عوارض قرص‌های پیشگیری در خانم ها: ۱۰ خطر جدی

اگر متاهل‌اید و نمی‌خواهید تا مدتی صاحب فرزند شوید؛ باید با عوارض قرص های پیشگیری در خانم ها آشنا باشید. آیا مصرف این داروها در دراز مدت، خطری برای ارگان‌های مختلف بدن زنان، ایجاد نمی‌کند؟ آیا امکان دارد که زنان با مصرف قرص ضدبارداری، دیگر حامله شوند؟ در ادامه با ما باشید تا تمام عوارض قرص ضدبارداری را برای شما نام ببریم.

قرص پیش گیری چیست؟

قرص پیش گیری از بارداری، حاوی مقداری هورمون است که جلوب بارداری را می‌گیرد. این هورمون‌ها از تشکیل تخمک جلوگیری می‌کنند.

شیوع مصرف قرص پیش گیری از بارداری در زنان

بنا به تحقیقات انجام‌شده در امریکا، هر ساله 12 میلیون خانم قرص پیشگیری مصرف می‌کنند.

میزان دقت پیش گیری از بارداری با قرص

بر اساس گزارش انجمن متخصصان بهداشت باروری (ARHP)، قرص پیش گیریریال یک روش بسیار موثر برای کنترل بارداری است که میزان خطای آن تنها 0.1٪ است.

انواع قرص پیش گیری بارداری

دو نوع قرص ضد بارداری وجود دارد که هر دو حاوی اشکال مصنوعی هورمون‌های استروژن و پروژسترون (پروژسترون) هستند. قرص‌های ترکیبی حاوی هر دوی این هورمون‌ها هستند. قرص‌های کوچک که به عنوان قرص فقط پروژسترون شناخته می‌شوند، فقط حاوی هورمون پروژستین هستند.

فواید و کاربردهای قرص پیشگیری برای زنان

این قرص‌ها برای مقاصد دیگری هم در پزشکی، تجویز می‌شوند:

• تنظیم دوره‌های قاعدگی
• پریودهای نامنظم
• منوراژی (قاعدگی های سنگین)
• دیسمنوره (قاعدگی های دردناک)
• اندومتریوز
• سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD)
• آکنه، هیرسوتیسم (رشد موهای زائد) و آلوپسی (ریزش مو)
• کاهش خطر ابتلا به کیست سینه، کیست تخمدان، بیماری التهابی لگن (PID) و بارداری در لوله های فالوپ.
• پیشگیری از سرطان تخمدان و آندومتر

عوارض جانبی رایج قرص های پیش گیری در خانم ها

عوارض جانبی رایج داروهای ضد بارداری خوراکی عبارتند از:

1. لکه بینی بین قاعدگی
2. حالت تهوع
3. حساس شدن سینه‌ها
4. سردرد
5. افزایش وزن
6. تغییرات خلقی
7. پریود نشدن
8. کاهش میل جنسی
9. ترشحات واژن
10. تغییرات بینایی با لنزهای تماسی

در ادامه هر یک از این عوارض جانبی را به تفصیل بررسی خواهیم کرد.

۱. لکه بینی بین قاعدگی

تقریباً 50 درصد از افرادی که قرص پیش گیری بارداری می‌خورند؛ دچار عارضیه لکه بینی بین دو پریود می‌شوند. از عوارض مهم قرص پیش گیری بارداری خونریزی واژینال و ناگهانی است. خصوصا در ۳ ماه ابتدایی اولین دوره مصرف. این عارضه در ۹۰ درصد مواقع بعد از شروع ماه سوم، از بین می‌رود. بهترین راه پیش گیری از این عارضه:

نظم و دقت در زمان مصرف قرص پیش گیری

فراموش نکردن دوز، اگر دوزی فراموش شد باید فردا، هردو قرص با هم خورده شود.

عوارض جانبی خطرناک

اگر بعد از مصرف فرص پیش گیری، مدت خونریزی از ۳ تا ۵ روز بیشتر بود؛ باید حتما با پزشک متخصص زنان و زایمان، صحبت شود. ممکن است؛ پوشش رحم نازک شده باشد.

2. حالت تهوع

برخی خانم‌ها در اولین مصرف قرص پیش گیری حالت تهوع خفیف را تجربه می‌کنند؛ برای رفع آن:

• استراحت کنید.
• قرص پیش گیری را با غذا میل کنید.

3. حساس شدن سینه‌ها

قرص های پیش گیری می‌توانند سبب حساسیت و بزرگی سینه‌ها شوند؛ این عارضه چند هفته بعد از خوردن قرص بهبود می‌یابد. با این‌حال اگر در سینه شما توده ایجاد شده یا درد مداوم دارید؛ حتما این عوارض جانبی مصرف قرص پیش گیری را با پزشک متخصص در میان بگذارید.

4. سردرد

گاهی با مصرف قرص پیش گیری عارضه سردرد و میگرن ایجاد می‌شود. این درد با گذشت زمان بهبود می‌یابد اما اگر خوب نشد با متخصص اعصاب و روان هم صحبت کنید.

5. افزایش وزن و چاقی

بسیاری از خانم‌هایی که قرص پیش گیری مصرف می‌کنند وزن شان بالا می‌رود؛ به دلیل افزایش حجم مایعات سلولی در ناحیه لگم و سینه دچار این مشکل می‌شوند.

۶. تغییر خلق و خو

به افرادی که سابقه افسردگی دارند توصیه می‌شود این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارند، زیرا برخی از خانم‌ها افسردگی یا سایر تغییرات عاطفی را در حین مصرف قرص تجربه می کنند. استفاده از قرص های پیش گیری از بارداری بر قشر اربیتو فرونتال جانبی و قشر سینگولیت خلفی اثر می‌گذارند.

۷. عقب افتادن پریود

گاهی با مصرف قرص پیش گیری پریودهای خانم نامنظم می‌شود؛ علت این موضوع را می‌توان به استرس‌هیا مختلف نسبت داد؛ از جمله:پ

• استرس
• بیماری
• مسافرت
• ناهنجاری‌های هورمونی یا تیروئیدی

۸. کاهش میل جنسی

در برخی زنان، هورمون(های) موجود در قرص های پیش گیری بارداری می‌تواند بر میل جنسی (میل جنسی) تأثیر بگذارد و آن را کاهش دهد.

9. ترشحات واژن

برخی خانم‌ها هنگام مصرف قرص پیش گیری از بارداری تغییراتی در ترشحات واژن دارند:

• تغییر غلظت ترشحات
• تغییر رنگ
• تغییر ماهیت این ترشحات

عوارض این تغییرات ناشی از قرص پیش گیری از بارداری، خطرناک نیست اما ممکن است رابطه با همسر را دردناک کند.

مطلب پیشنهادی: در دوران بارداری از چه ویتامین هایی استفاده کنیم؟

۱۰. تغییرات بینایی با لنزهای تماسی

تغییرات هورمونی ناشی از قرص های ضد بارداری می تواند منجر به احتباس مایعات شود که به نوبه خود می تواند باعث تورم یا تغییر شکل قرنیه شود. هنگامی که این تورم رخ می‌دهد، لنزهای تماسی ممکن است دیگر راحت روی چشم جا نشوند. افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند، در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بینایی یا تحمل لنز در طول مصرف قرص، باید با چشم پزشک خود مشورت کنند.

خطرات جدی قرص های ضد بارداری

برخی از عوارض قرص های پیش گیری در خانم‌ها خیلی جدی هستند و باید برای بررسی خطر آنها، حتما به پزشک مراجعه شود؛ از جمله:

• درد شکم/معده
• درد قفسه سینه (و همچنین تنگی نفس)
• سردردهای شدید
• مشکلات چشمی مانند تاری دید یا از دست دادن بینایی
• تورم یا درد در پاها و ران‌ها (همچنین قرمزی، تورم یا درد در ساق پا یا ران)

عوارض داخلی قرص پیش پیری در زنان

گاهی مصرف قرص های پیشگیری در زنان سبب برخی مشکلات مزمن می‌شود:

• بالا رفتن فشار خون
• ایجاد تومورهای خوش خیم کبد
• افزایش خفیف خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم

ممانعت از ایجاد عوارض قرص‌ های پیش گیری

• قرص های ترکیبی خطر عوارض جانبی قلبی عروقی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و لخته شدن خون را کمی افزایش می دهند که می تواند کشنده باشد.
• به افرادی که سابقه لخته شدن خون، حملات قلبی یا سکته مغزی دارند، توصیه می شود که از قرص های ترکیبی ضد بارداری استفاده نکنند.
  لخته شدن خون نادر است، اما به افرادی که سابقه لخته شدن خون، حملات قلبی یا سکته مغزی دارند، توصیه می شود که از قرص های ترکیبی ضد بارداری استفاده نکنند و با پزشک خود در مورد استفاده از روش جایگزین صحبت کنند.
• همچنین ذکر این نکته ضروری است که بارداری ناخواسته عوارض خاص خود را دارد.
• سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) توصیه می کند از استفاده از قرص های ترکیبی در زنان بالای 35 سال سیگاری خودداری شود. عوامل دیگری که خطر لخته شدن خون را افزایش می دهند عبارتند از چاقی یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی
• در صورت وجود سابقه شخصی بیماری کبد یا قلبی، سرطان رحم یا سینه، فشار خون کنترل نشده یا میگرن همراه با هاله، مصرف داروهای ضد بارداری هورمونی توصیه نمی شود.
• قرص های ترکیبی با فرم پروژسترون مصنوعی به نام دروسپیرنون ممکن است خطر بیشتری برای لخته شدن خون از جمله ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریه داشته باشند.

روش‌های جایگزین قرص های ضد پیش گیری

اگر عوارض قرص های پیش گیری در شما جدی است؛ باید برای جلوگیری از بارداری در آنها، از روش‌های جایگزین استفاده کنید:

1. کاندوم
2. دیافراگم یا کاپ
3. حلقه واژینال
4. تزریقات ضد بارداری
5. ایمپلنت های ضد بارداری
6. دستگاه های داخل رحمی (IUD)
7. وازکتومی

جمع‌بندی

قرص پیش‌ گیری بارداری، حاوی مقداری هورمون است که روی نحوه تشکیل تخمک و زمان آن اثر می‌گذارد. مصرف آن مانند هر ماده دیگری، عوارضی اثبات شده دارد؛ اما اگر تحت نظر متخصص زنان و زایمان این قرص‌ها را مصرف کنید و به طور دوره‌ای سلامت عمومی خود را با آزمایش و معاینه بررسی کنید؛ این خطرات در شما بروز نخواهند کرد.

مطلب پیشنهادی: بهترین قرص برای تنظیم هورمون های زنانه کدام است؟/ انواع قرص

سوالات متداول

برخی ابهام‌های شما درباره قرص پیش گیری از بارداری در ادامه آمده است:

قرص پیش گیری از بیماری مقاربتی جلوگیری می‌کند؟

خیر؛ قرص های ضدبارداری از بیماری های مقاربتی پیشگیری نمی‌کنند.