مهمترین علائم زایمان زودرس را بشناسید

آگاهی دادن به خانم های باردار در مورد علائم زایمان زودرس و داشتن کنترل بارداری به طور منظم، از میزان زایمان زودرس می کاهد.

خانواده مطهر،دکتر پروین رهبر: زایمان زودرس یعنی زایمان قبل از ۳۷ هفته حاملگی (۹ماهگی=۴۰ هفته حاملگی) ،در این زمان انقباضات رحمی به طور زود رس شروع شده و منجر به باز شدن دهانه رحم وسر انجام خروج جنین می شود.

زایمان زودرس در ۱۲% حاملگی ها اتفاق می افتد.۷۰% مرگ و میر نوزادان، به علت نارس بودن آنها بوده و هزینه بالایی را به خانواده تحمیل می کند. عوارض مغزی،تنفسی و گوارشی دراین نوزادان نارس بیشتر ازنوزادان رسیده است.

نوزادان نارسی که بین ۳۷-۳۴ هفته حاملگی متولد می شوند ،درصد بالایی نیاز به مراقبت ویژه ندارند (NICU) و بچه های طبیعی خواهند بود.

تولد قبل از ۲۶ هفته حاملگی (۶ ماهه) مخصوصا وزن زیر ۷۵۰ گرم، در صورتیکه جنین زنده بماند (در کشورهای پیشرفته)، عوارض زیادی را برای نوزاد به ارمغان می آورد. دیده شده است، این بچه ها در هفت سالگی نه راه می روند، نه صحبت می کنند، نه خودشان می توانند غذا بخورند.یعنی فلج کامل هستند.

در حال حاضر در آمریکا، در هنگام تولد چنین نوزادانی کاری برای زنده ماندنشان انجام نمی شود، زیرا تکامل مغزی جنین در سه ماهه دوم و سوم بارداری است.خوشبختانه بیشتر زایمان های زودرس (۷۵% آن) بین ۳۶-۳۴ هفته حاملگی است.

فاکتورهای مستعد کننده بسیاری را برای زایمان زودرس عنوان کرده اند:

فاکتورهای مساعد کننده قبل از بارداری:

-نژاد: در نژاد سیاه زایمان زودرس، بیشتر دیده می شود.

-ارث و سابقه فامیلی

- خانم های کوتاه قد و یا با وزن کم یا زیاد

-سن کمتر از ۱۷ سال و بیشتر از ۳۵ سال

-کورتاژهای مکرر و خشن

-صدمه به دهانه رحم در زمان زایمان قبلی و یا داشتن عمل جراحی بر روی دهانه رحم.

بنابر این معاینه دهانه رحم قبل از حاملگی ضروری است.

فاکتورهای مساعد کننده حین بارداری:

-عفونت های مادر مثل عفونت لثه و دندان

-عفونت دستگاه تناسلی که گاهی باعث پارگی کیسه آب می شود و غیره.

-بیماری های مزمن خانم باردار مثل آسم و هپاتیت و غیره.

-اتساع بیش از حد رحم فرد حامله مثل حاملگی بیش از یک قل

-مایع جنینی بیش از نرمال (پلی هیدر آمنیوس )

-دهانه رحم کوتاه

-عیوب ژنتیکی رحم مثل رحم دو شاخ

-حاملگی آزمایشگاهی (IVF)

-زمان کم بین حاملگی ها (۹-۶ ماه بعد از حاملگی اول)

-وزن نگرفتن مادر حین بارداری

-کم آبی بدن

-جفت سر راهی

-نقص های مادر زادی جنینی

عادت های زندگی که خانم باردار را مستعد به زایمان زودرس می کند:

استفاده از مواد مخدر- سیگاری یا الکلی بودن- شرایط کاری سخت مثل ایستادن طولانی، شب کاری- نداشتن مسکن و تغذیه خوب- دعواهای خانوادگی، مرگ و میر و یا بیماری اقوام نزدیک- آزارهای جنسی

توجه: پرهیز از افزایش وزن غیر طبیعی در حین بارداری و داشتن تغذیه خوب، میزان زایمان زودرس را کم می کند.

جالب است که وجود سابقه زایمان زودرس در خانم باردار، میزان زایمان زودتر را در حاملگی های بعدی سه برابر می کند.

مهمترین علائم زایمان زودرس :

۱-درد منظم شبیه دردهای پریود، فشار لگنی و یا درد کمر

قابل ذکر است انقباضات رحمی به طور طبیعی از هفته های اول بارداری تا آخر وجود دارد ولی با شدت کم و نا منظم که فقط بعضی از حامله ها آن را احساس می کنند.این انقباضات در موقع فعالیت، عمل زناشویی و غیره ایجاد می شود، ولی منجر به باز شدن دهانه رحم نمی شود.

۲-پارگی کیسه آب

۳-علائم مشابه سرماخوردگی مثل تهوع، استفراغ و اسهال

۴-افزایش ناگهانی ترشحات واژن

۵-خونریزی مهبلی

۶-کاهش حرکات جنین

۷-عفونت ادراری که شایع است

اگر فکر می کنید زایمان زودرس دارید، بلافاصله مثانه خود را خالی کنید و به پهلوی چپ دراز بکشید و مایعات بخورید و در اسرع وقت با پزشک خود تماس حاصل نمایید.

درمان: استراحت و تزریق مایعات داخل ورید و استفاده از دارو جهت قطع دردهای رحمی از اقدام های اولیه است. بررسی علت شروع زایمان زودرس توسط پزشک ضروری است.