جلوگیری در شیردهی، روش‌های متداول

جلوگیری از طریق شیردهی فقط در صورتی ممکن است که شما شبانه‌روز به نوزاد خود شیر بدهید و از هیچ مکمل دیگری استفاده نکنید. شاید این روش بتواند برای ۶ ماه اول بعد از زایمان، کارساز باشد. اما با افزایش سن کودک و نیاز او به مکمل‌های غذایی غیر از شیر، این روش دیگر کارایی ندارد.

نکات مهم شیردهی را هم بخوانید.

اگر نگران بارداری ناخواسته هستید و دنبال روشی برای جلوگیری در شیردهی می‌گردید، خوب است با پزشک خود درباره‌ی گزینه‌هایی که دارید مشورت کنید. مثلاً ممکن است دل‌تان نخواهد قرص‌های ضد بارداری حاوی استروژن مصرف کنید. (چرا که استروژن باعث کاهش شیر در مادران شیرده می‌شود.) در این صورت می‌توانید از روش‌های دیگر جلوگیری در شیردهی کمک بگیرید.

روش‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، علاوه بر جلوگیری از بارداری، به شما کمک می‌کنند در برابر عفونت‌های مقاربتی نیز از خودتان محافظت کنید.

روش اول جلوگیری در شیردهی: IUD

دستگاه‌های داخل رحمی که به اختصار IUD گفته می‌شوند، بیشتر از ۹۹درصد در جلوگیری از بارداری موفقند. در نتیجه IUD موثرترین روش جلوگیری از بارداری محسوب می‌شود. دستگاه‌های داخل رحمی به عنوان روش پیش‌گیری برگشت‌پذیر با اثر طولانی‌مدت شناخته می‌شوند. هم‌چنین دو نوع مختلف IUD وجود دارد: هورمونی و غیر هورمونی، که هر دو فقط با نسخه پزشک در دسترس هستند.

نوع هورمونی این دستگاه‌ها حاوی پروژستین است که نوع مصنوعی هورمون پروژسترون محسوب می‌شود. این هورمون‌ها مخاط دهانه رحم را ضخیم و از رسیدن اسپرم به رحم جلوگیری می‌کنند. به این ترتیب مانع بارداری می‌شوند.

هم‌چنین این دستگاه‌های هورمونی قاعدگی را راحت‌تر می‌کنند و حتی در بعضی زنان ممکن است باعث توقف کامل قاعدگی شوند.

در دستگاه‌های غیر هورمونی از مقدار کمی مس برای تداخل در حرکت اسپرم استفاده می‌شود. پس IUD غیر هورمونی نیز به نوبه‌ی خود از لقاح تخمک جلوگیری می‌کند. البته اگر پریودهایتان سنگین است، بهتر است از دستگاه‌های مسی استفاده نکنید چون پریود را طولانی‌تر و سنگین‌تر می‌کنند. به علاوه IUDهای غیر هورمونی تا ۱۰ سال کارایی دارند. در حالی که IUDهای هورمونی بسته به نوع‌شان از ۳ تا ۵ سال کارایی دارند.

هر کس می‌تواند بلافاصله بعد از بارداری، دستگاه‌های داخل رحمی را در رحم خود قرار دهد.‌ اما بهتر است حتماً از پزشک خود درباره‌ی روش‌های مناسب دیگر هم مشورت بگیرید. اکثر پزشکان توصیه می‌کنند ۲ تا ۶ هفته بعد از زایمان صبر کنید و بعد IUD را قرار دهید. زیرا اگر خیلی زود قرار بگیرد، ممکن است از جایش در برود یا خطر ابتلا به عفونت و بیماری وجود داشته باشد.

عوارض جانبی دستگاه‌های داخل رحمی

پس از وارد کردن IUD ممکن است بین دوره‌های قاعدگی خود دچار خون‌ریزی‌های نامنظم، شدید یا لکه‌ بینی شوید. این عوارض جانبی معمولاً در ۶ ماه اول بعد از قرارگیری، به مرور کاهش می‌یابند.

در ضمن اگر خواستید باردار شوید، می‌توانید IUD خود را برداشته و بلافاصله اقدام کنید.

روش دوم جلوگیری در شیردهی: مینی قرص

قرص‌های ضد بارداری معمول حاوی مخلوطی از هورمون‌های استروژن و پروژستین هستند. برخی زنان شیرده ممکن است هنگام استفاده از این قرص‌ها، به دلیل وجود استروژن، شیر کم‌تری داشته باشند.

استفاده از مینی قرص‌ها برای جلوگیری در شیردهی انتخاب بهتری است. زیرا این قرص‌ها فقط حاوی پروژستین هستند، بنابراین دیگر شیر مادر را کاهش نمی‌دهند.

هر بسته مینی قرص حاوی ۲۸ عدد است. پس به احتمال زیاد عادت ماهیانه نخواهید داشت. اما ممکن است وقتی بد‌ن‌تان می‌خواهد خودش را وفق بدهد، دچار لکه بینی یا خون‌ریزی نامنظم شوید.

در ضمن مصرف قرص‌ها را می‌توانید بین ۶ تا ۸ هفته پس از زایمان شروع کنید.

عوارض جانبی مینی قرص‌ها

مادامی که از مینی قرص‌ها استفاده می‌کنید، ممکن است از سردرد و خون‌ریزی نامنظم گرفته تا علائمی مانند کاهش میل جنسی و کیست تخمدان داشته باشید.

مزایای قرص‌های جلوگیری از بارداری را هم بخوانید.

اگر بعد از مصرف قرص تصمیم گرفتید دوباره باردار شوید، با پزشک خود صحبت کنید. در بعضی از زنان ممکن است بلافاصله پس از قطع قرص، قدرت باروری برگردد، اما در برخی دیگر ممکن است چند ماه طول بکشد.

روش سوم جلوگیری در شیردهی: موانع ورود اسپرم

همان طور که از اسمش پیدا است، این روش‌ها شامل دستگاه‌ها یا وسایلی هستند که از ورود اسپرم به رحم و لقاح آن با تخمک جلوگیری می‌کنند.

کاندوم

کاندوم‌ها متداول‌ترین روش جلوگیری از بارداری محسوب می‌شوند. در واقع کاندوم‌ها مانعی برای ورود اسپرم به رحم ایجاد می‌کنند.

بهترین ویژگی کاندوم‌ها این است که شما از همین الآن می‌توانید هنگام رابطه جنسی از انواع مختلف آن‌ها استفاده کنید. حتی اگر تازه بچه‌دار شده باشید. به علاوه کاندوم‌ها هیچ نوع هورمونی که بر مقدار شیر شما اثر بگذارد ندارند.

انواع مختلفی از کاندوم هم برای زنان و هم مردان وجود دارد و اگر درست استفاده شود، ۹۸درصد از بارداری جلوگیری می‌کند. وقتی می‌گوییم «درست» مصرف شود، یعنی هر بار از اول تا آخر رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید و قبل از قرار دادن کاندوم، مقاربت نداشته باشید. به علاوه کاندوم نباید حین رابطه، پاره و سوراخ شود.

علت پاره شدن کاندوم را بخوانید.

برای اطمینان بیشتر می‌توانید از روش‌های ضد بارداری دیگر نیز همراه کاندوم استفاده کنید.

اسفنج‌

اسفنج ضد بارداری را می‌توانید داخل واژن خود قرار دهید و از ورود اسپرم به رحم جلوگیری کنید. این روش به طور معمول تا ۸۸درصد موثر است اما امکان دارد در جلوگیری در شیردهی شانس کم‌تری داشته باشد.

اسفنج ضد بارداری حاوی مواد شیمیایی اسپرم‌کش است. بنابراین نه تنها راه اسپرم را مسدود می‌کند، بلکه می‌تواند آن را بی‌حرکت کند و از بین ببرد.

هم‌چنین اگر از این روش استفاده می‌کنید، باید بگذارید اسفنج حداقل ۶ ساعت بعد از مقاربت در واژن بماند و بعد آن را دربیاورد. البته نگذارید بیشتر از ۲۴ ساعت در واژن بماند.

دیافراگم

دیافراگم، فنجانی کوچک و سیلیکونی است که می توانید حداکثر تا دو ساعت قبل از مقاربت، آن را در واژن خود قرار دهید. دیافراگم با قرارگیری روی دهانه رحم شما، از رسیدن اسپرم به رحم جلوگیری می‌کند.

البته ممکن است بعد از زایمان با تغییر دهانه رحم، دیافراگم شما دیگر مناسب نباشد. در این صورت می‌توانید با مراجعه به پزشک، دیافراگم جدیدی تهیه کنید. استفاده از دیافراگم برای جلوگیری در شیردهی تاکنون حدود ۶۰درصد موثر بوده است.

اما فراموش نکنید که همیشه باید همراه دیافراگم، از اسپرم‌کش هم استفاده کنید.

حرف آخر

روش‌های زیادی برای جلوگیری در شیردهی وجود دارند که ما فقط به تعداد کمی از آن‌ها اشاره کردیم. به هر حال انتخاب این که کدام روش برای شما مناسب است، تصمیمی شخصی است که البته باید با مشورت با پزشک متخصص صورت بگیرد.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.