چگونه کودک خود را لوس نکنیم؟

تربیت کودکان همیشه یکی از وظایف اصلی والدین است در این میان نقش مادران که زمان بیشتری را با کودکان خود سپری می‌کنند، در شکل‌گیری شخصیت کودک اهمیت بیشتری دارد. کاملاً طبیعی است ک همه والدین دوست دارند کودکانی سالم و با اعتماد به نفس داشته باشند، ولی همیشه تعیین محدودیت‌ها مرزها و مسؤولیت‌ها آسان نیست و گاه رعایت نکردن هر یک از آنها عواقب دراز مدتی در پی خواهد داشت و البته تنظیم تمامی این موارد به تلاش و عزم و اراده قابل توجهی نیاز دارد که متأسفانه به دلیل گرفتاری‌ها و مشکلات زیاد والدین، این امر به فراموشی سپرده می‌شود و با آسان‌گیری و دادن آزادی بیش از حد به کودک و پذیرش بی‌قید‌ وشرط تمام خواسته‌های او، کودکی لوس تربیت می‌کنند که در آینده خود از این نوع رفتار کودک رنج می‌برند.

نشانه‌های کودکان لوس
خود محور است و تصور می‌کند که تمامی خواسته‌های او بدون قید و شرط باید برآورده شود.
خشنود نگه داشتن او بسیار سخت است.
به قوانین احترام نمی‌گذارد و حاضر به سازش نیست و مدام استدلال می‌کند.
خواسته‌های غیر منطقی دارد و تلاش می‌کند اطرافیان خود را طبق خواست خود کنترل کند.
پیوسته بی‌حوصله است و شکایت می‌کند.
مفهوم کار سخت و «نه» را درک نمی‌کند.
بی‌ادب است و از انجام کمتر کاری لذت می‌برد.
به خاطر داشته باشید که بسیاری از این نوع رفتارهای کودکان می‌تواند ناشی از بیش فعالی کودک باشد در صورت هر گونه شک و تردید در مورد ماهیت رفتار کودک‌تان با یک متخصص اطفال مشورت کنید. روانشناسان کودک معتقدند که اگر والدین بیش از حد نگران کودک خود نباشند و بیش از حد به خواسته‌های او بها ندهند، هیچ کودک لوسی وجود نخواهد داشت. وقتی والدین هیچ حد و مرزی برای کودک در نظر نمی‌گیرند و انتظارات‌شان از او کم است، نه تنها به کودک محبت نمی‌کنند، در واقع به نوعی به او آسیب می‌رسانند.

چگونه می‌‌توان کودک لوس را اصلاح کرد؟
هنگامی که رفتارهای او به نظر شما از حد می‌گذرد و خودخواهانه است سعی کنید او را آرام کنید و اگر همچنان این رفتارهای او ادامه یافت برای او توضیح دهید که لازم است در رفتارش تغییر ایجاد کند و نمی‌تواند انتظار داشته باشد که هر نوع خواسته او با پاسخ مثبت روبه‌رو شود. با توجه به سن او برایش محدودیت‌های خاصی در نظر بگیرید و اجازه ندهید که بداخلاقی او بر نوع محدودیت‌ها تاثیر بگذارد و به یاد داشته باشید که شما پدر و مادر هستید و البته شما مسئولید.

به او حق انتخاب دهید
گاهی به او حق انتخاب بدهید؛ مثلاً در مورد نوع کتابی که دوست دارد مطالعه کند و یا نوع لباسی که به تن کند و یا نوع غلاتی که به عنوان میان وعده میل کند، از او نظرخواهی کنید و بدین ترتیب به او یاد بدهید که در برخی موارد امکان انتخاب برای او وجود دارد و در برخی موارد نیز باید به انتخاب والدینش احترام بگذارد. وقتی هیچ حق انتخابی ندارد، به او این امکان را ندهید و برای او قوانین خاصی تعیین کنید. مثلاً هنگام خرید در مکان‌های شلوغ باید دست مادر خود را بگیرد و در این مکان حق هیچ انتخاب دیگری را ندارد و یا هنگام اتومبیل سواری حتماً باید کمربند ایمنی خود را ببندد.

تفاوت میان خواسته‌ها و نیازها
میان خواسته‌ها و نیازهای او تفاوت قائل شوید هیچ کودکی وجود ندارد که در صورت داشتن قدرت زیاد از آن برای رسیدن به خواسته‌‌هایش استفاده نکند. او به غذا، لباس، راحتی، عشق و البته حمایت نیاز دارد، ولی سفر گران‌قیمت، خرید اسباب‌بازی‌های فراوان و یا جدیدترین سیستم‌های بازی خواسته‌های او هستند و نه نیازهای او و البته که نباید تمام خواسته‌های او برآورده شود. اجازه دهید کودک انتخاب‌های آگاهانه شما را که شامل فداکاری، صبر و کنترل بر نفس می‌شود، ببیند. مثلاً هنگامی که برای خرید از منزل خارج می‌شوید و پشت ویترین مغازه به تماشای اجناس می‌پردازید، به کودک‌تان بگویید که اگرچه این گردن‌بند بسیار زیباست و من تمایل دارم آن را بخرم، ولی چون به چکمه‌های کار بیشتر نیاز دارم، از خرید آن صرفنظر می‌کنم و یا اینکه به جای خرید آن می‌توانم چند شاخه گل برای مادربزرگ‌تان بخرم و او را خوشحال کنم. کودکان به خصوص در سنین پایین به رفتار شما دقت و درست مثل یک ربات آن را تکرار می‌کنند، بنابراین با رفتاری مناسب می‌توانید به کودکان خود به‌طور غیر مستقیم، انتخاب‌های آگاهانه را آموزش دهید.

بیش از حد از او حمایت نکنید
بیش از حد از او حمایت نکنید، در موقعیت‌های سخت او را تنها نگذارید ولی در حمایت از او افراط نیز نکنید، به او یاد دهید که خود مسئول رفع مشکلات است و مهارت‌های مقابله‌ای را به او بیاموزید و بدین ترتیب اعتماد به نفس او را تقویت کنید.

به او آموزش صبر دهید
به او صبر را آموزش دهید و مطمئن باشید که پاسخ به تمام خواسته‌های او بلافاصله پس از درخواست، اصلاً شیوه تربیتی مناسبی نخواهد بود. به او یاد دهید که باید صبر کند تا به خواسته‌هایش برسد. عدم آموزش این مهارت، او را در زندگی به فردی سرخورده تبدیل می‌کند. اگر در حال مکالمه تلفنی با دوست‌تان هستید و کودک از شما درخواست می‌کند برای او کاری انجام دهید، نیازی نیست فوراً تلفن را قطع کنید، بلکه از او خواهش کنید چند دقیقه‌ای صبر کند تا مکالمه شما تمام شود.

از ستایش بیش از حد او بپرهیزید
از ستایش و مدح بیش از حد او بپرهیزید. اگر کودک شما در انجام کاری سخت و یا انجام کاری جدید تلاشی کرد، او را تشویق کنید، ولی از ستایش و مدح بی‌دلیل خودداری ورزید که موجب غرور و اعتماد به نفس بیش از حد و کاذب او می‌شود.

آموزش احترام به حقوق دیگران
به او آموزش دهید که به حقوق دیگران احترام بگذارد. پس از اینکه نیازهای اولیه کودک همچون غذا، پوشاک و… برآورده شد، خواسته‌های او پس از نیازهای والدین باید برآورده شود و نیاز والدین برخواسته‌های کودکان اولویت دارد. همراه کودک‌تان، فعالیت‌های گروهی انجام دهید و با همسر و یا دوستان خود وقت سپری کنید. این کار هم به لحاظ سلامت جسمی و هم روحی، برای کودکان مفید است و در کارهای گروهی می‌توانید احترام گذاشتن به حقوق دیگران را به آنها آموزش دهید.