تشخیص ناهنجاری جنین در بارداری

زنان در سه ماهه اول و دوم بارداری چه نکاتی را برای حفظ سلامت جنینشان باید در نظر بگیرند انجام سونوگرافی تا چه میزان در این زمینه به تشخیص مشکلات جنین کمک می کند سونوگرافی غربالگری در سه ماهه اول و دوم کمک زیادی به تشخیص انواع ناهنجاری ها در نوزاد میکند.

غربالگری های سه ماهه اول و دوم، سونوگرافی و تست های تشخیصی باید در زمان مناسب انجام شود تا بتوان با تشخیص دقیق بیماری، از تولد نوزادی با مسائل غیرطبیعی و با ناهنجاری های زیاد پیشگیری کرد.

دکتر لیلا نظری می گوید: برای سنجش سلامت جنین دو نوع غربالگری در دوران بارداری انجام می شود؛ یکی از این تست ها در سه ماهه اول و دیگری در سه ماهه دوم انجام می شود و شامل برخی تست های خونی است که طی آن خون مادر بررسی می شود.

عضو کمیته اجرایی نخستین کنگره چالش های بالینی در مامایی، زنان و نازایی می افزاید: برای کامل شدن بررسی ها، معمولاً یک سونوگرافی تجویز می شود. در این سونوگرافی معیارهای مختلفی بررسی می شود که مهم ترین آن اندازه استخوان بینی است. در حقیقت اگر در این سونوگرافی استخوان بینی کودک دیده شود مشکلی وجود ندارد اما اگر استخوان رؤیت نشود احتمال وجود برخی سندروم ها وجود دارد که شایع ترین آنها سندروم دان است.

به گفته دکتر نظری، غربالگری سه ماهه اول باید انجام شود اما رؤیت مشکل از این طریق، شرط کافی برای تأیید بیماری نیست و نمی توان تنها با این غربالگری تأیید کرد که بیماری وجود دارد. از این رو برای تأیید بیماری جنین، انجام غربالگری در سه ماهه دوم ضروری است.

اگر در غربالگری دوم نیز مشکلی دیده شد، لازم است که آمنیوسنتز به عنوان یک تست تشخیصی انجام شود. این فلوشیپ نازایی درباره عوارض ناشی از تست های غربالگری عنوان می کند: غربالگری ها تست های غیرتهاجمی هستند که آسیبی به جنین و مادر نمی زنند و از آنجایی که هزینه چندانی ندارند، می توان براحتی از آنها برای تشخیص بیماری های احتمالی جنین و انجام اقدام های درمانی لازم کمک گرفت.

او با بیان اینکه سونوگرافی باید در هفته های ۱۱ تا ۱۲ بارداری انجام شود، اظهار می کند: اگر نتیجه تست غربالگری مثبت باشد، باید بسرعت غربالگری سه ماهه دوم و تست های تشخیصی انجام شود تا درصورت بروز مشکل، با اجازه پزشکی قانونی ختم بارداری صورت گیرد. به همین دلیل اگر زودتر یا دیرتر از زمان یاد شده انجام شود، ارزشی نخواهد داشت.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، هدف از انجام غربالگری ها را پیشگیری از تولد نوزادی با ناهنجاری های زیاد دانسته و می افزاید: در واقع می توان با هزینه کمتر و روش های ساده تر و با اجازه ختم حاملگی از تولد یک نوزاد با ناهنجاری های زیاد و تحمیل هزینه های مالی و روانی بر خانواده ها و جامعه جلوگیری کرد. دکتر نظری در خاتمه تأکید می کند: البته غربالگری ها به تنهایی نمی توانند وجود یک بیماری را تأیید کنند بنابراین لازم است تست های تشخیصی نیز در کنار آنها انجام شود.

عضو کمیته اجرایی نخستین کنگره چالش های بالینی در مامایی، زنان و نازایی با اشاره به بیماری هایی که در این غربالگری مشخص می شود، می گوید: از میان مشکلاتی که با این تست ها مشخص می شود می توان به بسیاری از سندروم ها بویژه سندرم دان، بیماری های خونی مانند هموفیلی و بیماری های ارثی اشاره کرد.