غذا نخوردن کودکان، یک اعتصابه؟

پرسش: پسر ٢٠ ماهه من از ابتدای ۷ ماهگی بسیار بدغذا بود الان دیگه به اوجش رسیده و من واقعا مستاصل شدم و از نگرانی زندگی عادیم مختل شده و...مقالات زیادی خوندم پیش مشاور های روانشناس کودک رفتم ولی موفق نبودم .پسرم شده مثل نوزاد فقط شیرمادر می خوره وزن تولدش ٢٩٩٠ بود و یک سالگی ١٠ کیلو که خیلی خوب بود الان هم ٩٧٠٠ وزنشه و رشد وزنش یا ثابت میشه یا اگر کمی بالای ده بره مجدد لاغر میشه.

پاسخ: نکات زیر می تواند مفید واقع شود: 1-بچه‌ها با غذا نخوردن اعتراض می‌کنند. شایع‌ترین دلیل بی‌میلی کودکان، پیروی از روش‌های نادرست والدین در تغذیه‌ آنهاست؛ روش‌هایی که ناخودآگاه موجب لجبازی و خودداری آنها از خوردن می‌شود. در حقیقت یکی از ابزارهای ارتباطی کودک با محیط اطرافش غذا خوردن است تا جایی که می‌توان از شیوه غذا خوردن کودک به رابطه‌اش با محیط اطراف پی‌برد. معمولا کودکان هر اعتراض یا مشکلی نسبت به محیط اطراف را در روش غذا خوردن‌شان نشان می‌دهند. بنابراین اگر کودک شما میلی به غذا خوردن ندارد و شما از سلامت جسمانی او اطمینان دارید، باید از آسایش روحی و روانی کودک‌تان آگاه شوید. 2-کودکان را وادار به غذا خوردن نکنید در کنار آمدن با بی‌‌اشتهایی کودکان قبل از هر چیز باید علت اصلی بی‌میلی را که در اکثر موارد روحی و روانی است، شناسایی کنید و از راه درست به درمان آن بپردازید. یادتان باشد در چنین شرایطی اجبار به غذا خوردن و رفتار اضطراب گونه نادرست‌ترین روشی است که شما به عنوان پدر و مادر می‌توانید به کار بگیرید، چون انتخاب این روش‌ها نه تنها شما را به هدف‌تان نزدیک‌ نمی‌کند بلکه باعث لجبازی و خودداری بیشتر کودک از خوردن می‌‌شود. 3-نکته مهم در ترغیب کودکان به غذا خوردن، انتخاب شیوه‌های درست تشویقی است. خیلی از والدین برای وادار کردن کودکان به غذا خوردن به شیوه‌های نادرستی مثل التماس کردن پناه می‌برند، یا کل خانه را دنبال کودک می‌دوند تا او یک قاشق بیشتر غذا بخورد یا حتی سعی می‌کنند توجه کودک را به تصاویر تلویزیون جلب کنند، این روش‌ها برخلاف نتیجه ظاهری که در پی‌دارند، شیوه‌های موثری برای رسیدن به نتیجه دلخواه یعنی روی آوردن کودک به غذا خوردن نیستند و اغلب در دراز مدت بی‌نتیجه می‌مانند. این روش‌ها همان‌قدر بی‌تاثیرند که وادار کردن کودک به غذا خوردن با شیوه‌های تنبیهی مثل باز کردن دهان کودک با فشار 4-غذای بچه‌ها را تزئین کنید. به جای وادار کردن کودک به خوردن، باید طوری برنامه‌ریزی کنید که در کنار دیگر اعضای خانواده و هم‌زمان با شما غذا بخورد. این ترفند به ظاهر ساده، ناخودآگاه او را به خوردن ترغیب می‌کند. در کنار این روش، استفاده از ظروف غذایی مخصوص و تزئین متفاوت مواد غذایی طوری که خوش‌آب و رنگ‌تر به نظر بیایند در تحریک اشتهای کودک موثرند. نکاتی هم هستند که رعایت نکردن آنها نقش زیادی در بی‌اشتهایی کودک‌ دارند، نکاتی مثل پر کردن بیش از حد ظرف غذای کودک، رعایت نکردن نظم در غذا خوردن و تنوع در غذا و حتی نرم کردن بیش از حد غذا. انتخاب این روش‌ها هرگز شما را به نتیجه دلخواه‌تان نمی‌رساند. 5-محیطی شاد برای بچه‌ها فراهم کنید. برای تشویق کودکان بی‌‌اشتها به غذا خوردن باید حوصله به خرج بدهید و سعی کنید به جای ایجاد فضایی عصبی و پر تشنج، با ساختن محیطی شاد و با نشاط میل به غذا خوردن را در کودک ایجاد کنید. این نکته را هم به یاد داشته باشید که در اکثر موارد غذا نخوردن کودکان گذراست یا به تعبیری یک اعتصاب غذاست که معمولا دلایل روحی و روانی دارد. بنابراین در این شرایط بهترین روش این است که آرامش خود را حفظ کنید و بدون اضطراب با این مشکل کنار بیایید. ضمن این‌که یادتان باشد کودک را هیچ وقت با بچه‌های هم سن و سالش مقایسه نکنید، چون رشد و میزان اشتها در کودکان مختلف متفاوت است. 6-به کودک فرصت انتخاب بدهید. برای تشویق کودکان به غذا خوردن لازم است طول مدت معینی را برای غذا خوردن مشخص کنید. در نظر گرفتن این زمان به کودک گوشزد می‌کند که ظرف یک بازه زمانی مشخص باید با غذایش کنار بیاید. بعد از این فاصله اگر هنوز چیزی از غذای کودک باقی ماند، بدون این‌که در مورد آن بحث کنید، باقی‌مانده غذا را از سر سفره بردارید. در طول زمانی که به شام یا ناهار خوردن اختصاص می‌دهید، سعی کنید کنار کودک بنشینید و با او در مورد غذا خوردن حرف بزنید، حتی از او بپرسید که چه غذایی را برای شام یا ناهار روز بعد دوست دارد. اجازه انتخاب غذا را به کودک بدهید و بالاخره این‌که به خاطر دور ریختن غذا او ار سرزنش نکنید. به کار گرفتن این روش‌ها ناخودآگاه کودک را به خوردن تشویق می‌کند. 7-سبزی و میوه را جایگزین تنقلات کنید. در دسترس قرار ندادن غذای کافی و سالم برای کودک نیز از دلایل دیگری است که می‌تواند زمینه‌ساز بی‌اشتهایی در او شود. گاهی پدر و مادرها به جای این‌که مواد غذایی سالم، مثل سبزی‌های شسته و پوست کنده، میوه‌های شسته و آماده خوردن، دانه‌ها و مغزهای مقوی مثل آجیل، لبنیات تازه و ... را در اختیار کودک قرار بدهند، به عنوان میان وعده سراغ شیرینی، شکلات یا تنقلاتی می‌روند که کالری زیاد دارند و در عوض محتوای غذایی کم. همین روش نادرست باعث می‌شود بچه‌ها میلی به خوردن غذاهای اصلی نداشته باشند. در حالی که اگر از کودکی ذائقه کودک را به مواد غذایی سالم مثل سبزی‌‌ها و میوه‌های شسته و دانه‌های مقوی و.... عادت دهیم جدا از تضمین سلامت کودک به او فرصت می‌دهیم همیشه برای خوردن وعده‌های اصلی غذایی آماده باشد. 8-ظاهر غذا در اشتهای کودکان تاثیر دارد. در دوران کودکی‌، علاقه‌ و بی‌علاقگی‌‌ به غذاهای مختلف به سرعت تغییر می‌کند. بنابراین دوست داشتن یا نداشتن غذا همیشگی نیست و تا حد زیادی تحت تاثیر ظاهر و طعم غذاست. به همین دلیل بهتر است سعی کنید ظاهر خوش آب و رنگ و جذابی به غذاهای مورد علاقه کودکان بدهید تا میل بیشتری به خوردن داشته باشند.