری و روان‌نبودن واژن دخول را دردناک، پرتنش یا غیرممکن می‌کند. این موضوع ممکن است در بعضی از زنان سبب واژینیسموس یا دخول غیرممکن شود.

درد آمیزش یا دیسپارونیا (Dyspareunia)

دیسپارونیا واژه‌ای پزشکی برای مقاربت جنسی دردناک است که اغلب با واژینیسموس اشتباه گرفته می‌شود. دیسپارونیا ممکن است به‌دلایل زیر ایجاد شود:

• کیست‌ها؛
• بیماری التهاب لگن؛
• آتروفی واژن.

علت ایجاد واژینیسموس

این‌طور نیست که همیشه دلیلی برای واژینیسموس وجود داشته باشد. موارد زیر با واژینیسموس مرتبط است:

• سابقۀ سوءاستفادۀ جنسی یا آسیب؛
• سابقۀ دخول دردناک؛
• عوامل عاطفی.
• بعضی مواقع، هیچ دلیل مستقیمی یافت نمی‌شود.

پزشک برای تشخیص، معاینۀ فیزیکی انجام می‌دهد و دربارۀ سابقۀ پزشکی و رابطۀ جنسی از شما سؤال می‌پرسد. این تاریخچه به یافتن سرنخی از علت ایجاد این انقباضات کمک می‌کند.

علائم واژینیسموس

سفت‌شدن غیرارادی عضلات واژن اولین علامت واژینیسموس است؛ اما شدت علائم بین زنان متفاوت است. در تمام موارد، انقباض ماهیچه سبب دخول سخت یا دخول غیرممکن می‌شود. درصورت داشتن واژینیسموس، نمی‌توانید انقباضات عضلات واژن را مدیریت یا متوقف کنید.
واژینیسموس ممکن است علائم دیگری، مثل ترس از رابطه جنسی و کاهش میل جنسی مربوط به دخول، هم داشته باشد. زنان مبتلا به واژینیسموس اغلب هرچیزی که وارد واژن می‌شود، سوزش یا درد گزش را گزارش می‌کنند.
اگر واژینیسموس دارید، به این معنی نیست که لذت فعالیت‌های جنسی کاملا متوقف می‌شود. زنانی که واژینیسموس دارند، هنوز هم می‌توانند لذت جنسی را احساس کنند و ارگاسم داشته باشند.

تشخیص واژینیسموس

تشخیص واژینیسموس معمولا با توضیح علائم شروع می‌شود. پزشک احتمالا سؤالات زیر را از شما می‌پرسد:

• اولین بار چه زمانی متوجه موضوع شدید؟
• اغلب چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
• چه چیزی باعث این موضوع می‌شود؟
• معمولا پزشک دربارۀ سابقۀ رابطۀ جنسی هم از شما می‌پرسد که احتمالا شامل سؤال‌هایی ازاین‌دست است که آیا تابه‌حال آسیب یا آزار جنسی را تجربه کرده‌اید.

به‌طورکلی، تشخیص و درمان واژینیسموس به معاینۀ لگن نیاز دارد. در بین زنان دچار واژینیسموس، عصبی‌شدن یا ترس زیاد از معاینۀ لگن رایج است. اگر پزشک معاینۀ لگن را به شما پیشنهاد می‌دهد، می‌توانید روش‌هایی را مطرح کنید که این معاینه تاحدّامکان برایتان راحت باشد.
بعضی از زنان ترجیح می‌دهند که از فشارآوردن استفاده نشود و وضعیت‌های فیزیکی مختلف را برای معاینه امتحان می‌کنند. اگر در زمان معاینۀ پزشک از آیینه‌ای برای دیدن کار استفاده کنید، شاید احساس راحتی بیشتری کنید.
زمانی که پزشک به واژینیسموس شک می‌کند، معمولا معاینه را به‌آرامی انجام می‌دهد. شاید پزشک پیشنهاد دهد که به هدایت دستش یا ابزارهای پزشکی به داخل واژن کمک کنید تا دخول راحت‌تر انجام شود. می‌توانید از پزشک بخواهید در حین معاینه، تمام مراحل آن را برایتان توضیح دهد. در طول معاینه، پزشک به‌دنبال نشانه‌ای از عفونت یا جای زخم است.
در واژینیسموس، هیچ دلیل فیزیکی برای انقباض ماهیچه‌های واژن وجود ندارد؛ یعنی اگر واژینیسموس داشته باشید، پزشک دلیل دیگری برای علائمتان پیدا نمی‌کند.

روش ‌های درمان واژینیسموس

واژینیسموس اختلالی درمان‌شدنی است. درمان معمولا شامل آموزش، مشاوره و تمرین است.

سکس ‌‌تراپی یا آمیزش ‌درمانی و مشاوره

آموزش معمولا شامل یادگیری دربارۀ آناتومی شما و اتفاقاتی است که در طول برانگیختگی جنسی و مقاربت روی می‌دهد. همچنین، اطلاعاتی دربارۀ عضلات درگیر در واژینیسموس به دست می‌آورید. این موضوع به درک شما از نحوۀ عملکرد قسمت‌هایی از بدن و واکنش بدنتان کمک می‌کند.
مشاوره ممکن است نیازمند حضور شما به‌تنهایی یا به‌همراهی همسرتان باشد. همکاری با مشاور متخصص درزمینۀ اختلالات جنسی می‌تواند بسیار مفید باشد. تکنیک‌های ریلکسیشن و هیپنوتیزم هم احتمالا آرامش را افزایش می‌دهد و کمک می‌کند بیشتر با دخول احساس راحتی کنید.

متسع‌ کنندۀ واژن

ممکن است پزشک یا مشاور پیشنهاد دهند با نظارت متخصص، استفاده از متسع‌کنندۀ واژن را یاد بگیرید. متسع‌کنندۀ مخروطی‌شکل را در واژن قرار دهید. متسع‌کننده به‌تدریج بزرگ‌تر می‌شود و کمک می‌کند عضلات واژن اتساع یابد و انعطاف‌پذیر شود. برای افزایش صمیمیت، همسرتان می‌تواند به واردکردن متسع‌کننده کمک کند. بعد از کامل‌شدن دورۀ درمان با مجموعه‌ای از متسع‌کننده‌ها، شما و همسرتان می‌توانید دوباره برای مقاربت‌داشتن تلاش کنید.

درمان فیزیکی

اگر در هنگام استفاده از متسع‌کننده دوران سختی دارید، به متخصص لگن مراجعه کنید. او می‌تواند در موارد زیر کمکتان کند:

• بیشتر دربارۀ استفاده از متسع‌کننده بدانید؛
• تکنیک‌های رهاسازی عمیق را یاد بگیرید.

زندگی با دخول غیرممکن

اختلالات جنسی احتمال دارد به روابط صدمه بزند. فعال باشید و درمان‌هایی یاد بگیرید که در حفظ ازدواج یا رابطه ضروری است. این موضوع مهم را به یاد داشته باشید که نباید به‌خاطر آن شرمنده باشید. صحبت‌کردن با همسرتان دربارۀ احساسات و ترس‌هایتان دربارۀ مقاربت شاید کمک کند آرامش بیشتری احساس کنید.
پزشک یا درمانگر می‌تواند روش‌های غلبه بر واژینیسموس را در اختیارتان قرار دهد. بسیاری از افراد بهبود می‌یابند و به زندگی جنسی شاد برمی‌گردند. برنامه ریزی جلسات درمانی با متخصص روابط جنسی احتمالا مفید باشد. استفاده از روان‌کننده یا حالت‌های جنسی خاص هم ممکن است به مقاربت جنسی راحت‌تر کمک کند.