درمان قطعی نارسایی تخمدان: امکان پذیر است؟/ عوارض جدی

چطور متوجه می‌شوید که نارسایی تخمدان دارید و آیا درمان قطعی نارسایی تخمدان: امکان پذیر است یا نه؟

در این مقاله می‌خوانید:

• تشخیص نارسایی اولیه تخمدان
• درمان نارسایی اولیه تخمدان
• آماده شدن برای ملاقات با پزشک
• خلاصه

تشخیص نارسایی اولیه تخمدان

اگر پریودهای نامنظم، یا مشکل باردار شدن داشته باشید، ممکن است پزشک به نارسایی اولیه تخمدان مشکوک شود. تشخیص، معمولا شامل معاینه فیزیکی، از جمله معاینه لگنی است. ممکن است پزشک در مورد چرخه قاعدگی، قرار گرفتن شما در معرض سموم، یا شیمی‌درمانی و پرتودرمانی و سابقه جراحی تخمدان، سئوالاتی را از شما بپرسد.
پزشک، یک یا چند آزمایش را برای بررسی احتمال نارسایی اولیه تخمدان توصیه می‌کند:

بارداری

اگر در سن باروری هستید و پریودتان را از دست داده‌اید، با انجام آزمایش بارداری، احتمال بارداری غیرمنتظره مورد بررسی قرار می‌گیرد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز آزمایشگاه

بررسی سطح هورمون ها با آزمایش خون

پزشک ممکن است سطح تعدادی از هورمون‌ها را در خون شما بررسی کند که شامل هورمون محرک فولیکول (FSH)، نوعی استروژن به نام استرادیول و هورمون پرولاکتین است که تولید شیر مادر را تحریک می‌کند.

بررسی تغییرات کروموزوم یا ژن های خاص

ممکن است برای بررسی تغییرات غیرعادی در کروموزوم‌هایتان پزشک، یک آزمایش خون به نام «تجزیه کاریوتایپ» را برایتان تجویز کند. پزشک همچنین ممکن است بررسی کند که آیا شما ژن مرتبط با سندرم X شکننده دارید، یا نه.

درمان نارسایی اولیه تخمدان

درمان نارسایی اولیه تخمدان، معمولا بر مشکلات ناشی از کمبود استروژن متمرکز است. پزشک احتمالا این درمان‌ها را توصیه می‌کند:

بیشتر بخوانید: زمان سونوگرافی کیست تخمدان، میشه تو پریودی باشه؟

استروژن درمانی

استروژن‌درمانی می‌تواند به پیشگیری از پوکی استخوان و همچنین تسکین گُرگرفتگی و سایر علائم کمبود استروژن کمک کند. پزشک ممکن است استروژن را با هورمون پروژسترون تجویز کند. افزودن پروژسترون، از پوشش داخلی رحم (آندومتر) در برابر تغییرات پیش‌سرطانی محافظت می‌کند. این تغییرات ممکن است با مصرف استروژن به تنهایی ایجاد شود، بنابراین پزشک، پروژسترون هم تجویز می‌کند.
ترکیبی از هورمون‌ها ممکن است باعث شود پریود شما بازگردد، اما عملکرد تخمدان را بازیابی نمی‌کند. بسته به سلامتی و ترجیحات خود، ممکن است لازم باشد تا حدود ۵۰ یا ۵۱ سالگی که متوسط سن یائسگی طبیعی است، از هورمون‌درمانی استفاده کنید.
در زنان مسن تر، درمان طولانی‌مدت استروژن به اضافه پروژسترون با افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان سینه مرتبط است. با این حال، در زنان جوان مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان، مزایای هورمون‌درمانی بیشتر از خطرات احتمالی آن است.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز سونوگرافی

مکمل های کلسیم و ویتامین دی

مکمل های کلسیم و ویتامین دی برای پیشگیری از پوکی استخوان مهم هستند و ممکن است با قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا در رژیم غذایی‌تان به اندازه کافی آن‌ها را دریافت نکنید. احتمالا پزشک، آزمایش تراکم استخوان را قبل از شروع مکمل‌ها پیشنهاد می‌دهد تا مقدار کلسیم و ویتامین دی شما بررسی شود.
برای زنان ۱۹ تا ۵۰ساله، متخصصان به طور کلی مصرف ۱۰۰۰میلی‌گرم کلسیم در روز و برای زنان ۵۱ساله و بالاتر مقدار ۱۲۰۰میلی‌گرم در روز را از طریق غذا یا مکمل‌ها توصیه می‌کنند.
دوز مطلوب روزانه ویتامین دی هنوز به صورت دقیق مشخص نیست. برای بزرگسالان معمولا 600 تا 800 واحد بین‌المللی در روز، مصرف ویتامین دی از طریق غذا یا مکمل‌ها توصیه می‌شود. اگر سطح ویتامین دی خون شما پایین باشد، ممکن است پزشک دوزهای بالاتر را پیشنهاد کند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص زنان و زایمان

درمان های ناباروری

هیچ درمانی برای بازگرداندن باروری وجود ندارد. برخی از زنان و همسرانشان بارداری را از طریق لقاح آزمایشگاهی با استفاده از تخمک اهدایی تجربه می‌کنند. این روش شامل برداشتن تخمک از اهداکننده و لقاح آن با اسپرم است. سپس تخمک بارور شده (جنین) در رحم شما قرار می‌گیرد.

شیوه زندگی و درمان های خانگی

درک و پذیریفتن این موضوع که شما دچار نارسایی اولیه تخمدان هستید ممکن است از نظر عاطفی برایتان دشوار باشد. اما با درمان مناسب و مراقبت از خود، می‌توانید زندگی سالمی داشته باشید.

در مورد روش های جایگزین بچه دار شدن بیاموزید

اگر می‌خواهید بچه‌دار شوید، با پزشک خود در مورد گزینه‌هایی مانند لقاح آزمایشگاهی با استفاده از تخمک‌های اهداکننده، یا فرزندخواندگی صحبت کنید.

مشورت با پزشک

با پزشک خود در مورد بهترین گزینه‌های پیشگیری از بارداری صحبت کنید. درصد کمی از زنان مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان، خود به خود باردار می‌شوند. اگر نمی‌خواهید بدون برنامه‌ریزی باردار شوید، از روش‌های کنترل بارداری استفاده کنید.

بیشتر بخوانید: ذخیره تخمدان کم، چه درمانی دارد؟

استخوان های خود را قوی نگه دارید

رژیم غذایی غنی از کلسیم داشته باشید. ورزش‌های تحمل وزن مانند پیاده‌روی و تمرینات قدرتی را برای بالاتنه خود انجام دهید و سیگار نکشید. از پزشکتان بپرسید که آیا به مکمل‌های کلسیم و ویتامین دی نیاز دارید، یا نه.

سیکل قاعدگی خود را پیگیری کنید

اگر حین هورمون‌درمانی پریود نشدید، آزمایش بارداری بدهید.

مشورت با مشاور

اگر به بارداری‌های آینده امیدوار بوده‌اید، تشخیص نارسایی اولیه تخمدان می‌تواند باعث حس‌هایی مانند ناامیدی و غم شود. اگر احساس می‌کنید که به کمک نیاز دارید، به دنبال مشاوره باشید.

احساستان را با شریک زندگی‌تان به اشتراک بگذارید

با همسر خود صحبت کنید و متقابلا به حرف‌های او گوش دهید تا هر دو شما حس‌هایتان را در مورد این تغییر غیرمنتظره به اشتراک بگذارید.

بیشتر بخوانید: ذخیره تخمدان کم، چه درمانی دارد؟

گزینه های دیگر را مد نظر قرار بدهید

اگر بچه ندارید و بچه می‌خواهید، یا اگر بچه‌های بیشتری می‌خواهید، به دنبال گزینه‌های جایگزین برای گسترش خانواده خود باشید و گزینه‌هایی مانند لقاح آزمایشگاهی با استفاده از تخمک اهدایی یا فرزندخواندگی را مد نظر قرار بدهید.

به دنبال پشتیبانی باشید

صحبت کردن با افرادی که تجربه‌ای مشابه دارند، می‌تواند بینش و درک ارزشمندی را برایتان ایجاد کند. مشاوره می‌تواند به شما کمک کند تا با شرایط خود و پیامدهای آن برای آینده خود سازگار شوید.

به خودتان زمان بدهید

کنار آمدن با نارسایی تخمدان، یک فرآیند تدریجی است. در این میان با تغذیه مناسب، ورزش و استراحت کافی، از خودتان مراقبت کنید.

آماده شدن برای ملاقات با پزشک

لازم است ابتدا با متخصص زنان و زایمان ملاقات کنید. اگر به دنبال درمان ناباروری هستید، ممکن است به متخصص ناباروری ارجاع داده شوید.

بیشتر بخوانید: عمل لاپاراسکوپی کیست تخمدان چیست؟

چه کارهایی باید انجام دهید

هنگامی که با پزشک قرار ملاقات دارید، از او بپرسید که آیا کاری وجود دارد که باید انجام دهید یا نه. فهرستی از این موارد را تهیه کنید:

• علائمتان از جمله پریود نشدن و مدت زمانی که پریود نشده‌اید
• اطلاعات شخصی کلیدی مانند استرس‌ها، تغییرات اخیر زندگی و سابقه پزشکی خانوادگی‌تان
• سابقه سلامتی به‌ویژه سابقه باروری، هر نوع جراحی قبلی بر روی تخمدان‌ها و قرار گرفتن در معرض احتمالی مواد شیمیایی یا تشعشعات
• تمام داروها اعم از ویتامین‌ها یا سایر مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید و دوز آن‌ها

سئوالاتی که باید از پزشک بپرسید

در صورت امکان، با یکی از اعضای خانواده یا دوستتان به مطب پزشک بروید تا تمام اطلاعاتی را که به شما ارائه می‌شود به خاطر بسپارید. برای نارسایی اولیه تخمدان، این سئوالات را از پزشکتان بپرسید:

• محتمل‌ترین علت پریودهای نامنظم من چیست؟
• چه علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
• به چه آزمایشاتی نیاز دارم؟
• چه درمان‌هایی در دسترس هستند؟ چه عوارض جانبی وجود دارد؟
• این درمان‌ها چگونه بر روی میل جنسی من تاثیر می‌گذارد؟
• بهترین درمان چیست؟
• چگونه می‌توانم سایر همه شرایط سلامتی خود را با هم مدیریت کنم؟
• آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
• آیا در این‌باره مطالبی وجود دارد که بتوانم مطالعه کنم؟

از پرسیدن سوالات دیگر خود خود دریغ نکنید.

بیشتر بخوانید: علائم کم کاری تخمدان

پزشک چه سئوالاتی از شما می‌پرسد؟

• از چه زمانی پریود نشده‌اید؟
• آیا گرگرفتگی، خشکی واژن یا سایر علائم یائسگی را دارید؟ چه مدت است که این علائم را تجربه می‌کنید؟
• آیا جراحی تخمدان انجام داده‌اید؟
• آیا برای سرطان درمان شده‌اید؟
• آیا خودتان یا هر یک از اعضای خانواده‌تان بیماری‌های سیستمیک یا خودایمنی مانند کم‌کاری تیروئید، یا لوپوس دارید؟
• آیا اعضای خانواده‌تان نارسایی اولیه تخمدان دارند؟
• آیا احساس افسردگی می‌کنید؟
• آیا در بارداری‌های قبلی مشکل داشته‌اید؟

خلاصه

پزشک با انجام معاینه فیزیکی و لگنی، بررسی هورمون‌ها و تغییرات کروموزوم یا ژن‌های خاص به نارسایی اولیه تخمدان پی می‌برد. استروژن‌درمانی (در کنار پروژسترون)، تجویز مکمل‌های کلسیم و ویتامین دی و داروهای ناباروری، برخی از درمان‌هایی است که پزشک توصیه می‌کند.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.