چه مقدار خونریزی در بارداری طبیعی است؟ راهکارهای کنترل آن

خونریزی طبیعی در بارداری

انواع خونریزی طبیعی در بارداری عبارت است از:

• لکه‌بینی در اوایل بارداری: بسیاری از زنان در هفته‌های ابتدایی بارداری (معمولاً ۶ تا ۱۲ روز بعد از لقاح) دچار لکه‌بینی خفیف می‌شوند. این خونریزی ناشی از لانه‌گزینی جنین در دیواره رحم است و معمولاً رنگ آن صورتی یا قهوه‌ای روشن است.
• تغییرات دهانه رحم: در طول بارداری، دهانه رحم حساس‌تر می‌شود. گاهی پس از معاینه پزشکی یا رابطه جنسی، لکه‌بینی خفیف و گذرایی ممکن است رخ دهد که معمولاً جای نگرانی ندارد.
• رگ‌های سطحی: افزایش جریان خون در رحم و واژن می‌تواند باعث ترکیدن رگ‌های کوچک و لکه‌بینی کم‌رنگ شود.

بیشتر بخوانید: نزدیکی در دوران بارداری، چه زمانی ممنوع است؟

چه مقدار خونریزی طبیعی است؟

به طور کلی، خونریزی طبیعی در بارداری باید بسیار کم و در حد لکه‌بینی باشد، معمولاً روی دستمال یا لباس زیر به شکل چند قطره یا رگه‌های خون مشاهده می‌شود. این خونریزی معمولاً با درد شدید همراه نیست و رنگ آن بیشتر صورتی یا قهوه‌ای کم‌رنگ است تا قرمز روشن.

خونریزی طبیعی در بارداری چند روز طول می‌کشد؟

لکه‌بینی طبیعی در بارداری معمولاً مدت کوتاهی طول می‌کشد و اغلب بین چند ساعت تا حداکثر ۲ تا ۳ روز ادامه دارد. این نوع خونریزی خفیف بیشتر در اوایل بارداری و به‌ویژه هنگام لانه‌گزینی جنین در دیواره رحم دیده می‌شود و معمولاً به صورت چند قطره خون صورتی یا قهوه‌ای روشن ظاهر می‌گردد. اگر لکه‌بینی بیشتر از چند روز ادامه پیدا کند، شدت آن افزایش یابد یا با درد و علائم دیگری همراه شود، دیگر در محدوده طبیعی قرار نمی‌گیرد و لازم است سریعاً با پزشک مشورت شود تا علت دقیق مشخص شود.

خونریزی طبیعی در بارداری چه رنگی است؟

خونریزی طبیعی یا لکه‌بینی در بارداری معمولاً رنگ صورتی کم‌رنگ یا قهوه‌ای روشن دارد. این رنگ‌ها نشان می‌دهند که مقدار خون کم است و خونریزی قدیمی یا خفیف بوده است. در مقابل، خونریزی با رنگ قرمز روشن به‌خصوص اگر همراه با لخته یا حجم زیاد باشد، طبیعی محسوب نمی‌شود و می‌تواند نشانه مشکلی جدی مانند تهدید به سقط یا مشکلات جفتی باشد.

 بنابراین لکه‌بینی صورتی یا قهوه‌ای در مدت کوتاه اغلب بی‌خطر است، اما خونریزی پررنگ یا مداوم نیاز به بررسی فوری توسط پزشک دارد.

چه زمانی خونریزی خطرناک است؟

خونریزی شدید یا همراه با علائم دیگر می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد. برخی از موقعیت‌های پرخطر عبارت‌اند از:

• خونریزی شدید و قرمز روشن: به‌ویژه اگر با لخته‌های خون همراه باشد.
• وجود درد شکمی یا کمر درد شدید: این حالت ممکن است نشانه سقط جنین یا بارداری خارج رحمی باشد.
• خونریزی در سه‌ماهه دوم یا سوم بارداری: در این زمان‌ها، خونریزی می‌تواند ناشی از مشکلاتی مانند جفت سرراهی یا جدا شدن جفت از رحم باشد که برای مادر و جنین خطرناک است.
• همراهی خونریزی با سرگیجه، ضعف یا تب: این علائم می‌توانند نشان‌دهنده از دست دادن خون زیاد یا وجود عفونت باشند.

خونریزی در حد پریودی در بارداری

خونریزی در حد پریودی در دوران بارداری معمولاً طبیعی محسوب نمی‌شود و می‌تواند نشانه یک مشکل جدی باشد. در حالی که لکه‌بینی خفیف در اوایل بارداری شایع و بی‌خطر است، خونریزی به اندازه پریود، به‌ویژه اگر با درد شکمی، کمر درد، دفع لخته یا سرگیجه همراه باشد، ممکن است بیانگر تهدید به سقط جنین، بارداری خارج رحمی یا مشکلاتی در جفت باشد. چنین شرایطی نیازمند بررسی فوری توسط پزشک و انجام سونوگرافی و آزمایش‌های لازم است. بنابراین مشاهده خونریزی زیاد در بارداری نباید نادیده گرفته شود و مادر باید در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک یا اورژانس مراجعه کند.

بیشتر بخوانید: آیا در دوران بارداری پریود اتفاق می افتد؟

 چه اقداماتی باید انجام داد؟

• در صورت مشاهده لکه‌بینی خفیف و بدون علائم دیگر، استراحت و گزارش به پزشک در اولین ویزیت کافی است.
• اگر خونریزی شدید، همراه با درد یا هر علامت نگران‌کننده باشد، باید فوراً به پزشک یا اورژانس مراجعه کرد.
• پیگیری سونوگرافی و آزمایش‌های لازم به تشخیص علت خونریزی کمک می‌کند.
• در بارداری، برخورد با خونریزی به‌ویژه در موارد شدید یا خطرناک، به شرایط مادر و علت خونریزی بستگی دارد و تنها پزشک می‌تواند تصمیم درست بگیرد. اقدامات درمانی معمول شامل موارد زیر است:

 اقدامات پزشکی برای کنترل خونریزی در بارداری

در صورت بروز خونریزی شدید و غیر طبیعی اقدامات زیر توسط پزشک انجام خواهد شد:

• بررسی علت خونریزی در بارداری: ابتدا پزشک با سونوگرافی و معاینه علت خونریزی را مشخص می‌کند (مثلاً تهدید به سقط، بارداری خارج رحمی، جفت سرراهی یا جدا شدن جفت).

• استراحت و محدودیت فعالیت: در مواردی که خونریزی خفیف است، پزشک استراحت نسبی یا مطلق را توصیه می‌کند.

• داروهای هورمونی (پروژسترون): یکی از رایج‌ترین درمان‌ها، تجویز شیاف یا آمپول پروژسترون است. پروژسترون هورمونی است که به تثبیت بارداری کمک می‌کند و در صورت کمبود آن، پزشک ممکن است برای کاهش احتمال سقط یا کنترل خونریزی آن را تجویز کند. شیاف پروژسترون معمولاً برای خونریزی‌های اوایل بارداری به کار می‌رود.

• داروهای دیگر: در برخی موارد، داروهایی برای کنترل انقباضات رحمی یا تقویت بارداری تجویز می‌شود.

• بستری شدن در بیمارستان: اگر خونریزی شدید باشد یا علائم خطرناک (مانند افت فشار خون، کم‌خونی شدید، یا جدا شدن جفت) وجود داشته باشد، مادر در بیمارستان بستری شده و تحت مراقبت ویژه قرار می‌گیرد.

• تزریق خون یا سرم: در موارد از دست دادن خون زیاد، پزشک از تزریق خون یا مایعات وریدی برای جبران حجم خون استفاده می‌کند.

• درمان علت زمینه‌ای: اگر علت خونریزی مشکلات جدی مثل جفت سرراهی یا پارگی جفت باشد، اقدامات فوری حتی گاهی زایمان زودرس ممکن است لازم شود.

 نکته مهم:

شیاف پروژسترون در بارداری یا هر داروی دیگری باید تنها با تجویز پزشک مصرف شود، چون علت خونریزی در هر مادر متفاوت است. مصرف خودسرانه دارو می‌تواند خطرناک باشد و حتی شرایط را بدتر کند.

چه بخوریم تا خونریزی در بارداری قطع شود؟

در بارداری، خونریزی معمولاً ناشی از یک علت مشخص است (مثل لانه‌گزینی، حساسیت دهانه رحم یا مشکلات جدی‌تر مثل سقط یا جفت سرراهی). بنابراین هیچ ماده غذایی به‌تنهایی نمی‌تواند خونریزی را قطع کند. درمان اصلی به تشخیص علت توسط پزشک وابسته است.

با این حال، تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش شدت خونریزی و تقویت بدن کمک کند:

• غذاهای سرشار از آهن و اسید فولیک مثل عدس، اسفناج، گوشت قرمز کم‌چرب، جگر پخته و سبزیجات برگ سبز برای جبران کم‌خونی احتمالی ناشی از خونریزی.
• میوه‌ها و سبزیجات سرشار از ویتامین C مثل پرتقال، کیوی، فلفل دلمه‌ای و کلم بروکلی برای بهبود جذب آهن و تقویت دیواره رگ‌ها.
• غذاهای حاوی ویتامین K مثل سبزیجات برگ سبز (کلم، کاهو، جعفری) که در لخته‌سازی خون نقش دارند.
• پروتئین کافی از منابعی مثل مرغ، ماهی پخته، تخم‌مرغ و حبوبات برای کمک به ترمیم بافت‌ها.
• مایعات کافی (به‌ویژه آب) برای حفظ گردش خون مناسب.

نکته مهم:

اگر خونریزی در بارداری رخ دهد، مصرف غذاها فقط نقش کمکی دارد و نمی‌تواند علت اصلی را برطرف کند. در صورت هر نوع خونریزی، مخصوصاً اگر شدید یا همراه با درد باشد، باید سریع به پزشک مراجعه کرد تا منبع مشکل مشخص شود.

 سخن پایانی

مقدار کمی لکه‌بینی در اوایل بارداری یا پس از فعالیت‌های خاص می‌تواند طبیعی باشد، اما هر نوع خونریزی شدید، مداوم یا همراه با درد نیاز به بررسی فوری دارد. مادران باید هرگونه تغییر غیرمعمول را جدی بگیرند و با پزشک خود در میان بگذارند تا سلامت خود و جنین به بهترین شکل حفظ شود.