نشانه های تیزهوشی کودک، روش های تشخیص (۲)
فرد باهوش به کسی گفته می‌شود که بتواند با محیط اطراف خود سازگاری داشته باشد و رفتار کارآمدی را از خود نشان دهد.
در مطلب قبل درباره ابعاد مختلف هوشی و ویژگی‌های یک کودک تیزهوش خواندیم. در ادامه روش های تشخیص تیزهوشی کودک با ما همراه باشید.
تست هوش «وکسلر»
با توجه به نشانه‌هایی که برایتان عنوان شد اگر والدین این ویژگی‌ها را در فرزندشان مشاهده کردند، می‌توانند با مراجعه به روان‌شناس برخی تست‌های هوشی را انجام دهند. برای مثال تست هوش «وکسلر» یکی از تست‌هایی است که برای این کودکان انجام می‌شود. در این تست ابعاد مختلف هوش کودکان سنجیده و بیشتر روی ابعاد مختلف توانایی های شناختی تمرکز می‌شود. البته ابعاد مختلفی از هوش وجود دارد که تنها از طریق تست «وکسلر» نمیتوان آن را ارزیابی کرد. برای مثال یکی از بعدهای هوشی توانایی «حرکتی» کودکان است. این گروه از کودکان با این نوع هوش می‌توانند در فوتبال موفقیت بیشتری به دست بیاورند که با تست وکسلر نمیتوان این توانایی کودک را تشخیص داد.
تقویت هوش جنین علمی نیست
خیلی‌ها اعتقاد دارند با انجام کارهایی در دوران بارداری می‌توان هوش جنین را قبل از تولد بالا برد اما برای این نوع کارها چندان دلیل علمی‌ای وجود ندارد و هنوز اثبات نشده است اما همان‌طور که گفتم با کارهایی از قبیل زیاد صحبت کردن با کودک، می‌توان زودتر او را به صحبت واداشت. کودکانی که شعر یا قرآن حفظ می‌کنند، دایره لغاتشان بیشتر می‌شود و در نتیجه توانایی کلامی‌شان تقویت خواهد شد. این کارها از لحاظ علمی ثابت شده و در فرایند رشد و تربیت فرزندان تاثیر زیادی دارد.
جداسازی تیزهوش‌ها اخلاقی نیست
به نظر من جدا کردن کودکان تیزهوش از دیگر کودکان هم از لحاظ علمی و هم از نظر اخلاقی درست نیست. این موضوع هم برای کودکان تیزهوش و هم کودکان کم‌هوش درست نیست و توصیه می کنم این کودکان در مدارس عادی درس بخوانند و با دیگر همسالان خود ارتباط داشته باشند. کودک تیزهوش باید بیاموزد وقتی تفاوتی با دیگران دارد این موضوع باعث برتری او نسبت به دیگر افراد نیست و هوش مانند یک نعمت است که سبب برتری او نخواهد شد.
بستر تربیتی خیلی مهم است
اگر والدین بتوانند جنبه‌های مختلف هوش کودکان را شناسایی و آن را در مسیر درستی هدایت کنند، می‌توانند مسیر موفقیت را برای فرزندانشان هموارتر کنند. در واقع والدین با فراهم کردن یک محیط غنی و مناسب برای تربیت و رشد فرزندشان می‌توانند هوش او را در مسیر درست قرار بدهند. در غیر این صورت اگر محیط رشد کودک مناسب نباشد نمیتوان نتیجه تاثیرگذاری را از هوش و توانایی‌های او به دست آورد. نه‌تنها برای کودکان باهوش بلکه برای تمامی کودکان عادی هم می‌توان شرایطی را فراهم کرد که باعث بالا رفتن ضریب هوشی آنها شود زیرا هوش هم جنبه ارثی و هم جنبه محیطی دارد.
هر چند بیشتر جنبه هوش ارثی است اما اولین کسانی که متوجه هوش فرزندشان می‌شوند پدر و مادر هستند و باید شرایط خاصی را برای فرزندشان مهیا کنند. برای مثال از همان بدو تولد باید ارتباط پوستی و تماسی مناسبی را با فرزندانشان ایجاد کنند. یا رابطه عاطفی‌شان را با فرزندان از طریق صحبت کردن تقویت و از این طریق رابطه عاطفی، هیجانی و کلامی مناسبی را با فرزندشان ایجاد کنند. مثلا لالایی خواندن برای فرزندان یکی از راهکارهای مناسب برای تقویت هوش آنهاست. خیلی از والدین تصور می‌کنند حتما باید فرزندشان را به کلاس‌های آموزشی خاصی فرستاد تا هوش او را تقویت کنند در حالی که با ایجاد یک بستر مناسب تربیتی برای فرزندان و ایجاد تعامل قوی با آنها می‌شود کودکان را در زمینه خاصی که متناسب با توانایی‌هایشان است هدایت کرد. اگر کودک نسبت به چیزی علاقه نشان داد و به آن کنجکاو بود والدین باید این نشانه‌ها را شناسایی کنند و ابزار مناسب را در اختیار او قرار دهند. برای مثال اگر کودک نسبت به موضوعی خاص علاقه زیادی از خود نشان داد والدین می‌توانند با خرید کتاب‌های مرتبط آموزشی این نیاز و میل او را تامین کنند.
تست هوش «وکسلر»
با توجه به نشانه‌هایی که برایتان عنوان شد اگر والدین این ویژگی‌ها را در فرزندشان مشاهده کردند، می‌توانند با مراجعه به روان‌شناس برخی تست‌های هوشی را انجام دهند. برای مثال تست هوش «وکسلر» یکی از تست‌هایی است که برای این کودکان انجام می‌شود. در این تست ابعاد مختلف هوش کودکان سنجیده و بیشتر روی ابعاد مختلف توانایی های شناختی تمرکز می‌شود. البته ابعاد مختلفی از هوش وجود دارد که تنها از طریق تست «وکسلر» نمیتوان آن را ارزیابی کرد. برای مثال یکی از بعدهای هوشی توانایی «حرکتی» کودکان است. این گروه از کودکان با این نوع هوش می‌توانند در فوتبال موفقیت بیشتری به دست بیاورند که با تست وکسلر نمیتوان این توانایی کودک را تشخیص داد.
تقویت هوش جنین علمی نیست
خیلی‌ها اعتقاد دارند با انجام کارهایی در دوران بارداری می‌توان هوش جنین را قبل از تولد بالا برد اما برای این نوع کارها چندان دلیل علمی‌ای وجود ندارد و هنوز اثبات نشده است اما همان‌طور که گفتم با کارهایی از قبیل زیاد صحبت کردن با کودک، می‌توان زودتر او را به صحبت واداشت. کودکانی که شعر یا قرآن حفظ می‌کنند، دایره لغاتشان بیشتر می‌شود و در نتیجه توانایی کلامی‌شان تقویت خواهد شد. این کارها از لحاظ علمی ثابت شده و در فرایند رشد و تربیت فرزندان تاثیر زیادی دارد.
جداسازی تیزهوش‌ها اخلاقی نیست
به نظر من جدا کردن کودکان تیزهوش از دیگر کودکان هم از لحاظ علمی و هم از نظر اخلاقی درست نیست. این موضوع هم برای کودکان تیزهوش و هم کودکان کم‌هوش درست نیست و توصیه می کنم این کودکان در مدارس عادی درس بخوانند و با دیگر همسالان خود ارتباط داشته باشند. کودک تیزهوش باید بیاموزد وقتی تفاوتی با دیگران دارد این موضوع باعث برتری او نسبت به دیگر افراد نیست و هوش مانند یک نعمت است که سبب برتری او نخواهد شد.
بستر تربیتی خیلی مهم است
اگر والدین بتوانند جنبه‌های مختلف هوش کودکان را شناسایی و آن را در مسیر درستی هدایت کنند، می‌توانند مسیر موفقیت را برای فرزندانشان هموارتر کنند. در واقع والدین با فراهم کردن یک محیط غنی و مناسب برای تربیت و رشد فرزندشان می‌توانند هوش او را در مسیر درست قرار بدهند. در غیر این صورت اگر محیط رشد کودک مناسب نباشد نمیتوان نتیجه تاثیرگذاری را از هوش و توانایی‌های او به دست آورد. نه‌تنها برای کودکان باهوش بلکه برای تمامی کودکان عادی هم می‌توان شرایطی را فراهم کرد که باعث بالا رفتن ضریب هوشی آنها شود زیرا هوش هم جنبه ارثی و هم جنبه محیطی دارد.
هر چند بیشتر جنبه هوش ارثی است اما اولین کسانی که متوجه هوش فرزندشان می‌شوند پدر و مادر هستند و باید شرایط خاصی را برای فرزندشان مهیا کنند. برای مثال از همان بدو تولد باید ارتباط پوستی و تماسی مناسبی را با فرزندانشان ایجاد کنند. یا رابطه عاطفی‌شان را با فرزندان از طریق صحبت کردن تقویت و از این طریق رابطه عاطفی، هیجانی و کلامی مناسبی را با فرزندشان ایجاد کنند. مثلا لالایی خواندن برای فرزندان یکی از راهکارهای مناسب برای تقویت هوش آنهاست. خیلی از والدین تصور می‌کنند حتما باید فرزندشان را به کلاس‌های آموزشی خاصی فرستاد تا هوش او را تقویت کنند در حالی که با ایجاد یک بستر مناسب تربیتی برای فرزندان و ایجاد تعامل قوی با آنها می‌شود کودکان را در زمینه خاصی که متناسب با توانایی‌هایشان است هدایت کرد. اگر کودک نسبت به چیزی علاقه نشان داد و به آن کنجکاو بود والدین باید این نشانه‌ها را شناسایی کنند و ابزار مناسب را در اختیار او قرار دهند. برای مثال اگر کودک نسبت به موضوعی خاص علاقه زیادی از خود نشان داد والدین می‌توانند با خرید کتاب‌های مرتبط آموزشی این نیاز و میل او را تامین کنند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼