فشار روی مثانه در بارداری طبیعی است؟

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
افزایش ترشح هورمون HCG جریان خون در ناحیه لگن خاصره را افزایش می دهد و همین افزایش جریان خون باعث افزایش لذت جنسی در بارداری می شود.
افزایش ترشح این هورمون جریان خون به کلیه ها را نیز افزایش می دهد به همین دلیل تاثیر زیادی در تکرر ادرار در دوران بارداری دارد.
به طور خلاصه شما به جای دو نفر ادرار می کنید.
اگر همه اندام ها کار خود را به خوبی انجام دهند بدن شما از شر مواد زائد خلاص می شود این اتفاق خوبی است زیرا بیشتر مواد زائد را جنین تولید می کند.
افزایش حجم رحم از علل دیگر تکرر ادرار بارداری است، زیرا با رشد رحم در سه ماهه اول بارداری فشار زیادی به مثانه وارد می کند، در نتیجه مثانه فضای کمتری برای نگهداری ادرار دارد.
خوشبختانه در سه ماه دوم با بالا رفتن رحم و قرار گرفتن در حفره شکمی این فشار کمتر می شود، گرچه ممکن است متوجه این تغییر نشوید و خیلی احساس راحتی نکنید.
در پایان سه ماهه سوم بارداری سر اکثر جنین ها رو به پایین است تا برای زایمان آماده باشد در این شرایط سر جنین روی مثانه مادر قرار می گیرد در نتیجه فشار بیشتری روی مثانه وارد می شود، پس مادر بیشتر از هر زمان دیگری باید توالت برود.

تغییرات هورمونی و عفونت مجاری ادرار هم از دلایل تکرر ادرار هستند.

دلایل تکرر ادرار در بارداری
دلایل تکرر ادرار در بارداری به این شرح‌اند:

-تغییرات هورمونی
(HCG) هورمونی است که ترشح آن در دوران بارداری افزایش می یابد و از عوامل اصلی تکرر ادرار است این هورمون جریان خون به سمت لگن و کلیه ها را افزایش می دهد و تاثیر زیادی روی دفع ادرار و خارج شدن موادزائد دارد.

-افزایش فشار روی مثانه
مثانه قبل از بارداری و در شرایط معمول حدود ۸۶۵/۰ لیتر ادرار در خود نگه می دارد اما در سه ماهه اول بارداری رحم بزرگتر شده و در قسمت بالای مثانه قرار می گیرد و به آن فشار وارد می کند مثانه تحت فشار قرار می گیرد.
بنابراین ادرار کمتری در خود جای می دهد پس در صورت نیاز هر چه سریعتر مثانه خود را خالی کنید دلیل اصلی تکرر ادرار در ماه های ابتدایی فشاری است که روی مثانه وارد می شود.

-تجمع مایع اضافی
حجم خون در طول دوران بارداری افزایش می یابد و پنجاه درصد بیشتر از قبل بارداری می شود بنابراین مایعات بیتشری در بدن جمع می شو ند.
این مایعات پس از طی مراحلی وارد کلیه ها شده و در پایان مایع اضافی به صورت ادرار دفع می شود.

- عفونت مجاری ادرار
اگر مادر به عفونت مجاری ادرار، مثانه، کلیه و یا بطور کلی عفونت ادرار مبتلا شود و درمان نشود می تواند با مشکلات جدی تکرار ادرار روبرو شود.
احساس سوزش هنگام ادرار، احساس درد پس از ادرار کردن و وجود لکه های خون در ادرار از علائم دیگر عفونت مجاری ادراری هستند.
اگر عفونت ادرار درمان نشود به عفونت کلیه، تب، استفراغ و کمر درد شدید منجر می شود در شرایط خطرناک مادر باید در بیمارستان بستری شود تا آنتی بیوتیک های وریدی دریافت کند.
عفونت پیشرفته باعث زایمان زودرس یا سقط جنین می شود.

سه ماهه سوم و بی‌اختیاری
در پایان بارداری به خاطر تغییراتی که در عضلات دیواره مثانه رخ داده، ظرفیت مثانه شما دو برابر می‌شود. اما بسیاری از خانم‌ها در این مرحله از بارداری دچار بی‌اختیاری ادرار می‌شوند.
این اتفاق به خاطر افزایش اندازه شکم شماست که فشار شکمی را بیشتر می‌کند. به همین خاطر است که وقتی می‌خندید، سرفه یا عطسه می‌کنید، عضلات کف لگن‌تان هم متقابلا برای تحمل این فشار به چالش کشیده می‌شوند.
بی‌اختیاری ادرار ممکن است خفیف یا شدید باشد. اما بر اساس مطالعات محققان، سن و شاخص توده بدن از جمله ریسک فاکتورهای بی‌اختیاری ادرار در بارداری هستند.
بی‌اختیاری ممکن است بعد از بارداری ادامه داشته باشد و ممکن است بلافاصله بعد از زایمان وجود نداشته باشد. بعضی از خانم‌ها تا ۴۰ سالگی، مشکل مثانه ندارند.

انواع بی‌اختیاری ادرار در بارداری و بعد از آن
نوع بی‌اختیاری ادرار در زمان بارداری معمولا از نوع «بی‌اختیاری استرسی» است که به آن «مثانه عصبی» یا SI (Stress Incontinence) هم می‌گویند.
بی‌اختیاری استرسی به این معنی است که ادرار به خاطر افزایش فشار وارده به مثانه، نشت می‌کند و بی‌اختیار خارج می‌شود. در بی‌اختیاری استرسی، ماهیچه اسفنکتر مثانه برای نگه داشتن ادرار، به اندازه کافی خوب عمل نمی‌کند.
البته بی‌اختیاری ادرار در بارداری ممکن است به خاطر «مثانه بیش فعال» رخ می‌دهد. زنانی که دچار بیش فعالی مثانه می‌شود، مجبورند بیشتر از معمول ادرار کنند چراکه مثانه‌شان دچار اسپاسم‌های غیرقابل کنترل می‌شود.
ضمن اینکه ماهیچه‌های اطراف مجرای خروج ادرار- لوله خروجی ادرار از مثانه- ممکن است درگیر شده باشند.
وظیفه این ماهیچه‌ها، جلوگیری از خروج بی‌اختیار ادرار از بدن است اما اگر مثانه دچار انقباض‌های شدید شود، ممکن است ماهیچه‌های اطراف مجرای خروج ادرار هم از کار بیفتند.
اسفنکتر مثانه ماهیچه‌ای صاف است که کف مثانه قرار گرفته و کارش کنترل جریان ادرار است. در بارداری، کشیدگی رحم باعث افزایش فشار بر مثانه می‌شود. عملکرد ماهیچه‌های داخل اسفنکتر مثانه و کف لگن ممکن است به خاطر فشار اضافی مختل شود.
زمانی که فشار اضافی به بدن وارد می‌شود- مثلا وقتی مادر باردار سرفه یا عطسه می‌کند- چند قطره ادرار به خارج از مثانه نشت می‌کند.
بعد از بارداری، اختلالات بی‌اختیاری ادامه پیدا می‌کند؛ چراکه زایمان، ماهیچه‌های کف لگن را ضعیف کرده و می‌تواند منجر به بیش فعالی مثانه شود. بارداری و زایمان همچنین ممکن است به خاطر بروز موارد زیر، باعث اختلالات کنترل مثانه بشود:
- آسیب به اعصاب کنترل کننده مثانه
- حرکت مجرای خروج ادرار و مثانه در طول بارداری
- اپیزیوتومی؛ برشی که در طول زایمان روی عضلات کف لگن ایجاد می‌شود تا بچه راحت‌تر از کانال زایمان خارج شود.

سوالات رایج
آیا نگه داشتن ادرار باعث بی اختیاری باردار می شود؟
اکثر خانم ها هنگام عطسه، سرفه و بلند کردن اجسام سنگین یا انجام برخی تمرینات ورزشی با نشت ادرار مواجه می وند.
به این مشکل بی اختیاری استرسی ادرار گفته می شود ککه در سه ماهه سوم یا پس از زایمان دیده می شود بهترین راه برای جلوگیری از بروز این مشکل خالی کردن مداوم مثانه است.
بنابراین به محض نیاز به دفع ادرار، مثانه خود را خالی کنید.
آیا تکرر ادرار روی سلامت جنین تاثیر دارد؟
تکرر ادرار به تنهایی سلامت جنین را تهدید نمی کند، اما مشکلات و دلایل بروز آن بر روی جنین تاثیر گذار است هرگز احتمال خطرعفونت ادرار را فراموش نکنید.
تفاوت بین تکرر ادرار و عفونت ادرار در احساس درد و رنگ ادرار است اگر به این عفونت مبتلا باشید هنگام ادرار کردن در ناحیه تناسلی احساس سوزش می کنید و در صورت درمان نکردن آن و با گذشت زمان احساس درد بیشتر می شود.
چگونه می توان از تکرر ادرار در هنگام شب جلوگیری کرد؟
ممکن است اغلب اوقات در طول شب برای دفع ادرار از خواب بیدار شده و به توالت بروید زیرا وقتی دراز می کشید مایعاتی که در طول روز در قسمت پایین بدن مانند پاها و ران ها جمع شده اند وارد جریان خون شده و به مثانه می روند.
به همین دلیل باید مصرف مایعات قبل از خواب را قطع کنید و در طول روز به اندازه کافی مایعات بنوشید با این کار نیاز به توالت رفتن در طول شب کاهش می یابد.