رفتار پرخاشگرانه کودکان، چه علتی دارد؟

پرسش: دختری 4 ساله داریم که جیغ می زند و به هیچ وجه آرام نمی شود تا خواسته او را برطرف کنیم کارهای او را باید مادرش انجام بدهد (توالت رفتن باید شلوارش را مادرش در بیاورد و موقع بیرون امدن نیز باید بپوشانیم) هر کسی بیاید به خانه مان ابتدا خجالت می کشد و پس از مدتی که می گذرد و بازی می کند به او حرف زشت می زند و کم غذا می خورد و باید به زور بخورانیم و ناخنش را هم می خورد پیش پزشک نیز رفته ایم ولی فایده نداشته. واقعا خسته مان کرده چکار بکنیم؟

پاسخ: مهم‌ترین علل رفتارهای غیر منطقی و پرخاشگرانه و جیغ و دادهای کودکان عبارت است از:
* هیجانات دوران بارداری که بر جنین اثر می‌ گذارد و او را مستعد پرخاشگری می‌سازد.
* مشاهده‌ رفتارهای پرخاشگرانه و الگو قرار دادن رفتار بزرگترها و همسالان.
* اگر والدین برخوردهای جسمانی(کتک زدن) را برای کنترل و منضبط کردن فرزندانشان به کار ببرند، با زبانِ بی زبانی به فرزندان خود می‌اموزند «انچه را من انجام می‌دهم، انجام ده» و به این طریق عملاً ان‌ها را به رفتار پرخاشگرانه تشویق می‌کنند.

فراموش نکنید کودکان فقط تقلید نمی‌کنند و با ابتکارات و خلاقیت‌ های دوران کودکی، رفتارهای پرخاشگرانه‌ جدیدی را ابداع می‌کنند. در ادامه چند روش مناسب برای برخورد با این رفتار کودکتان ارایه می شود:
- در برابر عصبانیت کودک، پرخاشگری و رفتار نادرست نداشته باشید.
- تا زمانی که کودک عصبانی است به هیچ وجه با او بحث و جدل نکنید.
- کودک را به شرکت در کارهای گروهی و جمعی تشویق نمایید.
- کودک را از محیط‌ هایی که پرخاشگری را تقویت می‌کند (مثل بازی‌ های رقابتی خشن یا شرایط درگیری با دیگران) دور سازید.
- شرایط مساعد برای تخلیه‌ هیجانات و عواطف کودک را به صورت‌های مختلف فراهم کنید.
- والدین، بزرگترین الگوهای رفتاری هستند. پس سعی کنید تا حد ممکن به بهترین نحو رفتار کنید.
- رفتارهای جانشین را به کودکان بیاموزید، کلمات کلیدی «بیا کمکت کنم لباست را بپوش»، «بیا با هم لباس تنت کنیم»، «آرام باشید» و ...مفید است.

در مورد بی ادبی فرزندتان توجه داشته باشید که:
- اگر اعضای خانواده نسبت به هم مؤدب باشند اموزش مؤدب بودن به کودکان اسانتر و ممکن تر می گردد. - با کودکتان مؤدبانه رفتار کنید.
- استفاده از واژه های "متشکرم" و "لطفاً" را از سنین کودکی به فرزندتان بیاموزید .
- به کودکتان یاد دهید چگونه پشت تلفن صحبت کند، پیغام بگیرد، خداحافظی کند و تلفن را قطع نماید.
- کمک کردن به دیگران مانند باز کردن یا باز نگاه داشتن در برای دیگران، برچیدن چیزهای شخصی که بر روی زمین افتاده و ... را به فرزندتان آموزش دهید.
- در صورت بروز بی ادبی با ملایمت رفتار مورد نظر را به او یاداوری کنید.
- هرگاه فرزند شما از خود رفتاری مؤدبانه بروز می دهد او را مورد تشویق قرار دهید.
- موقعیت‌هایی را که طی ان ممکن است کودک کلمات نامطلوب را بشنود، محدود کنید.