دستگاه تناسلی زنان، آنچه باید بدانیم

دستگاه تناسلی زنان از قسمت‌ های مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظایف مخصوص به خود را دارند. همچنین این اندام به خاطر داشتن قابلیت‌های فراوان یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بدن بانوان محسوب می‌شود که از وظایف اصلی آن برقراری رابطه‌ جنسی، تولید مثل و بقای نسل است. دستگاه تناسلی زنان ممکن است به دلایل مختلفی دچار عفونت‌ها و مشکلات تناسلی شود که لازم است بانوان نکاتی را رعایت کرده تا بتوانند به سلامتی و بهداشت خود کمک کنند. آقایان نیز با شناخت اندام‌ جنسی زنان می‌توانند در زندگی زناشویی به کاهش مشکلات و مسائل جنسی خود کمک کنند و باعث افزایش رضایت جنسی میان خود و همسرشان شوند.

دستگاه تناسلی زنان شامل چه بخش‌ هایی است؟
به صورت کلی اندام تناسلی زنان شامل دو بخش داخلی و خارجی است که در بخش داخلی اندام‌هایی به نام تخمدان، لوله رحم، رحم و مهبل قرار دارد. بخش خارجی آلت تناسلی زنان نیز فرج نام دارد و شامل کلیتوریس، استخوان شرمگاهی، پرده‌ بکارت، پیازهای دهلیزی، غدد دهلیزی، واژن، میزراه، لب‌های داخلی و لب‌های خارجی است. شناخت قسمت‌های مختلف اندام تناسلی بانوان به زنان و مردان در انجام رابطه جنسی و جلوگیری از عفونت کمک زیادی خواهد کرد. در ادامه به معرفی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

لبه بزرگ واژن
لبه بزرگ واژن چروک‌های ضخیم پوستی است که پایین‌تر از شرمگاه قرار دارد. همچنین بین چین‌ها شکافی وجود دارد که نام آن پودندال است. موهایی که در زمان بلوغ رشد می‌کنند، در سطوح لبه بزرگ واژن هستند و لبه کوچک واژن کاملا بدون مو است.

لبه کوچک واژن
لبه کوچک واژن بسیار نازک، ظریف و بدون مو است. این لبه نقش مهمی در هدایت صحیح ادرار دارد. در میان لبه‌های فرج فضایی قرار دارد که پیشابراه در قسمت بالایی آن‌ و واژن در پایین آن است. در دخترانی که باکره هستند و تجربه‌ رابطه‌ جنسی ندارند اکثر قسمت‌های خروجی واژن با لایه‌ای نازک پوشیده شده است که پرده‌ بکارت نام دارد.

کلیتوریس از اجزای دستگاه تناسلی زنان
کلیتوریس تقریبا شبیه به اندام تناسلی است اما نقش ادراری ندارد. این قسمت با عصب در ارتباط است و باعث تحریک جنسی می‌شود. کلیتوریس بافت لطیفی دارد و در سر آن تورم کوچکی قرار داشته که از پوست ختنه‌گاه ناشی می‌شود.

پرده‌ بکارت
این پرده در زمان رابطه‌ جنسی پاره می‌شود و در طول باز شدن واژن گسترش پیدا می‌کند. ضخامت آن ۱ تا ۲ میلی‌متر است و در پشت لب‌های کوچک فرج قرار دارد. پرده‌ بکارت در افراد مختلف شکل و اندازه‌ متفاوتی دارد و برای تشخیص باکرگی، پرده‌ بکارت معاینه می‌شود. معمولا از طریق دخول آلت مردانه این پرده پاره می‌شود و از بین می‌رود. همچنین در برخی از خانم‌ها ضخامت پرده بیشتر است و با توجه به معاینه‌ پزشک از طریق جراحی پاره می‌شود.

واژن از اجزای دستگاه تناسلی زنان
واژن یک لوله‌ عضلانی و توخالی است که بین مثانه و رکتوم قرار دارد. واژن از سه لایه‌ مخاطی درونی، میانی مرکزی و فیبری بیرونی تشکیل شده است. به صورت کلی نقش واژن دریافت آلت تناسلی و مایع منی در زمان رابطه‌ جنسی، راهی برای زایمان و خارج شدن خون ناشی از قاعدگی است.

رحم
شکل رحم مانند گلابی وارونه شکل است و در محوطه‌ لگن قرار دارد. در زمان بارداری در نگهداری و تغذیه جنین در حال رشد نقش مهمی دارد. در زمان رابطه‌ جنسی نیز اسپرم پس از ورود به واژن از طریق لوله‌های رحمی خود را به تخمک می‌رساند و بارور می‌شود.

تخمدان از اجزای دستگاه تناسلی زنان
تخمدان‌ها به شکل تخم‌مرغ هستند و در سمت راست و چپ قرار دارند. درون تخمدان‌ها هزاران تخمک وجود دارد که بعد از بلوغ و قاعدگی، هر ماه یک تخمک آزاد می‌شود. این تخمک‌ها به سمت رحم روانه می‌شوند و اگر در مسیر با اسپرم برخورد داشته باشند، تخم تشکیل می‌شود و فرایند حاملگی اتفاق می‌افتد اما اگر با اسپرم ترکیب نشوند در زمان قاعدگی از بدن دفع می‌شوند.

دستگاه تناسلی زنان چه قابلیت ‌هایی دارند؟
دستگاه تناسلی زنان قابلیت‌های فراوانی دارد و یکی از مهم‌ترین قسمت‌های بدن محسوب می‌شود. مهم‌ترین قابلیت‌های دستگاه تناسلی برقراری رابطه‌ جنسی، تولید مثل و بقای نسل است. مراحل بارداری شامل برقراری رابطه‌ جنسی، تولید تخمک و محافظت از تخمک تولید شده است که توسط اندام تناسلی انجام می‌شود. همچنین در زمان زایمان نیز نوزاد از راه اندام تناسلی زنان به دنیا می‌آید.

دستگاه تناسلی زنان چگونه باعث تولید مثل می‌ شود؟
تولید مثل موجب بقای نسل می‌شود و زنان و مردان قابلیت تولید مثل را دارند. زمانی که سلول‌ها با اسپرم مرد ترکیب می‌شود، یاخته‌ تخم و سپس نوزاد را ایجاد می‌کند. هر ماه یک تخمک بالغ می‌شود و از یاخته‌ تخم رها می‌شود، سپس شیپور، تخمک را به داخل لوله‌ حمل تخمک و سپس به داخل رحم هدایت می‌کند. پس از اینکه تخمک وارد رحم می‌شود مراحل دیگر بارداری اتفاق می‌افتد و تولید مثل رخ می‌دهد.

بیماری‌ های دستگاه تناسلی زنان
برخی از بیماری‌ها و عفونت‌ها هستند که در ناحیه تناسلی اتفاق می‌افتند و خانم‌ها باید نکاتی را رعایت کنند تا به این بیماری‌ها مبتلا نشوند. در ادامه به برخی از این بیماری‌ها اشاره می‌کنیم.
التهاب و عفونت واژن و فرج
به دلیل عفونت‌های قارچی، باکتری‌ها و تماس با مواد تحریک کننده مانند صابون‌های آلوده، التهاب و عفونت واژن و فرج اتفاق می‌افتد. علائم التهاب و عفونت شامل سوزش ناحیه تناسلی، ترشح سفید یا خاکستری که رقیق یا کف دار است، التهاب و تورم لبه‌های واژن، مقاربت جنسی دردناک و درد و ناراحتی در زمان ادرار است.
خونریزی غیرطبیعی واژن
گاهی ممکن است به غیر از زمان قاعدگی، واژن خونریزی داشته باشد که یکی از دلایل خونریزی، ضربه به این ناحیه می‌باشد یا دلایلی مانند عفونت، استفاده از آی‌یو‌دی، استرس، کیست تخمدان، سوء تغذیه، اختلالات هورمونی، مصرف دارو، پولیپ، حاملگی، سقط، سرطان گردن رحم، سرطان رحم و نزدیک شدن به دوران یائسگی باعث خونریزی واژن می‌شوند.
حاملگی خارج از رحم
این اتفاق زمانی می‌افتد که تخمک بارور شده اما به سمت رحم هدایت نمی‌شود و در لوله رحم شروع به رشد می‌کند یا حتی ممکن است وارد لوله‌ رحم نشود و در لگن باقی بماند. به این فرایند حاملگی نابه جا یا حاملگی خارج از رحم می‌گویند.
کیست تخمدان از بیماری ‌های دستگاه تناسلی زنان
وقتی حفره‌ای غیر طبیعی درون تخمدان ایجاد و در داخل آن مایع جمع شود، کیست تخمدان به وجود می‌آید. علائم کیست تخمدان شامل بادکردگی، ورم و درد در ناحیه زیر شکمی است. اگر کیست تخمدان بترکد، بیمار دچار درد شدید و ناگهانی می‌شود. برای درمان، پزشک با توجه به معاینات، روش درمانی موثری مانند استفاده از قرص‌های ضد بارداری، لاپاراسکوپی و لاپاراتومی را به بیمار پیشنهاد می‌کند.

سوالات متداول
چرا من و همسرم هر زمان که آمیزش جنسی داریم من در واژن خود احساس درد می‌ کنم؟
اگر در زمان رابطه‌ جنسی احساس درد می‌کنید ممکن است پوزیشن‌های نادرستی داشته باشید یا آن‌ها رو به درستی اجرا نمی‌کنید. همچنین ممکن است به دلیل استرس و اضطراب از رابطه‌ جنسی لذت نمی‌برید و واژن شما مرطوب نمی‌شود به همین دلیل در زمان رابطه‌ جنسی در واژن خود احساس درد می‌کنید. اگر از نظر روانی مسئله‌ای شما رو آزار می‌دهد، ‌می‌توانید با مشاورین متخصص در این زمینه در ارتباط باشید تا بتوانید مسئله‌ خود را حل کنید از رابطه‌ جنسی لذت ببرید.
هر زمان که به ارگاسم می‌رسم دچار خونریزی می‌ گردم، چرا؟
نمی‌توان گفت تنها ارگاسم دلیل خونریزی است و شاید دلایل دیگری مثل خشکی واژن و پوست حساس موجب خونریزی شده است. بهتر است به پزشک مراجعه کنید و با انجام معاینه، علت خونریزی در زمان به ارگاسم رسیدن را متوجه شوید و برای درمان اقدام کنید.
وقتی که قرص مصرف می ‌کنیم برای تخمک چه اتفاقی می ‌افتد؟
هر قرصی تاثیر متفاوتی در بدن دارد و نمی‌توان گفت تمام قرص‌ها به یک شکل عمل می‌کنند. برخی از قرص‌ها هستند که ضد بارداری بوده و از شکل گیری تخمک جلوگیری می‌کنند، اما حتی در برخی موارد ممکن است این قرص‌ها به درستی عمل نکنند و نتوانند از شکل‌گیری تخمک جلوگیری کنند. بعضی از قرص‌ها موجب بالا رفتن هورمون‌های استروژن می‌شوند و بعد از پایین آمدن آن خانم‌ها پریود می‌شوند و قرص دفع می‌گردد.
چرا واژن من ترشح دارد؟
ترشحات واژن طبیعی است و برای مرطوب نگه داشتن و سالم ماندن واژن ضروری است. ترشح واژن از خشکی، حساسیت و آسیب جلوگیری می‌کند. در حقیقت این ترشحات میکروب‌های داخل واژن را خارج کرده و بدن را در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کند. یکی دیگر از فواید ترشحات واژن این است که در زمان رابطه‌ جنسی واژن را مرطوب می‌کند و باعث آسان شدن عمل دخول می‌‌شود.