چگونه سردرد کودکان را خوب کنیم؟

اگر کودک شما هم گاه و بیگاه به سردرد مبتلا می ‌شود امروز ما بشما بهترین روشهای درمان سردرد را معرفی میکنیم. خوب است بدانید کودکان هم مانند بزرگترها سردرد می‌شوند و سردرد یکی از مشکلات متداول آن هاست. البته شیوع آن در کودکی به اندازه دوران بزرگسالی نیست اما کیفیت زندگی کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد و بر اشتها و خواب وی تاثیر منفی میگذارد.دراین پست، به بررسی شایع‍‌ترین علل سردرد در کودکان پرداخته ایم.

علل سردرد
سردرد به تنهایی یک علامت و نشانه بیماری های متعدد است. کودکان از زمانی که قدرت تکلم پیدا می کنند ممکن است عنوان کنند که دچار سردرد شده اند. در سنین پایین تر نیز از طریق برخی علایم مثل بیقراری، بیخوابی یا بی اشتهایی میتوان به سردرد مشکوک شد. بنابر این یک کودک ۲ ساله هم ممکن است سردرد بگیرد و آنرا اظهار کند.
بروز سردرد علل بسیار متفاوتی دارد. گاه ممکن است ناشی از سینوس های فک و پیشانی و عفونی شدن انها باشد. در سنین پایین این سینوس ها هنوز به خوبی تشکیل نشده است ولی در سنین ۸ -۷ سالگی التهاب سینوس ها سردردهای آزاردهنده رابه کودک تحمیل میکند.
همچنین بیماری های عصبی- عضلانی ممکن است به سردرد در کودکان منجر شود. حتی میگرن در سنین پایین هم گزارش میشود و بچه ها هم ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. گاهی مشکلاتی که در سیستم عصبی به وجود می‌آید مانند توده، آبسه، ضایعات و صدماتی که باعث خون ریزی می‌شود
به سردرد می انجامد که در بعضی از این موارد کودک دچار تهوع و استفراغ هم میشود.به گفته دکتر باقری بیماری های متابولیک هم گاهی باعث سردرد می‌شود این دسته از سردردها بدلیل بیماری ها و اختلالاتی که در دیگر سیستم های بدن رخ می‌دهد، به وجود می‌آید.

سردردهای حاد و مزمن
بطور کلی سردردها به ۲ دسته حاد و مزمن تقسیم میشود. سردردهای حاد بطور ناگهانی اتفاق میوفتد و کودکی که سردرد نداشته است به یک‌باره دچار سردرد شدید می‌شود. این دسته از سردردها باید بطور اورژانسی مورد بررسی قرار بگیرد تا علت آن شناخته شود. دسته دیگری از سردردها، مزمن است
و کودک مدت هاست از سردرد شکایت میکند. بررسی این دسته از سردردها متفاوت است و با گرفتن شرح حال ودر نظر گرفتن یکسری نکات، علت سردرد مشخص می‌شود. گاهی کودک بعلت مشق نوشتن به صورت درازکشیده به سردرد مبتلا میشود. آویزان ماندن سر دراین حالت باعث کم خونی و خستگی عضلانی
میشود و کودک در ناحیه پیشانی احساس سردرد می‌کند. در چنین شرایطی کودک صبح ها سردرد ندارد ودر طول روز که هنگام انجام تکالیف است، سردرد خفیف دارد. اما اواخر روز سردرد شروع و شبها تشدید میشود. گاهی اختلالات بینایی در کودک به سردرد منجر میشود. کودکانی که ضعف بینایی یا بیماری آستیگماتیسم دارند، مدت ها قبل از مراجعه به چشم دکتر از سردرد شکایت می‌کنند. این کودکان به سردردهای مزمن دچار میشوند. در بیشتر موارد صبح ها سردرد ندارند اما در طول روز که عضلات چشم وادار است کره چشم را برای دید بهتر تغییر شکل دهد، این امر باعث بروز خستگی چشم و سردرد در کودک میشود.

شایع ترین علل سردرد
این متخصص مغز و اعصاب کودکان با اشاره به این‌که بیشتر کودکان دبستانی که از سردرد شکایت میکنند، بعلت انجام تکالیف به حالت درازکشیده به سردرد مبتلا میشوند، گفت: این نوع سردرد بسیار شایع و به سردرد «positional» مشهور است. در واقع علت آن خسته شدن عضلات گردن و سر است.
بهترین راه این است که بچه ها را عادت دهیم تکالیف خودرا روی میز انجام دهند تا دچار این نوع سردرد نشوند. گاهی بچه ها به حالت دراز کشیده تلویزیون نگاه میکنند و ساعت ها در حالتی که فشار زیادی به عضلات گردن می‌آید، فیلم می‌بینند. این دسته از بچه ها هم در دسترس سردرد هستند. گاهی نشستن پای رایانه و انجام بازی های رایانه ای در ساعات متمادی به سردرد منجر میشود که با تصحیح وضعیت نشستن و محدود کردن انجام بازی برای بچه ها قابل رفع است.
یکیدیگر از سردردهای شایع در بین کودکان به Tension headache مشهور است که ناشی از فشارهای عصبی، تنش، اضطراب، ترس و خشم است.اگر کودک پس از یک تنش یا فشار عصبی اظهار سردرد کرد، نباید آنرا دستکم گرفت. بهتر است تلاش کنیم که استرس موجود را رفع و محیط را آرام کنیم. به او زمان برای استراحت بدهیم که بهتر است دریک مکان تاریک باشد و از او بخواهیم آرام بگیرد.
در مواردی اگر درد شدید است بهتر است با خوراندن مسکن به کودک درد را برطرف کنیم. بنابر این بی اعتنایی به سردرد کودک در هیچ موردی قابل توجیه نیست.

سابقه فامیلی
در موارد بسیاری ابتلای کودکان به سردرد بدلیل سابقه فامیلی است. به این ترتیب گرفتن شرح حال بیمار و دانستن سابقه فامیلی خانواده کمک بسیاری به شناسایی علت سردرد میکند. اگر یکی از والدین سابقه سردرد یا میگرن داشته باشد، احتمال ابتلا به میگرن در کودک ۳ تا ۴ درصد است اما اگر پدر و مادر هردو سابقه میگرن داشته باشند، احتمال بروز میگرن در کودک به ۱۰ درصد افزایش پیدا میکند.
درباره سردردهای مربوط به سیستم فوقانی تنفسی هم باید گفت که ژنتیک نقش مهمی دارد و کدهای ژنتیکی که کودک به ارث برده است در ابتلای وی به این دسته از سردردها نقش دارد. گاهی تخلیه نشدن ترشحات داخل سینوس ها باعث بروز سردردهای مزمن در کودک میشود که درمان های خاص خودرا دارد.

ضربه به سر
طی مراحل رشد و تکامل کودک ممکن است ضربه ای به سر وی وارد شود. برای بیشتر والدین این سوال پیش می‌آید که آیا این ضربات ممکن است به سردرد منجر شود. وی در پاسخ به این سوال چنین می‌گوید: اگر ضربه به قدری شدید باشد که باعث بروز ضایعه در جمجمه شود، ممکن است به سردرد و دیگر علایم منجر شود.
اما ضربه های عادی که زیاد اتفاق میوفتد طبق معمول به تنهایی باعث سردرد مزمن نمیشود زیرا ساختار سیستم داخل جمجمه به نحوی است که تعداد زیادی از این ضربه ها را خنثی میکند. مغز و سیستم عصبی در مایعی تحت عنوان مایع مغزی- نخاعی قرار دارد و ضرباتی که به سر وارد میشود توسط مکانیسم های موجود در ساختار سیستم عصبی خنثی می‌شود.بیشتر سردردها توسط متخصص اطفال قابل تشخیص و درمان است ودر دیگر موارد مشاوره و مراجعه به متخصص مغز و اعصاب کودک ضروری است.
در مجموع باید اظهار سردرد از سوی کودک را جدی گرفت و ریشه یابی کرد. تعداد زیادی از سردردها با یکسری اقدامات ساده قابل حل است و کافی است طرز نشستن کودک پای تلویزیون یا هنگام انجام تکالیف اصلاح شود تا سردرد التیام پیدا کند. گاهی معاینه چشم و تشخیص ضعف بینایی کودک یا آستیگماتیسم وی به رفع سردرد کمک میکند. اگر در مراجعه به دکتر و پس از اصلاح این رفتارها، سردرد ادامه پیدا کرد، بهتر است علت سردرد مورد بررسی دکتر متخصص قرار گیرد