علائم پوسیدگی دندان کودکان چیست و چگونه می توان از آن جلوگیری کرد؟

علت پوسیدگی دندان شیری در کودکان تجمع باکتری روی سطح دندان و مابین دندان های شیری کودکان است. در شرح حال بسیاری از بچه‌هایی که با پوسیدگی دندان‌های جلویی فک بالا به کلینیک‌های دندان‌پزشکی مراجعه می‌کنند عادت شبانه شیر خوردن را ذکر می‌کنند. علاوه بر این علت اصلی پوسیدگی داندان شیری کودکان، عدم رعایت بهداشت است که باعث می‌شود این پوسیدگی‌ها به سرعت رشد کنند.
همان‌طور که می‌دانید مقدار بزاق دهان هنگام خواب به شدت کاهش می‌یابد. و والدینی که نسبت به رعایت بهداشت دهان کودکشان بی‌دقت هستند، اجازه‌ می‌دهند این پوسیدگی پیشرفت و به سرعت دندان‌های فک بالا را درگیر کند. 

روند پوسیدگی دندان در کودکان

پوسیدگی دندان شیری در کودکان بیماری شایع دهان و دندان کودکان است که باید به موقع شناسایی و درمان شود تا از گسترش و تشددی پوسیدگی دندان در کودکان جلوگیری شود. برای درمان به موقع باید مراحل پوسیدگی دندان شیری در کودکان را بشناسید.

نخستین مرحله با بروز لکه های سفید رنگ روی دندان کودکان شروع می شود. بعد در مرحله دوم دندان ها کم کم سیاه یا قهوه ای رنگ می شوند. این مرحله دقیقا نشانه خرابی دندان ها است. با رسیدن به این مرحله باید بلافاصله به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.

علائم پوسیدگی دندان کودکان چیست؟

کودکان در سنین بسیار پایین شناخت و تعریفی از درد ندارند. پس چگونه بایستی متوجه دندان درد آن ها شویم؟
جالب است بدانید پوسیدگی دندان در کودکان با علائمی همراه است که شناخت این نشانه ها کمک بسزایی در تشخیص پوسیدگی به والدین می نماید. این علائم عبارت از موارد زیر هستند:

• بی قراری های کودک
• امتناع از غذا خوردن یا گریه کردن در زمان جویدن غذا
• گذاردن دست خود بر روی گونه اش
• ایجاد تورم در گونه های کودک
• ایجاد تغییر رنگ لثه یا حتی پوست صورت که به صورت صورتی یا قرمز رنگ خواهد بود
• متورم یا چرکی شدن لثه ها
• تغییر رنگ لثه ها
• عفونت های دندانی
• بوی بد دهان

همچنین بهتر است با رویش اولین دندان شیری حدود شش ماهگی کودک خود را برای بررسی های لازم به دندانپزشک کودکان ببرید تا بایدها و نبایدها را قبل از اینکه روند پوسیدگی شروع شود، دریافت کرده و به صورت منظم تحت نظر بوده تا در صورت وجود هر گونه مشکلی سریعا مطلع شوید.

در نهایت ذکر این نکته ضروری به نظر میرسد که مشخص ترین علائم پوسیدگی دندان امتناع از غذا خوردن کودک می باشد و تمایل وی بیشتر به سمت میل کردن نوشیدنی ها به جای جویدن مواد غذایی خواهد بود. زیرا جویدن مواد غذایی سبب ایجاد درد می گردد و از آنجا که کودک تعریف درستی از درد نداشته و به اشتباه جویدن غذا را علت درد می داند، نوشیدنی ها را جایگزین غذا می کند!
در چنین مواقعی بهتر است به صورت اورژانسی به دندانپزشک اطفال مراجعه نمایید تا علت درد دندان مشخص شود.

چگونه از پوسیدگی دندان کودکان جلوگیری کنیم؟

موثرترین و مهم‌ترین روش پیشگیری از پوسیدگی، رعایت کامل بهداشت دهان و دندان و عدم استفاده از مواد قندی پوسیدگی زاست. از طرفی دیگر در دندانپزشکی کودکان روش‌های پیشگیرانه ای وجود دارد که به مقاومت مینای دندان کودک کمک بسزایی خواهد نمود:

فلوراید تراپی

یکی از روش های بسیار موثر جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان، فلوراید تراپی است که بسته به تغذیه، سن، تکامل دندان ها، وجود نقص های خاص همچون نقص هایی در مینا دندان و عاج دندان، حتی در مواردی بسته به موقعیت جغرافیایی زندگی فرد و نژاد فرد، مورد استفاده قرار می گیرد و تعداد دفعات آن مشخص می گردد.

در واقع از فلوراید تراپی به منظور یک روش بسیار مناسب جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان استفاده می شود و این روش جهت پیشگیری از پوسیدگی های زودرس بسیار موثر خواهد بود.

استفاده از قرص های فلوراید نیز تحت نظر دندانپزشک کودکان مورد استفاده قرار می گیرد. گفتنی است که فلوراید تراپی می تواند سبب افزایش مقاومت مینای دندان در مقابل پوسیدگی ها شود.

فیشورسیلانت

روش دیگر جهت پیشگیری پوسیدگی دندان کودکان فیشورسیلانت تراپی است. در این روش شیارهای عمیق دندان های آسیا ، با داروی فیشور سیلانت پوشیده می شود. شیارهای عمیق دندان‌های آسیای شیری و دائمی، مستعد پوسیدگی هستند و عملا این نوع شیارها غیر قابل دسترس بوده و توسط موهای مسواک تمیز نخواهد شد که با کمک این روش می توان شیارهای دندانی را پر نمود تا از شروع پوسیدگی جلوگیری کرد.

لازم به ذکر است فیشور سیلانت تراپی فقط برای دندان‌های عاری از پوسیدگی قابل انجام است و در صورت ابتلا به پوسیدگی دندان چاره ای جز پر کردن دندان نیست.

استفاده از مسواک و نخ دندان بعد از غذا

به کودک بیاموزید که بعد از هر وعده غذایی مسواک بزند و از نخ دندان استفاده کند. در کودکان زیر 2 سال والدین باید خودشان مسواک را برای کودک بزنند.

تعداد دفعات مسواک زدن دندان ها

توصیه می شود دفعات مسواک زدن چهار نوبت در روز باشد که باید قبل از صبحانه و بعد از هر وعده غذایی انجام شود. فراموش نکنید برای کودکان به هیچ عنوان نباید خمیر دندان را به صورت تکه بزرگ روی موهای مسواک بگذارید بلکه باید خمیر دندان را به اندازه یک دانه عدس، داخل موهای مسواک قرار دهید!

پرهیز از مصرف مواد خوراکی مضر

از دوران کودکی غذاهای مضر و ناسالم مثل چیپس، پفک و شیرینی به کودکان تان ندهید.

چکاب‌ دندانپزشک کودک

چکاپ های دوره ای دندانپزشکی کودکان را فراموش نکنید و قبل از شروع درد به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید. همچنین در صورتی که کودک احساس درد در ناحیه دندان خود داشت، بدون اتلاف وقت به دندانپزشک کودکان مراجعه نمایید.

پوسیدگی دندان کودکان چه تفاوتی با تغییر رنگ دندان دارد؟

چون برای بچه‌ها از ۶ ماهگی قطره آهن تجویز می‌شود و هر چه سعی کنید باز هم تغییر رنگ مختصری به دندان‌های کودک می‌دهد، توجه والدین از دندان‌ها کاسته می‌شود. البته باید تاکید کنم تغییر رنگ بسیار مختصر در اثر قطره آهن با مسواک زدن برطرف می‌شود و اگر سعی کنید قطره را درست در انتهای دهان بریزید دندان‌ها رنگ نمی‌گیرند.

بعد از دادن قطره لازم است به بچه آب بدهید یا دندان‌هایش را با گاز مرطوب تمیز کنید. پیشرفت پوسیدگی با علامت درد خود را نشان می‌دهد (بچه اجازه نمیدهد دست به سمت دهانش ببرند). گاهی بچه‌ها دندانشان را مدام لمس می‌کنند یا تب بدون علت یا بیماری خاص دارند. این‌ها دلیل پیشرفت پوسیدگی است.
اگر از این مرحله بگذرد آبسه و تورم ظاهر می‌شود و گاهی آنقدر پوسیدگی ریشه را تخریب می‌کند که چاره‌ای جز کشیدن دندان نمی‌ماند.