۷۲۳۵۳
۱۱۸۴۹
۱۱۸۴۹
پ

انواع دل درد در کودکان، علل و نحوه درمان

دل درد و استرس ‏ کودکان با دل درد های مزمن معمولا دچار افسردگی و اضطراب می گردند.

پرسش: دختر من سه سال و نیمه است .تقریبا" چند ماهی می شود که تا کمی غذا می خورد دلش درد می گیرد به خاطر همین خیلی کم غذا می خورد درصورتی که قبلا" اشتهای خوبی داشت. بارها به پزشک مراجعه کرده ام ولی بی نتیجه بوده.

پاسخ: دردهای شکمی یکی از موارد شایع در کودکان است. در بسیاری از موارد علت خاصی برای این دردها یافت نمی شود. در اولین اقدام بررسی های لازم در خصوص عللی که می تواند سبب بروز این دردها شود صورت می گیرد. در صورتی که علتی برای آن مشخص شود باید درمان شود. ولی در بسیاری از موارد علت خاصی برای بروز این درهای شکمی یافت نخواهد شد.


در زیر مطلبی در این مورد برایتان می آورم:
آن ‏دسته از دل دردهائی که حداقل سه ماه به درازا بکشد، مزمن و در صورتیکه سه بار یا بیشترو درطول ‏مدت سه ماه اتفاق بیافتد دل درد مکرر نامیده می شوند. در حالت اخیر فرض بر این است که دل دردها ‏موجب کاهش فعالیت کودک شده باشد.

گاه ممکن است این دو اصطلاح با یک دیگر اشتباه شده و یا ‏بجای هم مورد استفاده قرار گیرند. میزان شیوع این دو نوع دل درد در کودکان حدود ۲۰ درصد ‏گزارش گردیده است و پسران در سنین ۵ تا ۶ سالگی و دختران در سنین ۵ سال تا ۶ سال و یا ۹ سال تا ۱۰ ‏سال بیشترمبتلا می شوند.‏

عمده ترین چالش در این مراجعات , تشخیص صحیح عوامل و تعیین میزان حاد بودن شرایط کودک و ‏نیاز یا عدم نیاز به جراحی است .

آیا طفل نیاز به اقدام فوری یا مراقبت ویژه دراز مدت دارد؟ ایا ‏شرایط بالقوه بیماری طفل به گونه ای است که ممکن است به تدریج به شرایط حاد تبدیل شود؟‏ ‏

پزشک باید بر اساس سن طفل و منطقه درد و عوارضی که همراه دل درد مشاهده میشود تصمیم ‏گیری نماید. در ریشه یابی علت دل درد تاریخچه و سوابق ان در بیمار و معاینه فیزیکی مریض راه ‏گشاست .

وجود اسهال, استفراغ , تب , تقدم و تاخر استفراغ نسبت به درد , محل درد , ابهام در منطقه ‏درد , مقطعی بودن یا تداوم درد , تورم , تندرنس, نرمی, سفتی و تندرنس ریبام شکم , مشاهده خون ‏در مدفوع یا استفراغ , مشاهده زردی یاسبزی در استفراغ , تمرکز درد در یک نقطه , حرکت درد , ‏زیاد تر شدن یا تخفیف درد با گذشت زمان؛ ازجمله الزامات در تشخیص میباشند.

در صورتیکه علت ‏بروز دل درد تشخیص داده نشد معاینه مجدد توسط همان پزشک ضروری است. علاوه بر این ممکن ‏است عکس بر داری, سونوگرافی , سی تی اسکن , ازمایش خون و ادرار نیز لازم باشد.‏

‏ عوامل ایجاد دل درد دل درد های مزمن در کودکان به دو گروه تقسیم میشوند:
ارگانیک و فانکشنالfunctional)‎‏).
ارگانیک
دسته ‏نخست مرتبط با سیستمهائی نظیرهاضمه , مجاری ادرار , گردش خون و اعصاب و نظائر آن ونیز ‏حساسیت نسبت به برخی از خوراکی ها مانند شیرو اب پرتقال میباشد و دسته دیگر منشاء نامشخص ‏دارند.برخی نیز درد های فانکشنال را مرتبط با مسائل روانی دانسته اند. این دو گرو ه مستقل ازهم ‏نبوده وگاه هر دو باهم حضور مشاهده شده اند.

بسیاری از کودکان مبتلا به دل دردهای مزمن دچار ‏افسردگی یا اضطراب میگردند و بالعکس,گاه نیز کودکان افسرده یامضطرب دچار دل درد می گردند.‏ ‏ دل درد های ناشی از نابسامانی های ارگانیک علت این نوع عارضه براساس نابسامانی بیوشیمیائی یاساختاری اندامهای بدن قابل توضیح است. ‏

مانند یبوست و یا درد های عضلانی, سوء هاضمه, سوزش معده , وجود انگل, عوارض ناشی از مثانه ‏و کلیه, ورم روده , هپاتیت, اپاندیس , بیماریهای پانکراس ونیز مسمومیت و بلع اشیاء خارجی و ‏انسدادیا پیچیدگی یا پاره گی روده. علائم این نوع دل دردشامل یک یا چند نشانه درد همراه با بی ‏خوابی کودک , اسهال, استفراغ ,نفخ لاغری , کندی رشد تغییر ات در اجابت مزاج یا ادرارو تغییر ‏حالت ظاهری شکم .

نابسامانی های ‏ functional
نابسامانی های فانکشنال منجر به عوارض و علائم متنوع می گردند اما از نظر ساختار و رفتار بیوشیمیائی ‏منشاء غیر قابل توضیح دارند.از جمله این عارضه ها میتوان ‏dyspepsia‏ , ‏IBS‏ و دل درد ‏functional‏ را نام برد.

این نوع نابسا مانی ها ممکن است متناوب یا مزمن باشند.‏
Dyspepsia ‏ ناراحتی در قسمت فوقانی شکم شامل احساس پری شکم , احساس سیری زود رس, اتساع شکم, ‏تهوع و استفراغ و درد.‏ سندرم ‏I B S ‎ درد های مزمن شکم و تغییرات غیر قابل توضیح در عادت های اجابت مزاج‏
‎.‎
این عارضه اغلب در ‏اشخاص کمتر از ۱۷ سال‏‎ ‎‏ یافت شده و سابقه یبوست غالبا پیش از بروز این عارضه مشاهده شده ‏است.‏ دل درد های ‏Functional برخی از دل درد های کودکان که به صورت ارگانیک قابل توضیح نیست فانکشنال مینامند.

این نوع ‏دل درد درصورتی که منجر به کاهش قابل ملاحضه فعالیت های کودک شود حاد توصیف می گردد.‏ این نوع درد قابل توضیح نبوده فاقد محل مشخصی است ومعمولا به نوع غذا و فعالیت های فرد و ‏حرکات روده بستگی نداشته اغلب با تهوع و گیجی و سر درد وخستگی همراه است.

درد معمولا در ‏کمتر از یک ساعت بهبود یافته و کودک مشکلی از جهت روند رشد و لاغری و تب و ادم یا کهیریا ‏درد های عضلانی ندارد.بسیاری از این اطفال دارای سابقه سوء هاضمه در خانواده خود ‏میباشند.
حساسیت بیش از اندازه نسبت به درد وپر کاری سیستم ایمنی بدن کودک یا تحرک در هنگام ‏غذا خوردن و یا استرس در اثر اتفاقات خانودگی , و محدود بودن زمانهای همراهی با کودک و بی ‏توجهی والدین به او موجب چنین عارضه ائی می گردد.‏

علائم دل درد در نوزادان نشانه های دل درد در نوزادان شامل گریه مداوم وکشیدن پاها وکج خلقی و یا کم خوراکی است.البته ‏گریه نوزاد ممکن است به دلائلی دیگری بوده و باعث گمراهی پزشک گردد.در مورد نوزادان بایستی ‏ابتدا فرض را بر بسیار جدی بودن بیماری گذارد مگر انکه خلاف ان از طریق معاینه و بررسی و ‏مشاهدات ثابت گردد.‏

نشانه های دل درد در اطفال زیر دو سال ‏ در این قبیل اطفال دل درد معمولا محل مشخص نداشته با گریه های متناوب و کج خلقی همراه است. ‏درد به صورت شدید اما موقتی و متناوب ممکن است بروز نماید .یبوست , بلع مواد خارجی و شوک ‏از جمله دلائل دل درد می تواند باشد.

دل درد های شدید و موقتی معمولا در اطفال زیر شش ماه بیشتر ‏مشاهده شده است.‏ بر رسی و ارزیابی دل درد‏ در صورتیکه کودک میتواند توضیح دهد بهتر است توصیف درد را از زبان او نیز شنید.ممکن است در ‏غیاب والدین نیز پرسشهائی از کودک صورت گیرد.هم چنین معاینه فیزیکی و بررسی روند رشدو قد و ‏وزن کودک در ارزیابی دل درد نقش ارزنده ائی دارد.

معاینه شکم از جهت وجود مایعات یا نفخ , ‏میزان بزرگی اعضاء داخل شکم ,توده های غیر عادی و بروز درد با فشارهای کم و زیاد به شکم , ‏خاصیت تندر نس و تندرنس ریبام شکم وDRE‏ ازجهت وجود خون در مد فوع و معاینه دختران از ‏جهت بیماری های زنان و بررسی تقدم و تاخر درد و استفراغ و نیزچک کردن نحوه وحالت تنفس بیمار ‏وهمچنین بررسی امکا ن تشدید درد دراثر سرفه یا حرکت و بررسی نحوه باد کردن شکم و فرو ‏بردن ان توسط کودک و پرسش در مورد مصرف احتمالی دارو,زیرا برخی دارو ها ممکن است باعث ‏دل درد شوند ضروری است.

سابقه بستری بیمار و یا جراحی. بررسی اثرات حرکت وسکون طفل بر ‏درد.سرفه و کوتاهی تنفس و درد سینه.اثرات اجابت مزاج یا استفراغ بر درد و سرانجام سابقه درد در ‏فامیل از جمله مواردی است که در ارزیابی درد مفید میباشند.‏ تستهای ازمایشگاهی بجز موارد مشکوک که در معاینات فیزیکی حاصل شده اند ,معمولا تستهای ازمایشگاهی و ‏عکسبرداری مورد نیاز نیست.

در صورت نیاز تست ادارار , مدفوع , ازمایش خون , اندوسکپی, سی ‏تی اسکن و رادیولوژی ممکن است انجام گیرد. در مورد اطفال بایستی دقت شود که طفل به میزانی ‏متناسب با سنش در معرض اشعه قرارگیرد . در این ازمایش بایستی نوزاد را پنج دقیقه قبل و نیز در ‏حین تابانیدن اشعه سر پا نگه داشت .عکسبرداری بایستی شامل قسمت پائین سینه و دیافراگم و کل ‏شکم تا رکتوم باشد.‏ وقایع نگاری دل درد‏ بر رسی هفتگی رکورد های درد در زندگی روز مره کودک درمدون نمودن هنجار و فاکتور های موثر ‏در درد مفید است.

این رکوردها شامل مواردی از قبیل شدت درد که بر اساس حالات ظاهری ‏کودک طبقه بندی شده اند رنگ پریدگی یا برافروختگی چهره ,زمان بروز درد , میزان اثر درد در ‏فعالیتهای روز مره ,محل درد , مسائل حاشیه ائی ,طول زمان درد و نوع اقداماتی که جهت کاهش و ‏بهبود درد صورت پذیرفته میباشند. ضمن بررسی های متوالی این رکورد ها در صورتیکه مشخص شد ‏که دل درد فقط در منزل یا مدرسه اتفاق افتاده است این نوع درد هارا از نوع غیر ارگانیک ارزیابی ‏می نمایند.‏

روش های مقابله و درمان و مقابله با دل درد های مزمن بستگی به علت آن دارد , در مورد کودکان, بیشتر دل درد های ‏مزمن از نوع فانکشنال است. لذا منشاء درد نامشخص و در نتیجه بهترین روش در مان مشخص ‏نیست.

از این رو اغلب, روش های متنوعی پیشنهاد می گردد. اولویت نخست در این گونه روش ها کوشش در ‏بازگرداندن طفل به زندگی عادی است. در مرحله بعد کاهش و حذف درد اهمیت دارد .در مورد دل ‏درد های ارگانیک , با توجه به اینکه یافتن علت درد ممکن است به طول بیانجامد , معمولا درمان ‏فوری وجود ندارد. استفاده از آنتی اسید و یا شل کنندگان عضله ودر پاره ائی از موارد استفاده از ‏داروهای کاهش دهنده درد و افسردگی البته با دوز مناسب کودکان, مفید است.‏

دل درد و استرس ‏ کودکان با دل درد های مزمن معمولا دچار افسردگی و اضطراب می گردند. این حالت ممکن است ‏باعث وخیم تر شدن وضع گردد. بهتر است والدین چه در موارد احساس درد و چه در مواقع دیگر ‏مدتی را با کودک سپری نمایند. استفاده از روشهای غیر داروئی مانند شل کردن اعضاء و تنفس عمیق ‏به مدت ده دقیقه میتواند در کاهش درد موثر واقع گردد.

تشویق کودک به انجام فعالیت های عادی در ‏صورت امکان, و افزایش استانه تحمل درد در کودک میتواند موثر باشد.‏ تغییر رژیم غذائی تغییر رژیم غذائی در موارد اندکی موثر واقع گردیده است. حذف لاکتوز یا افزودن ان به رژیم غذائی ‏‏, استفاده از خوراکیهای پر فیبر بخصوص در کودکان مبتلا به یبوست,میتواند و نه الزاما به بهبود درد ‏کمک نماید.

میزان استفاده از فیبر در کودکان معادل سن کودک به اضافه ۵ و در بزرکسالان بین ۲۰ تا ‏‏۳۵ گرم در روز میباشد.در برخی از کودکان حذف پاره ائی از دارو ها و خوراکی ها نیز میتواند موفقیت ‏آمیز باشد؛مانند خوراکیهای چرب و نوشیدنیها ونیز داروهای ‏NSAID‏. وهم چنین عدم استفاده از ‏خواراکی هائی نفخ اور مانند پیاز, لوبیا , هویج ,انگور , موز , گلابی , کلم و امثال اینها.‏

مواقع و علائم خطر در حالات ذیل والدین سریعا بایستی به پزشک یا بیمارستان مراجعه نمایند:
مشاهده خون در مدفوع , ‏اسهال شدید , استفراغ مکرر,استفراغ زرد سبز و یا خونی , حرکت درد , دلدرد شدید وبیش از یک ‏ساعت ,دل درد متناوب درطول ۲۴ ساعت, عدم تحمل غذا ,عدم نوشیدن طویل المدت .تب بیش از ‏‏۳۹ درجه یا تب بیش از ۳۸٫۴ به مدت سه روز. لرز , احساس درد در هنگام ادرار و یا تکرر آن.

تغییر ‏رفتار و عادات و کاهش میزان عکس العمل , یبوست مزمن (کمتر از دو یا سه بار درهفته )کاهش اشتها ‏و وزن و کم غذائی و نیز بروز درد از زیر ناف تا قسمت پائین و سمت راست شکم و رخوت و سستی.

پ
منبع: تبیان

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

مشاوره ویدیویی

    • اخبار داغ
    • جدیدترین
    • پربیننده ترین
    • گوناگون
    • مطالب مرتبط

    برای ارسال نظر کلیک کنید

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «نی نی بان» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.