توصیه هـای مفیدی برای مادران شیرده داریم تا بتوانند در صورت لزوم بـه برترین نحو ممکن شیر خود را برای نوزادشان ذخیره کنند. یکی از بیشترین غصه‌هـای مادران بعد از زایمان این اسـت کـه آیا شیر خوب و کافی برای تغذیه نوزادم دارم؟در این پست سعی کردیم بـه این سوال از دیدگاه طب ایرانی جواب بدهیم کـه چـه شیری برای تغذیه نوزاد خوب و مناسب اسـت.
در طب ایرانی برترین شیر و سازگارترین شیر با طبع هر نوزاد، شیر مادر او است. نه تنها در طب ایرانی بلکه در طب مدرن هم دانشمندان بـه این نتیجه رسیده‌اند کـه برترین شیر برای رشد و تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد، شیر مادر اسـت. جالب این جاست کـه شیردهی برای خود مادر هم مفید بوده و بدنش را سبک میکند. همین طور شاید دوست داشته باشید بدانید چـه باورهای درست و نادرستی در زمان شیردهی وجود دارد؟
برخی مادران فکر میکنند هر چـه میزان شیرشان حجیم‌تر، چرب‌تر و غلیظ‌تر باشد، برای نوزاد بهتر اسـت اما از نظر طب ایرانی برای این‌کـه بدانید شیرتان برای تغذیه فرزندتان مناسب اسـت یا نه لازم اسـت 7 ویژگی را در آن بررسی کنید.
7 ویژگی شیر خوب
قوام یا غلظت شیر مادر باید معتدل باشد. اعتدال قوام نشان‌دهنده تعادل بین بخش پنیری یا همان پروتئینه‌و آب شیر اسـت کـه هر دو برای رشد نوزاد لازم هستند. برای این‌کـه بدانید شیر غلظت خوبی دارد یا نه میتوانید یک قطره از آن را روی ناخن‌تان بچکانید. اگر جاری شد نشانه رقت و اگر ثابت ماند نشانه غلیظ بودن اسـت اما اگر در حال حرکت متوقف شد، یعنی شیر خوب و معتدلی دارید. البته روش‌هـای دیگری هم برای تشخیص غلظت شیر هست اما این روش ساده‌ترین آنهاست.
مقدار شیر هم باید معتدل باشد. میزان زیاد شیر میتواند نشانه رطوبت زیاد آن باشد کـه میتواند در بدن آمادگی برای عفونت‌ها ایجاد کند. میزان خیلی کم شیر هم میتواند نشانه خشکی مزاج باشد. لازم اسـت بدانید در طب ایرانی برای رشد نوزاد، میزان حرارت و رطوبت باید کافی و در حد اعتدال باشد تا بتواند رشد مناسبی داشته باشد. بنابراین شیری کـه خیلی مرطوب یا خیلی خشک باشد برای رشد مناسب نیست.
رنگ شیر باید کاملا سفید باشد. اگر شیر بـه تیرگی یا سبزی متمایل باشد نشانه سردی و خشکی آن اسـت و اگر بـه زردی متمایل باشد نشانه غلبه حرارت و صفراست کـه هیچکدام برای رشد مناسب نیستند.
مزه شیر اگر تلخ یا شور باشد، نه تنها برای رشد مناسب نیست بلکه نوزاد هم تمایلی بـه خوردن آن نشان نمیدهد. لازم اسـت بدانید مزه و بوی شیر هم بادقت بـه مزاج مادر کـه تحت تاثیر سبک زندگی اوست تغییر میکند.
بوی شیر باید خوش عطر و بو باشد. اگر بوی ترشیدگی یا بد بو و یا حتی بی بو باشد برای رشد کودک مناسب نیست.
کف روی شیر نباید زیاد باشد. گاهی شیر مادران وقتی دوشیده میشود کف زیادی دارد کـه این نشانه وجود نفخ زیاد در بدن مادر اسـت کـه میتواند از طریق شیر بـه نوزاد برسد و سبب نفخ و کولیک‌هـای نوزادی شود. در این شرایط لازم اسـت با اصلاح تغذیه مادر و تقویت هضم و استفاده از داروهای گیاهی ضد نفخ شیر مادر اصلاح شود
اجزای شیر مادر باید یکنواخت و نظیر باشد. اگر چنین نباشد لازم اسـت مادر برای اصلاح شیر خود با متخصص مشورت کند و از گیاهانی کـه بـه هضم غذا کمک میکنند استفاده کند تا شیرش یکنواخت شود.
فاسدکننده هـای شیر
حتی مادرانی کـه شیر آنها همه ی ی این هفت ویژگی خوب را هم دارد ممکن اسـت در شرایطی قرار بگیرند کـه شیرشان فاسد شود و بدیهی اسـت شیر فاسد نمیتواند برای نوزاد مناسب باشد. بنابراین بهتر اسـت سعی کنید کمتر در چنین شرایطی قرار بگیرید.
بارداری میتواند شیر مادر را دچار مشکلاتی کند. اگر مادری حین شیردهی مجددا حامله شود بدلیل تغییرات هورمونی بدن و تقسیم غذا بین نوزاد و جنین، احتمال آسیب بـه هر دو بیشتر میشود.
غم و غصه از بدترین فاسد کننده‌هـای شیر اسـت. مادری کـه دچار افسردگی بعد زایمان شده یا بـه دلایل مختلف از شرایط محیطی تا درونی مدام غصه میخورد، نمیتواند شیر مناسبی بـه نوزادش بدهد.
خوردن و نوشیدن غذا هـای زیان آور، فست فودها و نوشابه‌هـای گازدار و ….اگر بعد از زایمان مهلت کافی برای پخت و پز پیدا نمی کنید و ترجیح می دهید، زیاد بـه رستوران بروید یا از بیرون غذا بگیرید، مراقب باشید کـه با این کار شیر خودتان را خراب نکنید. لااقل بـه جای خوردن فست فود میتوانید از غذا هـای سنتی مثل آبگوشت، سوپ جو و هلیم استفاده کنید کـه بـه تقویت شیر شـما هم کمک میکنند.
مقاربت بدلیل بالا بردن حرارت بدن میتواند باعث بدبویی و کم شدن مقدار شیر شود. بنابراین بهتر اسـت در زمان شیردهی دفعات آن کمتر شود.
