افزایش هوش در کودکان، نکات مهم

شهرزاد:می‌خواهید نوزادتان باهوش شود، اینکه کاری ندارد، پنجاه راه علمی، سرگرم کننده و کارآمد وجود دارد که الهام بخش شما خواهد بود.

۱.تماس چشمی داشته باشید:
از کوتاه‌ترین لحظات وقتی که چشم‌های نوزاد شما باز است استفاده کنید، مستقیم به آنها نگاه کنید. نوزادتان چهره‌ها را خیلی زود تشخیص می‌دهد و چهره شما مهم‌تر از همه است. هر وقت که او به شما خیره شد در واقع در حال ساخت حافظه‌اش است.

2.وراجی نکنید:
اگر پشت سر هم حرف بزنید ممکن است نگاهی بی‌روح نصیب شما شود، اما اگر برای مدت کوتاهی ساکت بمانید زمانی که نوزاد شما سعی در حرف زدن دارد متوجه خواهید شد که او خیلی زود آهنگ گفتار شما را می‌فهمد و جای خالی مکالمه‌تان را پر می‌کند.

۳. اگر ممکن است از شیر خودتان به او دهید:
تاجایی که می‌توانید شیردادن را طولانی کنید. برطبق تحقیقات کودکانی که از شیرمادر تغذیه می‌کنند آی‌کیوی بالاتری دارند. به علاوه زمان پرستاری ازنوزادتان بهترین وقت برای پیوند با اوست آن هم وقتی که برای او آواز می‌خوانید، حرف می‌زنید یا زمانی که به آرامی موهای نرم دلبندتان را نوازش می کنید.

4.برای او زبان درازی کنید:
مطالعات نشان داده است که نوزادان دو سه روزه می‌توانند حرکات مربوط به صورت را تقلید کنند. این نشان می‌دهد که آنها خیلی زود موفق به حل مسائل می‌شوند.

۵.اجازه دهید خود را در آینه ببیند:
آیا تا به حال دیده‌اید که به آینه خیره شود؟ در ابتدا ممکن است فکر کند که کودک زیبای دیگری را تماشا می‌کند، اما او دوست دارد بچه دیگری بسازد و دست‌هایش را تکان دهد و بخندد.

6. شصت پایش را قلقلک دهید:
در واقع همه پایش را قلقلک دهید یا به آرامی لمس کنید. خنده اولین مرحله برای رشد حس بزله گویی و سرگرم کننده بودن اوست.

۷.تفاوت یا نابرابری خلق کنید:
دو تا عکس را به فاصله هشت تا دوازده اینچی از صورت او نگه دارید. آنها بایستی شبیه بهم باشند، اما یک تفاوت کوچک بینشان باشد، مثلاً در یکی درخت وجود داشته باشد و در عکس دیگر درختی نباشد. نوزاد به آن نگاه خواهد کرد و متوجه تمایز آنها می‌شود. این کار او را برای مرحله شناسایی حروف و بعد کتاب خواندن آماده می‌کند.

8.او را نیز در آنچه که می‌بینید سهیم کنید:
گاهی کودک خود را برای پیاده‌روی ببرید. آنچه را که می‌بینید برای او تعریف کنید. مثلاً بگویید«آن یک سگ کوچولو یا درخت‌های بزرگ را ببین» جمله‌های کامل برایش بگویید و این فرصت رابدهید که شانس ساخت جملات و کلمات بی‌حدی را داشته باشد.

۹.کودکانه با او حرف بزنید:
کودک به گفتار و صدای احمقانه شما، آهنگ مناسب می‌دهد و آن را با زبان کودکانه خود تنظیم می‌کند.

10.ترانه‌ای بخوانید:
تا آنجایی که می‌توانید ترانه‌های آهنگین یاد بگیرید یا اشعار خود یا گفتارتان را آهنگین کنید. مثلاً وقتی می‌خواهید کهنه دلبندتان را عوض کنید، کاری که آنجام می‌دهید را برایش آهنگین تعریف کنید:« کهنه اش وعوض کنم...»بعضی از محققان می‌گویند که یادگیری ریتم و موسیقی به یادگیری بهتر ریاضیات کمکمی کند.

۱۱. از زمان تعویض لباس و کهنه‌اش بهره جویید:
زمانی که کهنه‌اش را تعویض می‌کنید، بخش‌هایی از بدنش را به او یاد بدهید یا در زمان تعویض لباس‌هایش ترتیب لباس پوشیدن را برایش تعریف کنید تا برای دفعه بعد از شما پیشدستی کند مثلاً بپرسید حالا نوبت چی بپوشیم؟

12. برایش زمین بازی شوید:
روی کف اتاق دراز بکشید و اجازه دهید از شما بالا برود یا روی شما بخزد، چهاردست و پا برود. این ازخیلی سالن‌های بازی ارزانتر است در ضمن شما به او در پیشرفت هماهنگی اعضای بدنش و حل ماهرانه مسائل کمک می‌کنید.

۱۳. با هم به خرید بروید:
وقتی که از رقصیدن و آواز خواندن خسته شدید و نیاز به یک وقفه دراین کارها داشتید با هم به خرید بروید، رنگ‌ها، چهره‌ها و صداها بهترین سرگرمی را برای کودک شما فراهم می‌کند.

14.عملکرد خیلی چیزها را به او نشان بدهید:
وقتی اعلام می‌کنید:« الان می‌خوام لامپ را روشن کنم» قبل از اینکه کلید برق را بزنید به او علت و اثرش را توضیح دهید.

۱۵.او را شگفت زده کنید:
گاهی اوقات به آرامی روی صورت، دست‌ها و شکمش فوت کنید. این کار او را خوشحال می‌کند. به آرامی برای او سوت بزنید و به عکس‌العمل و پیش دستی کردنش نگاه کنید!

16.قاپیدن پارچه‌ها:
اگرفرزندتان کشیدن پارچه‌های روی میز و اجسام دیگر را دوست دارد به او اجازه دهید این کار را انجام دهد. شما سرگرمی‌های حساسی دارید که او می‌تواند به راحتی آنها را مچاله کند و از اتو بیاندازد. اسباب‌بازی های کوچک را زیر پارچه‌ها مخفی کنید و با پیدا کردنش او را هیجان‌زده کنید.

۱۷.کتاب بخوانید:
دوباره و دوباره کتاب را بخوانید. دانشمندان فهمیده‌اند که کودکان حدود هشت ماه و بالاتر می‌توانند ترتیب لغات را در داستان تشخیص دهند و آنها را یاد بگیرند.به ویژه وقتی که دو یا سه بار خوانده شود، دانشمندان معتقدند که چند بار خواندن یک داستان به یادگیری زبان به آنها کمک می‌کند.

.18. با او دالی بازی کنید:
مخفی شوید یا جستجوی مضحکی را برای آنکه او بیشتر بخندد انجام دهید، کودک شما یاد می‌گیرد که بعضی اشیائ و موضوعات ناپدید و ناگهان ظاهر می‌شوند.

۱۹.حس لامسه‌اش را تحریک کنید:
پارچه‌هایی را با بافت‌های مختلف چون ابریشمی، پشمی، لنین تهیه کنید و آنها را به آرامی روی گونه‌ها، پاها و شکمش حرکت دهید و برایش هر حسی از لمس این پارچه‌ها را توضیح دهید.

20. فراموش نکنید به او فرصت استراحت بدهید:
هر روز چند دقیقه‌ای را با فرزندتان روی زمین بنشینید، بدون اینکه موسیقی پخش شود با هم به آرامی نفس بکشید یا با او حقه بازی کنید. مثلاً در بازی به او حقه بزنید، اجازه دهید حقه شما را کشف کند و توجه داشته باشید که چه وقتی متوجه این حقه می‌شود.

۲۱.آلبوم خانوادگی بسازید:
آلبومی که شامل عکس‌هایی از خویشان نزدیک و دور باشد. او را دربین عکس‌های درون خانه بچرخانید این حافظه کودک شمارا می‌سازد مثلا ًوقتی مادربزرگ تلفن می‌کند همان‌طور که صدای مادربزرگ را گوش می‌دهد عکس مادربزرگ را نیز به او نشان بدهید.

22.اجازه دهید با غذایش بازی کند:
وقتی برای غذا خوردن آماده است، همراه غذا خوردنش اجازه دهید اجزای غذایش را لمس کند. به ویژه وقتی غذا شامل نخود فرنکی پخته، غلات، پستا یا تکه‌های بزرگی از طالبی و امثال اینهاست را با انگشتانش بگیرد و احساسش را نسبت به آنها کشف کند.

۲۳.اسباب‌بازی‌هایش را جمع کنید:
حتی اگر این‌طور به نظر می‌رسد که او از تکرار به زمین انداختن اسباب‌بازی‌هایش لذت می‌برد و این کار شما را دیوانه می‌کند اشکالی ندارد برای او جمع کنید و دوباره به دستش دهید او درحال یادگیری قانون جاذبه است.

حتی می‌توانید چند کاغذ نم‌دار و مچاله شده یا چند توپ بیس بال به او بدهید و در پایین صندلی‌اش یک سطل بگذارید تا برای انداختن آنها هدفمند شود.

24.تمرین بازی سه کارت(یک بازی معروف مکزیکی(
چند ظرف خالی پلاستیکی انتخاب کنید و یکی از اسباب‌بازی‌های کوچکش را زیر یکی از ظرف‌ها مخفی کنید، بعد ظرف‌ها را حرکت دهید سپس اجازه دهید او ظرفی را که محتوای اسباب بازی است پیدا کند.

۲۵. میدان بازی شبیه تمرینات نظامی بسازید:
برای تمرین مهارت‌های حرکتی می‌توانید از ابزار ساده‌ای چون کوسن‌های مبل، بالشت‌ها، جعبه‌ها و اسباب‌بازی‌های خودش استفاده کنید. آنها را روی زمین بچینید و به کوچولوی خود نشان دهید که چطور روی آنها یا زیر آنها بخزد یا در اطراف آنها بچرخد.

26. دنبال بازی کنید:
سراسر خانه را چهار دست و پا با سرعت‌های متفاوت بروید و در مکانی جالب برای بازی بیاستید.

۲۷. حالا از رهبریش پیروی کنید:
همان‌طور که کودک شما بزرگ می‌شود بازی‌های تازه‌ای را ابداع می‌کند و می‌خواهد بداند که آیا هرکاری که او انجام می‌دهد شما هم انجام خواهید داد مثلاً صدای احمقانه درآوردن یا چهار دست و پا به عقب رفتن یا بی جهت خندیدن.

28. صورت مضحکی داشته باشید:
لپ‌هایتان را باد کنید و اجازه دهید او بینی شما را لمس کند وقتی این کار را کرد ناگهان پف....... اجازه دهید گوشتان را بکشد و سپس برایش زبان درازی کنید. وقتی به سرتان دست می‌زند صداهای جالبی دربیاورید و سپس همان کارها را سه یا چهار مرتبه تکرارکنید و بعد قانون بازی را تغییر دهید تا برای ادامه آن حدس بزند.

۲۹.کمک کنید مسیرش را تجربه کند:
او را بغل کنید و درخانه گشتی بزنید دستش را به پنجره سرد بزنید یا پارچه‌های نرم به دستش بدهید یا اجازه دهید برگ لطیف بعضی از گیاهان را در دست بگیردیا دیگر اشیائی که ایمن هستند و درحین سفرخانگی اسم اشیا را برایش بگویید.

30.داستانهای بلند تعریف کنید:
یکی از داستان‌های دلخواهش را انتخاب کنید و بجای اسم شخصیت اصلی نام او را ببرید تا برایش جالب‌تر شود.

۳۱. کتاب باغ وحش بسازید:
در دیدار بعدی از باغ وحش عکس‌هایی از حیوانات مورد علاقه‌اش تهیه کنید و آنها را در کتابش بیاورید و برای هر کدام اسمی بگذارید و آن کتاب را باهم بخوانید یعنی برایش داستانی تعریف کنید و صدای حیوانات را تشبیه کنید.

32. بعضی وقت‌ها اجازه دهید ریاست کند:
هر وقت که امکان دارد اجازه دهید او انتخابی بین دو آیتم داشته باشد مثلاً بین دورنگ نوشیدنی دروقت غذا او می‌فهمد که تصمیمش محترم است و در این حین تمرینی درباره رنگ‌ها داشته باشید.

۳۳.او را در مرکز توجه قراردهید:
فیلم‌های قدیمی خانگی را با هم تماشا کنید مثل فیلم‌هایی از اولین حمامش، بازی با پدربزرگ و نیز داستانش را تعریف کنید این به ساخت زبان و حافظه‌اش کمک می‌کند.

34.همه چیز را بشمرید:
مثلاً تعداد بلوک‌هایی که می‌تواند روی هم قرار دهد یا تعداد پله‌های خانه‌تان یا انگشت‌های دست و پایش را بشمرید. عادت کنید با صدای بلند بشمرید زیرا او خیلی زود در شمردن به شما ملحق می‌شود.

۳۵. بهترین زمان فهمیدن وقت داستان تعریف کردن است:
به جزئیات ریز در تصویرها اشاره کنید و درباره آنها از او سؤال بپرسید مثلاً چرا فکر می‌کنی او نمی‌تواند تخم مرغ بخورد و امثال این سؤالات که می‌توانیدد ر داستان‌ها پیدا کنید.

36.تلویزیون را خاموش کنید:
مغز کودک شما احتیاج دارد یکی یکی مسائل را حل و فصل کند.

۳۷. چشم اندازش را تغییر دهید:
صندلی بلند کودکتان را به طرف دیگر میز ببرید با این کار حافظه کودک را نسبت به چیدمان غذاها روی میز تغییر می‌دهید.

38.کوچولوی من بچرخ و برقص:
به اویاد بدهید مثل یک مرغ مضحک بچرخد و قدقد کند یا مثل یک رقاصه باله برقصد.

۳۹. بازی حافظه با سری از عکس‌ها:
تصاویری از چهره‌های افراد مهم در زندگی کودک تهیه کنید و از هرکدام دوتا داشته باشید. عکس‌ها را به پشت روی زمین بچینید و بعد اجازه دهید کودک دوتا عکس مشابه را پیدا کند. همان‌طور که او بزرگتر می‌شود در بازی حافظه تغییراتی ایجاد کنید.

40.در باران بازی کنید:
توی چاله‌های کوچک پرآب بپرید، روی علف‌های خیس با هم بنشینید، این کارها جالب هستند، اگرچه کثیف و شلخته می‌شوید ولی در این راه او فرق بین خشکی و رطوبت رامی فهمد.

۴۱.حشرات(جوجوها) را شکار کنید:
تصویر حشرات بی ضرر مثل کفش دوزک، جیرجیرک یا پروانه‌ها را در کتاب‌ها و مجلات نگاه کنید و سپس به پارک بروید و چند تایی از آنها را پیدا کنید.

42.با او شوخی کنید:
عکس یکی از نزدیکان را به او نشان دهید و مثلاً بگویید:«مامانی عمو را صدا کن» سپس بگویید:« خیلی احمقی شدی‌ها» و برای اینکه حس بزله گویی و شوخی کردن را در او بپرورانید به حرفهایتان بخندید.

۴۳.لباس بپوشید:
اجازه دهید با بعضی پیراهن‌های قدیمی پدر بازی کند. کلاه‌های زمستانی قدیمی، روسری و شال یا دستکش‌ها را بیرون بیاورید. سپس آنها را بپوشید و خود را درآن موقعیت وانمود کنید و ببینید حافظه‌اش شما را درکجا و چه موقعیتی تصور می‌کند.

44. درباره حجم و اندازه ها با او حرف بزنید:
چند فنجان و ظرف قدیمی پلاستیکی با اندازه‌های مختلف تهیه کنید و اجازه دهید کودکتان با یکی درون یکی دیگر آب بریزد، البته بهتر است در زمان حمام کردنش باشد. بعضی وقت‌ها میزان آبی که می‌ریزد نسبت به ظرفش کم و زیاد می‌شود با او درباره حجم و اندازه ظرف‌هایی که در داست دارد صحبت کنید که کدام یک بزرگتر و کدام یک کوچکتراست.

۴۵.عینک رنگی بزنید:
وقتی با هم به پیاده‌روی یا ماشین‌سواری می‌روید، عینک رنگی بردارید و از او رنگش را بپرسید و اجازه دهید که او برای شما یک رنگ انتخاب کند.

46. از آنها در کارهایتان کمک بگیرید:
بچه‌های کوچک می‌توانند در جمع کردن لباس‌های تیره و روشن به شما کمک کنند، حتی ممکن است قادر باشند لباس‌های خود را در بین آنها جمع کنند.

۴۷.کتابخانه رفتن را برای او جالب کنید:
با خیمه شب بازی او را به کتابخانه رفتن ترغیب کنید.

48. برای او نشانه هایی بگذارید:
هر هفته را به یکی ازحروف الفبا اختصاص دهید. برای مثال کتاب‌هایی که با حرف الف شروع می‌شوند یا غذاهایی که با حرف الف آغاز می‌شوند یا میان وعده‌هایش را به شکل آن حرف تهیه کنید و در آخر در مسیر پیاده‌روی‌اش حرف مورد نظر را با گچ سفید بنویسید.

۴۹. دوباره بازی کن کوچولوی من:
جعبه قدیمی اسباب‌بازی‌های پرسر و صدایش(مثل جغجغه) را بیرون بیاورید. او با راه‌های جدیدی که برای بازی با آنها پیدا می‌کند شما را سرگرم خواهد کرد.

50.درباره احساسات روزانه‌اش با او حرف بزنید:
وقت خوابیدن با او در رختخوابش دراز بکشید و درباره مسائلی که درروز باعث خوشحالی، عصبانیتش، ناراحتیش یا باعث غرور او شده است سؤال کنید.
شما کمک می‌کنید او کارهای یک روز را دوباره تعریف کند و زمان گذشته افعال را یاد بگیرد و در ضمن به احساساتش نام می‌دهید. این کار باعث پیشگیری از افسردگی می‌شود.