دندانهای آسیبدیده، شکسته یا تغییررنگداده نهتنها بر عملکرد جویدن و صحبت کردن تأثیر میگذارند، بلکه میتوانند اعتمادبهنفس فرد را نیز کاهش دهند. روکش دندان (Dental Crown) یکی از روشهای مؤثر در دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی است که با پوشاندن کامل دندان آسیبدیده، هم استحکام آن را بازمیگرداند و هم ظاهری طبیعی و زیبا ایجاد میکند. در این مقاله، به بررسی انواع روکش دندان، کاربردها، مزایا و معایب، و مراحل نصب آن میپردازیم.
روکش دندان چیست؟
همانطور که گفته شد روکش دندان یکی از روشهای اصلاح طرح لبخند است، یعنی میتواند در بهبود ظاهر دندانها و زیباتر شدن آنها کمک کند. روکش دندان یک پروتز یا کلاهک سرامیکی شبیه به دندان واقعی است که بر روی دندانی که بخش قابل توجهی از آن از بین رفته است، قرار میگیرد. در واقع این کلاهک بر روی دندان اصلی گذاشته شده و به آن چسبانده میشود. روکش تاثیر منفی در کارکرد دندان نداشته و در شکل طبیعی دندان نیز تاثیر بسیار خوبی دارد. این پروتز ثابت یا همان روکش دندان توسط دندانپزشک قالبگیری شده، در لابراتوار ساخته میشود و سپس بر روی دندان اصلی (که بخشهای خراب و پوسیده آن تراشیده و کوچک شده است) چسبانده میشود. در صورت مراقبت درست از روکش دندان میتوانید برای سالهای زیادی از آن بر روی دندانهای خود استفاده کنید.
روکش دندان در چه مواردی قابل استفاده است؟
مهمترین کارکرد روکش دندان در بهبود ظاهر دندانهایی است که دچار اشکال و آسیب شدهاند. در واقع زمانی که شما دارای مشکلات دندانی زیر باشید، میتوانید از روکش دندان برای بهبود ظاهر دندانهای خود استفاده کنید:
-
ترمیم دندانهای آسیبدیده
-
محافظت از دندان عصبکشی شده
-
زیبایی
-
پروتزهای دندانی
انواع روکش دندان
روکش های دندان را می توان به انواع مختلفی تقسیم کرد که هر کس با توجه به نیاز و انتظاراتی که از روکش دندان دارد، یکی از آنها را انتخاب می کند. در زیر انواع روکش دندان معرفی شده است:
روکش های تمام سرامیک (All-ceramic Crown)
روکش دندان تمام سرامیک همانطور که از اسمش هم پیداست به طور کامل از مواد سرامیکی ساخته شده و در آن از هیچ فلزی استفاده نشده است. این روکشها دارای ظاهر بسیار طبیعی، شفافیت بالا و استحکام خوبی هستند و از آنها بیشتر برای دندانهای جلویی استفاده میشود زیرا دارای زیبایی و شفافیت ویژهای هستند و همچنین با وجود مقاومت بالا اما فشار کمتری بر آنها وارد میشود. از طرفی روکشهای تمام سرامیکی سازگاری خوبی با بافت لثه دارند.
روکش فلز سرامیک (Porcelain Fused to Metal Crown)
این نوع روکش دندان ترکیبی از زیبایی سرامیک و استحکام فلز است و برای دندانهایی به کار برده میشود که هم نیاز به ظاهر خوب دارند و هم تحت فشار قرار میگیرند. در روکش فلز سرامیک، روکش دارای اسکلت فلزی است که به آن پی اف ام هم میگویند. از این نوع روکش علاوه بر اهداف زیبایی و اصلاح طرح لبخند، برای ساخت بریج و روکش ایمپلنت نیز استفاده میگردد.
روکش دندان چگونه انجام میشود؟
شاید برای شما سوال باشد که روکش کردن دندان ها چگونه و به چه طریق انجام می شود. روکش کردن دندان شامل 8 مرحله است که این مراحل در زیر توضیح داده شدهاند:
-
تزریق بیحسی: برای کاهش درد ناشی از انجام کارهای دندانپزشکی بیحسی موضعی تزریق میشود.
-
تراش دندان و آماده سازی آن: دندانی که آسیب دیده و به روشهای مرسوم قابل ترمیم نیست، باید تراش بخورد و برای نصب روکش آماده شود. در این مرحله یک لایه از مینای دندان برداشته میشود.
-
قالب گیری از دندان: این کار توسط پزشک انجام میشود و با ماده مخصوصی که سیلیکونی یا آلژینات است، قابلگیری انجام میگیرد. البته امروزه به جای خمیر قالبگیری، از اسکن سه بعدی نیز برای ساخت پروتز دندان استفاده میشود.
-
انتخاب رنگ روکش: بسته به اینکه کل دندانها روکش میشوند یا فقط چند تای آنها، رنگ روکش انتخاب میگردد. اگر چند دندان روکش شود، رنگ آنها باید همانند سایر دندانها انتخاب گردد.
-
قرار دادن روکش موقت: تا زمانی که روکش اصلی توسط لابراتوار ساخته شود، باید از یک روکش موقت برای دندانها استفاده شود.
-
چسباندن روکش: هنگامی که روکش توسط لابراتوار ساخته و به دندانپزشکی فرستاده شد، کار چسباندن آنها توسط دندانپزشک انجام میشود.
مراقبتهای لازم بعد از انجام روکش دندان
بعد از نصب روکش دندان باید مراقبتهایی را انجام دهید تا این کار با نتایج بهتر و موفقیتآمیز تری برایتان همراه باشد. این مراقبتها شامل موارد زیر است:
-
تا یک ساعت بعد از روکش کردن دندانها از خوردن مواد غذایی خودداری کنید.
-
تا 24 ساعت از خوردن خوراکیهای سفت خودداری کنید.
-
تا چند ساعت نوشیدنیهای سرد و گرم دارای رنگ تیره مانند چای یا قهوه را ننوشید.
-
تا چند روز هنگام کشیدن نخ دندان این کار را با احتیاط انجام دهید.
-
مسواک زدن را فراموش نکنید.
روکش دندان چه مزایایی دارد؟
بزرگترین مزیت استفاده از روکش دندان زیبایی هر چه بیشتر آنها و اصلاح برخی از مشکلات دندانها است. برای این اهداف از روشهای مختلفی استفاده میشود اما مزایای روکش دندان نسبت به دیگر روشها عبارت است از:
-
افزایش دوام و طول عمر دندانها
-
بهبود ظاهر دندانها و لبخند
-
محافظت از دندان در برابر آسیبهای بیشتر
-
افزایش راحتی در جویدن و صحبت کردن
هزینه روکش دندان در سال ۱۴۰۴
هزینه روکش دندان در سال ۱۴۰۴ بر اساس نوع و جنس روکش متفاوت است. در ادامه، میتوانید حدود قیمتها را مشاهده کنید:
روکش موقت دندان: از 600 هزار به بالا
روکش فلز سرامیک (PFM): از 5 میلیون 400 هزار تومان به بالا
روکش تمام سرامیک و زیرکونیا: از 5 میلیون تومان به بالا
روکش EMAX (با کیفیت بالا): از 5 ملیون تومان به بالا
البته این قیمتها بسته به لابراتوار سازنده، تخصص دندانپزشک و... ممکن است متغیر باشد. همچنین، محل جغرافیایی کلینیک و خدمات اضافی نیز بر هزینه نهایی تأثیر دارد.
آیا دندان سالم را میتوان روکش کرد؟
به طور کلی، روکش کردن دندان سالم توصیه نمیشود مگر در موارد خاصی که ضرورت زیبایی یا عملکردی وجود داشته باشد. دندانپزشکان معمولاً تنها زمانی دندان سالم را روکش میکنند که بخش قابل توجهی از ساختار دندان به دلایلی مانند شکستگی گسترده، سایش شدید یا نیاز به حمایت از بریج از بین رفته باشد. در فرآیند روکش، بخشی از مینا و عاج دندان تراشیده میشود که این کار برای دندان سالم به معنای از دست دادن بافت دندان طبیعی است. با این حال، در برخی موارد خاص مانند طرحلبخند هالیوودی یا مشکلات شدید زیبایی که با روشهای کمتهاجمیتر مثل ونیر قابل اصلاح نباشند، ممکن است روکش دندان سالم در نظر گرفته شود. تصمیم نهایی باید پس از معاینه دقیق و با در نظر گرفتن تمام گزینههای کمتر تهاجمی توسط دندانپزشک متخصص گرفته شود.
سوالات متداول
روکش دندان روشی متداول و پرطرفدار است و سوالات زیادی پیرامون آن وجود دارد. در زیر مهمترین سوالات درباره روکش دندان پاسخ داده شده است:
چه زمانی روکش دندان باید تعویض شود؟
در صورت پسروی لثه و ایجاد لکه بر روی آن، ساییدگی زیاد بر روی سطح جونده روکش، ترک خوردن یا شل شدن روکش و ایجاد عفونت در زیر روکش باید آن را تعویض نمایید.
روکش کردن دندان عصب کشی شده آیا همیشه لازم است؟
برای دندانی که عصب کشی شده است روکش لزوما نیازی نیست اما برای حفظ زیبایی ظاهر این دندان میتوانید از روکش استفاده نمایید.
امکان پوسیدگی بعد از روکش دندان وجود دارد؟
هیچ وقت بر اثر روکش کردن، دندان دچار پوسیدگی نمیشود. اما اگر بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت نشود، دندانی که در زیر روکش است، ممکن است دچار پوسیدگی گردد.
جمعبندی
اگر میخواهید پیش از استفاده از کراونها که نقش مهمی در افزایش مقاومت و زیبایی دندانها دارند از هزینه روکش دندان اطلاع یابید باید با سرویسدهندگان این خدمات در دکترتو کلینیک آشنا شوید. چراکه ارائهدهندگان روکش دندان با توجه به تجهیزات خود هزینههای مختلفی تعیین میکنند.
ضمن اینکه این پروتزها با استفاده از متریال مختلف مانند سرامیک، فلز یا ترکیب این ۲ ماده تولید میشوند که این مورد نیز بهطور مستقیم روی هزینههای روکش تاثیرگذار خواهد بود. همچنین باید گفت اگر دندان مقاومت بالایی داشت و نیازی به استفاده از پایه فلزی نبود هزینههای ترمیم نیز کاهش پیدا میکنند.