کم کاری تیروئید در بارداری چگونه است؟

فعالیت‌ های غده تیروئید در بدن انسان شامل تولید، انباشت و تزریق هورمون ‌های حیاتی به خون می ‌شود و این هورمون‌ها تنظیم‌کنندة سوخت و ساز و بسیاری از اندام‌های بدن هستند.

علل تیروئید کم‌ کار در بارداری
عوامل مختلفی می‌تواند ایجادکنندة این عارضه در دوران بارداری باشند که مادران معمولا پیش از این دوره به آنها مبتلا هستند؛ کم‌کاری تیروئید در بارداری می‌تواند اثرات مخرّبی بر جنین بگذارد و به همین دلیل است که خانم‌ها پیش از این دوره با انجام آزمایشات باید آن را تشخیص بدهند و درمان کنند. در ادامه به دلایل کم‌کاری تیروئید در بارداری می‌پردازیم:

سیستم ایمنی
این شایع‌ترین نوع عامل کم‌کاری تیروئید بوده که ناشی از حملة سیستم ایمنی به تیروئید است، به صورتی که آن را از کار می‌اندازد و گاهی آن را ملتهب می‌کند. اگر خانمی پیش از حاملگی به این عارضه دچار باشد و آن را تشخیص ندهند، برای او و جنین مشکلات جبران‌ناپذیری پیش خواهد آمد.

بیماری مادرزادی
خانم‌ها بیشتر از آقایان به تیروئید کم‌کار مبتلا می‌شوند و متخصصان بیشتر علت آن را ژنتیکی دانسته‌اند؛ هم‌چنین ممکن است خانمی با نقص غدّة تیروئید به دنیا آمده باشد و یا بعد از تولد این قسمت از بدن او رشد کافی را نداشته باشد، علت این نواقص هنوز روشن نیست و آنها را ناشی از عوامل ارثی می‌دانند.
به هرحال اگر مادری با این عوارض رو به رو باشد، باید پیش از بارداری حتما آن را با رژیم غذایی مناسب و داروهای جبران‌کننده کنترل کند تا در طول دوران بارداری به او و فرزندش آسیبی نرسد.

عوامل بیرونیگ
گاهی این بیماری در خانم‌ها دلایل خارجی دارد، مثلا اگر پیش از بارداری تحت عمل جراحی سرطان تیروئید قرار گرفته باشد، قسمتی از آن را از دست داده است؛ گاهی برای درمان سرطان‌های موجود در سر و گردن، درمان با اشعه و رادیوتراپی صورت می‌گیرد و این روی تیروئید تاثیر گذاشته و آن را کم‌کار می‌کند که معمولا تا چند ماه این عارضه ادامه دارد و نباید وارد بارداری شد. بعضی اوقات هم داروهایی مصرف می‌شود که باعث کم‌کاری در غدّة تیروئید می‌شوند و قبل از مصرف آن و پیش از حاملگی حتما باید با متخصص غدد مشورت کرد.

عوارض کم کاری تیروئید در بارداری
جنین برای رشد فیزیکی و مغزی خصوصا در ماه‌های اول بارداری نیاز شدیدی به هورمون‌های تیروئید دارد و اگر در این دوره به اندازة طبیعی این مواد را از مادر دریافت نکند، موجب صدمات بسیاری خواهد شد. این عارضه اگر کنترل یا درمان نشود، مادر و فرزند هر دو در خطر هستند. در ادامه به مهم‌ترین این عوارض اشاره خواهیم کرد:
سقط جنین
زایمان پیش از موعد (احتمال به دنیا آمدن نوزاد نارس)
بروز فشار خون بالا در مادر
اختلال در رشد جسمی نوزاد
مسمومیت بارداری
اُفت شدید آهن در مادر که می‌تواند برای او و جنین خطرساز باشد
بروز آسیب‌ها و معلولیت‌های مغزی در نوزاد

عوارض جبران‌ ناپذیر
بزرگترین خطری که کم‌کاری تیروئید در بارداری می‌تواند داشته باشد، به دنیا آمدن نوزادی با آسیب‌های مغزی است، و این معمولا در ماه‌های نخست حاملگی با کمبود این هورمون‌ها به وجود می‌آید. البته ممکن است این بیماری در مادر باعث شود که طفل با همین اختلال متولد شود؛ علائم نوزادان مبتلا به این عارضه عبارتند از: زبان بزرگ، صورت بادکرده، خواب‌آلودی و آرام بودن بیش از حد، یرقان، شکم برآمده، فتق ناف و…

علامت‌ های تیروئید کم ‌کار در بارداری
کم‌کاری این غدّه در دوران حاملگی علائمی دارد که بسته به نوع و شدت آن در مادران ظاهر می‌شوند، تمام آنها در بیماران یکسان نیستند و ممکن است یک یا چند عدد از آنها مشاهده شود:
خشن شدن صدای مادر
از دست دادن قدرت تمرکز و گیجی مادر
افزایش وزن غیر طبیعی
بروز مشکلات خواب
خستگی مفرط در بارداری
درد مفاصل و ضعف عضلات
ورم صورت و افتادگی پلک چشم
ایجاد یبوست
کند شدن ضربان قلب و نبض
خشک شدن پوست
منقبض شدن عضلات بدن

درمان کم‌ کاری تیروئید در بارداری
پس از انجام آزمایشات و مشخص شدن تیروئید کم‌کار از آنجا که هورمون‌های آن در خون ترشح می‌شوند، معمولا داروهای کمک‌کننده در خون تزریق خواهند شد؛ در دوران بارداری به خاطر نیاز بیشتر به این هورمون‌ها، معمولا دُز بالاتری از دارو تجویز می‌گردد. علاوه بر درمان‌های دارویی و رژیم غذایی، خانم‌های باردار هر شش هفته باید آزمایش تیروئید بدهند.