عوارض قرص ال دی چیست؟

یکی از متداول ترین روش ها برای پیشگیری از بارداری، استفاده از قرص های ضد بارداری یا ال دی است. درصد خطا در استفاده از این دارو برای جلوگیری از بارداری ، زیر یک درصد است و از این جهت یکی از مطمئن ترین راه ها برای جلوگیری از بارداری های ناخواسته به شمار می رود. معمولا استفاده از قرص ال دی برای خانم هایی که قصد دارند از اولین بارداری خود جلوگیری کنند و یا زنان زیر بیست سال ، توصیه می شود و خانم هایی که سن و وزن بالاتری دارند ، معمولا ، قرص اچ دی را به عنوان ابزار پیشگیری از بارداری ، مصرف می کنند.
البته همچون تمام داروها و قرص ها ، مصرف قرص ال دی نیز علاوه بر مزایا و کاربردهای فراوان ، دارای عوارض و پیامدهایی نیز می باشد که به همین علت ، استفاده از آن می بایست تحت نظر و تجویز پزشک صورت بگیرد.

چرا باید برای مصرف قرص ال دی با پزشک مشورت کرد؟
توصیه می شود پیش از مصرف خودسرانه قرص ال دی به منظور جلوگیری از بارداری ، حتما با یک پزشک متخصص مشورت کنید. معمولا ، پزشک با بررسی وضعیت و شرایط جسمی شما ، تعیین می کند که شما می توانید از این قرص ها استفاده کنید یا خیر. در صورتی که به طور خودسرانه و به صورت طولانی مدت ، این قرص را بدون مشورت پزشک استفاده کنید ، با مشکلات بزرگی به عنوان عوارض قرص ال دی مواجه شده و احتمال ابتلا به سرطان و یا بیماری های کبد ، در شما افزایش خواهد یافت. همچنین مصرف قرص ال دی می تواند با برخی داروها نیز تداخل داشته باشد. مثلا استفاده همزمان قرص ال دی با داروهای انعقاد خون در کبد ، باعث ایجاد تحولاتی می شود که در نتیجه آن ، داروهای انعقاد ، دفع شده و تاثیر خود را بر بدن بیمار از دست خواهند داد.

عوارض عمومی مصرف قرص ال دی
عوارض قرص ال دی شامل موارد بسیار زیاد و گوناگونی است که مهم ترین آن ها اختلالات گوارشی مانند تهوع ، استفراغ ، یبوست و ریفلاکس معده و همچنین افزایش وزن ناشی از جمع شدن آب در بافت های بدن است که به دلیل هورمون استروژن موجود در این قرص ها ایجاد می شود.
ترشحات نوک سینه ، یرقان ، تیره شدن رنگ پوست ، افزایش دمای بدن و افزایش کلسترول بد خون یا LDL و مشکلات کبدی نیز به عنوان عوارض ناشی از مصرف قرص ضدبارداری شناخته می شوند. البته نکته ای که در مورد عوارض قرص ال دی وجود دارد این است که ، اگر مصرف این قرص های خوراکی پیشگیری از بارداری ، پس از صرف شام یا پیش از خواب باشد ، علائم و آثار جانبی کمتری از خود به نمایش خواهد گذاشت.

ناراحتی اعصاب و افزایش فشار خون
سردردهای تنشی ، مزمن و حملات میگرنی ، بخش دیگری از عوارض قرص ال دی محسوب می شوند که این ناراحتی ها به دلیل اثرات منفی هورمون استروژن موجود در قرص ال دی بر روی سیستم اعصاب فرد است. بالا رفتن فشار خون نیز یکی دیگر از عوارض جانبی مصرف این نوع داروی جلوگیری از بارداری محسوب می شود که خود پیش زمینه ای برای بیماری فشار خون و یا شدت یافتن آن در افرادی می شود که به این ناراحتی مبتلا می باشند. به همین دلیل ، مصرف قرص ال دی برای افرادی که فشار خون آن ها بالای ۱۴ است ، توصیه نمی شود.

مشکلات گوارشی و سیستم انعقاد خون
یکی از مهم ترین عوارض قرص ال دی ، احتمال سکته مغزی در افرادی است که این قرص را به صورت طولانی مدت و بدون نظر پزشک ، مصرف می کنند. این مشکل به خاطر تاثیرات منفی قرص های ضد بارداری بر روی سیستم انعقاد خون و درنتیجه افزایش فاکتورهای انعقادی به وجود می آید. یکی از دلایل اصلی بروز سکته مغزی ناشی از مصرف قرص ال دی ، عدم نوشیدن آب و مایعات فراوان پس از مصرف این قرص ها است. بنابراین ، احتمال چنین خطراتی در ماه رمضان که فرد نمی تواند آب زیادی بنوشد ، بیشتر می شود.

احتمال لخته شدن خون در حین جراحی
از آن جایی که قرص های ضد بارداری ال دی ، متشکل از دو هورمون مهم جنسی ، استروژن و پروژسترون هستند ، هرکدام از آن ها با عوارض جانبی زیادی نیز همراه می باشند. یکی از این عوارض ، امکان افزایش ایجاد ترومبوآمبولیسم وریدی یا شکل گیری لخته خون در ورید است. از این رو پزشکان معمولا چندین هفته قبل از انجام عمل های جراحی ، مصرف قرص ال دی را ممنوع می کنند.

عفونت ‌های واژینال
به دلیل وجود هورمون استروژن در قرص های ال دی ، افرادی که از این نوع قرص برای پیشگیری از حاملگی استفاده می کنند معمولا با اختلالاتی در زمان قاعدگی و یا بزرگ شدن سینه مواجه می شوند. همچنین عفونت های واژینال نیز در این افراد معمولا شایع تر می باشد و احتمال خطرات جدی تری همچون سرطان سینه و سرطان رحم پس از مصرف قرص های ال دی بسیار بیشتر خواهد بود.

اختلالات پوست و مو
یکی از هورمون های موجود در قرص ال دی که به عنوان هورمون زیبایی در بدن زنان نیز شناخته می شود ، استروژن است. ترشح این هورمون باعث افزایش زیبایی ، سلامت جنسی و ظرافت های زنانه می شود. از این رو بسیاری از خانم ها به دلیل وجود مشکل خودزشت پنداری ، برای برطرف کردن مشکلات پوست و پرپشت کردن موهای خود و در واقع با هدف افزایش اعتماد به نفس ، اقدام به مصرف قرص های ضد بارداری ال دی ، بدون دستور پزشک می کنند که در اثر این اشتباه ، نه تنها پوست و موی آن ها سالم و زیبا نمی شود ، بلکه اختلالاتی را در پوست و موی خود نیز به وجود آورده و باعث تشدید مشکلات قبلی نیز می شوند.

عوارض قرص ال دی بر لقاح
در برخی مطالعات صورت گرفته ، در مورد ارتباط میان مصرف قرص ال دی و بروز ناهنجاری های مربوط به لقاح نشان داده می شود که ، مصرف قرص ضدبارداری در روزهای نزدیک به لقاح ، با خطرات و عوارضی همراه است که از آن جمله می توان به زایمان های زودرس ، تولد نوزادانی با وزن بسیار کم و یا مشکلات مادرزادی اشاره کرد. همچنین در صورتی که همزمان با مصرف قرص ال دی ، لقاح صورت بگیرد ، خطر بارداری نابجا یا حاملگی خارج از رحم نیز افزایش پیدا می کند.

احتمال افزایش نقص های زایشی
براساس اطلاعات حاصل از تحقیقاتی که در رابطه با عوارض قرص ال دی بر زنان باردار صورت گرفته است ، احتمال بروز نقص هایی در زایمان زنانی که در ابتدای حاملگی خود از قرص ضدبارداری استفاده می کرده‌اند ، نسبت به زنانی که هیچ دارویی مصرف نمی کنند ، بیشتر است. مثلا در اثر مصرف قرص ال دی ، نقص زایشی در پسران یا هیپوسپادیاس ، افزایش می یابد. از آن جایی که ، هر نوع دارویی که در زمان بارداری توسط مادر مصرف می شود ، به جنین نیز منتقل می گردد بهتر است در زمان هایی که شک دارید که باردار هستید یا نه ، سریعا تست بارداری داده و برای اطمینان کامل و رفع استرس ، مصرف قرص ال دی را قطع و دیگر روش های پیشگیری را جایگزین کنید.

عوارض قرص ال دی بر شیردهی
اساسا مصرف قرص ضدبارداری ال دی و به ویژه قرص اورژانسی در دوران شیردهی ، ممنوع بوده و می بایست حتما در این رابطه با پزشک خود مشورت نمود. دلیل آن هم ، استروژن موجود در این قرص ها است که تاثیراتی منفی بر روی کیفیت و مقدار شیر مادران داشته و به دنبال آن ، وزن نوزاد کاهش خواهد یافت. از این رو ، معمولا در شش ماهه اول بعد از زایمان ، مصرف قرص های ال دی و اورژانسی ، توصیه نمی شود.

تداخلات دارویی قرص ال دی
به طور کلی ، مصرف همزمان چند داروی شیمیایی باعث بروز اختلالاتی می شود که می تواند مشکلاتی را به دنبال داشته باشد و اثر یکی از داروها را کم و دیگری را افزایش دهد. به طور مثال ، مصرف همزمان قرص ال دی با داروهایی مانند آمپی سیلین ، آنتی‌بیوتیک ، ضد قارچ و یا داروهای ضد صرع ، متابولیسمی ایجاد می کند که علاوه بر تغییر اثر درمان این داروها ، موجب کاهش تاثیر قرص ال دی نیز خواهد شد.
همانطور که اشاره کردیم ، داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین با قرص ال دی تداخل داشته و موجب از بین رفتن اثربخشی این داروی انعقادی خواهد شد. حتی ممکن است استفاده همزمان قرص ال دی و برخی خوراکی ها و میوه ها نیز تاثیر این قرص ها را از بین برده و باعث حاملگی شود. از این رو بهتر است برای جلوگیری از تغییر عملکرد این قرص ها ، حتما با پزشک مشورت کرده و اطلاعات مهم مربوط به تداخلات دارویی را بررسی کنید.

عوارض استفاده از قرص اورژانسی ضدبارداری
قرص اورژانسی نوع دیگری از قرص ضدبارداری است که نسبت به قرص ال دی ، دارای دوز بالاتری از هورمون های مصنوعی استروژن و پروژسترون می باشد. این قرص یک روش دائمی برای جلوگیری از بارداری محسوب نمی شود و مصرف آن ها بسیار کمتر از قرص ال دی و حدود یک تا دوبار در سال است. علت این موضوع نیز به خاطر عوارض جانبی استفاده از قرص های اورژانسی است که نسبت به عوارض قرص ال دی ، بسیار بیشتر و جدی تر می باشد. عوارض قرص اورژانسی ، در افراد مختلف متفاوت خواهد بود مثلا در برخی افراد ، به صورت خونریزی های واژینال بروز پیدا می کند و عده ای نیز به صورت قاعدگی های بی نظم و لکه بینی نمایان می شود.

موارد منع مصرف قرص های ضدبارداری
با توجه به عوارض قرص ال دی ، مصرف این نوع داروهای ضدبارداری برای افراد دارای سابقه برخی بیماری ها مانند سکته قلبی ، سرطان سینه ، ترومبوآمبولیک ، بیماری ‌های عروقی مغز ، شریان کرونر ، چربی‌ خون ، سرطان دهانه رحم ، خونریزی های واژینال و غیرعادی ، بیماری های کبد و تومور های کبدی ، ممنوع می باشد. همچنین خانم ‌های سیگاری بالای ۳۵ سال نیز باید روش های دیگری را برای جلوگیری از بارداری ، استفاده کنند.

سوالات متداول
آیا می توان مصرف قرص های ضد بارداری را پیش از شروع قاعدگی آغاز کرد؟
در صورتی که اولین قرص ال دی را در همان پنج روز ابتدایی از شروع دوران قاعدگی استفاده کنید ، امکان جلوگیری و محافظت از بدن در مقابل حاملگی وجود دارد. اما اگر قصد دارید مصرف قرص را قبل از قاعدگی آغاز کنید ، فرصت دارید و می توانید از آن استفاده کنید اما بدن بلافاصله نمی تواند محافظت شود.
تا چه سنی می توان از قرص ال دی استفاده کرد؟
در صورتی که مشکل خاصی ندارید می توانید تا سن یائسگی و اوایل آن از قرص ال دی استفاده کنید. اما عموما به خاطر عوارض قرص ال دی ، بیشتر خانم ها ، مصرف این قرص را تا قبل از یائسه شدن قطع کرده و از دیگر روش های پیشگیری ، استفاده می کنند.
آیا مصرف قرص های ال دی باعث بروز آکنه می شود؟
معمولا استفاده از قرص ال دی برای بهبود آکنه موثر می باشد. به این صورت که ، قرص های حاوی استروژن و پروژسترون ، ترشح آندروژن ها یا هورمون های مردانه را کاهش داده که موجب ترشح کمتر سبوم پوست خواهد شد. کاهش سبوم نیز باعث بهبود آکنه و وضعیت پوست می شود. اما در صورتی که از قرص های ضدبارداری حاوی پروژسترون ، استفاده کنید ، علاوه بر اینکه تاثیری در رفع آکنه ها ندارد ، باعث بدتر شدن آن ها نیز خواهد شد.
آیا مصرف قرص ال دی ، باعث سقط جنین می شود؟
تصور عده ای بر آن است که مصرف قرص ال دی ، می تواند منجر به سقط جنین شود. این تصور کاملا اشتباه است و هیچ دلیلی برای اثبات آن وجود ندارد. در واقع قرص های ضدبارداری متشکل از هورمون هایی هستند که باعث افزایش ضخامت مخاط داخل رحم شده و مانع از رسیدن اسپرم به رحم و تخمک گذاری می شود که هیچ یک از این موارد ، منجر به سقط جنین نخواهند شد.