علت ادرار دردناک چیست؟

ادرار دردناک یک اصطلاح گسترده است که هر گونه احساس ناراحتی در هنگام دفع ادرار را شامل می شود. این درد ممکن است از مثانه ، پیشابراه و بخش های تناسلی منشأ بگیرد. پیشابراه مجرایی است که ادرار را به بیرون از بدن حمل می کند. پرینه در مردان به فضای بین کیسه ی بیضه و مقعد گفته می شود. پرینه در زنان نیز فاصله ی بین دهانه ی واژن و مقعد را شامل می شود.ادرار دردناک بسیار شایع است و علائمی نظیر حس سوزش یا خارش در هنگام دفع ادرار می توانند نشان دهنده ی وجود برخی بیماری های زمینه ای باشند.

علت ادرار دردناک چیست؟
ادرار دردناک یکی از علائم شایع عفونت مجاری ادراری(UTI) می باشد. UTI خود ممکن است ناشی از التهاب یا عفونت باکتریایی مجاری ادراری باشد. مجاری ادراری شامل پیشابراه ، مثانه ، حالب و کلیه می باشند. حالب ها ادرار را از کلیه به مثانه تخلیه می کنند. التهاب هر یک از این بخش ها می تواند باعث ادرار دردناک شود. عفونت مجاری ادراری در زنان شایع تر از مردان می باشد. این به این دلیل است که پیشابراه زنان کوتاه تر از مردان می باشد. کوتاه بودن پیشابراه به این معناست که باکتری ها برای رسیدن به مثانه مسافت کمتری را طی می کنند. زنان باردار و یائسه بیشتر از سایر زنان مستعد عفونت مجاری ادراری هستند. بیماری های دیگر نیز می توانند باعث ادرار دردناک شوند‌. بعنوان مثال مردان ممکن است در اثر پروستاتیت(التهاب غده ی پروستات) دچار ادرار دردناک شوند که یکی از علل اصلی سوزش ، خارش و ناراحتی در هنگام ادرار می باشد.

ناراحتی و درد هنگام دفع ادرار
عفونت های منتقله از راه جنسی(STI) ، از دیگر دلایل ادرار دردناک هستند. مثال هایی از این نوع عفونت ها عبارتند از هرپس تناسلی ، گونوره آ و کلامیدیا. فرد مبتلا به ادرار دردناک باید حتما از نظر وجود این نوع عفونت ها بررسی شود به خصوص اینکه این عفونت ها در برخی از موارد بدون علامت هستند. برخی رفتارهای جنسی خاص فرد را مستعد STI م کنند از جمله عدم استفاده از کاندوم یا رابطه ی جنسی با شرکای جنسی متعدد.هر فرد فعال از نظر جنسی باید برای بررسی وجود STI مورد بررسی قرار بگیرد. یکی دیگر از علل ادرار درناک ، سیستیت(یا التهاب سطح داخلی مثانه) می باشد. التهاب بافت بینابینی مثانه(سیستیت بینابینی یا IC) همچنین تحت عنوان سندرم مثانه ی دردناک نیز شناخته می شود که شایع ترین شکل سیستیت می باشد. علائم IC عبارتند از درد و تندرنس مثانه و ناحیه ی لگن. طبق گفته ی موسسه ی ملی دیابت و بیماری های کلیوی و گوارشی(NIDDK) ، پزشکان هنوز علت IC را نمی دانند. با این حال گاهی مواقع رادیوتراپی می تواند باعث درد مثانه و ادرار دردناک شود که سیستیت ناشی از رادیاسیون نامیده می شود. سنگ های کلیوی ، توده های سختی هستند که در کلیه ها تشکیل شده و باعث ادرار دردناک می شوند.گاهی مواقع ، ادرار دردناک ناشی از عفونت نیست بلکه در اثر استعمال محصولات آرایشی بهداشتی نظیر انواع صابون ، لوسیون و پودر حمام ایجاد می شود که همگی باعث تحریک بافت های واژن می شوند. مواد رنگی مورد استفاده در مواد شوینده و دیگر محصولات پاک کننده نیز می توانند باعث تحریک مجاری ادراری و ادرار دردناک شوند.

روش های درمان ادرار دردناک
پزشک ممکن است از دارو برای درمان ادرار دردناک استفاده کند. آنتی بیوتیک ها قادرند انواع UTI ، پروستاتیت باکتریال و برخی از STI ها را درمان کنند.پزشک معالج ممکن است از یک سری دارو برای کاهش التهاب مثانه استفاده کند. داروهای مورد استفاده در درمان IC عبارتند از داروهای ضد افسردگی ، پنتوزان پلی سولفات سدیم(elmiron) و استامینوفن(Tylenol) همراه با کدئین.ادرار دردناک ناشی از عفونت باکتریایی معمولا به سرعت پس از دریافت دارو بهبود پیدا می کند. مصرف منظم داروهای تجویز شده برای دستیابی به بهترین نتیجه الزامی است. درمان درد همراه با سیستیت بینابینی دشوارتر است. در این حالت نتایج حاصل از درمان دارویی ممکن است دیرتر ظاهر شوند به نحوی که گاهی لازم است فرد قبل از بهبودی علایم تا ۴ ماه دارو مصرف نماید. با تغییر سبک زندگی می توان علائم را کاهش داد. سعی کنید از مواد شوینده ی معطر دور بمانید تا به این ترتیب خطر تحریک مجاری ادراری به حداقل برسد. در حین رابطه ی جنسی از کاندوم استفاده کنید تا احتمال انتقال عفونت های منتقله از راه جنسی کاهش یابد‌. از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی هایی که باعث تحریک مثانه می شوند بپرهیزید. NIDDK خاطرنشان می کند که احتمال تحریک مثانه در اثر مصرف برخی مواد غذایی بیشتر است. الکل ، کافئین ، غذاهای تند ، مرکبات و آب آنها ، فرآورده های گوجه فرنگی و شیرین کننده های مصنوعی از جمله مواد غذایی هستند که باعث تحریک مثانه می شوند. به منظور تسریع بهبودی مثانه باید از مصرف مواد غذایی اسیدی نیز اجتناب کنید. سعی کنید تا کامل شدن روند درمان ، رژیم غذایی معتدلی داشته باشید.