سزارینی ها بخوانند!
برای پيشگيری از بروز افسردگی به مادرانی كه تصميم گرفته‌اند سزارين كنند، توصيه می‌كنيم در دوران بارداری حتما با روانپزشک يا روانشناس مشورت كنند، چون متخصص زنان و زايمان نمی‌تواند تشخيص دهد مادری كه سزارين كرده آیا مبتلا به افسردگی می‌شود يا نه؟
سیب سبز : با اينكه وزارت بهداشت تلاش‌هاي‌گسترده‌اي براي ترغيب زنان به زايمان طبيعي آغاز كرده، اما هنوز هم كش و قوس بر سر اينكه زايمان طبيعي بهتر است يا سزارين، عوارض كداميك كمتر است و کدام مزاياي بيشتري دارد، ادامه دارد.
در اين ميان عارضه جديدي كه به عوارض متعدد سزارين نسبت داده شده افسردگي پس از زايمان است و پژوهشگران دانشگاه شهید بهشتی ادعا کرده‌اند که این اختلال در زناني‌كه سزارين كرده‌اند، بيشتر مشاهده مي‌شود. ترديد ما در مورد اينكه اين ادعا تا چه حد مبنا و پايه علمي دارد و می‌توان آن را به همه زنان تعمیم داد، بهانه‌اي شد تا موضوع را با چند متخصص مطرح كنيم. این کارشناسان که نظرهاي متفاوت‌شان را در ادامه خواهيد خواند، برای‌تان روشن می‌کنند که آیا قرار است با زایمان سزارین خود را در معرض خطری جز مشکلات جسمی قرار دهید یا خیر.
بله! درست است!
دكتر شهلا چايچيان، متخصص زنان و زايمان و دانشيار دانشگاه آزاد:
من اين موضوع را كاملا تاييد مي‌كنم. مسئله‌اي كه مطرح مي‌كنيد، يك باور نبوده و يك كشف علمي و حقيقت است و زني‌كه به روش سزارين زايمان‌كرده، با به دنيا آمدن بچه احساس مي‌كند عضوي از بدن او كنده شده است، به‌خصوص اگر زمينه افسردگي در او وجود داشته باشد و احتمال اينكه دچار افسردگي پس از زايمان شود، بيشتر است. در روند زايمان طبيعي، مادر نقش مستقيمي در به دنيا آمدن كودكش دارد، چراكه درد و فشار زيادي را تحمل مي‌كند، پاره شدن كيسه آبش را مي‌بيند، خروج لحظه به لحظه نوزادش را حس مي‌كند و تحمل تمام اين رنج‌ها، باعث مي‌شود تا مادر به دام افسردگي پس از زايمان نيفتد. همين دردي كه مادر تحمل مي‌كند، برايش لذت‌بخش است، چراكه شوق مادر شدن را دارد.
اما در سزارين اوضاع چطور است؟ وقتي مادر بيهوشي عمومي مي‌گيرد، برخلاف زايمان طبيعي، هيچ دخالت مستقيمي در روند زايمان ندارد. پس از به هوش آمدن وقتي نوزاد را در آغوش مادر قرار مي‌دهند، او به فرزندش به چشم موجود غريبه‌اي نگاه مي‌كند و نمي‌تواند او را قبول كند و افكار مبهمي درخصوص كودكش به ذهنش هجوم مي‌آورد. چنين افكاري است كه به بروز افسردگي در مادر دامن مي‌زند. از سوي ديگر دردي كه مادر پس از به‌هوش آمدن تحمل مي‌كند، درد طبيعي نبوده و مصنوعي است، مادر هيچ دخالتي در روند زايمان ندارد، فعال نبوده و منفعل است؛ درست برعكس زايمان طبيعي كه مادر در تمام مدت فعال است و تلاش مي‌كند تا نوزادش را با فشار و درد خارج كند و خودش روند زايمان را جلو ببرد.
دقيقا به همين علت است كه براي جلوگيري از بروز اين مشكلات ما به مادران توصيه مي‌كنيم به روش طبيعي زايمان كنند. ازسوي ديگر دوران نقاهت را هم بايد در نظر بگيريم. در سزارين به دليل جراحت‌هايي كه جسم مادر برمي‌دارد، دوره بهبودي‌اش نسبت به مادري‌كه به شكل طبيعي زايمان كرده طولاني‌تر است؛ چون دردهاي شديدي را تحمل مي‌كند. اما در زايمان طبيعي لحظات دردناك همان لحظات زايمان است و پس از چند روز زائو مي‌تواند حركت كند؛ چيزي‌كه در مادر سزارين‌شده ديده نمي‌شود.
براي پيشگيري از بروز افسردگي به مادراني كه تصميم گرفته‌اند سزارين كنند، توصيه مي‌كنيم در دوران بارداري حتما با روانپزشك يا روانشناس مشورت كنند، چون متخصص زنان و زايمان نمي‌تواند تشخيص دهد مادري كه سزارين كرده آیا مبتلا به افسردگي می‌شود يا نه؟ احتمال دارد خانمي كه به ما مراجعه كرده، دقيقا جزو گروهي باشد كه پس از سزارين مبتلا به افسردگي شود، اما نمی توان نقش اختلالانی که فرد پیش از زایمان به آنها دچار بوده را نادیده گرفت. بنابراين خانمي كه اختلال رواني دارد، قبل از بارداري حتما بايد با يك متخصص روانشناس يا روانپزشك صحبت‌كند.
نه! درست نيست
دكتر پرويز رزاقي، روانشناس و مدرس دانشگاه آزاد:
افسردگي پس از زايمان با علائمي همچون سستي و بيحالي، حس ناخوشايند به زندگي، نااميدي، داشتن افكار منفي به زندگي، پايين آمدن آستانه تحمل، پرخاشگري، اختلال در خواب (كم‌خوابي يا پرخوابي)، اختلال در روابط جنسي، اختلال در نوع تغذيه، زود گريه كردن، عدم تمايل به حضور در اجتماع و عدم رعايت نظافت شخصي و عمومي درخانه همراه است. اما در اينكه افسردگي پس از زايمان در سزارين بيش از زايمان طبيعي ديده مي‌شود، بايد بگوييم كه دليل محكم‌تري از نشانه‌هاي پزشكي- كلينيكي وجود دارد تا وقوع افسردگي پس از زايمان را در زناني كه به روش سزارين نوزادشان را به دنيا آورده‌اند، رد كنيم.
زيرا اصطلاح و شناسايي افسردگي پس از زايمان، در گذشته و دوراني مطرح شده است كه ميزان زايمان طبيعي در زنان بيش از سزارين بود. اين در حالي است كه امروزه زايمان سزارين در دو دهه گذشته شكل و رواج بيشتري به خود گرفته است. پس نتيجه مي‌گيريم كه احتمال بروز افسردگي در زنان سزاريني با دلايل محكم و قوي همراه نيست. از سوي ديگر هيچ ارتباط معناداري نيز بين خروج زودهنگام بچه از شكم در سزارين و بروز افسردگي در مادر وجود ندارد.
مادري كه به روش طبيعي قرار است زايمان كند و ساعت هشت صبح مي‌آيد و در بيمارستان بستري شده و چهار بعد از‌ظهر نوزادش را به دنيا مي‌آورد و مادري كه تصميم گرفته به روش سزارين زايمان كند و زايمانش مدت زمان كوتاهي طول مي‌كشد، از نظر زماني هيچ تفاوتی با هم ندارند. اما نكته مهمي كه بايد به آن توجه داشت وجود زمينه افسردگي در مادر است. يعني اگر زني زمينه ارثي افسردگي دارد يا تجربه افسردگي در گذشته را داشته است، معمولا ما احتمال بيشتري مي‌دهيم كه پس از سزارين مبتلا به افسردگي شود يا افسردگي پنهاني كه سال‌هاي سال به همراه داشته اما تا به حال فرصت ظهور پيدا نكرده است را نشان دهد.
نه رد مي‌كنم و نه تاييد
دكتر پروين ناظمي، روانشناس:
تاکنون هيچ تحقيق مستندي كه نشان دهد افسردگي در زناني‌كه سزارين كرده‌اند، بيش از كساني‌كه طبيعي زايمان داشته‌اند بروز مي‌كند، وجود ندارد؛ چراكه افسردگي پس از زايمان را من در هر دو گروه چه در سزاريني‌ها و چه در طبيعي‌ها ديده‌ام. البته ممكن است در خارج از كشور تحقيقي در اين مورد صورت گرفته باشد كه از آن اطلاعي ندارم. با اين‌حال و به اعتقاد من بروز افسردگي پس از زايمان به ويژگي‌هاي شخصيتي افراد و خودآگاهي‌شان برمي‌گردد. به اين معني‌كه نگاه فرد به پديده زايمان چگونه بوده است؟
چه برنامه‌ريزي براي آينده كرده است؟ ميزان تاب و تحمل او در برابر پديده زايمان چقدر است؟ از نظر شخصيتي منفي‌گر است يا ديد مثبتي به وقايع دارد؟ آيا آستانه تحمل بالايي دارد يا پايين است؟ آيا رابطه خوب و مطلوبي با همسرش دارد يا تنش بين او و شوهرش حكمفرماست؟ بنابراين اين ادعا را نه رد مي‌كنم و نه تاييد. مگر اينكه يك گزارش آماري بيايد و بگويد 70 درصد زناني‌كه به روش سزارين زايمان كرده‌اند، پس از زايمان دچار افسردگي شده‌اند.
هرگز فراموش نکنید!
دكتر كوروش جعفريان، متخصص تغذيه و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران:
اگر تازه به جمع مادران وارد شده اید، با رعایت این توصیه ها از افسردگي پس از زايمان رها شوید.
امگا3: مصرف غذاهاي دريايي مثل ماهي‌هاي چرب، سالمون، قزل‌آلا و ماهي تن هم در حفظ سلامت روان تاثیر دارند.
ويتامين D: قرار گرفتن در معرض نور خورشيد و مصرف غذاهاي دريايي و لبنيات به دریافت بهتر ویتامین D کمک می کند.
ويتامين‌هاي گروه B: مادران می توانند با مصرف گوشت قرمز و ماهي حال بهتری را در روزهای بعد از زایمان تجربه کنند.
مايعات: مادر اگر به اندازه كافي نتواند شير توليد كند، نگران شده و دچار افسردگي مي‌شود، بنابراين توصيه مي‌كنيم مادر با مصرف غذاهاي آبكي، توليد شير را بالا ببرد زیرا با افزايش شير طبعا استرس او نيز كاهش پيدا مي‌كند.
آنتي‌اكسيدان‌ها: اين ماده را در ميوه‌هايي همچون تمشك، انار، پرتقال، سبزيجات برگ‌دار و انواع توت‌ها می‌توان يافت.
غلات: توصيه مي‌كنيم مادران از غلات سبوسدار استفاده كنند، زيرا شير توليد شده منبع غني از ويتامين‌هاي گروه B و املاح است.
سبزيجات: مادری که به اندازه کافی سبزيجات برگ‌دار، اسفناج وكلم بروكلي مصرف می‌کند، ويتامين C ،A كلسيم و آهن بیشتری به بدنش می‌رساند.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼