داروهای طب سنتی برای میگرن، توصیه های کلی در درمان
بیشتر کسانی که به میگرن دچار هستند، دچار حمله‌های پی در پی سردرد برای مدت چندین سال می‌باشند.
پرسش: داروی سنتی برای درمان میگرن؟
پاسخ: میگرن یکی از علل سردرد است. بیشتر کسانی که به میگرن دچار هستند، دچار حمله‌های پی در پی سردرد برای مدت چندین سال می‌باشند. سر درد میگرن بیشتر به گونه تپش‌دار (ضربان دار) بوده اغلب با تهوع و اختلالات بینایی همراه است. گر چه بیشتر موارد میگرن می‌تواند شدید باشد ولی گاه سردرد میگرن خفیف است، از نظر طب سنتی سرد (میگرنی) نوع سرد و گرم دارد و تمام سر یا نیم سر گرفتار میشود ، برای ارائه برنامه درمانی دقیق لازم است مادر شما توسط یک پزشک با تجربه طب سنتی معاینه شود، تا درمان مناسب صورت بگیرد، اصلاح مزاج و تنظیم تغذیه و رفع یبوست احتمالی نقش زیادی در درمان دارد.
چرایی ایجاد میگرن از نظر طب کلاسیک
هنوز چرایی ایجاد این سردرد مشخص نشده‌است. درد میگرن در اثر تورم رگ‌های خونی و اعصاب اطراف مغز که به ساقه مغز سرشناس است ایجاد میشود. به نظر می‌آید یک ماده شیمیایی موجود در مغز به نام سروتونین نقش اصلی را در این بیماری داشته باشد.البته برخی پژوهش‌های تازه نشان داده‌است نقص ژنتیکی می‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد.پژوهشگران ژن معیوبی را در بین گروهی از بیماران میگرنی یافتند که می‌تواند علت اصلی دردهای میگرنی باشد.
نشانه‌های بیماری
میگرن یک سردرد تپش‌دار است که می‌تواند در یکسو یا هر دو سوی سر ایجاد شود. سردرد میگرن بیشتر با تهوع، استفراغ و یا کاهش اشتها همراه است. فعالیت فیزیکی و ورزش، نورهای درخشان و یا صداهای بلند می‌توانند سردرد را تشدید کنند. اغلب فرد مبتلا به میگرن، پس از آغاز سردرد به محلی تاریک، آرام و خنک می‌روند تا سردرد رفع شود. بیشتر حمله‌های میگرن میان ۱۲-۴ ساعت درازا می‌کشد اگر چه می‌تواند کوتاه‌تر و یا بلندتر نیز باشد. یکی از ویژگی‌های میگرن احساس غیرمعمولی می‌باشد که پیش از آغاز حمله به فرد دست می‌دهد و به آن «پیش درآمد» می‌گویند. نشانه‌های پیش درآمد می‌تواند دربرگیرنده خستگی، گرسنگی و یا احساس خشم باشد. همچنین میگرن دارای «پس اثر» نیز بوده که پس از حمله این احساس به فرد دست داده و دربرگیرنده احساس تهی شدن از انرژی بوده که ممکن است برای یک تا دو روز پس از یک حمله شدید میگرن ادامه یابد. البته باید یادآور شد که همگی کسانی که مبتلا به میگرن هستند دچار «پیش درآمد» یا «پس اثر» میگرن نمی‌شوند.
یک ویژگی دیگر میگرن که البته در بیماری صرع نیز گاهی دیده میشود، وجود نشانه‌های پیشین یا اورا (AURA) است. این نشانه‌های مقدماتی کمی پیش از حمله میگرن رخ داده و منجر به اختلال بینایی، تاری دید و یا دیدن نورهای ضرباندار و چشمک زن میشود.این نشانه‌ها که نزدیک ۳۰-۱۵ دقیقه به درازا می‌کشند به بیمار هشدار می‌دهند که سردرد میگرن به زودی آغاز خواهد شد. گاهی نشانه‌های مقدماتی حواس شنوایی، بویایی و یا چشایی را درگیر می‌کنند. البته «علایم مقدماتی» هم مانند «پیش درآمد» و «پس اثر» در تمام بیماران میگرنی رخ نمی‌دهد و در بسیاری از موارد، حمله‌ی میگرنی درای «علایم مقدماتی» نیست و از آن جالب‌تر این‌که در برخی از موارد، ظهور نشانه‌های مقدماتی نیز بدون حمله میگرنی پس از آن رخ می‌دهد.
در موارد نادری نیز میگرن به گونه نشانه‌های عصب‌شناسانه غیرمعمول همانند گیجی، کاهش بینایی، حالت سوزن سوزن شدن و کرختی و سستی بروز می‌کند.
حمله میگرن گاهی به وسیله برخی از فعالیت‌ها، غذاها، بوها و حتی احساسات تحریک شده بروز می‌کند. همچنین برخی از بیماران زمانی که دچار استرس می‌شوند، حمله میگرن به سراغ آنها می‌آید در حالی که عده‌ای دیگر پس از این‌که استرس آنها رفع شد، دچار حمله میگرنی می‌شوند (برای نمونه روز پس از یک آزمون و یا ملاقات مهم). برخی زنان به تجربه در می‌یابند که حملات میگرن آنها در زمان قاعدگی بدتر و شدیدتر است.
نشانه‌های خطرناک
اگر هنگام ابتلا به میگرن، نشانه‌های خطرناک زیرین مشاهد شود ممکن است رایزنی با پزشک ضروری باشد:
سردرد میگرنی که در درازای زمان بر شدت آن افزوده شود
شروع سردرد میگرن پس از ۴۰ سالگی
سردرد شدیدی که ناگهان آغاز میشود (در مدت کمی به اوج خود می‌رسد) و به سردردها آذرخش مانند معرف هستند.
سردرد میگرنی که با ورزش، سرفه، عطسه و آمیزش جنسی بدتر میشود
سردردی که با نشانه‌ها غیر معمول همانند از دست دادن بینایی، اختلال در گفتگو کردن و یا راه رفتن همراه باشد
سردرد میگرنی که پس از آسیب و ضربه به سر آغاز شده باشد
سردرد میگرنی که همیشه در یکسو سر اتفاق می‌افتد
سردرد میگرنی در کسی که پیشینه خانوادگی اختلالات عروقی و گشاد شدگی عروق مغزی دارد
مراحل میگرن
حمله‌های سردرد میگرن به طور معمول صبح‌ها و اغلب آخر هفته شروع میشود. هر حمله از چند ساعت تا چند روز به طول می‌انجامد و تعداد حمله‌ها در هر ماه بین ۱ تا ۳ بار تکرار میشود یک سردرد میگرنی بطور معمول دارای دو مرحله است:
الف) مرحله پیش درآمد (AURA):در این مرحله، مجراهای خونی مغز منقبض می‌شوند و علایم این مرحله عبارتند از: اختلال در گفتار، مشکلات بینایی، بی‌حسی، سوزش خفیف، کم‌سو شدن چشم، وجود صدا در گوش، ضعف و کرختی در اندام. بیشتر اوقات دیده شده‌است که به علت سردرد میگرنی، آشفتگی‌هایی در سیستم گردش خون و عروق به وجود می‌آید. دست و پا (به ویژه انگشتان) در حین حمله‌های درد، سرد و به عکس پیشانی خیلی گرم میشود. این مرحله و علایم آن کمتر از یک ساعت طول می‌کشد. افراد در پایان این مرحله باید کمی صبر کنند.
علائم بینایی در مرحله پیش درآمد
کج و معوج دیدن تابلو یادبود تصویر ساختمان
نقطه کور منفی، از دست رفتن قسمتی از تابلو یادبود تصویر ساختمان
نقطه کور مثبت، دیدن نقاط اضافی در تصویر ساختمان
از دست رفتم نصف بیشتر تصویر
ب) مرحله مغزی یا سفالیک (CEPHALIC): در این مرحله مجراهای خونی مغز، منبسط می‌شوند و علایم این مرحله عبارتند از: دردهای ضرباندار در کنار سر، تهوع و حال به‌هم‌خوردگی، حساسیت زیاد به صدا و نور، کاهش اشتها و احتقان در بینی. مرحله سفالیک حدود ۲ ساعت تا حداکثر ۳ روز طول می‌کشد. بنابراین بهتر است بیمار پیش از شروع حمله میگرنی از داروهای خود استفاده کند و با پرهیزهای لازم، شدت آن را کاهش دهد.
درازای مدت سردرد
سردرد میگرن می‌تواند چند ساعت تا چند روز به درازا بکشد و فرد دچار میگرن ممکن است چندین بار در ماه دچار حمله‌های بیماری شود. البته هستند کسانی که در درازای دوره زندگی خود تنها یک بار دچار حمله میگرن می‌شوند و در طرف دیگر طیف کسانی که بیش از ۳ حمله در هفته را تجربه می‌کنند.
گسترش میگرن که در جوامع گوناگون متفاوت است ولی نزدیک ۲۰٪ کسان در درازای زندگی خود ممکن است حمله میگرن را تجربه کنند که نیمی از این کسان نخستین حمله را در سنین کودکی و یا نوجوانی تجربه کرده و نزدیک دو سوم مبتلایان به این سردرد زنان می‌باشند، که چه بسا بخاطر کارایی هورمون‌های زنانه گسترش میگرن در آنها بیشتر است. همچنین سردرد میگرن در برخی از خانواده‌ها شایع‌تر می‌باشد و کسانی‌که بستگان درجه نخست و دوم آنها به میگرن دچار هستند، احتمال ابتلا به میگرن در آنها بالاتر است
پیشنهاد درمانی زیر با نگاه طب سنتی ارائه میشود:
*سردرد میگرنی (نوع گرم)
- حجامت عام ۳ مرحله هر دو هفته یا یکماه یکبار
- حجامت سر 2 مرحله .بعد حجامت عام
- استفاده خوراکی از سیاهدانه هر صبح و هر شب یک قاشق چای خوری
(بصورت جویدنی) چهل روز
- ماساژ سرکه به پیشانی و بوئیدن سرکه
- استفاده از عطسه آور روزی یکبار
- شستشوی سر با خیسانده گل ختمی (درمان تکمیلی)شستشوی سر با آب سرد
- اصلاح مزاج با استفاده از سر کنگبین شبی یک لیوان به مدت 40 شب
- حجامت ماستوئید در صورت سردرد یکطرفه
- فصد دست مخالف در سردرد یکطرفه (در موارد مقاوم)استفاده از غذاهای سرد
* سردرد میگرنی (نوع سرد)
- حجامت گرم کتف ۷ تا ۱۴ مرحله یکروز در میان
- استفاده از دوسین 1 تا 3 قاشق مربا خوری در روز 40 شب
- استفاده از قطره نازیل ۲ مرحله
- استفاده از داروهای گرم به صورت خوراکی ، بوئیدنی و مالیدنی بصورت روغن کنجد و اسانس نعناء روی ملاج سر و دیگر نقاط بدن
- بعد از آماده سازی کامل بیمار حجامت عام ۳ مرحله ماهی یکبار
- خذف خوراکیهای سرد و بلغم زا
- حذف سس مایونز و انواع سسها از غذاهای روزانه
توصیه کلی در درمان:
- مصرف چای بادرنجبویه و زیرفونروزی 3 استکان
(۱ قاشق مرباخوری) به اضافه‌ی زیرفون (۱ قاشق غذاخوری) در یک قوری (۲ لیوان آب سرد) به همراه مقداری نبات.
خواص: طبیعت خیلی گرم، در بعضی مزاجها بالا برنده‌ی قوی فشار خون، مقوی
قلب و اعصاب، خون‌ساز، تقویت‌کننده‌ی سلولهای مغزی، فوق‌العاده آرام بخش است، (گیاه مورد علاقه‌ی حضرت علی (ع)) مقوی مغز، ضد صدای گوش، خواب‌آور، نشاط‌آور، ضد بیماریهای کلیه، ضد خوابهای وحشتناک، ضد بوی دهان
پاسخ: میگرن یکی از علل سردرد است. بیشتر کسانی که به میگرن دچار هستند، دچار حمله‌های پی در پی سردرد برای مدت چندین سال می‌باشند. سر درد میگرن بیشتر به گونه تپش‌دار (ضربان دار) بوده اغلب با تهوع و اختلالات بینایی همراه است. گر چه بیشتر موارد میگرن می‌تواند شدید باشد ولی گاه سردرد میگرن خفیف است، از نظر طب سنتی سرد (میگرنی) نوع سرد و گرم دارد و تمام سر یا نیم سر گرفتار میشود ، برای ارائه برنامه درمانی دقیق لازم است مادر شما توسط یک پزشک با تجربه طب سنتی معاینه شود، تا درمان مناسب صورت بگیرد، اصلاح مزاج و تنظیم تغذیه و رفع یبوست احتمالی نقش زیادی در درمان دارد.
چرایی ایجاد میگرن از نظر طب کلاسیک
هنوز چرایی ایجاد این سردرد مشخص نشده‌است. درد میگرن در اثر تورم رگ‌های خونی و اعصاب اطراف مغز که به ساقه مغز سرشناس است ایجاد میشود. به نظر می‌آید یک ماده شیمیایی موجود در مغز به نام سروتونین نقش اصلی را در این بیماری داشته باشد.البته برخی پژوهش‌های تازه نشان داده‌است نقص ژنتیکی می‌تواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد.پژوهشگران ژن معیوبی را در بین گروهی از بیماران میگرنی یافتند که می‌تواند علت اصلی دردهای میگرنی باشد.
نشانه‌های بیماری
میگرن یک سردرد تپش‌دار است که می‌تواند در یکسو یا هر دو سوی سر ایجاد شود. سردرد میگرن بیشتر با تهوع، استفراغ و یا کاهش اشتها همراه است. فعالیت فیزیکی و ورزش، نورهای درخشان و یا صداهای بلند می‌توانند سردرد را تشدید کنند. اغلب فرد مبتلا به میگرن، پس از آغاز سردرد به محلی تاریک، آرام و خنک می‌روند تا سردرد رفع شود. بیشتر حمله‌های میگرن میان ۱۲-۴ ساعت درازا می‌کشد اگر چه می‌تواند کوتاه‌تر و یا بلندتر نیز باشد. یکی از ویژگی‌های میگرن احساس غیرمعمولی می‌باشد که پیش از آغاز حمله به فرد دست می‌دهد و به آن «پیش درآمد» می‌گویند. نشانه‌های پیش درآمد می‌تواند دربرگیرنده خستگی، گرسنگی و یا احساس خشم باشد. همچنین میگرن دارای «پس اثر» نیز بوده که پس از حمله این احساس به فرد دست داده و دربرگیرنده احساس تهی شدن از انرژی بوده که ممکن است برای یک تا دو روز پس از یک حمله شدید میگرن ادامه یابد. البته باید یادآور شد که همگی کسانی که مبتلا به میگرن هستند دچار «پیش درآمد» یا «پس اثر» میگرن نمی‌شوند.
یک ویژگی دیگر میگرن که البته در بیماری صرع نیز گاهی دیده میشود، وجود نشانه‌های پیشین یا اورا (AURA) است. این نشانه‌های مقدماتی کمی پیش از حمله میگرن رخ داده و منجر به اختلال بینایی، تاری دید و یا دیدن نورهای ضرباندار و چشمک زن میشود.این نشانه‌ها که نزدیک ۳۰-۱۵ دقیقه به درازا می‌کشند به بیمار هشدار می‌دهند که سردرد میگرن به زودی آغاز خواهد شد. گاهی نشانه‌های مقدماتی حواس شنوایی، بویایی و یا چشایی را درگیر می‌کنند. البته «علایم مقدماتی» هم مانند «پیش درآمد» و «پس اثر» در تمام بیماران میگرنی رخ نمی‌دهد و در بسیاری از موارد، حمله‌ی میگرنی درای «علایم مقدماتی» نیست و از آن جالب‌تر این‌که در برخی از موارد، ظهور نشانه‌های مقدماتی نیز بدون حمله میگرنی پس از آن رخ می‌دهد.
در موارد نادری نیز میگرن به گونه نشانه‌های عصب‌شناسانه غیرمعمول همانند گیجی، کاهش بینایی، حالت سوزن سوزن شدن و کرختی و سستی بروز می‌کند.
حمله میگرن گاهی به وسیله برخی از فعالیت‌ها، غذاها، بوها و حتی احساسات تحریک شده بروز می‌کند. همچنین برخی از بیماران زمانی که دچار استرس می‌شوند، حمله میگرن به سراغ آنها می‌آید در حالی که عده‌ای دیگر پس از این‌که استرس آنها رفع شد، دچار حمله میگرنی می‌شوند (برای نمونه روز پس از یک آزمون و یا ملاقات مهم). برخی زنان به تجربه در می‌یابند که حملات میگرن آنها در زمان قاعدگی بدتر و شدیدتر است.
نشانه‌های خطرناک
اگر هنگام ابتلا به میگرن، نشانه‌های خطرناک زیرین مشاهد شود ممکن است رایزنی با پزشک ضروری باشد:
سردرد میگرنی که در درازای زمان بر شدت آن افزوده شود
شروع سردرد میگرن پس از ۴۰ سالگی
سردرد شدیدی که ناگهان آغاز میشود (در مدت کمی به اوج خود می‌رسد) و به سردردها آذرخش مانند معرف هستند.
سردرد میگرنی که با ورزش، سرفه، عطسه و آمیزش جنسی بدتر میشود
سردردی که با نشانه‌ها غیر معمول همانند از دست دادن بینایی، اختلال در گفتگو کردن و یا راه رفتن همراه باشد
سردرد میگرنی که پس از آسیب و ضربه به سر آغاز شده باشد
سردرد میگرنی که همیشه در یکسو سر اتفاق می‌افتد
سردرد میگرنی در کسی که پیشینه خانوادگی اختلالات عروقی و گشاد شدگی عروق مغزی دارد
مراحل میگرن
حمله‌های سردرد میگرن به طور معمول صبح‌ها و اغلب آخر هفته شروع میشود. هر حمله از چند ساعت تا چند روز به طول می‌انجامد و تعداد حمله‌ها در هر ماه بین ۱ تا ۳ بار تکرار میشود یک سردرد میگرنی بطور معمول دارای دو مرحله است:
الف) مرحله پیش درآمد (AURA):در این مرحله، مجراهای خونی مغز منقبض می‌شوند و علایم این مرحله عبارتند از: اختلال در گفتار، مشکلات بینایی، بی‌حسی، سوزش خفیف، کم‌سو شدن چشم، وجود صدا در گوش، ضعف و کرختی در اندام. بیشتر اوقات دیده شده‌است که به علت سردرد میگرنی، آشفتگی‌هایی در سیستم گردش خون و عروق به وجود می‌آید. دست و پا (به ویژه انگشتان) در حین حمله‌های درد، سرد و به عکس پیشانی خیلی گرم میشود. این مرحله و علایم آن کمتر از یک ساعت طول می‌کشد. افراد در پایان این مرحله باید کمی صبر کنند.
علائم بینایی در مرحله پیش درآمد
کج و معوج دیدن تابلو یادبود تصویر ساختمان
نقطه کور منفی، از دست رفتن قسمتی از تابلو یادبود تصویر ساختمان
نقطه کور مثبت، دیدن نقاط اضافی در تصویر ساختمان
از دست رفتم نصف بیشتر تصویر
ب) مرحله مغزی یا سفالیک (CEPHALIC): در این مرحله مجراهای خونی مغز، منبسط می‌شوند و علایم این مرحله عبارتند از: دردهای ضرباندار در کنار سر، تهوع و حال به‌هم‌خوردگی، حساسیت زیاد به صدا و نور، کاهش اشتها و احتقان در بینی. مرحله سفالیک حدود ۲ ساعت تا حداکثر ۳ روز طول می‌کشد. بنابراین بهتر است بیمار پیش از شروع حمله میگرنی از داروهای خود استفاده کند و با پرهیزهای لازم، شدت آن را کاهش دهد.
درازای مدت سردرد
سردرد میگرن می‌تواند چند ساعت تا چند روز به درازا بکشد و فرد دچار میگرن ممکن است چندین بار در ماه دچار حمله‌های بیماری شود. البته هستند کسانی که در درازای دوره زندگی خود تنها یک بار دچار حمله میگرن می‌شوند و در طرف دیگر طیف کسانی که بیش از ۳ حمله در هفته را تجربه می‌کنند.
گسترش میگرن که در جوامع گوناگون متفاوت است ولی نزدیک ۲۰٪ کسان در درازای زندگی خود ممکن است حمله میگرن را تجربه کنند که نیمی از این کسان نخستین حمله را در سنین کودکی و یا نوجوانی تجربه کرده و نزدیک دو سوم مبتلایان به این سردرد زنان می‌باشند، که چه بسا بخاطر کارایی هورمون‌های زنانه گسترش میگرن در آنها بیشتر است. همچنین سردرد میگرن در برخی از خانواده‌ها شایع‌تر می‌باشد و کسانی‌که بستگان درجه نخست و دوم آنها به میگرن دچار هستند، احتمال ابتلا به میگرن در آنها بالاتر است
پیشنهاد درمانی زیر با نگاه طب سنتی ارائه میشود:
*سردرد میگرنی (نوع گرم)
- حجامت عام ۳ مرحله هر دو هفته یا یکماه یکبار
- حجامت سر 2 مرحله .بعد حجامت عام
- استفاده خوراکی از سیاهدانه هر صبح و هر شب یک قاشق چای خوری
(بصورت جویدنی) چهل روز
- ماساژ سرکه به پیشانی و بوئیدن سرکه
- استفاده از عطسه آور روزی یکبار
- شستشوی سر با خیسانده گل ختمی (درمان تکمیلی)شستشوی سر با آب سرد
- اصلاح مزاج با استفاده از سر کنگبین شبی یک لیوان به مدت 40 شب
- حجامت ماستوئید در صورت سردرد یکطرفه
- فصد دست مخالف در سردرد یکطرفه (در موارد مقاوم)استفاده از غذاهای سرد
* سردرد میگرنی (نوع سرد)
- حجامت گرم کتف ۷ تا ۱۴ مرحله یکروز در میان
- استفاده از دوسین 1 تا 3 قاشق مربا خوری در روز 40 شب
- استفاده از قطره نازیل ۲ مرحله
- استفاده از داروهای گرم به صورت خوراکی ، بوئیدنی و مالیدنی بصورت روغن کنجد و اسانس نعناء روی ملاج سر و دیگر نقاط بدن
- بعد از آماده سازی کامل بیمار حجامت عام ۳ مرحله ماهی یکبار
- خذف خوراکیهای سرد و بلغم زا
- حذف سس مایونز و انواع سسها از غذاهای روزانه
توصیه کلی در درمان:
- مصرف چای بادرنجبویه و زیرفونروزی 3 استکان
(۱ قاشق مرباخوری) به اضافه‌ی زیرفون (۱ قاشق غذاخوری) در یک قوری (۲ لیوان آب سرد) به همراه مقداری نبات.
خواص: طبیعت خیلی گرم، در بعضی مزاجها بالا برنده‌ی قوی فشار خون، مقوی
قلب و اعصاب، خون‌ساز، تقویت‌کننده‌ی سلولهای مغزی، فوق‌العاده آرام بخش است، (گیاه مورد علاقه‌ی حضرت علی (ع)) مقوی مغز، ضد صدای گوش، خواب‌آور، نشاط‌آور، ضد بیماریهای کلیه، ضد خوابهای وحشتناک، ضد بوی دهان
منبع:
تبیان
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼