عوارض تنبیه کودکان، زیان‌های پیدا و پنهان

‌شهرزاد:تنبیه دارای زیان‌های پیدا و پنهانی است که شخصیت کودک را تحت تاثیر شدید قرار می‌دهد. عمده‌ترین آثار منفی تنبیه عبارتند از :

شکستن شخصیت‌‌:‌ تنبیه چه به صورت بدنی و چه روانی از قبیل سرزنش‌، عتاب‌، تحقیر و محرومیت، شخصیت فرد را خرد می‌کند و او را به سوی خمودی و انزوا و حتی گاهی هم فساد می‌کشاند .‌‌‌

بی‌اعتمادی به والدین و مربیان : تنبیه موجب می‌شود که اعتماد کودک از والدین و مربیان سلب شود و آن‌ها را افرادی زورگو، متجاوز و ستمکار به حساب آورد. کودکی که از والدین و مربیان کتک می‌خورد، نمی‌تواند نسبت به حسن‌نیت آن‌ها اعتماد داشته باشد .‌‌

این احساس در کودکان کم سن‌ بیشتر پدید می‌آید به ویژه ‌هنگامی که ندانند چرا تنبیه شده‌اند و علت کتک‌ خوردن‌شان چه بوده است. آن‌ها گمان می‌کنند که والدین و مربیان از قدرت خود سوءاستفاده کرده‌اند و محبت شان دروغین است .‌‌‌‌‌

ایجاد زمینه برای خشونت‌ها : تنبیه ممکن است جلوی سربه هوایی کودکان را بگیرد و به طور موقت، آرامش و سکون را در محیط شلوغی که ساخته است، فراهم کند. اما این امکان را هم ایجاد می‌کند تا قدرت عمل و ابتکار را از دست مربی خارج سازد .‌‌

پیدایش ترس و اضطراب : در مواردی امکان دارد تنبیه زمینه‌ساز ترس و اضطراب کودک و در نهایت موجب کناره‌گیری او از والدین و مربیان ‌شود. اضطراب نیز سبب خواهد شد که قرار و آرام از کودک سلب و توان کار و تلاش از او گرفته شود. در این صورت کودک رفتارعادی و سازگارانه خود را از دست می‌دهد .

تسلیم و بردگی: اگر تنبیه سبب تسلیم کودک شود و او را بشکند. والدین و مربی موفق نخواهند بود چرا که طفل دائما درصدد مخفی کاری و چاره‌جویی برای نجات است .‌‌

تسلیم ناشی از زور غیر از تسلیم ناشی از منطق و استدلال است. وقتی کودک قانع و تسلیم شود در پی اجرای دستورات و راهنمایی‌های مربی است، اما زمانی که آن را ناشی از زور و اعمال قدرت بداند، سعی خواهد کرد به نحوی از دستورات طفره رود .‌‌‌

‌ جرم و تبهکاری: براساس تحقیقات انجام شده، بسیاری از افرادی که در بزرگسالی مرتکب جرم می‌شوند یا افرادی که بیبند و بار و لاابالی بار می‌آیند، از کسانی هستند که بر اثر تنبیه در کودکی دچار عقده‌های درونی شده‌اند .‌‌

بدآموزی‌ها : تنبیه به ویژه در مواردی که برای کودک علتی روشن و توجیه کننده نداشته باشد، منطق زور و اعمال خشونت را در آن‌ها تقویت می‌کند. این کودکان در مواجهه با کودکان ضعیف‌تر از خود اقدام به اعمال قدرت می‌کنند. این رفتار از یک سو ناشی از درس نادرستی است که از والدین و مربیان گرفته‌اند و از سوی دیگر وسیله‌ای است برای عقده‌ گشایی و نجات دادن خود از احساس فشاری که در درون احساس می‌کنند .‌‌

آسوده کردن وجدان: کودکی که جرمی مرتکب شده و به سرعت مورد تنبیه قرار می‌گیرد، خود را از آن جرم مبرا می‌داند و وجدانش راحت است که بابت کار بدی که انجام داده، عقوبت خود را یافته است. این امر نوعی معامله را در گناه در فکر او مستقر می‌سازد و وجدان او را می‌کشد.‌‌ ‌‌‌به همین دلیل بعدها که باز هم هوس همان لغزش و اشتباه را کند می‌تواند با جرات مرتکب آن شود چون می‌داند در ازای فلان لغزش چه عقوبتی در انتظار او است یعنی جرم از او تنبیه از آنان !