شیر دادن به نوزاد، محافظت از بیماری‌ها

سلامت نیوز: اهمیت تغذیه مطلوب شیرخواران برای رشد و تکامل آنها به خوبی، مشخص و به عنوان یک موضوع مهم بهداشت عمومی در دهه‌های گذشته پذیرفته شده است.

تغذیه با شیر مادر جان بیش از یک و نیم میلیون شیرخوار را در سال نجات می‌دهد و میلیون‌ها نوزاد، از ابتلا به بیماری‌های شایع قابل پیشگیری محافظت می‌شوند. پزشکان متخصص نوزادان بر این باور هستند که شیر مادر از لحظه نخست زندگی تا پایان شش ماهگی می‌تواند تمام نیازهای غذایی شیرخوار را که برای رشد طبیعی‌اش لازم است، تامین کند.

شیردهی موجب بالا رفتن بهره‌هوشی نوزاد می‌شود

یک متخصص زنان و زایمان گفت: کودکانی که در دوران نوزادی از شیر مادر تغذیه می‌کنند، از میزان هوش و توان جسمی بالاتری نسبت به سایر نوزادانی که از دیگر منابع غذایی تغذیه می‌کنند، برخوردارند.

کیهانه اساسی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره فرهنگ استفاده از شیر مادر اظهار کرد: ترویج تغذیه با شیر مادر و افزایش آگاهی عموم مردم از خواص منحصر به فرد شیر مادر، در سلامتی کودک، حفظ و تداوم شیردهی مادران، بسیار موثر است.

وی ادامه داد: با توجه به مطالعات انجام شده و باورهای قدیم، بهترین تغذیه برای رشد و تکامل نوزادان شیرمادر است.این متخصص زنان و زایمان در بیمارستان امیرالمومنین شهرضا گفت: شیردهی به نوزاد موجب تنظیم خانواده، جلوگیری از سرطان‌های زنان در مادر، بالا رفتن بهره‌هوشی و تقویت دندان‌های نوزاد در آینده می‌شود.اساسی بیان کرد: ترکیب شیر مادر از هنگام تولد تا پایان دوره شیرخواری به تناسب نیاز کودک، اندک اندک تغییر می‌کند و همین مساله سبب می‌شود همواره کودک از مطمئن‌ترین و مناسب‌ترین تغذیه بهره‌مند باشد.

تغذیه با شیر مادر 80 درصد ابتلای به دیابت را کاهش می‌دهد

این متخصص زنان و زایمان، یکسان بودن، ایجاد عفونت، کاهش غریزه نوزاد برای مکیدن سینه مادر و کاهش شیر مادر را از معایب استفاده از پستانک (گول زنگ) دانست و ادامه داد: شیر یک بافت زنده است و با سیستم ایمنی‌زایی موجب افزایش بهره‌هوشی، بلوغ روانی و تکامل اجتماعی نوزادان می‌شود.

اساسی با بیان این‌که استفاده نوزادان از شیر مادر تا 40درصد ابتلای به آسم و80 درصد ابتلای به دیابت را کاهش می‌دهد، افزود: تا پایان شش ماهگی تنها باید از شیر مادر استفاده شود و استفاده از هر غذای جایگزین تنها با تجویز پزشک امکان پذیر است.

وی با بیان این‌که شیر مادر از قابلیت انعطاف بالایی برخوردار است و در هوای عادی شش تا هشت ساعت در ظرف در بسته و تمیز قابل نگهداری است، بیان کرد: مادران شاغل پس از مرخصی شش ماهه خود می‌توانند هر سه ساعت یکبار شیر خود را دوشیده و پس از بازگشت به منزل از طریق فنجان و قاشق چایخوری شیر دوشیده شده را به نوزاد بدهند و در زمان عصر و شب، زمان شیردهی را افزایش دهند تا کمبودها رفع شود.

این متخصص زنان و زایمان خاطرنشان کرد: صدمات زایمان به مادر و نوزاد، عدم درست قراردادن نوزاد زیر سینه مادر، درست بغل نکردن نوزاد، شیردادن در محل‌های شلوغ و پرسروصدا، التهابات سینه، ترک‌های نوک پستان مادر و استفاده از پستانک می‌تواند در عدم سینه گرفتن نوزاد تأثیرگذار باشد.

اساسی تأکید کرد: زنان باید روش درست تغذیه کردن کودکان را با شیر خود آموزش ببینند؛ چرا که بسیاری از زنان جوان در آغاز شیردهی به نوزادان خود دچار مشکل می‌شوند.

وی درخصوص شیردهی در بارداری‌های مجدد کمتر از یکسال، گفت: شیردهی به نوزاد به شرایط جسمی نوزاد و مادر بستگی دارد که معمولاً اجازه شیردهی داده می‌شود و درصورتی که مادر سابقه زایمان زودرس، خون‌ریزی در دوران بارداری داشته باشد شیردهی به نوزاد قطع می‌شود.

این متخصص زنان و زایمان افزود: زن باردار اگر افزایش 500 گرم وزن در هر هفته را نداشته باشد شیردهی به نوزاد موجب توقف و اختلال در رشد جنین می‌شود. شرایط جسمی مادران در سزارین پس از 18ماه و در زایمان طبیعی پس از 40 روز به حالت طبیعی و غیربارداری بر می‌گردد.

بالاترین آمار سزارین در استان‌های قم و اصفهان است

این متخصص زنان و زایمان گفت: زمان طلایی شیردادن به نوزاد شش تا هشت ساعت اولیه است به همین علت پزشکان در ماه نهم باید به شرایط فیزیکی مادر برای شیردادن به نوزاد توجه داشته باشند و در صورت بروز مشکلات آن را رفع کنند.

اساسی با بیان این‌که هرگونه استفاده از شیر دام تا یکسالگی برای شیرخوار ممنوع است، گفت: شیر مادر از لحظه تولد تا پایان شش ماهگی می‌تواند به تنهایی تمام نیازهای غذایی شیرخوار را که برای رشد طبیعی او لازم است، تامین کند.

این متخصص زنان و زایمان، بالاترین آمار سزارین را مربوط به استان‌های قم و اصفهان دانست و افزود: با فرهنگ سازی، حمایت دولت و مسؤولان از پزشکان و عوامل قهری و جبری می‌توان شاهد کاهش اصرار بر سزارین بود.

شیر مادر منطبق با نیاز شیرخوار است

هم‌چنین یک متخصص اطفال به خبرنگار ایسنای منطقه اصفهان گفت: سلول‌های زنده و عوامل مختلف ضد میکروبی موجود در شیر مادر ( که با غلظت بیشتر در آغوز وجود دارد) می‌توانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها را از بین ببرند و در نتیجه احتمال ابتلای شیرخوار را به بسیاری از عفونت‌ها، به خصوص عفونت‌های گوارشی و تنفسی کاهش دهند.

سید بهمن میرطلائی، در دسترس بودن برای تمام اقشار جامعه و نیاز نداشتن به آموزش برای آماده کردن شیر مادر را از مهم‌ترین مزایای استفاده از شیر مادر در جامعه بیان کرد.

این متخصص اطفال در بیمارستان امیرالمومنین شهرضا افزود: شیر مادر براساس شرایط جوی و محیطی تغییر می‌کند و ترکیب شیر مادر منطبق با نیازهای نوزاد است.میرطلائی با بیان این‌که سوء تغذیه مادر هیچ تأثیری بر ترکیب شیر مادر ندارد، تأکید کرد: جنین و نوزاد شیرخوار به مادر خود رحم نمی‌کند و تاوان سوء تغذیه مادر را از استخوان‌ها و املاح و مواد معدنی بدن مادر می‌گیرد.

با حذف کافئین از سبد غذایی مادر، بی‌قراری نوزاد درمان می‌شود

وی با بیان این‌که شیر مادر باید در ظرف شیشه‌ای و یا پلاستیکی سخت شفاف نگهداری و تاریخ دوشیده شدن شیر روی ظرف درج شود، افزود: شیرمادر تا دو روز در یخچال عادی، یخدان تا دوهفته، فریزرهای عادی سه ماه، فریزر صنعتی با دمای منفی ۳۲ درجه تا شش ماه قابل نگهداری است.

این متخصص اطفال با بیان اینکه اغلب مادران نگران هستند که شیر کافی برای فرزندشان نداشته باشند، ادامه داد: شیر دادن یک جریان عرضــه و تقاضــــا است و شیر در صورتی تولید می‌شود که کودک و نوزاد از شیر مادر استفاده کند.

میرطلایی، استفاده از غذاهای طبیعی در دفعات بیشتر و با حجم کمتر، مصرف زیاد آب، استفاده از دارو با تجویز پزشک و مصرف نکردن دخانیات، مصرف چای کمتر، استفاده نکردن از آبمیوه‌های صنعتی و کافیئن‌ها را در سبد غذایی مادر موثر دانست و افزود: در۹۹ درصد با حذف کافئین از سبد غذایی مادر بی‌قراری نوزادان درمان شده است.

بهترین فاصله سنی بین دو فرزند سه تا چهارسال است

این متخصص اطفال، بهترین فاصله سنی دو فرزند را سه تا چهار سال دانست و افزود: شروع تغذیه کمکی زیر شش ماه فوق العاده مضر است چراکه تغذیه زودتر از شش ماهگی موجب سوء تغذیه، حالت‌های آلرژیک، احساس حساسیت و بروز بیماری‌های گوارشی می‌شود که سهل الهضم نبودن غذاهای کمکی روی رشد مطلوب کودک تأثیرگذار است.

وی افزود: غذاهای مشخص شده روی کارت رشد هر نوزاد یک آیتم جهانی است و عواقب و نتایج رعایت نکردن ترتیب شروع غذاهای کمکی، در بزرگسالی برای افراد مشخص می‌شود.

تغذیه با شیر مادر نه تنها سلامت جسم کودک را تضمین می‌کند بلکه اگر به نکات مهم در خصوص رابطه مادر و نوزاد توجه شود، نوزاد از لحاظ روحی مشکلی نخواهد داشت و در آینده با مشکلات کمتری مواجه می‌شود.