نوزاد لب شکری چگونه است؟

در بیش ‌تر موارد، شکاف لب و کام یک بیماری ارثی است. در چنین مواردی، برای جلو‌گیری از ایجاد شکاف لب و کام در نوزادان واقعا کاری از دست والدین بر‌نمی ‌آید.
با این حال، مراحلی وجود دارد که یک خانم می‌تواند برای کاهش خطر داشتن نوزادی با نقص مادر‌زادی مانند شکاف کام و لب طی کند.
شکاف لب و کام هم‌چون سایر دفورمیتی‌ها طی سه ماهه اول بارداری ایجاد می‌شود. این زمانی است که بافت‌های صورت از دو طرف به هم می‌رسند تا در وسط فیوز شوند.

مراقبت ‌های پیش از بارداری و دوران بارداری
اسید فولیک یک ویتامین B است که تصور می‌شود در رشد مغز و نخاع جنین به‌ویژه در سه ماهه اول بارداری نقش دارد.
در واقع، اسید فولیک حتی قبل از این که یک خانم از بارداری خود مطلع شود مورد نیاز است. بنابراین، به تمام خانم‌هایی که ممکن است حتی بدون برنامه‌ریزی باردار شوند توصیه می‌شود 400 میکرو‌گرم اسید فولیک در روز در مکمل‌های غذایی یا غذا‌هایی که با اسید فولیک غنی شده مصرف کنند.
وزارت بهداشت به همه زنان توصیه می‌کند قبل از بارداری و در ۱۲ هفته اول بارداری روزانه ۴/۰ میلی‌گرم مکمل اسید فولیک مصرف کنند.

تشخیص لب شکری نوزاد سونوگرافی غربالگری
مطالعه‌ای که اخیرا گزارش شده بر روی ۱۱۰۰۰ نوزاد تازه متولد شده نشان داده است مادرانی که در سه ماهه اول بارداری اسید فولیک مصرف نکرده‌اند، در مقایسه با مادرانی که مکمل‌ها را مصرف کرده‌اند، چهار برابر بیش‌تر در معرض خطر به دنیا آوردن نوزادانی با شکاف کام و لب قرار دارند.
اسید فولیک یک ویتامین ضروری است که در گوشت، میوه و سبزیجات تازه یافت می‌شود. این ماده به بسیاری از غلات صبحانه اضافه می‌شود که یک وعده استاندارد از آن، یک چهارم میزان توصیه شده روزانه را فراهم می‌کند.

تشخیص لب شکری در سونوگرافی
شکاف کام و لب ممکن است گاهی با استفاده از اسکن سونو‌گرافی در دوران بارداری تشخیص داده شود. این کار معمولا با اسکن آناتومی در هفته هجدهم تا بیستم بارداری انجام می‌گردد.
در حالی که برخی شکاف‌های لب و کام بدون نقص‌های دیگر رخ می دهند، این شکاف‌ها ممکن است بخشی از سایر نقایص ژنتیکی و سندروم‌ها باشند. تشخیص زود‌هنگام این سندروم‌ها ممکن است صورت بگیرد.
در مورد وضعیت کودک به والدین مشاوره داده می‌شود. هم‌چنین، ممکن است خانواده برای مشاوره ژنتیک و سایر آزمایشات ارجاع داده شود.
مشاوره ژنتیک می‌تواند خانواده‌های پر‌خطر را شناسایی کند. تیم مدیریت شکاف کام و لب، والدین را برای مدیریت اولیه کودک خود پس از تولد آماده می‌کند.

سیگار کشیدن
به مادران بار‌دار توصیه می‌شود در دوران بارداری از مصرف سیگار و به صورت غیر‌فعال قرار گرفتن در معرض دود سیگار خود‌داری نمایند. سبک زندگی سالم و اجتناب از استعمال دخانیات و نوشیدن الکل به آن‌ها توصیه می‌گردد.

دارو‌های ضد‌تشنجو لب شکری نوزاد
مادران باردار مبتلا به صرع به دارو‌های ضد‌تشنج نیاز دارند. این دارو‌ها احتمال شکاف لب و کام را افزایش می‌دهند. ترکیب دو یا چند ماده ضد‌تشنج این خطر را حتی بیش‌تر هم می‌کند.
تحت نظارت پزشکی ممکن است بتوان تعداد دارو‌ها و خطر را کاهش داد.
تشنج در مادر در دوران بار‌داری ناشی از صرع کنترل‌نشده نیز ممکن است برای کودک بسیار خطرناک باشد.
بنا‌بر‌این، کاهش و تغییر دوز دارو‌ها نیاز به نظارت دقیق دارد و مادران نباید بدون توصیه پزشکان از مصرف داروهای معین خود دست بکشند.

علت لب شکری شدن نوزاد
برخی خانواده‌ها سابقه شکاف دارند. ممکن است مادر‌بزرگ یا پدر‌بزرگ، پدر یا مادر، فرزند عمو یا عمه یا دایی یا خاله، برادر یا خواهر، یا یکی از اقوام دیگر شکاف کام داشته باشد.
این ممکن است از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. با این حال، از هر 5 شکاف، فقط 1 مورد ارثی است.
بسیاری از کودکان با شکاف کام متولد شده‌اند که هیچ سابقه شکافی در خانواده ندارند.

عوامل محیطی
به نظر می‌رسد بیش‌تر شکاف‌های کام ناشی از عوامل محیطی است که خطر به دنیا آوردن کودک مبتلا به شکاف کام را برای مادر افزایش می‌دهد.
این عوامل عبارت اند از:
قرار گرفتن در معرض سرخک آلمانی (سرخچه)[۴] یا سایر عفونت‌ها
دارو‌های خاص
مصرف الکل و مواد مخدر
سیگار کشیدن
برخی از کمبود‌های ویتامین، به‌ویژه در اوایل بار‌داری
از آن جایی که صورت کودک در اوایل بارداری شکل می‌گیرد حتی زمانی که این عوامل با مراقبت‌های مناسب قبل از تولد به حداقل برسد ممکن است آسیب حتی قبل از مطلع شدن مادر از بار‌داری خود برای کودک رخ داده باشد.
شمار کودکانی که هر ساله با شکاف کام به دنیا می‌آیند در حال افزایش است. برخی پزشکان و دانشمندان معتقدند که این افزایش، ناشی از افزایش اخیر بار‌داری‌ها در سن نوجوانی و عدم دست‌رسی به مراقبت‌های مناسب قبل از تولد برای بسیاری از زنان بار‌دار است.
مراقبت‌های خوب قبل از تولد یکی از بهترین راه‌ها برای افزایش احتمال تولد نوزاد سالم است.

عمل شکاف کام چند ساعت طول میکشد؟
تصور می‌شود که احتمال داشتن نوزاد با شکاف کام (بدون شکاف لب)، ۱ از هر ۳۰۰۰ تولد زنده باشد. این نا‌هنجاری در جمعیت‌های آسیایی و آسیایی- آمریکایی بیش‌تر و در آفریقایی‌ها و آفریقایی- آمریکایی‌ها کم‌تر شایع است.
از صد کودک متولد شده با شکاف کام، شصت نفر از آن‌ها دختر و چهل نفر از آن‌ها پسر خواهند بود.
کودک احتمالا ۵ تا ۷ روز پس از جراحی بستری خواهد بود. بهبودی کامل تا ۴ هفته ممکن است طول بکشد.
زخم جراحی باید بسیار تمیز نگه داشته شود. تا 3- 4 هفته نباید محل جراحی کشیده شود یا فشاری به آن وارد شود . به شما آموزش داده میشود چگونه از زخم مراقبت کنید.
باید زخم را با آب و صابون یا محلول شستشوی مخصوصی تمیز کرده و با کمک پماد آن را مرطوب نگه دارید.
یک واقعیت مهم لازم به یاد‌آوری است که نوزادی که با شکاف کام متولد می‌شود بیش‌تر از نوزادانی که شکاف کام ندارند به احتمال زیاد نقایص مادر‌زادی مرتبط دیگری نیز دارد.
هم‌چنین، نوزادانی که شکاف کام دارند احتمال این که دارای نقایص مادر‌زادی مرتبط باشند تنها دو برابر بیش‌تر از نوزادانی است که با شکاف کام و شکاف لب به دنیا می‌آیند.

خطرات من برای داشتن نوزادی با شکاف لب یا کام چیست؟
به طور کلی، در والدینی که هر دو دچار شکاف هستند خطرات به دنیا آوردن فرزندی با شکاف کام بیش‌ترین میزان را دارند.
اگر فقط یکی از والدین دارای شکاف کام باشد، خطر داشتن کودک با شکاف کام 1 در 20 است (5 %).
اگر مجموعه ای از والدین، که هیچ کدام دارای شکاف نیستند، یک کودک دارای شکاف به دنیا آورند، احتمال تولد فرزند دوم با شکاف کام بین ۲ تا ۴ درصد است.

تشخیص لب شکری نوزاد سونوگرافی غربالگری
بینی و دهان کودک بین هفته‌های ۵ و ۱۲ زندگی در رحم مادر ایجاد می‌شود.
لب‌ها و کام از سه ناحیه صورت در حال تکوین کودک منشأ می گیرند:
برجستگی مرکزی یا فرونتال نازال: به طور طبیعی رشد می‌کند و به پیشانی، بینی، قسمت میانی لب بالایی (فیلتروم یا کمان کوپید) و کام اولیه (بخشی از فک بالا که چهار دندان میانی را نگه می دارد) تبدیل می‌شود.
برجستگی‌های ماگزیلاری چپ و راست: رشد کرده و به صورت زیرین، لب پایینی و فک تبدیل می‌شوند، همه به جز قسمت میانی لب بالایی و فک و کام ثانویه (پشت چهار دندان میانی بالا تا پشت دهان).
این سه برجستگی روی صورت در حال تکوین کودک به سمت مرکز صورت رشد کرده و در طی هفته‌های ۶ تا ۱۳ بارداری با هم جوش می‌خورند.
وقتی این اتفاق به طور صحیح رخ دهد، لب ها، دهان و کام کودک به طور طبیعی تکوین پیدا می‌کنند.
اما گاهی اوقات، این روند رشد به نوعی مختل می‌شود و برجستگی‌ها با هم برخورد نمی‌کنند.
وقتی این اتفاق می‌افتد، لب‌ها و دهان به درستی تشکیل نمی‌شوند و در لب شکاف یا چاک ایجاد می‌شود.

درمان لب شکری نوزاد
شکاف کام در ابتدا با جراحی درمان می‌شود. این کار معمولا بلافاصله پس از تولد انجام نمی‌شود، بلکه تا زمانی که کودک به لحاظ سن و جثه بزرگ شود تا جراحی بدون خطر صورت بگیرد به تعویق می‌افتد.
جراحی معمولا در حدود 18-7 ماهگی کودک انجام می‌گیرد اما به شرایط فردی بستگی خواهد داشت.
به عنوان مثال، اگر کودک مشکلات سلامتی دیگری داشته باشد، به احتمال زیاد جراحی به تأخیر می‌افتد.
اهداف اصلی جراحی عبارت اند از: تشخیص لب شکری نوزاد سونوگرافی غربالگری
بستن شکاف یا سوراخ بین سقف دهان و بینی
وصل کردن مجدد ماهیچه‌هایی که باعث می‌شوند کام کار کند
افزایش طول کام ترمیم شده تا بتواند به درستی کار کند
جراحان برای رسیدن به این اهداف، از روش‌های مختلف بسیاری استفاده می‌کنند.
قبل از جراحی باید در مورد انتخاب روش‌ها بین والدین و جراح گفت‌و‌گو صورت بگیرد.

آیا در حین جراحی خطراتی وجود دارد؟
هر جراحی عوارض بالقوه ای دارد. در این مورد، ترمیم شکاف کام تفاوتی با بقیه جراحی‌ها ندارد. مشکلات احتمالی عمده بعد از جراحی شامل موارد زیر است:
مشکل تنفس به دلیل تورم در دهان
خون‌ریزی
جدایی زود‌هنگام یا دیر‌هنگام کام ترمیم‌شده
عفونت
جای زخم
بسیاری از کودکان در صورت خون‌ریزی یا مشکلات تنفسی، بلافاصله پس از جراحی برای مراقبت دقیق‌تر در بخش مراقبت ویژه بستری می‌شوند.
تشکیل بافت اسکار ممکن است چندین ماه طول بکشد.
پس از این که بافت اسکار ایجاد شد، ممکن است از عملکرد صحیح عضلات کام جلو‌گیری کند یا ممکن است باعث شود کام برای بسته شدن مجرای دهان به بینی بسیار کوتاه گردد.

تغذیه بعد از عمل شکاف کام
پس از ترمیم کام، بیش‌تر کودکان بلافاصله در بلعیدن غدا و مایعات راحت‌تر خواهند بود. اما در حدود ۱ از هر ۵ کودک، بخشی از ترمیم شکاف بر‌می‌دارد و باعث ایجاد یک سوراخ جدید بین بینی و دهان می‌گردد.
اگر این سوراخ کوچک باشد، ممکن است فقط گاهی اوقات مایعات به داخل بینی نشت کند.
اگر بزرگ باشد، می‌تواند مشکلات قابل‌توجهی در غذا خوردن ایجاد کند و از همه مهم‌تر، می‌تواند بر نحوه صحبت کردن کودک تأثیر بگذارد. این سوراخ "fistula" نامیده می‌شود و ممکن است برای اصلاح نیاز به جراحی بیش‌تر باشد.

جراحی چه تاثیری بر گفتار خواهد داشت؟
به دلیل اهمیت کام در تولید گفتار طبیعی، موفقیت جراحی بر اساس این که چقدر کودک پس از آن، الگو‌های گفتاری را به خوبی ایجاد می‌کند ارزیابی می‌شود. کودک باید در فواصل سالانه توسط یک آسیب‌شناس گفتار و زبان آموزش‌دیده بررسی شود.
تجربه قبلی نشان داده که اکثریت قریب به اتفاق این کودکان برای آموزش عملکرد صحیح عضلات کام خود پس از جراحی، به قدری گفتاردرمانی نیاز خواهند داشت.
مطالعات حاکی از آن است که حتی با گفتار‌درمانی زیاد، در حدود ۱ کودک از هر ۴ کودک برای اصلاح بیش‌تر کام به اندازه کافی برای تولید گفتار مناسب نیاز به جراحی اضافی خواهند داشت.

آیا شکاف کام می ‌تواند بر دندان کودک تاثیر بگذارد؟
اگر شکاف، فک بالا را درگیر کند، دندان‌های در حال رشد نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند. دندان‌ها ممکن است به درستی رشد نکنند یا بعضی از آن‌ها کاملا از بین رفته باشند.
بسته به شدت شکاف، برخی از کودکان برای صحیح قرار دادن دندان‌های خود به درمان ارتودنسی احتیاج دارند و برخی ممکن است برای جای‌گزینی استخوان از دست رفته در جایی که شکاف، استخوان فک فوقانی را شکافته است، نیاز به جراحی بیش‌تری داشته باشند.