روش جدید درمان نازایی، باروری در شیشه!
باروری در شیشه یا لقاح خارج رحمی عمده روش درمانی ناباروری‌هایی است که با روش‌های دیگر تکنولوژی‌های بارورسازی به نتیجه نرسیده‌اند.
در فرایند IVF به منظور ایجاد باروری موفق، سلول‌های تخمک را از رحم خارج می‌کنند و در محیط کشت مایع با اسپرم تلقیح می‌کنند و سپس تخم لقاح یافته یا زیگوت به رحم بیمار منتقل می‌شود.
در ابتدا IVF برای درمان ناباروری‌های ناشی از انسداد در لوله فالوپ ( لوله تخم‌بر) و چسبندگی‌های حفره‌های لگنی به کار می‌رفت اما استفاده از آن برای درمان دیگر موارد ناباروری از قبیل تعداد کم اسپرم و تحرک پایین اسپرم‌ها نیز همراه با موفقیت بوده است.
به طور کلی این روش درمان ناباروری را می‌توان به ۴ مرحله تقسیم کرد:
تحریک تخمدان
• مرحله‌ی اول: تحریک تخمدان- سیکل درمانی به طور معمول در روز سوم قاعدگی آغاز می‌شود و شامل استفاده از یک دسته داروهای هورمونی برای تحریک تکوین فولیکول‌های چند لایه و تخمک گذاری می‌باشد. در اکثر بیماران، گنادوتروپین‌های قابل تزریق که معمولاً آنالوگ‌های FSH می‌باشند همراه با مشاهده‌ی وضعیت رحم با استفاده از سونوگرافی به کار می‌رود. سطح استرادیول‌ها به طور متناوب کنترل می‌شود و میزان رشد فولیکول‌ها توسط اولتراسونوگرافی بررسی می‌شوند. به طور معمول لازم است که تزریق هورمونی ۱۰ روز ادامه یابد و در این مدت با استفاده از آنتاگونیست‌های GnRH (هورمون مهار کننده‌ی گنادوترپین) از تخمک گذاری خودبه خودی در طول سیکل جلوگیری می‌کنند. GnRH افزایش طبیعی LH را مسدود می‌کند ( LH از هورمون‌های گناد و تروپین است که ا ز هیپوفیز پیشین ترشح می‌شود و حداکثر میزان آن در روز ۱۴ سیکل تخمدانی سبب تخمک گذاری می‌شود.).
تخمک گیری
• مرحله‌ی دوم : تخمک گیری- زمانی که فولیکول بلوغ یافت، تزریق عضلانی HCG ( گناد و تروپین جفت و جنین انسانی ) صورت می‌گیرد. این ماده که مانند آنالوگ LH عمل می‌کند امکان تخمک گذاری حدود 48 ساعت بعد از تزریق را فراهم می‌کند، اما برای جمع‌آوری تخمک‌ها از تخمدان‌ها عمل تخمک گیری باید پیش از وقوع تخمک گذاری انجام شود. تخمک گیری توسط تکنیک ترانس واژینال انجام می‌شود که در آن یک سوزن میان تهی هدایت کننده اولتراسوند به دیواره‌ی واژن نفوذ می‌کند و فولیکول‌ها از طریق سوزن بیرون کشیده می‌شود .
مرحله‌ی تخمک‌گیری معمولاً حدود 20 دقیقه زمان می‌برد و معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی رخ می‌دهد. تکنیک دیگر برای تخمک‌گیری لاپروسکوپی ( نمونه گیری از طریق جراحی ) می‌باشد که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لقاح
• مرحله‌ی سوم : لقاح ـ در این مرحله به منظور آماده سازی تخمک برای لقاح آن را از لایه‌های فولیکولی احاطه کننده‌اش، رها می‌سازند ودر همین حین نمونه‌ی اسپرم را نیز آماده می‌کنند.
تخمک برهنه
سپس نمونه تخمک و اسپرم را با نسبت 1 به 75000 در مجاور هم در محیط کشت به مدت 18 ساعت انکوبه می‌کنند. در این مدت لقاح صورت خواهد گرفت و تخم لقاح یافته به دو هسته تقسیم می‌شود. سلول لقاح یافته بعد از 68 ساعت به مرحله‌ی 6-8 سلولی می‌رسد.
بلاستولا
• مرحله‌ی چهارم: انتقال جنین- بعد از انتخاب ۲-۳ جنین مناسب آنها را ر مرحله ۶-۸ سلولی یا بلاستولا به رحم بیمار منقل می‌کنند. برای این منظور کاتترهای پلاستیکی نازکی را به کار می‌برند و آنها را وارد گردن رحم می‌کنند. معمولاً چندین جنین را با هم منتقل می‌کنند تا شانس لانه گزینی و بارداری افزایش یابد. از طرف دیگر این امر به علت وجود احتمال چند قلوزایی محدودیت ایجاد می‌کند.
مرحله‌ی انقال جنین بدون نیاز به بیهوشی انجام می‌گیرد و بیمار یکی دوساعت بعد از انجام عمل انتقال مرخص می‌شود.
از آنجا که برای بالا بردن شانس لقاح چندین تخمک را با اسپرم لقاح می‌دهند و چندین جنین حاصل می‌شود، می‌توان تعدادی از جنین‌های مناسب را منجمد کرد و در آینده در صورت تمایل به بارداری مجدد از آنها استفاده نمود.
در ابتدا IVF برای درمان ناباروری‌های ناشی از انسداد در لوله فالوپ ( لوله تخم‌بر) و چسبندگی‌های حفره‌های لگنی به کار می‌رفت اما استفاده از آن برای درمان دیگر موارد ناباروری از قبیل تعداد کم اسپرم و تحرک پایین اسپرم‌ها نیز همراه با موفقیت بوده است.
به طور کلی این روش درمان ناباروری را می‌توان به ۴ مرحله تقسیم کرد:
تحریک تخمدان
• مرحله‌ی اول: تحریک تخمدان- سیکل درمانی به طور معمول در روز سوم قاعدگی آغاز می‌شود و شامل استفاده از یک دسته داروهای هورمونی برای تحریک تکوین فولیکول‌های چند لایه و تخمک گذاری می‌باشد. در اکثر بیماران، گنادوتروپین‌های قابل تزریق که معمولاً آنالوگ‌های FSH می‌باشند همراه با مشاهده‌ی وضعیت رحم با استفاده از سونوگرافی به کار می‌رود. سطح استرادیول‌ها به طور متناوب کنترل می‌شود و میزان رشد فولیکول‌ها توسط اولتراسونوگرافی بررسی می‌شوند. به طور معمول لازم است که تزریق هورمونی ۱۰ روز ادامه یابد و در این مدت با استفاده از آنتاگونیست‌های GnRH (هورمون مهار کننده‌ی گنادوترپین) از تخمک گذاری خودبه خودی در طول سیکل جلوگیری می‌کنند. GnRH افزایش طبیعی LH را مسدود می‌کند ( LH از هورمون‌های گناد و تروپین است که ا ز هیپوفیز پیشین ترشح می‌شود و حداکثر میزان آن در روز ۱۴ سیکل تخمدانی سبب تخمک گذاری می‌شود.).
تخمک گیری
• مرحله‌ی دوم : تخمک گیری- زمانی که فولیکول بلوغ یافت، تزریق عضلانی HCG ( گناد و تروپین جفت و جنین انسانی ) صورت می‌گیرد. این ماده که مانند آنالوگ LH عمل می‌کند امکان تخمک گذاری حدود 48 ساعت بعد از تزریق را فراهم می‌کند، اما برای جمع‌آوری تخمک‌ها از تخمدان‌ها عمل تخمک گیری باید پیش از وقوع تخمک گذاری انجام شود. تخمک گیری توسط تکنیک ترانس واژینال انجام می‌شود که در آن یک سوزن میان تهی هدایت کننده اولتراسوند به دیواره‌ی واژن نفوذ می‌کند و فولیکول‌ها از طریق سوزن بیرون کشیده می‌شود .
مرحله‌ی تخمک‌گیری معمولاً حدود 20 دقیقه زمان می‌برد و معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بی حسی رخ می‌دهد. تکنیک دیگر برای تخمک‌گیری لاپروسکوپی ( نمونه گیری از طریق جراحی ) می‌باشد که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
لقاح
• مرحله‌ی سوم : لقاح ـ در این مرحله به منظور آماده سازی تخمک برای لقاح آن را از لایه‌های فولیکولی احاطه کننده‌اش، رها می‌سازند ودر همین حین نمونه‌ی اسپرم را نیز آماده می‌کنند.
تخمک برهنه
سپس نمونه تخمک و اسپرم را با نسبت 1 به 75000 در مجاور هم در محیط کشت به مدت 18 ساعت انکوبه می‌کنند. در این مدت لقاح صورت خواهد گرفت و تخم لقاح یافته به دو هسته تقسیم می‌شود. سلول لقاح یافته بعد از 68 ساعت به مرحله‌ی 6-8 سلولی می‌رسد.
بلاستولا
• مرحله‌ی چهارم: انتقال جنین- بعد از انتخاب ۲-۳ جنین مناسب آنها را ر مرحله ۶-۸ سلولی یا بلاستولا به رحم بیمار منقل می‌کنند. برای این منظور کاتترهای پلاستیکی نازکی را به کار می‌برند و آنها را وارد گردن رحم می‌کنند. معمولاً چندین جنین را با هم منتقل می‌کنند تا شانس لانه گزینی و بارداری افزایش یابد. از طرف دیگر این امر به علت وجود احتمال چند قلوزایی محدودیت ایجاد می‌کند.
مرحله‌ی انقال جنین بدون نیاز به بیهوشی انجام می‌گیرد و بیمار یکی دوساعت بعد از انجام عمل انتقال مرخص می‌شود.
از آنجا که برای بالا بردن شانس لقاح چندین تخمک را با اسپرم لقاح می‌دهند و چندین جنین حاصل می‌شود، می‌توان تعدادی از جنین‌های مناسب را منجمد کرد و در آینده در صورت تمایل به بارداری مجدد از آنها استفاده نمود.
منبع:
تبیان
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼