اختلال خواندن در کودکان، یعنی چه؟

مشکلات حرکتی کودکان دچار اختلال خواندن را باید مورد بررسی و توحه قرار داد و برای حل آن می توان از مداخلات یکپارچگی حسی استفاده کرد.

زهرا شجاعی و رقیه یاری دانشجویان کارشناسی ارشد این دانشگاه ، مطالعه خود را در کنگره کاردرمانی ایران ارائه دادند و نتیجه گیری کردند که با استفاده از رویکردهای یکپارچگی حسی و ترکیب آنها با آموزش اجتماعی، می توان به بهبود نمرات تحصیلی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری کمک کرد. از طرفی با توجه به قابلیت پلاستی سیتی مخچه در سراسر دوران کودکی، می توان با آموزش دوباره مخچه کودکان دچار اختلال خواندن، یادگیری آنان را افزایش داد.


از نظر محققان اختلال یادگیری اختلالی است که در آن پیشرفت خواندن، نوشتن یا مهارت ریاضی از سطح مورد انتظار سنی، هوش و آموزش متناسب با سن پائین تر است.

اختلال خواندن، رایج ترین نوع اختلال یادگیری است بطوری که پژوهشگران معتقدند، منشاء بیش از ۲۵ درصد از افت تحصیلی کودکان دبستانی، اختلال خواندن است. این اختلال از طریق ناتوانی در شناسایی کلمات، درک ضعیف مطلب و خواندن پر غلط و کند، برغم هوش طبیعی مشخص می شود .

علاوه بر وجود این علائم، این کودکان دارای نقایص حرکتی نیز هستند که علاوه بر تحصیلات، بازی، عزت نفس، مشارکت اجتماعی و استقلال کودک در انجام فعالیت های روزمره زندگی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد ولی اغلب از چشم والدین و درمانگران پنهان می ماند.

محققان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی از مطالعه خود روی این کودکان نتیجه گیری کردند که کودکان مبتلا به اختلال خواندن نقایص واضحی در مهارت های حرکتی و کنترل پوسچرال دارند (کنترل پوسچرال ، تنظیم موقعیت بدن در فضا بمنظور ثبات و جهت یابی تعریف می شود که این سیستم با یکپارچگی اطلاعات حسی به ایجاد طرح واره بدنی کمک می کند) .

همچنین، این کودکان از اختلالات تعادلی نیز رنج می برند، حدود ۶۰ تا ۹۵ درصد آنان اختلالاتی در هماهنگی چشم و سر، ضعف در تعادل ایستا و پویا، ضعف در جهت یابی، تون عضلانی پائین، تاخیر در به دست آوردن واکنش های تعادلی و تاخیر در پاسخ های حرکتی دارند. وجود نقایص تعادلی در کودکان مبتلا به اختلال یادگیری از طرفی به دلیل نقایص یکپارچگی حسی و از طرفی به دلیل وجود اختلالات رشد مخچه ای می باشد.

مخچه بخش مهمی در کنترل حرکتی است و نقش ویژه ای در تعادل و حرکت ایفا می کند. تصاویر به دست آمده بوسیله MRI از مخچه کودکان مبتلا به اختلال خواندن، آسیب لوب قدامی مخچه راست را نشان می دهد. آسیب مخچه موجب اشکال در تنظیم تون پوسچرال و جهت یابی، اشکال در حفظ و هماهنگی الگوی حرکتی و همچنین اختلال در کنترل حرکات چشم و مهارت های غیرارادی و تخمین زمان می شود.

طبق فرضیه مشخص شده در این تحقیق، نقص مخچه نه تنها مشکلات تعادلی بلکه تمام مشکلات کودکان مبتلا به اختلال خواندن مرتبط با نقص رشدی مخچه می باشد، لذا محققان معتقدند، با آموزش دوباره مخچه کودکان دچار اختلال خواندن، می توان به افزایش یادگیری آنان کمک کرد.