خوابیدن کودک کنار والدین، چه مزایایی دارد؟

کودک سالم: بین سنین ۵-۳ سالگی، به طور معمول کودک نیاز دارد در شبانه روز ۱۲-۱۰ ساعت بخوابد، در دوران خردسالی و پیش از دبستان نیاز کودک به خواب نیمروزی بیشتر است ولی در دوران دبستان معمولا اغلب کودکان خواب نیمروزی را دوست ندارند. زمان و میزان خواب در کودکان متفاوت است. برخی از آنها زود به تختخواب می‌روند و برخی بسیار دیروقت به همین دلیل زمان بیدار شدن از خواب نیز در کودکان فرق دارد. معمولا کودکان ۴-۳ ساله به هنگام خواب و جدا شدن از والدین برای رفتن به اتاق خواب خودشان احساس ناامنی و ترس می‌کنند. در این سنین آنها تمایل بیشتری به حضور در کنار والدین خود دارند و دوست دارند که در کنار آنها به راحتی به خواب بروند. رفتن به اتاق خواب و خوابیدن در اکثر موارد برای کودک به منزله کنار گذاشتن کاری است که در حال انجامش بودند به همین دلیل با غرولند و بی‌حوصلگی به تختخواب می‌روند.


اما یک دوش آرامش بخش قبل از خواب، نوشیدن یک لیوان شیر، تعریف کردن یک قصه و بوسیدن کودک به او کمک می‌کند تا راحت‌تر بخوابد. حدود نیم ساعت قبل از خواب زمان خوبی برای کشتی‌گرفتن، شوخی کردن، تلویزیون تماشا کردن و انجام کارهای هیجان‌‌انگیز نیست و باعث به هم خوردن خواب کودک می‌شود. تعدادی از کودکان شب‌ها با یک نور ملایم چراغ خواب، یک موسیقی ملایم و یا حتی یک قصه شب که از تلویزیون، رادیو و... پخش می‌شود، به راحتی به خواب می‌روند. تعدادی از آنها دوست دارند که عروسک مورد علاقه‌شان را در آغوش بگیرند چرا که با آن احساس امنیت و راحتی می‌کنند. برخی از کودکان می‌گویند که باید حتما در اتاق خواب باز باشد و پدر و مادر نیز در نزدیکی او بخوابند یعنی اتاقشان از اتاق خواب کودک دور نباشد. عده‌ای از کودکان نیز به هیچ‌وجه حاضر به جدایی از والدین خود نیستند و با اینکار دچار ترس و اضطراب بسیار می‌شوند.

در بسیاری از فرهنگ‌ها، سالیان سال است که نوزادان در کنار والدین خود می‌خوابند چرا که به این ترتیب غذا دادن به کودک در طول شب و رسیدگی به او آسان‌تر می‌شود. حتی عده‌ای از والدین جدا کردن نوزاد را به هنگام خواب کاری وحشتناک می‌دانند چرا که نوزاد در کنار والدینش احساس اطمینان و امنیت می‌کند و راحت می‌خوابد. عده‌ای نیز بر این باورند که انسان‌ها موجودات مستقلی هستند و باید از همان ابتدا این احساس در آنها تقویت شود. از طرفی برخی از والدین می‌گویند چیزی که در یک فرهنگ رایج و متداول است لزوما نباید در تمام فرهنگ‌ها به کار رود. ممکن است پدر و مادری تشخیص بدهند که کودکشان حتما در اتاق خوابش و از آنها جدا بخوابد و عده‌ای دیگر ترجیح دهند که فرزندشان در کنار آنها باشد تا بیشتر حمایتش کنند.
در کنار والدین خوابیدن مزایا و معایبی دارد و تصمیم‌گیری در این باره بر عهده خود والدین، است.

خوابیدن در کنار والدین
کودک تختخوابش را در اتاق والدین می‌گذارد و با هم در یک اتاق می‌خوابند. کودک روی تختخواب آنها و درست در مجاورتشان می‌خوابد. این وضعیت در مورد کودکان بسیار خردسال و نوزادان بسیار رایج است و اغلب مادران ترجیح می‌دهند که در این دوران به کودک خود نزدیک باشند. کودکان با آنکه اتاق خواب مستقل و جداگانه دارند و در آنجا می‌خوابند ولی هرگاه که بخواهند در اتاق والدینشان به روی آنها باز است. معمولا شروع کابوس‌های شبانه و گاهاً خواب‌های ترسناک در این سنین کودکی است و کودک بلافاصله به اتاق والدینش می‌رود تا در کنار آنها احساس امنیت کند.

مزایای خوابیدن کودک در کنار والدین
برای اغلب خانواده‌ها در کنار کودک خوابیدن، راه حل خوبی نیست اما مزایایی هم دارد:
با این روش والدین راحت‌تر و مدت زمان بیشتری می‌خوابند. کودکان نیز بهتر و عمیق می‌خوابند چرا که در کنار مادر احساس آرامش می‌کنند.
اگر باید به فرزندتان شیر بدهید، نزدیکی او یک امتیاز تلقی می‌شود.
باعث کاهش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد می‌شود.
کودک از زمان رفتن به تختخواب احساس وحشت و دلهره نمی‌کند.
والدین راحت‌تر متوجه برخی مشکلات احتمالی در کودک می‌شوند که شب‌ها بروز می‌دهد، مثل دندان قروچه.

زمان مناسب برای جدا کردن جای خواب کودک از والدینش
این مسئله به کودک و نیز به میزان احساسی که هر دو طرف از این موضوع دارند، بستگی دارد اغلب والدین ترجیح می‌دهند که کودکشان تا دو سالگی در کنار آنها و در یک اتاق خواب باشند.

کنار هم خوابیدن کودک و والدین عموما دو علت دارد
یک علت آن مربوط به تصمیم‌گیری‌های خانوادگی و سبک و شیوه زندگی کردن است، مثلا نزدیک هم خوابیدن برای والدین خانواده اهمیت دارد و علت دوم نیز واکنش کودک نسبت به جداگانه خوابیدن است. مسلماً شما نیز راحت‌تر هستید که بدون حضور کودکتان روی تختخواب بخوابید ولی ترجیح می‌دهید که او نیز کنار شما روی تختخوابتان بخوابد ولی مجبور نباشید نیمه‌های شب از صدای جیغ او بیدار شوید و مدتی را بالای سرش بمانید تا دوباره خوابش ببرد و تلاش کنید که او را آرام کنید. از نظر روانشناسان خواب یک نوع رفتار تغییرپذیر است یعنی می‌توان برخی عادات مربوط به آن را با کمی حوصله و توجه تغییر داد.

اگر تمایل دارید که کودکتان در اتاق خوابش بخوابد و البته اینکار را بدون آنکه ناراحتی‌های دیگری به وجود آید، انجام دهد، می‌توانید کمی تغییر در خوابش ایجاد نمایید مثلا قبل از خواب تمام عشق‌تان را نثارش کنید، او را ببوسید و بگویید که چقدر دوستش دارید. لازم نیست که حتما کنارش دراز بکشید، می‌توانید نزدیکش بنشینید و آرام آرام با او حرف بزنید، لالایی بخوانید، قصه بگویید و... تا زمانی‌که کاملا به خواب می‌رود. کودکی که تا به حال همواره در کنار شما به خواب رفته است، مسلماً نمی‌تواند به یکباره به اتاق خوابش عادت کند و تمام شب از شما جدا بخوابد. برای جدا کردن او باید مرحله به مرحله پیش بروید. احساس ناامنی، نگرانی، دلهره، ترس و... باعث می‌‌شوند که کودک شما مستقیم به سمت اتاق خواب شما سرازیر شود.

راهکارها
برای اینکه به او کمک کنید تا راحت‌تر و بهتر به اتاق خوابش عادت کند می‌توانید این موارد را عملی کنید:
تلویزیون، کامپیوتر و سایر وسایل الکترونیکی را از اتاقش بردارید تا محیطی مناسب برای خواب ایجاد شود. تماشای برنامه‌های تلویزیونی و بازی‌های رایانه‌ای تحریک کننده است و باعث به هم خوردن ساعت خواب کودک می‌شوند.

یک دوش آب ولرم بگیرد. دندان‌هایش را مسواک بزند و برایش یک قصه بسیار خوب بخوانید. به این ترتیب دلهره‌ها و نگرانی‌های کودک کاهش می‌یابد.

روی تختخواب کودک‌تان دراز نکشید تا او به خواب برود. سعی کنید کمی از او فاصله بگیرید تا کم‌کم مستقل‌تر شود.

پتو، اسباب‌بازی و عروسک‌هایی که باعث می‌شوند کودکتان به هنگام خواب از آنها بترسد را از آنجا خارج کنید. در عوض می‌توانید چیزهای بهتری در اتاقش بگذارید که بیشتر دوست دارد.

اگر کودکتان زیاد بهانه‌گیری می‌کند، می‌توانید به او قول بدهید که زود به زود به اتاقش می‌آیید و به او سر می‌زنید اما سعی کنید فاصله‌های سرزدن‌ها کمتر از ده دقیقه نشود چرا که در این حالت سعی می‌کند بیدار بماند و منتظر برگشت دوباره‌تان شود. این کار شرایط را بدتر می‌کند.
اگر شب هنگام از خواب بیدار شد و به اتاق خواب‌تان آمد، دوباره او را به اتاقش ببرید، کنارش بنشینید تا دوباره خوابش ببرد.