تاثیر نماز بر کودکان، چیست؟

تبیان: سلامت کودکان، از آرزوها و ایده آل های همه جوامع بشری است، از این رو مجامع بین المللی متعددی با قصد حمایت از سلامتی کودکان به وجود آمده اند. اما آنچه که کمتر مورد توجه همه این مجامع بوده است، توجه به نقش عمیق دستورات دینی در ایجاد سلامتی کودکان باشد .

به عنوان مثال حدود دو دهه پیش، مجامع علمی جهان، شیر مادر را برای شیرخواران ، بی کفایت تشخیص دادند و اقدام به تهیه شیر خشکی که گمان می بردند، مفیدتر از شیر مادر است، نمودند و انواع شیر خشک را با تبلیغات وسیع به نفع آنها و علیه شیر مادر، به بازار فرستادند. این در حالی بود که از قرن ها پیش در آیات استوار قرآن از جمله آیه شریفه ۲۳۳ از سوره مبارکه بقره و آیه ۱۲ از سوره مبارکه لقمان، چند بار تاکید بر استفاده از شیر مادر، آن هم تا سن دو سالگی شده بود. با این وجود بسیاری از مادران(از جمله حتی مادران مسلمان ) ، گول تبلیغات علمی را خوردند و به کودکان خود به جای حیاتی ترین ماده غذایی که توسط آفریدگار هستی تولید و توصیه شده بود، شیر خشک بی خاصیت و مضر ساخت انسان ها را خوراندند .

اما چند سال بعد با پیشرفت دانش، برخی برتری های شیر مادر، روشن شد و این بود که دامنه تبلیغ علیه آن محدود تر شد و علم نسبی بشر اعلام کرد: "شیر مادر، حداقل تا 6 ماهگی مفیدترین ماده غذایی برای کودکان است" که این دستور نیز هنوز، با دستور قرآنی، کمی متناقض به نظر می رسید. تا این که آخرین تلاش های بشر برای بررسی هر چه بیشتر محتویات شیر مادر و شناسایی اجزای آن به نتیجه رسید و کار به آنجا کشید که سرانجام در سال های اخیر، علم به این حقیقت اعتراف کرد که : شیر مادر ، آن هم تا دو سال، ضروری ترین، اساسی ترین و حیات بخش ترین نیاز کودک به شمار می آید و محرومیت کودک از شیرمادر، او را در معرض طیف بسیار وسیعی از بیماری های جسمی و روانی، قرارمی دهد و آیات شکوهمند قرآن و فرمایشات معصومین(ع) در این مورد همچنان استوار و درخشان بر جای خود بود . (۱)

با این مقایسه می توان نتیجه گرفت که وقتی یکی از ساده ترین دستورهای قرآنی تا بدین حد در تامین سلامت کودکان نقش دارد، دستورات مؤکد و مکرر آن(مثل نماز) تا چه اندازه ای مفید و سودمندند .

واقعیت این است که سودمندی نماز برای سلامت جسمی کودکان، به وضوح قابل مشاهده است. از جمله این که با پایبندی به نماز در جامعه، می توان به راحتی با آن گروه از بیماری های مادرزادی بسیار شایع در نوزادان که بر اثر فسادهایی مانند اعتیاد، الکلیسم، بیماری های مقاربتی و ... به وجود می آیند، مبارزه نمود .

" کودک آزاری " که بخش مهمی از علل بستری و مراجعه کودکان به مراکز پزشکی و روان پزشکی را تشکیل می دهد، در پرتو نماز و در جامعه نمازگزار، بی معنی به حساب می آید .

عفونت های گوناگونی که در کودکان ایجاد بیماری می کنند، توسط نماز تعدیل می شوند؛ به عنوان مثال به اثبات رسیده است که بخش مهمی از مرگ و میر نوزادان در بدو تولد به دلیل تماس با بدن آلوده اطرافیان(از جمله دست های آنها) است که طهارت دائمی ناشی از نماز می تواند یک عامل مهم پیشگیری از این قبیل مرگ ها باشد .

اگر به این قبیل مثال ها، فواید دیگر ناشی از زندگی یک کودک، در خانواده ی مذهبی را اضافه کنیم(مثلا سنت حسنه ختنه کردن نوزادان پسر که خطر عفونت های ادراری را در آنها تا صد برابر کاهش می دهد و یا عادت پیدا کردن به مسواک و ...) ، خواهیم دید که چگونه تعالیم اسلامی، کودکان را در معرض سلامت جسمانی قرار می دهد .

از آنجا که بخش عمده ای از بیماری هایی عفونی شایع در کودکان از جمله حصبه ( تیفوئید ) ، فلج اطفال ، هپاتیت A و ... از طریق مدفوعی ـ دهانی ( Fecal-Oral) انتقال می یابند، می توان با آموزش وضو به کودکان که در واقع نوعی آموزش پاکیزگی و طهارت است،از میزان بروز و شیوع این بیماری ها به شدت کم نمود، همان طور که امروزه در ممالک پیشرفته غربی، آموزش شستن دست ها قبل از صرف غذا(که اتفاقا با اوقات نماز، تقریبا مقارنت دارد) از اصول اولیه ای است که به کودکان، در مدارس ابتدایی، آموزش داده می شود .

علاوه بر محاسن جسمی بسیار متعددی که از زندگی یک کودک در یک خانواده مومن و نمازگزار، برای او حاصل می شود(از جمله این که مادر مومن کودک، با اقتدای به قرآن و سخن معصومین(ع) کودکش را تا دو سال کامل شیر می دهد و این وظیفه بی نهایت بزرگ را به بهانه ای ، از جمله اشتغال در بیرون منزل و ... رها نمی کند و در نتیحه کودک خود را در مقابل طیف وسیعی از بیماری های مرگبار جسمی و روانی، انحرافات و اعتیاد و ...در آینده ایمن و واکسینه می کند ) (۲) ، می توان بدین نکته مهم نیز توجه نمود که ملکه شدن عادت حسنه نماز در خود کودک، صرف نظر از عظمت های معنوی بی شمار آن، به خاطر فواید پزشکی فراوانی که در نماز یافت می شود، سبب خواهد شد که همه این محاسن در آینده، کودک را همراهی کند و او را در ساختن یک زندگی سالم و موفق یاری دهد .

پی نوشت :

(۱) علاوه بر آیه شریفه قرآن، احادیث متعددی از معصومین(ع)، به خصوص پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع)، مبنی بر این که شیر مادر مفیدترین غذا برای کودک است، به ما رسیده است .

(۲) برای مطالعه پیرامون محاسن متعدد تغذیه کودک با شیر مادر، رجوع شود به متن سخنرانی های استاد دکتر علی اصغر وحیدی، در کلاس های تئوری اطفال در دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان