کتاب برای کودکان، خ‍ان‍م‌ ح‍ن‍ا ب‍ه‌ گ‍ردش‌ م‍ی‌رود

نی‌نی‌بان در مجموعه مطالبی با عنوان «معرفی کتاب»، کتاب‌های مناسب کودکان را در رده‌های سنی مختلف به پدر و مادرها معرفی می‌کند تا آنها بتوانند بهترین انتخاب را برای فرزندانشان داشته باشند.


درباره کتاب
خانم حنا روزی تصمیم می‌گیرد برای گردش از خانه خارج شود. او از حیاط، از روی خرمن علف، از جلوی آسیاب، از شکاف دیوار چوبی و از زیر کندو‌های عسل می‌گذرد و به موقع برای شام به خانه باز می‌گردد. این‌ها تنها اطلاعاتی‌اند که کتاب به خواننده می‌دهد.
اما تصاویر، داستانی دیگر دارند. در تصاویر ما علاوه بر خانم حنای تُپل و بی‌خیال، با روباهی آشنا می‌شویم که به‌خاطر شکار خانم حنا بلاهای متعددی بر سرش می‌آید. بلاها و اتفاقاتی که به داستان انرژی بسیار و روحیه‌ای طنزگونه می‌بخشد. این تفاوت روایت‌گری میان متن و تصویر است که کتاب را تبدیل به یکی از نمونه‌های کلاسیک و مثال‌زدنی کتاب‌های تصویری می‌کند. جایی که متن بدون تصاویر بی‌معنی است (متن تنها از ۴۵ کلمه تشکیل شده است)، این تصاویرند که کل داستان را با جزئیات در ۳۲ صفحه به نمایش می‌گذارند. تصاویر کتاب ساده و بی پیرایه است و با مخاطب ارتباطی نزدیک برقرار می‌کند.

این اثر از معدود کتاب‌هایی است که مستقیماً کودکان کم‌سال را مخاطب قرار می‌دهد و از آن جا که متن نوشتاری آن درباره‌ آن‌چه آشکارا در تصاویر آمده سخن نمی‌گوید، کودک نسبت به بزرگسال احساس برتری می‌کند. دقیقاً به دلیل همین روایت‌گری تصویر است که کودک خود مهار داستان را در دست می‌گیرد و از قصه‌گو و یا کتاب‌خوان در این امر پیشی می‌گیرد، کاری که باعث ایجاد حس لذت و قدرت در کودک می‌شود. شاید همین حس لذت و امکان تعامل کودک با داستان باشد که باعث گردیده است کتابی که در سال ۱۹۶۸ برای اولین بار به چاپ رسیده تا کنون بعد از گذشت ۴۰ سال بارها تجدید چاپ شود و هم‌چنان یکی از محبوب‌ترین کتاب‌های کودکان باقی بماند.
این کتاب به دلیل آن‌ که متنی طولانی ندارد و داستان غالباً به کمک تصاویر روایت می‌شود فضای مناسبی را برای تمرین داستان‌نویسی و قصه‌گویی در اختیار کودکان می گذارد. فضای داستان و تصاویر آن امکان آموزش با موضوع مزرعه و حیوانات را فراهم می‌کند. برای زنده‌تر کردن این فعالیت مربی یا کتاب‌خوان می تواند نمونه‌ای از گندم طبیعی و یا سایر گیاهان موجود در مزرعه را همراه خود به کلاس بیاورد و در کنار انجام نمایش خلاق درباره فواید، صداها و خوراک حیوانات با کودکان گفت‌و‌گو کند.

یکی از امکانات کتاب امکان تمرین تصویر‌خوانی و تقویت قدرت دیداری کودکان است. باید از طریق پرسیدن سؤالاتی، کودکان را تشویق به دیدن چندباره‌ تصاویر کرد. سؤالاتی نظیر: روی جلد کتاب چه می‌بینی؟ آیا خانه‌ای که در تصویر روی جلد است اسم یا شماره‌ای هم دارد؟ آیا خانم حنا می‌داند که روباه او را تعقیب می‌کند؟ چه چیزهایی را در مزرعه‌ای که خانم حنا در آن زندگی می‌کند می‌توانی ببینی؟ حیواناتی را که متوجه حضور روباه شده‌اند نام ببر؟ آیا می‌توانی صدای این حیوانات را تقلید کنی؟ چرا همه اتفاقات بد برای روباه می‌افتد؟ چند کندوی عسل در تصاویر کتاب وجود دارد؟ خنده‌دارترین بلایی که بر سر روباه آمد کدام بود؟ و بسیاری سؤالات دیگر که بنا به سن و قدرت درک و استدلال کودک می‌توان طرح کرد.