پسرم یبوست داره چکار کنم؟

پرسش: پسرم یک سال و ۳ ماه سن دارد حدود دو هفته ای هست که یبوست شدید دارد . تغذیه آن شیرخشک است غذا هم کامل می خورد من از داروخانه برای درمان یبوست شربت انجیر گرفتم روزهای اول خوب بود ولی دوباره مثل روز اول شد اگر امکان دارد من را راهنمایی کنید .

پاسخ: ذرت بو داده (پاپ کورن) یکی از منابع خوب سبوس‌ است که اغلب کودکان آن را دوست دارند اما فراموش نکنید که تمام این مواد غذایی را به گونه‌ای متناسب با قدرت جویدن کودک فراهم کنید زیرا عدم جویدن غذا خود می‌تواند یکی از علت‌های یبوست باشد هیچ‌گاه برای کودک خود بدون نظر پزشک داروی ملین استفاده نکنید و در صـورتـی‌کـه بـا رعـایـت رژیـم غـذایـی کودکتان همچنان یبوست دارد، با پزشک مشورت کنید.

بیشتر موارد یبوست در کودکان با تغذیه صحیح کودک و توجه به مسائل روحی ــ روانی وی قابل درمان است. این کودکان اغلب به دلایل مختلفی هنگام اجابت مزاج مدفوع خود را نگه می‌دارند و دفع را به تعویق می‌اندازند که به این ترتیب مدفوع آب بیشتری از دست می‌دهد، سفت و خشک می‌شود و ممکن است دفع آن با سختی و درد همراه شده و باعث نگه‌ داشتن بیشتر مدفوع و تسلط کودک بشود. این سیکل معیوب می‌تواند مثلا به دنبال یک شقاق مقعد که سبب دفع دردناک می‌شود، ایجاد گردد. بنابراین مهم‌ترین اصل در پیشگیری از یبوست مزمن، برطرف کردن علت حاد آن است. اضطراب و عجله برای دفع در کودک و سایر مسائل روانی یکی از مهم‌ترین علت‌های ایجاد یبوست است. این مساله بخصوص در سنین آموزش رفتن به توالت و اجابت مزاج اهمیت بیشتری دارد. ایجاد کردن یک الگوی منظم برای دفع در کودک می‌تواند این مساله را تا حد زیادی حل کند. پدرها و مادرها می‌‌توانند با یک برنامه منظم پس از صرف صبحانه و شام برای تخلیه روده کودک ۵ تا ۱۰ دقیقه کودک را مجاب به نشستن در توالت کنند. چنین برنامه منظمی بتدریج الگوی دفعی کودک را تنظیم می‌کند.
ماساژ ملایم شکم کودک ، می تواند از تا حدی مشکل او را برطرف کند، همچنین خواباندن او به پشت وخمیده نمودن پاهایش بسمت شکم ، بهمراه چرخش ملایم در جهت عقربه های ساعت نیز روش نسبتا مؤثری در برطرف کردن این مشکل می باشد.در کودکان بالای 6 ماه که از این روش نتیجه نگرفته باشند میتوان ( زیر نظر پزشک ) از شیاف های گلیسرین برای نرم کردن مدفوع استفاده کرد .
استفاده از این شیافها تنها برای یک تا دو بار مجاز است . در صورتی که پاسخ مناسبی از این کار حاصل نشد ، حتما با پزشک خود مشورت نمائید .
استفاده از روش های تنقیه یا مصرف شل کننده های مدفوع بدون تجویز پزشک ، توصیه نمی شود.
نکات بسیار مهم :
همچنین در موارد مزمن اگر ، به مرور بر شدت بیماری افزوده شود ، یا مشکلات جدیدی در حال پیدایش است ، درد مقعدی یا دردهای شکمی بوجود آیند ، یا نسبت به قبل افزایش یابند ، تب به تابلوی بیماری افزوده شود ، خون در مدفوع دیده شود ، مقدار آن نسبت به قبل بیشتر شود ، یا بیشتر از یکهفته ادامه یابد ، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
موز ، برنج و سایر غلات، مدفوع را سفت تر می کنند. هویج و کدوسبز در بعضی کودکان باعث یبوست می شوند. گلابی ، هلو، آلو ، زردآلو و نخودسبز مدفوع را شل تر می کنند.اگر دریافت غذایی کودک متعادل باشد، یعنی در مصرف یک نوع ماده غذایی زیاده روی یا کوتاهی نکند، حالت مدفوع طبیعی خواهد بود.
اگر مدفوع کودک خیلی سفت بود ، به او آبمیوه بدهید. بهترین آنها ، آب سیب است که باید دو بار در روز به کودک بدهید. اگر باز هم خوب نشد، آب آلو به کودک بدهید که موثرتر است. اگر دیدید کودک به خودش فشار می آورد و می خواهد مدفوع کند، پائین تنه او را در آب گرم قرار دهید. این کار باعث می شود عضلات این ناحیه شل شده و مدفوع آسان تر خارج شود. اگر مصرف آب میوه و سایر موادغذایی باعث بهبود یبوست نشد، از شیاف گلیسیرین استفاده کنید و آن را در مقعد نوزاد بگذارید. اگر باز هم بهبود نیافت، حتماً به یک متخصص کودک مراجعه کنید. می توانید از مواد ملین برای نوزاد استفاده کنید، البته بایستی تحت نظر پزشک و با توصیه او باشد؛ مثلاً نصف قاشق مرباخوری سبوس که با مواد غذایی دیگر مخلوط شده باشد، دوبار در روز به او بدهید. البته همانطور که گفتم بایستی تحت نظر متخصص کودکان باشد، زیرا فیبر بالای موجود در سبوس ممکن است به معده و دستگاه گوارش کودک آسیب وارد کند.